11 dấu hiệu sâu răng và các mức độ giúp bạn sớm nhận biết để điều trị

Bài viết sau sẽ nói về cách nhận diện 11 dấu hiệu sâu răng để giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

1Sâu răng là gì? Các kiểu sâu răng và mức độ sâu răng

Sâu răng là gì?

Sâu răng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất trên thế giới. Vi khuẩn trong miệng tương tác với thức ăn và đường, tạo thành axit. Axit này ăn mòn men răng, tạo ra các lỗ hổng trên bề mặt răng.

Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng có thể lan rộng, ảnh hưởng đến các lớp sâu hơn của răng, bao gồm ngà răng và tủy răng. Sâu răng gây đau nhức, nhiễm trùng và thậm chí rụng răng.[1]

Sâu răng là một vấn đề liên quan đến sức khỏe răng miệng phổ biến trên thế giới

Các kiểu sâu răng và mức độ

Có nhiều cách để phân loại sâu răng, và một trong những phương pháp phổ biến nhất là dựa trên vị trí của sâu răng. Dưới đây là các loại sâu răng thường gặp theo vị trí xuất hiện:

• Sâu răng bề mặt: Đây là loại sâu răng phát triển chậm, xảy ra ở lớp ngoài cùng của răng là men răng. Với việc chăm sóc răng miệng đúng cách, bạn có thể ngăn ngừa và đôi khi phục hồi lại men răng bị tổn thương. Loại sâu răng này thường xuất hiện ở khoảng trống giữa các răng, đặc biệt ở người trong độ tuổi 20.
• Sâu răng hố và khe: Loại sâu răng này hình thành trên bề mặt nhai của răng, đặc biệt ở các răng hàm phía sau. Sâu răng hố và khe thường bắt đầu từ tuổi thiếu niên và tiến triển nhanh chóng nếu không được điều trị.
• Sâu chân răng: Người lớn có hiện tượng tụt lợi thường dễ bị sâu chân răng. Khi bị tụt lợi, chân răng lộ ra nên dễ bị tác động bởi mảng bám và axit. Loại sâu răng này khó phòng ngừa và điều trị hơn.[2]

Phân loại kiểu sâu răng tùy theo vị trí bị tổn thương

2Dấu hiệu sâu răng

Nhạy cảm với nhiệt nóng và lạnh

Răng trở nên nhạy cảm khi tiếp xúc với đồ ăn, đồ uống nóng hoặc lạnh là một trong những dấu hiệu điển hình để nhận biết sâu răng. Tình trạng này xảy ra khi men răng bị mòn, làm lộ lớp ngà răng bên dưới.

Ngà răng chứa rất nhiều ống ngà cực nhỏ - nhạy cảm với nhiệt độ. Men răng bị mòn không còn đủ khả năng để bảo vệ ngà răng, do đó thức ăn nóng, lạnh hoặc có tính axit có thể kích thích các tế bào và dây thần kinh bên trong răng.[3]

Sử dụng thức ăn quá nóng hay quá lạnh cũng gây khó chịu cho răng sâu

Nhạy cảm kéo dài với đồ ngọt

Nếu bạn thường xuyên cảm thấy ê buốt kéo dài khi ăn đồ ngọt, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị sâu răng. Đường trong thực phẩm kết hợp với vi khuẩn trong miệng, sinh ra axit làm mòn và phá hủy men răng, gây ra tình trạng ê buốt này.

Nhạy cảm kéo dài với đồ ngọt, mặc dù hiếm gặp do đồ ngọt thường ít gây kích thích, nhưng vẫn có thể xảy ra trong một số trường hợp. Nếu bạn nhận thấy tình trạng này kéo dài, cần cân nhắc theo dõi chế độ ăn uống và tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe răng miệng và cơ thể được bảo vệ tốt nhất.

Ăn quá nhiều đồ ngọt dễ bị sâu răng

Đau nhói, nhức hoặc đau răng âm ỉ

Đau răng do sâu răng không chỉ xuất hiện khi bạn ăn hoặc nhai thức ăn, mà còn gây đau âm ỉ kéo dài hàng giờ. Đôi khi cơn đau này có thể xuất hiện đột ngột.

Sâu răng gây ra các cơn đau âm ỉ kéo dài

Các vấn đề về nướu/lợi

Nướu bị sưng và có mủ là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sâu răng đã lan vào tủy răng hoặc cũng có thể là sâu chân răng khiến nướu bị viêm. Khi đó, nướu dễ bị bung mủ và chảy máu khi đánh răng mạnh hay có lực tác động.

