Lỗ tiểu lệch thấp là một dị tật bẩm sinh ở lỗ tiểu của bé trai, khiến cho lỗ tiểu nằm thấp hơn vị trí bình thường. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu và các phương pháp điều trị hiệu quả cho tình trạng này.
1Lỗ tiểu lệch thấp là gì?
Lỗ tiểu lệch thấp là một dị tật bẩm sinh ở trẻ nam, khiến cho lỗ tiểu không nằm ở đỉnh quy đầu mà ở vị trí thấp hơn trên dương vật. Niệu đạo là ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể thông qua lỗ . Tỉ lệ lưu hành toàn cầu của bệnh này khoảng 0.1%, ở Việt Nam tỉ lệ này thấp hơn chỉ khoảng 0.003%.
Lỗ tiểu lệch thấp được phân loại thành 3 nhóm vị trí, tùy theo mức độ nghiêm trọng của dị tật:
- Cao (nhẹ): Vẫn ở đầu dương vật nhưng không ở vùng đỉnh quy đầu.
- Giữa (vừa): Lỗ tiểu thấp ở vị trí thân dương vật.
- Thấp: Thường nặng nề có thể ở trên bìu, bìu, thậm chí là đáy chậu.
Bệnh nhân bị lỗ tiểu lệch thấp có thể gặp khó khăn khi đi tiểu đứng, đáng lưu ý lỗ tiểu ở nam giới cũng là đường dẫn tinh trùng nên sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục, thậm chí gây vô sinh sau này.
Lỗ tiểu lệch thấp là tình trạng lỗ tiểu nằm vị trí thấp hơn so với bình thường
2Nguyên nhân
Do di truyền
Một trong những nguyên nhân gây ra lỗ tiểu lệch thấp là do di truyền, tính lỗ tiểu lệch thấp có tỉ lệ di truyền từ 57% đến 77%. Theo một số nghiên cứu, có khoảng 7% người bị lỗ tiểu lệch thấp có người thân trong gia đình cũng mắc bệnh này.[1]
Do sự thiếu hụt hormone
Hormone là yếu tố quan trọng trong quá trình hình thành bộ phận sinh dục. Do đó, sự thiếu hụt hormone testosteron trong quá trình phát triển của thai nhi có thể gây ra lỗ tiểu lệch thấp.
Ngoài ra, theo báo cáo của CDC, cho thấy phụ nữ sử dụng một số loại hormone trước hoặc trong khi mang thai như: estrogen ngoại sinh, kháng androgen,... có khả năng sinh con bị lỗ tiểu lệch thấp cao hơn.[1]
Lỗ tiểu lệch thấp là hậu quả của rối loạn hormone trong thai kỳ
Do các vấn đề môi trường trước và trong thời kỳ thai sản
Tần suất trẻ nam sinh ra bị lỗ tiểu lệch thấp cao hơn bình thường ở người mẹ bị béo phì và trên 35 tuổi.
Trẻ sinh non và cặp song sinh cùng bánh nhau cũng có nguy cơ cao lệch thấp lỗ tiểu. Nguyên nhân có thể do nhau thai không phát triển tốt hoặc bị tổn thương.
Ngoài ra, thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) có thể là một trong những nguyên nhân gây ra lỗ tiểu lệch thấp. Tuy nhiên, điều này chưa được xác nhận vì sử dụng hormone trong IVF và đồng thờ, IVF cũng có thể làm tăng nguy cơ sinh non hoặc sinh con nhẹ cân và những yếu tố này cũng liên quan đến lỗ tiểu lệch thấp.[2]
Một số nghiên cứu cho thấy có mối liên quan giữa IVF và lỗ tiểu lệch thấp
3Dấu hiệu của lỗ tiểu lệch thấp
Lỗ tiểu lệch thấp có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Lỗ tiểu nằm thấp so với vị trí bình thường ở đỉnh quy đầu (có thể nằm ở thân dương vật, bìu hay tầng sinh môn).
- Dương vật nhỏ, bị cong xuống, bìu có hình dạng như chẻ đôi.
- Phần quy đầu của dương vật có hình dạng mũ trùm vì chỉ có nửa trên của dương vật có da bao phủ.
Đây cũng là ba triệu chứng quan trọng chính để bác sĩ khẳng định chẩn đoán lỗ tiểu lệch thấp, ngoài ra người bệnh có thể có các triệu chứng kèm theo như:
- Dòng tiểu không bình thường.
- Có thể kèm theo các bệnh khác như thoát vị bẹn, tinh hoàn ẩn…[3]
-800x450.jpg "Vị trí của lỗ tiểu nằm thấp hơn so với vị trí bình thường")
Vị trí của lỗ tiểu ở trẻ nằm thấp hơn vị trí bình thường là biểu hiện bệnh lỗ tiểu lệch thấp
4Biến chứng lỗ tiểu lệch thấp
Đây là một dị tật bẩm sinh cần can thiệp sớm, để càng lâu tỷ lệ biến chứng càng cao và biến chứng cũng trở nên nặng nề hơn. Một số biến chứng bao gồm:
- Tiểu lệch, dòng tiểu không bình thường.
- Vô sinh, tinh trùng bị lắng đọng.
- Rối loạn cương dương do dương vật bị cong.
- Không thể đi tiểu khi đứng.
- Gặp khó khăn trong quan hệ tình dục do dương vật bị cong.
- Dễ nhiễm trùng đường tiết niệu do tích tụ nước tiểu, tinh dịch hoặc chất dơ khác.
