AHA có tác dụng gì? 9 tác dụng của AHA đối với làn da

AHA được xem là hoạt chất "thần kỳ" có khả năng loại bỏ tế bào chết, cải thiện sắc tố da và đẩy lùi dấu hiệu lão hóa. Hãy cùng khám phá những công dụng nổi bật và bí quyết sử dụng AHA hiệu quả qua bài viết dưới đây!

1Giới thiệu chung về AHA

AHA là gì?

AHA (Alpha Hydroxy Acid) là một nhóm các axit tự nhiên có trong một số loại thực vật hoặc động vật. AHA thường là thành phần chính trong nhiều sản phẩm chăm sóc da nhờ khả năng tẩy tế bào chết dịu nhẹ.

AHA phá vỡ các liên kết giữa các tế bào da chết trên bề mặt da, đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào mới. Điều này giúp loại bỏ lớp da cũ xỉn màu, để lộ làn da tươi mới, mịn màng hơn.[1]

AHA là một nhóm các axit có khả năng tẩy tế bào chết (dịu nhẹ với làn da)

Các loại AHA thường gặp

Dưới đây là các loại AHA phổ biến nhất thường được sử dụng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm chăm sóc da:

• Glycolic Acid: chiết xuất từ mía - có khả năng tẩy tế bào chết mạnh, hỗ trợ giảm mụn và cải thiện kết cấu da.
• Lactic Acid: chiết xuất từ lactose trong sữa hoặc các loại rau củ lên men - giúp dưỡng ẩm, làm sáng da và giảm các dấu hiệu lão hóa.
• Citric Acid: có nguồn gốc từ các loại trái cây họ cam quýt - giúp cân bằng pH trên da, làm mịn da và hỗ trợ bảo vệ da trước tác hại của tia UV.
• Malic Acid: chiết xuất từ táo - malic acid không có các tác dụng đặc hiệu như glycolic hay lactic acid nhưng thường được sử dụng kết hợp với các AHA khác để tăng hiệu quả tẩy tế bào chết.
• Tartaric Acid: chiết xuất từ nho - giúp làm dịu các tổn thương do ánh nắng và hỗ trợ cải thiện tình trạng mụn.
• Hydroxycaproic Acid: chiết xuất từ sữa ong chúa - có khả năng làm mềm da và thúc đẩy quá trình tái tạo da.
• Hydroxycaprylic Acid: có nguồn gốc từ động vật - giúp làm mịn và cải thiện kết cấu da.

Trong số các loại AHA, glycolic acid và lactic acid là hai loại được nghiên cứu nhiều nhất và mang lại hiệu quả cao mà ít gây kích ứng. Đây cũng là hai thành phần chủ đạo trong các sản phẩm chăm sóc da không kê đơn hiện nay.[2][3][4][5]

Glycolic acid và lactic acid là 2 loại AHA có tác dụng tốt mà ít gây kích ứng

Cơ chế hoạt động của AHA

AHA tùy theo nồng độ sẽ làm giảm hoặc phá vỡ liên kết của tế bào da, điều này thúc đẩy quá trình bong tróc các tế bào chết trên bề mặt da. Mức độ bong tróc phụ thuộc vào loại AHA, nồng độ, độ pH và các thành phần khác có trong sản phẩm.[6][7]

AHA có tác dụng thúc đẩy quá trình làm bong các tế bào chết trên bề mặt da

2Các tác dụng của AHA đối với làn da

Loại bỏ tế bào chết

AHA giúp loại bỏ các tế bào da chết bằng cách thúc đẩy quá trình bong tróc tự nhiên, nhường chỗ cho các tế bào da mới phát triển. Điều này đặc biệt quan trọng khi tuổi tác làm chậm chu kỳ tái tạo da, khiến tế bào chết tích tụ, làm da trở nên xỉn màu và kém sức sống.