Nướu có thể bị viêm chảy máu khi sâu răng

Khó chịu khi cắn hoặc ăn

Bạn không nên cảm thấy bất kỳ áp lực bất thường nào lên răng khi ăn. Cảm giác khó chịu hoặc đau khi nhai thức ăn là dấu hiệu cho thấy sâu răng đã lan đến lớp ngà hoặc tủy răng, làm ảnh hưởng đến khả năng chịu lực của răng.

Cảm giác khó chịu hoặc đau khi nhai thức ăn là dấu hiệu sâu răng

Chảy máu nướu

Nướu chảy máu khi đánh răng hoặc dùng chỉ nha khoa để làm sạch răng có thể là dấu hiệu của sâu răng kết hợp với viêm lợi. Viêm lợi thường do vi khuẩn hoặc mảng bám tích tụ và có thể được giải quyết bằng cách tăng cường vệ sinh răng miệng.

Nướu chảy máu có thể là dấu hiệu sâu răng

Có đốm đen hay lỗ hổng trên răng

Men răng dần bị phá hủy, vi khuẩn xâm nhập sâu hơn vào phần ngà răng. Răng xuất hiện các lỗ hổng mà bạn có thể nhìn thấy khi nhìn vào gương hoặc cảm nhận được khi bạn đưa lưỡi lướt qua bề mặt răng.

Một số lỗ hổng trên răng, đặc biệt là những lỗ ở giữa răng hoặc trong các kẽ hở, không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cảm thấy đau hoặc nhạy cảm với nhiệt độ.

Răng đã bị sâu khi xuất hiện các đốm đen

Đau, sưng miệng, cổ hoặc hàm

Đau răng hay nướu sưng đỏ thường là triệu chứng của nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc áp xe răng. Áp xe răng là sự tích tụ mủ hình thành bên trong răng hoặc xương giữ răng. Tình trạng này có thể lan đến tai, hàm và cổ, gây ra những biến chứng nghiêm trọng.

Đau, sưng miệng, cổ hoặc hàm là dấu hiệu bị áp xe răng

Hơi thở hôi hoặc có vị lạ trong miệng

Hôi miệng không phải là dấu hiệu khẳng định bạn bị sâu răng. Tuy nhiên, nếu bạn đã chăm sóc răng miệng cẩn thận, đánh răng và súc miệng kỹ mà mùi hôi vẫn không biến mất, lúc này bạn nên cân nhắc đến khả năng sâu răng là nguyên nhân gây hôi miệng.

Thức ăn mắc kẹt bên trong lỗ sâu răng, thối rữa và gây mùi hôi. Ngoài ra, vi khuẩn tích tụ và phân hủy các chất hữu cơ trong miệng cũng khiến hơi thở hôi và có vị lạ trong miệng.

Sâu răng gây hôi miệng

Răng bị đổi màu

Vết ố do sâu răng gây ra có thể có màu nâu, đen hoặc trắng và thường xuất hiện trên bề mặt răng. Vết ố báo hiệu sự bắt đầu của sâu răng xuất hiện dưới dạng đốm trắng. Khi tình trạng sâu răng tiến triển nặng hơn, vết ố trở nên sẫm màu hơn.

Sâu răng khiến răng bị đổi màu

Mất răng

Áp xe răng có thể gây ra tình trạng răng bị đẩy ra khỏi vị trí ban đầu. Trong một số trường hợp, nha sĩ có thể phải nhổ bỏ răng bị nhiễm trùng để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và bảo vệ sức khỏe răng miệng toàn diện.

Áp xe răng có thể khiến răng bị đẩy ra khỏi chân răng

3Cách trị sâu răng phổ biến

Việc điều trị sâu răng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh. Các phương pháp thường được áp dụng để điều trị sâu răng bao gồm:

• Florua: Quá trình tái khoáng hóa bằng fluoride giúp phục hồi men răng bị hư hỏng.
• Trám răng: Lấp đầy lỗ hổng trên răng bằng nhựa composite, amalgam bạc hoặc vàng.
• Điều trị tủy răng: Nha sĩ loại bỏ tủy răng, sau đó lấp đầy ống tủy và buồng tủy bằng gutta-percha (một vật liệu trám đặc biệt).
• Nhổ răng: Nếu không thể khắc phục bằng phương pháp điều trị tủy răng, nha sĩ sẽ đề nghị nhổ răng sâu để loại bỏ nguyên nhân gây đau răng.[2]

Lấp đầy lỗ hổng trên răng bằng cách trám răng

4Cách phòng ngừa sâu răng hiệu quả

Thay đổi thói quen ăn uống

Hãy giảm tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có chứa đường hoặc axit, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ sâu răng.

