Melatonin

Melatonin thường được sử dụng để thiết lập lại chu kỳ ngủ thức hoặc cải thiện giấc ngủ trong các trường hợp sau:

- Rối loạn giấc ngủ sinh học ở người mù: Do không cảm nhận được ánh sáng, những người bị khiếm thị hoàn toàn thường bị lệch đồng hồ sinh học.

- Khó ngủ, mất ngủ: Melatonin có thể giảm thời gian cần thiết để đi vào giấc ngủ. Melatonin có khả năng cải thiện chất lượng giấc ngủ và kéo dài thời gian ngủ ở đối tượng là người cao tuổi.

- Rối loạn giấc ngủ do lệch múi giờ

- Rối loạn giấc ngủ do làm việc theo ca: Nhiều người phải làm việc ca đêm nên cần ngủ nhiều hơn vào ban ngày. Khi đó, Melatonin có thể giúp họ đi vào giấc ngủ nhanh hơn và kéo dài thời gian ngủ.

- Rối loạn giấc ngủ ở trẻ em: Trước khi sử dụng Melatonin cho trẻ, nên tạo cho bé thói quen đi ngủ đúng giờ và nên tham khảo ý kiến bác sĩ về tình trạng của trẻ.

Bên cạnh công dụng chính là hỗ trợ giấc ngủ thì Melatonin còn có khả năng làm giảm sự bối rối, bồn chồn vào buổi tối (hội chứng Sundowner) ở những người mắc bệnh Alzheimer, nhưng nó không cải thiện được khả năng nhận thức ở những bệnh nhân này.

Cách dùng

Melatonin có thể mất khoảng 1-2 giờ để phát huy tác dụng, nên hãy uống chúng trước khi đi ngủ ít nhất 30 phút.

Nên dùng Melatonin tối đa trong 13 tuần, nếu muốn dùng lâu hơn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Đối với viên nén tan trong miệng, hãy ngậm thuốc đến khi nó tan hoàn toàn. Đừng nuốt cả viên thuốc. Bạn có thể uống thêm nước để nuốt phần thuốc sau khi đã tan hoàn toàn trong miệng.

Liều dùng

Dùng Melatonin để chữa mất ngủ do lệch múi giờ

Liều khởi đầu: 0,3 đến 0,5 mg.

Sử dụng liều cao có thể gặp phải nhiều tác dụng phụ, tác dụng phụ trở nên tồi tệ hơn và gây rối loạn quá trình tiết Melatonin sinh lý.

Nên bắt đầu với liều thấp nhất có tác dụng. Liều trên 5mg dường như không mang lại hiệu quả tốt hơn so với mức liều thấp hơn.

Nếu không có liều nhỏ hơn, bạn có thể bẻ đôi viên 1mg để có liều Melatonin 0,5mg.

Sử dụng thuốc trước khi ngủ 30 phút trong khoảng 3-5 đêm liên tiếp để có hiệu quả tốt. Nếu bạn cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày trong quá trình dùng thuốc, hãy thử dùng liều thấp hơn.

Dùng Melatonin để chữa rối loạn giấc ngủ nguyên phát (Mất ngủ)

Liều dùng: Uống 0,1 mg đến 0,5 mg khoảng 30 phút trước khi đi ngủ.

Dùng Melatonin để chữa rối loạn giấc ngủ do làm việc theo ca

Liều dùng: Uống 1 đến 3 mg khoảng 30 phút trước khi bắt đầu giấc ngủ vào ban ngày. Lưu ý rằng, Melatonin có thể không giúp cải thiện sự tỉnh táo trong ca làm việc vào ban đêm.

