Tía tô

Lá tía tô

Làm toát mồ hôi, trừ hàn.

Điều hòa chức năng dạ dày.

Chữa cảm hàn với ho và nôn.

Hỗ trợ điều trị nôn do thai nghén.

Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, ngộ độc cua cá.

Thân tía tô

Điều hòa lưu thông khí, làm giảm rối loạn chức năng dạ dày, giảm đau, phòng ngừa sẩy thai.

Quả tía tô

Giảm khó thở và giảm ho, trừ đờm, làm thư giãn ruột. Chủ trị: ho và khó thở do ứ trệ đờm, táo bón.

Lá tía tô: Liều: 5 - 9 g/ngày.

Thân tía tô: Liều 5 – 9 g/ngày.

Quả tía tô: Liều: 3 – 9g/ngày.

Đối với người bị cảm nóng, hay ra mồ hôi: Tốt nhất nên thận trọng khi dùng lá tía tô chữa bệnh. Vì chúng có tác dụng dược tính gây ra mồ hôi nhiều, sử dụng kéo dài có thể khiến bệnh thêm trầm trọng.

Người có tiền sử dị ứng: Đối với những người này nên hạn chế dùng lá tía tô điều trị bệnh để tránh những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra.

Đối với bà bầu: Lá tía tô có tác dụng an thai nhưng nếu dùng với liều lượng lớn, liên tục trong khoảng thời gian có thể làm tăng huyết áp, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ lẫn thai nhi.

Toàn cây Tía tô có tác dụng chống khối u, chống trầm cảm, chống viêm, kháng dị ứng, kháng nấm, kháng khuẩn, ức chế tyrosinase, ức chế xanthin oxidase và chống oxy hóa mạnh.

Tía tô có tác dụng tăng cường sức khỏe chủ yếu là nhờ hàm lượng axit phenolic (ví dụ như axit rosmarinic), Flavonoid và triterpenoid. Những thành phần này giúp cho chiết xuất của loại cây này có đặc tính chống oxy hóa, chống viêm, kháng khuẩn và giảm sốt.

Ngoài ra, dầu hạt tía tô (còn gọi là PFSO) cũng là một nguồn axit béo không bão hòa phong phú, đặc biệt là axit linolenic omega-3. Những axit béo không bão hòa đa này rất có lợi cho sức khỏe con người, giúp ngăn ngừa các bệnh rối loạn tim mạch, ung thư, viêm, viêm khớp dạng thấp, và nhiều bệnh khác nữa.

Cây thảo, thân của cây có hình dạng vuông vắn và có lông. Lá mọc đối xứng với nhau, hình dạng của phiến lá là trứng và có đầu nhọn. Cuống lá có diềm hoặc xoắn và có nhiều lông. Mặt trên của lá có màu xanh lục, trong khi đó mặt dưới có màu tím. Cây ra hoa từ tháng 7 đến tháng 10, hoa mọc thành chùm ở nách lá hoặc đầu cành và có màu trắng hoặc tím nhạt. Cây có mùi thơm nồng, đôi khi được miêu tả là có mùi giống như bạc hà.

Tía Tô là loài thảo mộc hàng năm có nguồn gốc từ khu vực Đông Á và hiện nay đã được trồng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở những khu vực có khí hậu ẩm ướt và bóng râm. Loài cây này được sử dụng nhiều trong ẩm thực và y học ở các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Ở Việt Nam, tía tô được trồng chủ yếu làm gia vị và được sử dụng rộng rãi ở khắp các vùng miền với nhiều dạng lá khác nhau.