Các loại thực phẩm tốt cho răng là những thực phẩm nguyên chất có hàm lượng carbohydrate thấp, dễ ăn và không bị mắc kẹt trong răng. Trái cây và rau quả tươi làm tăng lưu lượng nước bọt. Cà phê, trà và kẹo cao su không đường giúp rửa sạch các hạt thức ăn.

Không nên ăn quá nhiều đồ ngọt để tránh sâu răng

Vệ sinh răng miệng đúng cách

Một số tip sau sẽ giúp bạn vệ sinh răng đúng cách:

• Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng kem đánh răng chứa fluoride, đặc biệt là sau các bữa ăn.[1][4]
• Dùng chỉ nha khoa hàng ngày để loại bỏ mảng bám giữa các răng.
• Chải răng đúng cách và đều đặn để duy trì sức khỏe răng miệng tốt.

Thường xuyên kiểm tra nha sĩ

Thăm khám nha sĩ định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu răng và nhận được tư vấn chăm sóc răng miệng phù hợp. Trong cuộc kiểm tra định kỳ, nha sĩ cũng giúp bạn làm sạch mảng bám trên răng bằng các thiết bị chuyên nghiệp và kiểm tra tình trạng răng miệng tổng thể.

Thăm khám nha sĩ định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu sâu răng

Tránh sử dụng rượu bia và thuốc lá quá mức

Sử dụng rượu bia và thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ sâu răng và các vấn đề răng miệng khác. Hãy hạn chế hoặc tránh sử dụng các sản phẩm này để bảo vệ sức khỏe răng miệng của bạn.

Hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá để giảm nguy cơ sâu răng

5Một số câu hỏi thường gặp khi bị sâu răng

Sâu răng sớm đánh răng có hết không?

Đánh răng thường xuyên, đặc biệt với kem đánh răng chứa fluoride, có thể giúp cải thiện tình trạng sâu răng mức độ nhẹ. Tuy nhiên, khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu sâu răng nào, hãy đến gặp nha sĩ để được tư vấn điều trị, ngăn sâu răng tiến triển nặng.

Đánh răng với kem đánh răng chứa fluoride có thể cải thiện sâu răng nhẹ

Chữa sâu răng tại nhà có hết không?

Việc điều trị sâu răng tại nhà chỉ có hiệu quả với các trường hợp sâu răng nhẹ (tức là những chỗ sâu răng chưa hình thành lỗ sâu). Khi nhận thấy các dấu hiệu sâu răng, tốt nhất bạn nên đến gặp nha sĩ để nhận được tư vấn cách điều trị và chăm sóc răng miệng đúng cách.

Việc điều trị sâu răng tại nhà chỉ có thể hiệu quả với các trường hợp sâu răng nhẹ

6Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Bạn nên đi gặp nha sĩ khi thấy các dấu hiệu sau:

• Chảy máu nướu răng.
• Khó nhai.
• Dấu hiệu nhiễm trùng (nướu bị sưng, tấy đỏ và có mủ).
• Mặt sưng tấy.
• Đau răng hoặc đau miệng.[2]

Bạn nên gặp nha sĩ khi cảm thấy đau răng âm ỉ kéo dài

Các chẩn đoán/xét nghiệm bệnh

Kiểm tra định kỳ răng miệng hai lần một năm là cách tốt nhất để phát hiện sớm sâu răng. Nha sĩ sẽ thăm khám các triệu chứng, quan sát các vấn đề trên răng và có thể yêu cầu bạn đi chụp X-quang răng để chẩn đoán tình trạng sâu răng.

Kiểm tra định kỳ răng miệng 2 lần/năm để phát hiện sớm sâu răng

Tham khảo một số bệnh viện có thể thăm khám

• Tại TP. HCM: Khoa Răng Hàm Mặt - Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Khoa Răng Hàm Mặt - Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Răng hàm mặt Sài Gòn...
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương, Khoa Răng - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Khoa Răng Hàm Mặt - Bệnh viện Bạch Mai...

Việc nhận biết và hiểu rõ các biểu hiện sâu răng từ giai đoạn nhẹ đến khi ảnh hưởng sâu vào tủy răng sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng miệng tốt hơn. Đừng chờ đến khi sâu răng tiến triển nặng mới tìm đến nha sĩ; thay vào đó, hãy lắng nghe cơ thể và nhận biết sớm các dấu hiệu để có thể điều trị kịp thời.