Dùng Melatonin để chữa rối loạn giấc ngủ ở người trẻ

Liều lượng: Khuyên dùng 3-5mg vào buổi tối (ít nhất 1,5 giờ trước giờ đi ngủ mong muốn)

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ thường liên quan đến việc giảm sản xuất và thiếu hụt Melatonin ở độ tuổi này. Do vậy, ở độ tuổi thanh thiếu niên, thời gian bắt đầu giấc ngủ thường muộn hơn khoảng 3-6 tiếng so với thời gian đi ngủ thông thường (10 đến 11 giờ đêm).

Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập ở trường, các hoạt động hàng ngày và dẫn đến tình trạng buồn ngủ vào buổi sáng và điều này có thể gây nguy hiểm khi họ điều khiển phương tiện giao thông.

Dùng Melatonin để chữa rối loạn giấc ngủ ở người bị mù

Liều lượng: 0,5 mg/ngày, uống vào một thời điểm cố định trước khi đi ngủ hoặc một giờ trước khi đi ngủ.

Hơn 70% những người mù hoàn toàn bị rối loạn giấc ngủ, do không có tín hiệu ánh sáng nào giúp họ thiết lập chu kỳ ngủ thức như bình thường. Thông thường, thời gian ngủ và thời gian thức dậy của họ sẽ ngày càng muộn hơn và có thể thay đổi hoàn toàn đồng hồ sinh học.

Không sử dụng Melatonin nếu bạn mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc. Bên cạnh đó, chống chỉ định sử dụng Melatonin nếu có bất kỳ tình trạng bệnh lý nào sau đây:

- Bệnh đái tháo đường

- Bệnh trầm cảm

- Rối loạn đông máu hoặc chảy máu

- Đang dùng thuốc chống đông máu (chẳng hạn như warfarin, Aspirin,..)

- Huyết áp cao hoặc thấp

- Động kinh hoặc mắc chứng rối loạn co giật khác

- Đang sử dụng thuốc ức chế thải ghép nội tạng

- Mắc các bệnh tự miễn

- Đang sử dụng thuốc an thần hoặc thuốc ngủ khác.

Tốt hơn, bệnh nhân nên trao đổi kỹ với bác sĩ của mình về tình trạng bệnh lý và các thuốc đang sử dụng nếu muốn sử dụng thêm Melatonin.

Trong quá trình điều trị bằng Melatonin, cần tránh những điều sau:

- Tránh lái xe hoặc vận hành máy móc ít nhất 4 giờ sau khi dùng melatonin, hoặc cho đến khi không còn tác dụng buồn ngủ.

- Tránh sử dụng thuốc này với các loại thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn hoặc thực phẩm chức năng bổ sung mà không tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.

- Tránh uống rượu trong khi dùng thuốc này.

Với những đối tượng đặc biệt, nếu muốn sử dụng Melatonin, cần lưu ý những điều sau:

- Liều cao Melatonin có thể ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng, khiến phụ nữ khó mang thai.

- Đối với phụ nữ mang thai: Các nhà khoa học chưa biết chính xác liệu Melatonin có gây hại cho thai nhi không. nên hãy hỏi ý kiếm bác sĩ trước khi sử dụng.

- Đối với phụ nữ đang cho con bú: Các nhà khoa học chưa biết chính xác Melatonin có đi vào sữa mẹ hay có gây hại cho trẻ trẻ bú mẹ hay không. Vì thế, hãy hỏi ý kiếm bác sĩ nếu bạn muốn sử dụng Melatonin.

- Bệnh nhân suy thận: Chưa có bằng chứng rõ ràng về tác động của Melatonin lên bệnh nhân bị suy thận. Tuy nhiên, vì melatonin chủ yếu được thải trừ qua chuyển hóa ở gan và chất chuyển hóa ở dạng không còn hoạt tính nên suy thận được cho là không ảnh hưởng nhiều đến độ thanh thải của Melatonin.

- Bệnh nhân suy gan: Gan là nơi chuyển hóa melatonin chính và do đó, suy gan dẫn đến nồng độ Melatonin trong máu cao hơn.