Hiệu quả tẩy tế bào chết của AHA phụ thuộc vào loại AHA và nồng độ sử dụng. Nồng độ càng cao, tác dụng càng mạnh nhưng cần sử dụng đúng cách để tránh bị kích ứng da.

So với việc sử dụng các dụng cụ hoặc sản phẩm tẩy da cơ học như bàn chải, khăn mặt hay hạt scrub, tẩy da chết bằng AHA nồng độ thấp sẽ dịu nhẹ hơn và đặc biệt phù hợp cho làn da khô hoặc nhạy cảm.[8][9]

AHA có tác dụng tẩy tế bào chết

Làm sáng da

Việc AHA loại bỏ tế bào chết giúp làm lộ ra làn da mới tươi sáng và đều màu hơn. Đặc biệt, glycolic acid có khả năng phá vỡ sự tích tụ tế bào da chết, trong khi citric acid sẽ làm tăng tác dụng làm sáng da.

AHA giúp làn da trắng sáng tự nhiên

Điều trị mụn trứng cá

AHA không chỉ giúp cải thiện làn da xỉn màu mà còn đóng vai trò quan trọng trong điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá hiệu quả.

• Làm sạch lỗ chân lông: Mụn trứng cá hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi tế bào da chết, dầu thừa (bã nhờn) và vi khuẩn. AHA với khả năng tẩy tế bào chết giúp loại bỏ những tạp chất này và làm thông thoáng lỗ chân lông.
• Ngăn ngừa mụn tái phát: Sử dụng AHA thường xuyên không chỉ giúp điều trị mụn hiện có mà còn hạn chế sự tắc nghẽn hình thành mụn, từ đó ngăn ngừa mụn quay trở lại.
• Thu nhỏ lỗ chân lông: Với làn da dễ bị mụn, lỗ chân lông thường bị to. AHA, đặc biệt là glycolic acid và lactic acid, kích thích sự tái tạo tế bào da mới, từ đó cải thiện kích thước lỗ chân lông và làm da trở nên mịn màng hơn.
• Giảm sẹo mụn và viêm da: AHA còn giúp làm mờ các vết sẹo mụn nhờ khả năng thúc đẩy quá trình thay mới tế bào da. Các loại AHA như citric acid và malic acid còn có đặc tính làm dịu, hỗ trợ làm giảm viêm da do mụn.

AHA có tác dụng hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá

Làm mờ thâm nám, tàn nhang

Các đốm nâu đồi mồi thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như mặt, ngực và bàn tay. Với khả năng loại bỏ lớp da cũ xỉn màu và kích thích tái tạo tế bào da mới, AHA giúp làn da trở nên đều màu hơn.

Do đó, AHA là một thành phần không thể thiếu trong việc hỗ trợ làm sáng da, làm mờ thâm nám, tàn nhang và cải thiện tình trạng da không đều màu.

AHA có khả năng làm mờ thâm nám, tàn nhang

Thúc đẩy sản sinh collagen

Collagen là một loại chất xơ giàu protein, đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho làn da căng mịn và đàn hồi tốt. Tuy nhiên, theo thời gian các sợi collagen dần bị phá vỡ và dưới tác động của ánh nắng mặt trời quá trình này có thể bị đẩy nhanh hơn, khiến da trở nên sạm màu và chảy xệ.

Collagen nằm ở lớp giữa của da (lớp hạ bì). Khi lớp da bên trên (lớp biểu bì) được loại bỏ, các sản phẩm chứa AHA có thể thẩm thấu sâu hơn và tác động đến lớp hạ bì. AHA hỗ trợ thúc đẩy sản sinh collagen mới bằng cách loại bỏ những sợi collagen cũ, mở đường cho sự tái tạo và phục hồi làn da.

