Nhóm máu A là gì? Các đặc điểm của nhóm máu A

Mỗi người thuộc một trong 4 nhóm máu cơ bản: A, B, AB và O, mỗi nhóm ảnh hưởng đến quá trình cho và nhận máu. Hãy khám phá những điều thú vị về người nhóm máu A qua bài viết dưới đây!

1Nhóm máu A là gì?

Người thuộc nhóm máu A là những người có chứa kháng nguyên A trong máu. Được phân thành hai nhóm A+ và A-. Trong đó, người mang nhóm A+ chiếm tỷ lệ 35,7%. Người mang nhóm A- chỉ chiếm tỷ lệ 6,3%, thấp hơn rất nhiều so với A+.[1]

Nhóm máu A là một trong 4 nhóm máu chính

2Các thành phần cơ bản của máu

Máu là một trong những thành phần quan trọng của cơ thể do nhiều thành phần tạo nên. Người bình thường có khoảng 4 - 6 lít máu và được chia thành hai phần gồm huyết tương và các tế bào máu. Cụ thể là:

• Huyết tương: dịch trong, màu vàng nhạt được cấu tạo từ muối và protein.
• Hồng cầu: có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ máu đến các cơ quan và nhận lại CO2 tại các mô này đưa đến phổi để thải ra ngoài.
• Tiểu cầu: là những tế bào tham gia trực tiếp vào quá trình đông máu của cơ thể.
• Bạch cầu: là những tế bào thuộc hệ thống miễn dịch của cơ thể có chức năng phát hiện và tiêu diệt các tế bào lạ xâm nhập vào cơ thể.

Máu của mỗi người đều có chứa kháng thể trong huyết tương và kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu. Sự hòa hợp giữa kháng nguyên và kháng thể là yếu tố quan trọng hình thành nên nhóm máu.

Máu bao gồm huyết tương và các thành phần hữu hình của máu

3Các hệ thống nhóm máu

Hệ thống nhóm máu được xác định dựa trên kháng nguyên nằm trên bề mặt hồng cầu. Kháng nguyên là những chất giúp cơ thể bạn phân biệt giữa tế bào của chính nó và tế bào lạ, có khả năng gây nguy hiểm. Nếu cơ thể bạn cho rằng một tế bào là vật lạ, nó sẽ bắt đầu tiêu diệt tế bào đó.

Có rất nhiều hệ thống nhóm máu được nghiên cứu nhưng được ứng dụng nhiều nhất trong thực hành là hệ thống ABO và hệ thống Rh.

Hệ thống ABO

Hệ thống ABO là hệ thống dựa vào sự xuất hiện của kháng nguyên A và kháng nguyên B trên màng hồng cầu. Cụ thể là:

• Nhóm máu A: có kháng nguyên A.
• Nhóm máu B: có kháng nguyên B.
• Nhóm máu AB: có cả kháng nguyên A và B.
• Nhóm máu O: không có cả kháng nguyên A và B.

Hệ thống nhóm máu ABO là hệ thống được ứng dụng nhiều trên lâm sàng

Hệ thống Rh

Tương tự hệ thống ABO, hệ thống nhóm máu Rh dựa vào sự xuất hiện của kháng nguyên Rh trên bề mặt hồng cầu.

• Rh dương tính: là những người có kháng nguyên Rh trên bề mặt tế bào hồng cầu. Những người thuộc nhóm này có thể nhận máu của những người Rh dương hoặc Rh âm.
• Rh âm tính: là những người không có kháng nguyên Rh trên bề mặt tế bào hồng cầu. Những người thuộc nhóm này chỉ có thể nhận máu của những người Rh âm.[2]

4Vì sao cần xác định nhóm máu?

Việc xác định nhóm máu là cực kỳ quan trọng vì không phải tất cả các nhóm máu đều có thể truyền cho nhóm máu khác. Điều này đảm bảo việc nhận được loại máu phù hợp khi cần thiết trong quá trình điều trị hoặc phẫu thuật. Nếu được truyền nhóm máu không tương thích, máu có thể bị vón cục hoặc ngưng kết và gây ra tình trạng tử vong.

