Tác dụng dược lý
Tử uyển có các hoạt tính sinh học khác nhau như chống ung thư, chống viêm, chống hen suyễn và trị đái tháo đường.
3.1.1 Chống viêm
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất Tử uyển có thể ức chế sự co thắt vòng khí quản do KCl-, Ach- và His gây ra bằng cách giảm nồng độ Ca²+ nội bào, cho thấy RA có thể điều trị hen suyễn bằng cách ức chế sự co thắt vòng khí quản và giảm viêm phổi.
Chiết xuất etanolic của rễ có tác dụng ức chế quá trình viêm tế bào C6 do lipopolysacarit (LPS). Aster saponin B trong RA có thể ức chế mức độ tổng hợp oxit nitric cảm ứng (iNOS) và protein cyclooxygenase-2 (COX-2) trong các tế bào RAW 264,7 được kích hoạt bằng LPS.
Ngoài ra, chiết xuất etanol 70% từ rễ tăng cường đáng kể sự bài tiết đỏ phenol khí quản, giảm tần suất ho và giảm phù nề tai chuột. Chiết xuất Tử uyển có thể làm giảm phù nề và xuất huyết trong bàng quang của chuột bị viêm bàng quang kẽ.
3.1.2 Chống khối u
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Tử uyển có tác dụng ức chế nhất định đối với sự phát triển của các tế bào khối u ác tính. Aster lingulatosides A và B từ toàn bộ cây có hiệu quả chống lại sự tổng hợp DNA HL-60 của bệnh bạch cầu ở người. Các peptit tuần hoàn thể hiện hoạt tính gây độc tế bào vừa phải chống lại các tế bào khối u nuôi cấy như các dòng tế bào L1210, P388 và KB. Ngoài ra, các polysacarit hòa tan trong nước được phân lập từ RA có hoạt tính ức chế sự phát triển khối u hoàn toàn trên các tế bào SGC-7901.
3.1.3 Chống oxy hóa
Các hợp chất khác nhau trong Tử uyển, bao gồm quercetin, kaempferol, hemoglobin và emodin, thể hiện tác dụng ức chế mạnh đối với việc tạo ra các gốc tự do superoxide, trong đó quercetin và kaempferol có thể ức chế quá trình tán huyết, peroxid hóa lipid và tạo gốc superoxide. Tương tự như quercetin và kaempferol, scopoletin và emodin cũng cho thấy tác dụng ức chế sản xuất gốc superoxide. Ngoài ra, axit caffeoquinic trong Tử uyển còn có tác dụng chống oxy hóa mạnh.
Chống trầm cảm
5 trong số 50 hợp chất được xác định trong Tử uyển (tức là axit chlorogen, hesperidin, axit ferulic, axit protocatechuic và quercetin) được phát hiện là làm tăng đáng kể hiệu ứng thần kinh, tác động lên tốc độ bắn của các tế bào thần kinh VTA DA cho thấy rằng chúng có tác dụng chống trầm cảm. Tuy nhiên, cơ chế chống trầm cảm của nó vẫn cần được nghiên cứu thêm.
Kháng khuẩn, kháng virus
Chiết xuất Ethanol của Tử uyển có tác dụng ức chế mạnh đối với Staphylococcus aureus, Pasteurella suis, Streptococcus và Salmonella. Ngoài ra, chiết xuất alkaloid RA thể hiện tác dụng ức chế và kháng khuẩn mạnh đối với Staphylococcus aureus, Pasteurella suis, Escherichia coli, Streptococcus và Salmonella.
Astershionone C, một triterpenoid từ rễ và thân rễ của Tử uyển, cho thấy hoạt tính gây độc tế bào trong tế bào virus B bằng cách ức chế sự sao chép DNA của chúng. Bên cạnh đó, triterpenoid shion-22-methoxy-20(21)-en-3-one và shion-22(30)-en-3,21-dione trong RA thể hiện hoạt tính ức chế riêng biệt với HBeAg và HA, cũng như HBsAg.
Các hoạt động khác
Scopoletin trong Tử uyển có thể điều trị hiệu quả bệnh tiểu đường và giảm stress oxy hóa. Polyphenol giàu chiết xuất rễ Tử uyển có thể làm giảm đáng kể trọng lượng cơ thể và nồng độ đường huyết của chuột.
Nước sắc của Tử uyển có thể đóng vai trò nhuận tràng bằng cách điều chỉnh hàm lượng chất dẫn truyền thần kinh. Ngoài ra, chiết xuất RA có thể làm giảm hiệu quả tổn thương bệnh lý ruột kết do loperamid gây ra.