AHA tham gia vào quá trình thúc đẩy sản sinh collagen

Giảm nếp nhăn, chống lão hóa

Sự lão hóa và tác động của ánh nắng mặt trời làm chậm quá trình tái tạo tế bào da, khiến da mất đi độ đàn hồi và xuất hiện các dấu hiệu tuổi tác. Việc sử dụng AHA đều đặn giúp làm đầy các nếp nhăn nhỏ và cải thiện tổng thể bề mặt da. Da trở nên mềm mại và trắng sáng tự nhiên hơn.

AHA đặc biệt hiệu quả trong việc làm mờ các nếp nhăn nông. Theo một nghiên cứu năm 2015, 9/10 người sử dụng AHA trong ba tuần nhận thấy sự cải thiện đáng kể về cấu trúc da. AHA thực sự đã loại bỏ lớp tế bào chết và giúp lộ ra làn da mới mịn màng hơn.[10]

AHA không chỉ loại bỏ lớp da chết mà còn có khả năng kích thích tăng sinh collagen và elastin khi sử dụng lâu dài. Đây là hai yếu tố quan trọng giúp duy trì cấu trúc da có độ đàn hồi và săn chắc, mang lại làn da căng mịn, tràn đầy sức sống.

AHA có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa và làm mờ các nếp nhăn nông

Phục hồi tổn thương da do ánh nắng mặt trời

Glycolic acid là loại AHA có tác dụng khắc phục những tổn thương trên da gây ra bởi ánh nắng mặt trời. Nổi bật nhất là tác dụng:

• Làm mờ đốm nâu và vùng da sẫm màu (tăng sắc tố) do tác động của tia UV.
• Bảo vệ collagen, chống lão hóa, duy trì làn da săn chắc và cải thiện độ đàn hồi.[11]

AHA có tác dụng khắc phục những tổn thương trên da do tia UV gây ra

Dưỡng ẩm cho da

AHA đóng vai trò như một chất hút ẩm, có khả năng hấp thụ và giữ nước trong da. Điều này giúp da luôn được cung cấp một lượng ẩm cần thiết để cải thiện tình trạng khô và bong tróc.

AHA có tác dụng dưỡng ẩm cho da mịn màng

Tăng khả năng hấp thụ các dưỡng chất khác

AHA giúp loại bỏ lớp da chết trên bề mặt. Nhờ đó, các sản phẩm chăm sóc da khác như kem dưỡng ẩm, serum hay tinh chất dưỡng da có thể thấm sâu hơn và phát huy tối đa tác dụng.

Như vậy, AHA có thể được gọi là chìa khóa giúp các sản phẩm dưỡng da khác hoạt động tốt hơn, mang lại làn da khỏe mạnh và rạng rỡ hơn.

AHA loại bỏ tế bào chết giúp các tinh chất khác dễ dàng thẩm thấu vào da hơn

3Cách sử dụng AHA trong quy trình chăm sóc da

Chọn nồng độ AHA phù hợp

Khi sử dụng AHA trong quy trình chăm sóc da, việc lựa chọn nồng độ phù hợp đóng vai trò rất quan trọng để đạt hiệu quả như mong muốn và tránh tác dụng phụ. Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), nồng độ AHA dưới 10% được xem là an toàn và lý tưởng khi sử dụng tại nhà.

Bạn có thể chọn nồng độ AHA phù hợp với mục đích sử dụng dựa theo lời khuyên sau:

• Nồng độ 2 - 5%: Phù hợp để tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, làm sạch lỗ chân lông, cải thiện tình trạng da khô, thô ráp và sần sùi.
• Nồng độ 5 - 10%: Giúp duy trì làn da mịn màng, giảm nếp nhăn nhỏ và cải thiện làn da xỉn màu.
• Nồng độ 12 - 15%: Hiệu quả trong việc làm mờ vết thâm, sẹo mụn và các vấn đề tăng sắc tố.
• Nồng độ cao trên 30%: Chỉ được sử dụng trong các cơ sở thẩm mỹ uy tín dưới sự giám sát của bác sĩ, nhằm tái tạo bề mặt da hoặc cải thiện tình trạng sẹo, thâm nghiêm trọng.[4]

Lưu ý: Khi mới bắt đầu, bạn nên chọn AHA nồng độ thấp và sử dụng cách ngày để da làm quen, giảm nguy cơ kích ứng.