Phụ nữ trong quá trình mang thai cần được xác định nhóm máu đặc biệt là hệ nhóm máu Rh. Trong trường hợp người mẹ có nhóm máu Rh âm mà con lại mang nhóm máu Rh dương từ người cha thì có thể gây nên những biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí kịp thời.[3]

Do những người nhóm máu A có chứa kháng nguyên A trên hồng cầu và trong huyết tương có chứa kháng thể B nên những người này chỉ có thể truyền cho nhóm máu không chứa kháng thể A trong huyết tương. Do nguyên nhân này người nhóm máu A chỉ có thể truyền cho những người nhóm máu A và O.

Xác định nhóm máu là cần thiết để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra

5Cách xác định nhóm máu

Các xét nghiệm xác định nhóm máu thường được thực hiện ở bệnh viện hoặc các phòng thí nghiệm lâm sàng.

Da sẽ được làm sạch trước khi thực hiện thủ thuật bằng chất khử trùng để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Một dải băng sẽ được quấn quanh cánh tay để làm tĩnh mạch của bạn rõ hơn, sau đó mẫu máu sẽ được lấy từ cánh tay hoặc bàn tay. Sau khi lấy mẫu, gạc và băng sẽ được đặt lên vị trí lấy máu. Người được thử nhóm máu sẽ được điều dưỡng lấy máu ở tĩnh mạch rồi gửi đến phòng thí nghiệm để xác định.

Tại phòng thí nghiệm, kỹ thuật viên sẽ tiến hành trộn máu với các kháng thể A và B để xác định phản ứng. Ví dụ nếu máu kết hợp với kháng thể A thì người đó mang nhóm máu A. Trong trường hợp tế bào máu không phản ứng với bất kỳ kháng thể nào thì người đó mang nhóm máu O.

Xét nghiệm là cách duy nhất để xác định nhóm máu

6Nhóm máu A ảnh hưởng như thế nào đến tính cách và chế độ ăn uống?

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhóm máu có ảnh hưởng đến tính cách. Những người nhóm máu A thường vui vẻ, mạnh mẽ, hòa đồng, biết kiểm soát. Người nhóm máu này thường biết kiểm soát chi tiêu thích hợp.

Mặc dù có tính cách như vậy nhưng những người thuộc nhóm máu này có lượng Cortisol trong máu cao hơn những nhóm máu khác nên thường xuyên gặp những vấn đề về căng thẳng, mất trí nhớ, dễ gặp nguy cơ bị nhồi máu não và giấc ngủ.

Mặt khác, những người nhóm máu A cần xây dựng chế độ dinh dưỡng chứa nhiều rau xanh, giảm sử dụng protein và tuyệt đối không được bỏ bữa.

Người nhóm máu A thường khó đi vào giấc ngủ

7Nhóm máu A nên ăn gì và kiêng gì?

Nhóm máu A nên ăn gì?

Người nhóm máu A nên tăng cường ăn những thực phẩm có nguồn gốc thực vật như:

• Đậu nành (đậu hủ).
• Ngũ cốc (như lúa mạch đánh vần, lúa mạch và bánh mì nảy mầm).
• Óc chó, hạt bí ngô và đậu phộng
• Dầu oliu.
• Một số loại đậu.
• Rau lá xanh như cải xoăn, củ cải Thụy Sĩ và rau bina.
• Cá biển như cá mòi và cá hồi.
• Trà xanh.
• Gừng.
• Trái cây (như quả việt quất và quả cơm cháy).
• Tỏi và hành.

Người nhóm máu A có thể cân nhắc bổ sung protein vào bữa sáng để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.

Người nhóm máu A nên ăn các thực phẩm từ đậu nành

Nhóm máu A nên kiêng ăn gì?