Nếu sử dụng trong thời gian ngắn (dưới 3 tháng) thì Melatonin tương đối an toàn và các tác dụng phụ là không phổ biến, ngay cả với liều cao hơn như Melatonin 5mg mỗi ngày một lần. Tuy nhiên, sự an toàn khi sử dụng Melatonin trong thời gian dài chưa được xác định.

Trong quá trình sử dụng Melatonin tác dụng phụ có thể gặp phải là:

- Buồn ngủ hoặc ngủ gật vào ban ngày, chóng mặt, mệt mỏi hoặc nhầm lẫn

- Gặp ác mộng

- Cảm thấy chán nản, lo lắng hoặc cáu kỉnh

- Đau đầu

- Chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy, đau dạ dày

- Rối loạn huyết áp

- Đau lưng hoặc đau khớp

- Tăng nguy cơ co giật

Với liều dùng cao hơn (1 mg đến 10 mg) có thể làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ như buồn ngủ ban ngày, suy giảm khả năng thể chất hoặc tinh thần, nhiệt độ cơ thể thấp và nồng độ prolactin tăng cao.

Bổ sung Melatonin có thể gây tương tác với rượu và một số loại thuốc khác, chẳng hạn như:

Thuốc chống đông máu: Dùng chung thuốc chống đông máu với Melatonin có thể làm tăng nguy cơ chảy máu

Thuốc chống co giật: Melatonin có thể ức chế tác dụng của thuốc chống co giật và làm tăng tần suất co giật, đặc biệt ở trẻ em bị khuyết tật thần kinh.

Thuốc tránh thai: Sử dụng thuốc tránh thai với Melatonin có thể gây ra tác dụng an thần phụ gia và làm tăng tác dụng phụ có thể có của Melatonin.

Thuốc cao huyết áp: Melatonin có thể làm trầm trọng tình trạng cao huyết áp ở những người dùng thuốc huyết áp.

Thuốc tiểu đường: Melatonin có thể ảnh hưởng đến nồng độ đường máu

Thuốc ức chế miễn dịch: Melatonin có thể kích thích chức năng miễn dịch và can thiệp vào liệu pháp ức chế miễn dịch.

Thuốc chuyển hóa qua gan: Melatonin ảnh hưởng đến các thuốc chuyển hóa qua CYP1A2 và CPY2C19, chẳng hạn như Diazepam.

Thuốc ngủ: Sử dụng đồng thời Melatonin với các loại thuốc ngủ dẫn đến suy giảm trí nhớ, khả năng chú ý và khả năng phối hợp động tác.

Rượu: Không nên uống rượu cùng với melatonin, vì nó làm giảm hiệu quả của melatonin đối với giấc ngủ.

Chống chỉ định ở phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú.

Melatonin là tên gọi của một loại hormone được sản xuất bởi tuyến tùng trong não. Tuyến tùng có vị trí ở giữa bán cầu não, sát đối thị và gắn liền với não thất thứ 3. Melatonin chịu trách nhiệm chính trong việc điều hòa nhịp sinh học liên quan đến chất lượng và chu kỳ giấc ngủ tự nhiên của cơ thể. Vì thế, có nhiều sản phẩm cung cấp Melatonin như một giải pháp hỗ trợ cho những người bị mất ngủ hoặc khó ngủ.

Khi trời tối, tuyến tùng bắt đầu giải phóng nhiều Melatonin nội sinh hơn, lượng Melatonin đạt đỉnh trong máu từ khoảng 11 giờ đêm - 3 giờ sáng với nồng độ 200pg (picogram)/ ml. Nồng độ này cao gấp 10 lần so với lượng Melatonin vào ban ngày. Vào ban ngày, khi cơ thể chúng ta cảm nhận được ánh sáng, tuyến tùng gần như không sản sinh Melatonin. Sự điều hòa tăng giảm Melatonin này báo hiệu thời gian thức và ngủ theo chu kỳ 16-8, được coi là nhịp sinh học của con người.