Nồng độ AHA dưới 10% được xem là an toàn và lý tưởng khi sử dụng tại nhà

Dùng AHA với tần suất hợp lý

Trong 1 - 2 tuần đầu tiên, bạn chỉ nên sử dụng AHA 2 - 3 lần/tuần hay dùng cách ngày. Điều này giúp bạn theo dõi phản ứng của da, đồng thời giúp da tập làm quen và hạn chế nguy cơ bị kích ứng.

Sau khi da quen dần với AHA, bạn có thể tăng tần suất sử dụng và lựa chọn nồng độ phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả chăm sóc da.

Trong 1 - 2 tuần đầu tiên, bạn chỉ nên sử dụng AHA 2 - 3 lần/tuần

Nên dùng AHA cho loại da nào?

AHA gồm nhiều loại acid khác nhau, chúng có thể hoạt động linh hoạt và phù hợp với hầu hết mọi loại da. Đặc biệt, AHA cho thấy những hiệu quả làm đẹp rõ rệt trên làn da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời, lão hóa, khô và xỉn màu.

Theo các chuyên da, những người có làn da thường, da hỗn hợp hoặc da dầu nên dùng glycolic acid và lactic acid. Còn những người có làn da nhạy cảm nên dùng mandelic acid nồng độ thấp vì kích thước phân tử loại AHA này lớn và ít gây kích ứng.

Làn da bị lão hóa, khô và xỉn màu nên dùng AHA

Thứ tự sử dụng AHA trong chu trình chăm sóc da

Để tối ưu hóa hiệu quả của AHA trong chu trình chăm sóc da, bạn cần thực hiện theo thứ tự các bước sau:

Bước 1 - Làm sạch da

• Bắt đầu với bước tẩy trang để loại bỏ lớp trang điểm và bụi bẩn trên bề mặt da.
• Sau đó, dùng sữa rửa mặt dịu nhẹ để làm sạch sâu, loại bỏ cặn bẩn còn sót lại trong lỗ chân lông.

Bước 2 - Cân bằng pH tự nhiên trên da bằng toner

Bước 3 - Thoa sản phẩm chứa AHA

• Thoa một lớp mỏng AHA khắp khuôn mặt hoặc tập trung vào các vùng da có vấn đề như mụn hoặc thâm nám.
• Không cần rửa mặt lại sau khi thoa AHA.

Bước 4 - Dưỡng ẩm

Bước 5 - Thoa kem chống nắng (Nếu bạn có tiếp xúc với ánh nắng)

Hãy làm sạch da mặt thật kỹ trước khi thoa AHA

4Lưu ý khi sử dụng AHA tại nhà

Tác dụng phụ khi sử dụng AHA

Khi mới bắt đầu sử dụng AHA, bạn có thể gặp một số tác dụng phụ tạm thời do da cần thời gian để thích nghi với sản phẩm. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm:

• Cảm giác nóng rát nhẹ.
• Ngứa ngáy hoặc khó chịu trên da.
• Xuất hiện mụn nước nhỏ.
• Viêm da (chàm), đặc biệt ở những người có làn da nhạy cảm.[12]

Ngoài ra, AHA có thể làm da bạn nhạy cảm hơn với tia UV trong vòng một tuần sau khi sử dụng. Vì vậy, bạn cần tăng cường tần suất bôi lại kem chống nắng trong ngày để giảm nguy cơ cháy nắng và tổn thương da.