Những người nhóm máu A nên hạn chế các thực phẩm có nguồn gốc động vật như:

• Thịt bò, thịt lợn, thịt cừu non.
• Sữa bò.
• Khoai tây, khoai mỡ và khoai lang.
• Vịt.
• Trái cây như dưa, cam, dâu tây, xoài.
• Cá trích và cá da trơn.
• Bột mì trắng.
• Dấu khác dầu oliu.
• Một số loại rau chẳng hạn như bắp cải, cà tím, cà chua, ớt và nấm.
• Thịt gia cầm như vịt.
• Thịt nai.
• Cá, chẳng hạn như bluefish, barracuda, cá tuyết chấm đen, cá trích và cá da trơn
• Một số loại ngũ cốc và các sản phẩm từ ngũ cốc, chẳng hạn như cám lúa mì, bánh mì nhiều loại và lúa mì cứng.
• Đường tinh luyện.
• Carbohydrate tinh chế như bột mì trắng và bánh mì trắng.
• Thành phần nhân tạo.

Người nhóm máu A nên hạn chế ăn thịt bò

8Một số câu hỏi thường gặp

Máu A+ có gì đặc biệt?

Nhóm máu A+ là nhóm máu mà trong kháng nguyên trên màng hồng cầu có kháng nguyên A và kháng nguyên Rh. Đây là nhóm máu có ở đa số người nhóm máu A ở Việt Nam.

Nhóm máu A+ là nhóm máu chiếm đa số người nhóm máu A

Nhóm máu A có ăn đường được không?

Chế độ ăn kiêng A- positive khuyến cáo nên tránh đường tinh chế và những thực phẩm có nhiều đường tuy nhiên lại không có khuyến nghị cho nhóm máu A dương. Vì vậy, để có chế độ dinh dưỡng cụ thể, những người có nhu cầu bổ sung nên đến chuyên khoa dinh dưỡng để được tư vấn.

Đường không liên quan đến chế độ ăn của người nhóm máu A

Trứng có phù hợp với nhóm máu A không?

Ăn quá nhiều trứng có thể tăng cholesterol và nguy cơ mỡ máu. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy việc ăn hay tránh bất kỳ loại thực phẩm nào là tốt đối với riêng lẻ từng nhóm máu.

Trứng là nguồn cung cấp protein tốt và bổ dưỡng, có thể thích hợp trong chế độ ăn kiêng của bạn. Ăn 1-2 quả trứng mỗi ngày thường không gây hại cho người trưởng thành khỏe mạnh. Theo nghiên cứu mới đây, một quả trứng mỗi ngày có thể giúp cải thiện khả năng nhận thức ở người cao tuổi.[2]

Trứng có tác dụng tốt với tất cả các nhóm máu

Ai có thể hiến máu

Điều kiện hiến máu hiện nay rất đơn giản và đa số mọi người đều phù hợp với những chỉ tiêu hiến máu. Cụ thể là:

• Khỏe mạnh, tự nguyện hiến máu.
• Tuổi 18-60.
• Phụ nữ đang không mang thai.
• Cân nặng lớn hơn hoặc bằng 42 với nữ và lớn hơn hoặc bằng 45 với nam.
• Không bị nhiễm các bệnh lây qua đường máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C (tiêu chí này sẽ được sàng lọc ở địa điểm hiến máu).[4]

Mọi người từ 18 đến 60 tuổi đủ điều kiện thì có thể đến các cơ sở hiến máu để được tư vấn

9Lưu ý khi xét nghiệm máu bạn cần ghi nhớ

Xét nghiệm máu là phương pháp duy nhất để xác định nhóm máu. Để xét nghiệm được kết quả chính xác, người được xét nghiệm cần lưu ý những điểm sau:

• Không sử dụng rượu bia hoặc chất kích thích.
• Không cần nhịn ăn nếu chỉ xét nghiệm xác định nhóm máu. Trong các trường hợp kiểm tra sức khỏe khác, tốt nhất là bạn nên nhịn đói.
• Uống đủ nước.

Đảm bảo uống đủ nước trước xét nghiệm để tránh những bất thường

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về nhóm máu A. Bạn cần nhớ nhóm máu của mình để thông tin cho nhân viên y tế nếu phải truyền máu nhé!