Rối loạn cương dương là biến chứng của bệnh lỗ tiểu lệch thấp
5Cách chẩn đoán lỗ tiểu lệch thấp
Khám lâm sàng
Mục tiêu của khám lâm sàng là để đánh giá mức độ di lệch của lỗ tiểu, độ cong của dương vật và xem xét liệu có nên can thiệp phẫu thuật cho các trường hợp di lệch nhẹ hay không.
Các xét nghiệm cận lâm sàng
Bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm cận lâm sàng để kiểm tra các yếu tố liên quan đến lỗ tiểu lệch thấp, bao gồm:
- Xét nghiệm nội tiết tố nam: Để xác định mức độ testosteron trong máu, kiểm tra mức độ hoạt động của các tuyến nội tiết liên quan đến sự phát triển và chức năng của dương vật, thường có ý nghĩa trong trường hợp dương vật nhỏ.
- Xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ: Để kiểm tra có sự khác biệt về phát triển giới tính hay không.
- Siêu âm bụng, bẹn bìu: Để tìm kiếm các bất thường ở hệ sinh dục, khi lỗ tiểu lệch thấp kèm theo tinh hoàn ẩn một hoặc hai bên hoặc bìu không cân xứng.
Các cận lâm sàng dự đoán trước sinh
- Siêu âm thai.
- Xét nghiệm tiết tố.
Tuy nhiên việc chẩn đoán sớm lỗ tiểu lệch thấp không mang lại nhiều giá trị điều trị, do trẻ chỉ khi được sanh ra và đủ lớn mới có thể thực hiện điều trị chỉnh lại lỗ tiểu.
Xét nghiệm nội tiết tố nam được sử dụng để đánh giá hormone nam giới trong máu
6Nơi khám chữa lỗ tiểu lệch thấp uy tín
Khi có dấu hiệu nghi ngờ, bạn cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất hoặc các bệnh viện uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, bạn có thể tham khảo một số bệnh viện uy tín sau:
- TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nhi Đồng 1, Bệnh viện Nhi Đồng 2, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương...
- Hà Nội: Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình & Phục hồi chức năng...
7Các cách điều trị lỗ tiểu lệch thấp
Phương pháp nội tiết tố
Sử dụng liệu pháp hormone để kích thích sự phát triển của niệu đạo và dương vật khi phát hiện các bất thường liên quan đến hormone. Bạn cần tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để có phác đồ điều trị cụ thể và phù hợp.
Phẫu thuật tạo hình lỗ tiểu lệch thấp
Cân nhắc lợi ích của phẫu thuật tạo hình lỗ tiểu, đối với mức độ nhẹ thì không cần thực hiện. Thời gian phẫu thuật thích hợp là trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi (đối với trẻ không có biến dị khác), 18 tháng hoặc có thể dài hơn đối với trẻ có biến dị khác hoặc sinh non.
Tùy theo mức độ nặng nhẹ bác sĩ có thể sẽ cân nhắc áp dụng các quy trình mổ
khác nhau cho bệnh nhi (tạo hình nguyên phát, vạt hình đảo, phẫu thuật hai thì), dù là phương pháp nào thì mục tiêu phải bao gồm:
- Làm thẳng dương vật nếu bị cong.
- Tạo kênh niệu đạo mới.
- Đặt lỗ niệu đạo ở đỉnh quy đầu.
- Thực hiện cắt bao quy đầu hoặc tái tạo bao quy đầu.
Lưu ý rằng đối với trẻ có lỗ tiểu lệch thì không cắt bao quy đầu mà nên đợi phẫu thuật, do khi phẫu thuật có thể cần sử dụng vùng da bao quy đầu.
Phẫu thuật tạo hình lỗ tiểu là phương pháp điều trị lỗ tiểu lệch thấp
Chăm sóc hậu phẫu dành cho người nhà
Sau khi điều trị lỗ tiểu lệch thấp bằng phương pháp nội tiết tố hoặc phẫu thuật, bệnh nhân cần được chăm sóc kỹ lưỡng để hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng. Người nhà của bệnh nhân cần lưu ý các điều sau:
- Chăm sóc vết thương: Đây là việc làm sạch, bảo vệ và theo dõi vết thương sau phẫu thuật để tránh nhiễm trùng, xuất huyết, rò niệu đạo và tăng cường quá trình lành sẹo.
- Chăm sóc thông tiểu: Việc này giúp bệnh nhân đi tiểu dễ dàng và đều đặn sau phẫu thuật.
- Chế độ ăn uống hậu phẫu: Đây là việc cung cấp đủ nhu cầu dinh dưỡng cho bệnh nhân sau phẫu thuật để hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng.
Đồng thời, người nhà cần tham vấn bác sĩ trực tiếp điều trị cho các thông tin thắc mắc.
Chế độ dinh dưỡng sau khi phẫu thuật là hết sức quan trọng cho bé
8Cách phòng ngừa lỗ tiểu lệch thấp
Để giảm nguy cơ con bị lỗ tiểu lệch thấp, người mẹ khi mang thai cần sống lối sống lành mạnh, bao gồm:[4]
- Không hút thuốc lá hay uống rượu bia.
- Giữ cân nặng ổn định.
- Bổ sung axit folic (khoảng 400 đến 800 microgam mỗi ngày) trong thời gian mang thai.
- Khám thai định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
Để giảm nguy cơ con bị lỗ tiểu lệch thấp, phụ nữ có thai không nên hút thuốc lá
XEM THÊM
Tóm lại, lỗ tiểu lệch thấp có thể gây ra nhiều phiền toái cho sức khỏe và cuộc sống của nam giới. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia y tế để bạn có được sự chăm sóc tốt nhất cho vấn đề này. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