Đặc biệt, việc lạm dụng hoặc sử dụng AHA quá thường xuyên có thể gây tổn thương hàng rào bảo vệ da. Các dấu hiệu của việc dùng quá liều AHA bao gồm:

• Da bị kích ứng hoặc nóng rát.
• Da khô và bong tróc.
• Da không đều màu, xuất hiện các vết thâm.
• Tăng độ nhạy cảm với các sản phẩm chăm sóc da khác.[13]

Bạn có thể cảm thấy da bị nóng rát nhẹ trong lần đầu sử dụng AHA

Thử trên một vùng da nhỏ

Trước khi sử dụng AHA, bạn nên thử sản phẩm lên một vùng da nhỏ ở cổ tay để kiểm tra phản ứng dị ứng. Nếu bạn cảm thấy làn da bị châm chích hoặc bỏng rát, cần rửa sạch ngay và ngừng sử dụng. Nếu không xuất hiện phản ứng bất thường, bạn có thể sử dụng sản phẩm theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.[14]

Bạn nên thử phản ứng dị ứng AHA lên một vùng da nhỏ trước khi thoa lên mặt

Không dùng trên vùng da đang tổn thương

Bạn không nên thoa AHA lên vùng da bị tổn thương như bị trầy xước, cháy nắng hoặc có vết thương hở. Điều này giúp bảo vệ da khỏi những tác động không mong muốn, tránh kích ứng.

Bạn không nên thoa AHA lên vùng da đang có tổn thương

Sử dụng kem chống nắng sau khi dùng AHA

AHA làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng mặt trời. Vì vậy, sau khi sử dụng AHA, bạn cần bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV bằng cách thoa kem chống nắng. Bạn nên chọn loại kem chống nắng phổ rộng, SPF 30 trở lên và có khả năng chống nước.

Thoa kem chống nắng sau khi dùng AHA là một bước rất quan trọng

Sử dụng AHA kết hợp với sản phẩm dưỡng ẩm cho da

AHA có khả năng tẩy tế bào chết nhưng đồng thời cũng có thể làm giảm độ ẩm trên da, khiến da bị khô hoặc bong tróc. Do đó, sau khi sử dụng AHA, bạn nên cấp ẩm cho da bằng cách sử dụng serum hoặc kem dưỡng ẩm phù hợp để duy trì sự mềm mại cho da.

AHA có thể khiến da bị khô vì vậy bạn nên kết hợp dùng thêm kem dưỡng ẩm

Không kết hợp AHA với hoạt chất nào?

Không nên kết hợp AHA với các hoạt chất sau:

• Vitamin B3 (Niacinamide): Không nên sử dụng AHA và niacinamide cùng lúc vì sự chênh lệch pH giữa hai hoạt chất. AHA có pH khoảng 3 - 4, trong khi niacinamide có pH 5 - 7. Khi kết hợp, pH của cả hai bị thay đổi, làm giảm hiệu quả của sản phẩm và có thể gây kích ứng.
• Vitamin C: AHA không nên dùng chung với vitamin C vì AHA có thể làm mất tính ổn định của vitamin C do sự thay đổi độ pH. Điều này làm giảm khả năng chống oxy hóa và hấp thụ của vitamin C trên da.

Nếu muốn sử dụng hiệu quả các hoạt chất này, bạn hãy thoa mỗi loại vào những thời điểm khác nhau trong ngày hoặc cách nhau ít nhất 30 phút.

Không nên thoa AHA với vitamin B3 hoặc vitamin C cùng lúc

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Trước khi bắt đầu sử dụng AHA, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu, đặc biệt nếu bạn có làn da nhạy cảm, bị mụn viêm, chàm hoặc đang sử dụng các sản phẩm điều trị khác. Bác sĩ sẽ giúp bạn xác định liệu AHA có phù hợp với tình trạng da hiện tại hay không và hướng dẫn cách sử dụng an toàn, hiệu quả nhất.

Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu trước khi sử dụng AHA điều trị các vấn đề trên da

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của AHA cũng như cách sử dụng hợp lý. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến hội chị em của bạn để cùng nhau chăm sóc làn da trắng sáng nhé!