5 tác dụng chữa bệnh của cây thằn lằn và các lưu ý

Trong Đông y, cây thằn lằn là một dược liệu được sử dụng để điều chế rất nhiều phương thuốc tốt cho sức khỏe của cả nam và nữ giới. Hãy cùng tìm hiểu các bài thuốc có tác dụng chữa bệnh của cây thằn lằn và những lưu ý qua bài viết dưới đây nhé.

1Giới thiệu về cây thằn lằn

Đặc điểm hình thái

Cây thằn lằn có tên khoa học là Quassia amara L., thuộc họ Simaroubaceae (Thanh thất). Đây là một loại cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ (hiếm gặp), có thể cao tới khoảng 2 - 3 m.

Lá cây màu xanh đậm, kép lông chim gồm 3 - 5 lá chét với độ dài khoảng 15 - 25cm. Lá chét tận cùng lớn hơn, hình trái xoan mũi giáo, nhọn ở gốc và nối bằng trục hoặc cuống lá, gân màu đỏ.

Cây thằn lằn ra hoa vào khoảng tháng 2. Hoa gồm 5 cánh hoa hình mác, khép lại với nhau tạo thành một hình trụ sắc nhọn mọc thành chùm dài 15 - 25cm, mỗi hoa dài 2,5 - 3,5cm, màu đỏ tươi ở ngoài và màu trắng ở trong. Hoa có 10 tuyến mật, 10 nhị, 5 lá noãn và 1 vòi nhụy với đầu hoa thường mở nhẹ để lộ bao phấn màu vàng.[1]

Cây thằn lằn có tên khoa học là Quassia amara L. thuộc họ Thanh thất

Phân bố, thu hái và bộ phận dùng của cây thằn lằn

Cây thằn lằn có nguồn gốc từ Guyan, Colombia và Panama trong các khu rừng mưa nhiệt đới, ẩm ướt. Bộ phận dùng của cây thằn lằn là gỗ, có khi dùng cả rễ và vỏ được thu hái quanh năm, dùng tươi.

Bộ phận dùng của cây thằn lằn là gỗ, rễ và vỏ

Thành phần hoá học

Gỗ – Lignum Quassiae Amarae chứa một hoạt chất không có nitrogen gọi là quassin. Đây là chất đắng nhất trong thiên nhiên, có tác dụng bổ và điều vị.

Ngoài ra, cây thằn lằn còn chứa một lượng lớn các hợp chất hoạt động và phytochemicals như các alcaloid (indole &-carbonite), steroid (β-sitosterol, β-sitosterone, campe-sterol & stigmasterol), triterpenes,...[2]

Gỗ cây thằn lằn chứa một hoạt chất không có nitrogen là quassin đắng nhất trong tự nhiên

2Tác dụng của cây thằn lằn trong chữa bệnh

Các hoạt chất phytochemical được tìm thấy trong cây thằn lằn được sử dụng chống lại các bệnh như sốt rét, tiểu đường, viêm loét, giảm đau, khả năng sinh sản,... Ngoài ra, gỗ chứa các chất quassinoids cũng hữu ích trong điều trị các bệnh như ung thư, bệnh lỵ amip, tiêu hóa,...[2]

Các hoạt chất phytochemical trong cây thằn lằn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe

3Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây thằn lằn

Bài thuốc bổ trị đau xương

• Thành phần: Quả sung thằn lằn.
• Cách dùng: Lấy quả sung thằn lằn thái nhỏ, đem nấu với nước. Sau đó lọc bỏ bã, cô đặc phần nước thành cao. Uống mỗi ngày 5 - 10g giúp điều trị các chứng đau xương ở người già. Ngoài ra, cao quả sung thằn lằn còn có tác dụng điều kinh, hỗ trợ tiêu hóa.

Quả sung thằn lằn được sử dụng trong bài thuốc bổ trị đau xương

Bài thuốc chữa tắc tia sữa, sưng vú

• Thành phần: 40g quả cây thằn lằn, 15g bồ công anh.
• Cách dùng: Đem các nguyên liệu đi sắc với nhau, lọc bỏ bã và lấy nước uống. Ngoài ra, bạn có thể lấy cao quả thằn lằn chín thái nhỏ uống 5 - 10g/ngày. Đồng thời, bạn giã nhỏ lá bồ công anh, sau đó đắp vào chỗ vú bị sưng đau, massage nhẹ nhàng giúp thông tuyến sữa hiệu quả.

Quả cây thằn lằn kết hợp với bồ công anh dùng chữa tắc tia sữa, sưng vú

Bài thuốc ngâm rượu với cây thằn lằn uống chữa di tinh

• Thành phần: 100g cành lá cây thằn lằn phơi khô, 250ml rượu trắng, 50g đậu đen.
• Cách dùng: Xay nát cây thằn lằn và đậu đen, sau đó ngâm tất cả các nguyên liệu trong 10 ngày với rượu trắng. Lọc lấy rượu bỏ bã uống 10 - 30ml/ngày, tốt cho người di tinh, liệt dương. Khi uống có thể pha thêm đường làm thuốc bổ.

Ngâm rượu với cây thằn lằn uống chữa di tinh, liệt dương

Làm nước giải khát, thanh nhiệt

• Thành phần: Quả cây thằn lằn chín.
• Cách dùng: Lấy quả thằn lằn chín rửa sạch với nước. Sau đó xay nhuyễn, ép lấy nước cốt qua túi vải. Để nước này đông thành khối, thái thành sợi như thạch, thêm nước đường để ăn hoặc uống.

Quả cây thằn lằn được sử dụng làm nước giải khát, thanh nhiệt

4Lưu ý khi sử dụng cây thằn lằn chữa bệnh

Tuy cây thằn lằn rất ít có tác dụng phụ nhưng để đảm bảo an toàn khi sử dụng cây thằn lằn, người bệnh chỉ nên dùng từ 5 - 10g/ngày. Đồng thời, bạn cần tham khảo ý kiến từ các bác sĩ Đông y trước khi dùng.

Bên cạnh đó, nam giới cũng không nên sử dụng các loại thảo dược thiên nhiên hỗ trợ tăng cường sinh lực nam quá nhiều. Thay vào đó, hãy xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, luyện tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường sinh lực.

Người bệnh chỉ nên dùng từ 5 - 10g cây thằn lằn mỗi ngày và tham khảo ý kiến của bác sĩ

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin về tác dụng của cây thằn lằn và các bài thuốc mang lại hiệu quả cho sức khỏe. Hãy chia sẻ bài viết này đến mọi người nếu bạn thấy hữu ích nhé!