Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì? Nguyên nhân khiến phái mạnh lo lắng

Giãn tĩnh mạch tinh là bệnh nam khoa thường gặp. Bệnh có thể khiến bìu bị sưng đau, tinh trùng yếu hay thậm chí có thể dẫn đến vô sinh nếu không được chữa trị kịp thời. Cùng tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các cách phòng ngừa giãn tĩnh mạch tinh qua bài viết dưới đây nhé!

1Bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh (Varicocele) là gì?

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là sự mở rộng của các tĩnh mạch bên trong bìu. Những tĩnh mạch này có vai trò vận chuyển máu thiếu oxy ra khỏi tinh hoàn. Nhưng khi giãn tĩnh mạch thừng tinh xảy ra, máu bị đọng ại trong tĩnh mạch trong bìu.[1]

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là sự mở rộng của các tĩnh mạch bên trong bìu

2Nguyên nhân gây ra giãn tĩnh mạch thừng tinh

Nguyên nhân chính xác của giãn tĩnh mạch thừng tinh vẫn chưa được biết nên bệnh được xếp vào nhóm tự phát, tuy nhiên các yếu tố được cho là nguyên nhân có thể bao gồm:

• Do tăng nhiệt độ ở bìu dẫn đến giãn tĩnh mạch tinh.
• Do bẩm sinh cấu trúc của tĩnh mạch đã không bình thường như hệ thống van của tĩnh mạch tinh bị yếu hoặc không có van (gây ra hiện tượng trào ngược máu từ tĩnh mạch thận vào đám rối tĩnh mạch tinh).
• Giãn tĩnh mạch tinh hay gặp ở tinh hoàn bên trái nhiều hơn bởi vì cấu trúc giải phẫu của tĩnh mạch tinh phải ngắn và đổ xéo góc vào tĩnh mạch chủ dưới, trong khi tĩnh mạch tinh trái dài hơn và đổ gần như vuông góc vào tĩnh mạch thận.

Khi máu thiếu oxy tích tụ trong mạng lưới tĩnh mạch, chúng sẽ mở rộng (giãn ra) và tạo ra giãn tĩnh mạch thừng tinh.

Hệ thống van của tĩnh mạch tinh bị yếu gây ra hiện tượng trào ngược máu từ tĩnh mạch thận vào đám rối tĩnh mạch tinh

3Triệu chứng của bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh

Hầu hết, giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có triệu chứng cụ thể, thỉnh thoảng là các cơn đau hay cảm giác nặng ở dương vật. Sau đây là một vài triệu chứng mà bạn có thể tự nhận thấy:

• Đau âm ỉ: Đau âm ỉ, nhức nhối hoặc khó chịu thường xảy ra ở dương vật hoặc tinh hoàn khi đứng hoặc vào cuối ngày. Cơn đau thường sẽ giảm khi nằm.
• Có khối u trong bìu: Nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh đủ lớn, có thể nhìn thấy một khối giống như "túi giun" phía trên tinh hoàn. Giãn tĩnh mạch thừng tinh nhỏ hơn có thể không nhìn thấy nhưng có thể cảm nhận được khi chạm vào.
• Kích thước 2 tinh hoàn khác nhau: Tinh hoàn bị ảnh hưởng có thể nhỏ hơn so với tinh hoàn còn lại.

Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có triệu chứng cụ thể, thỉnh thoảng là các cơn đau hay cảm giác nạng ở vùng

4Biến chứng nguy hiểm

• Ảnh hưởng đến tinh thần: Người bệnh mắc bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể cảm thấy tự ti và lo lắng. Hơn nữa, bệnh có thể gây ra cảm giác đau và không thoải mái khiến người bệnh luôn cảm thấy khó chịu.
• Tinh trùng yếu: Giãn tĩnh mạch tinh làm giảm số lượng, khả năng di chuyển và chất lượng của tinh trùng.
• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Giãn tĩnh mạch tinh có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của tinh hoàn và việc sản xuất hormone. Đối với nam giới, tình trạng này có thể khiến tinh hoàn bị co lại. Mặc dù không gây vô sinh nhưng có khoảng 10 - 20% nam giới mắc bệnh này gặp khó khăn khi muốn có con.

5Cách chẩn đoán bệnh

Giãn tĩnh mạch tinh thường không gây ra triệu chứng vào giai đoạn đầu. Đa số người bệnh được phát hiện khi bệnh đã tiến triển đến mức có thể sờ thấy các cục giãn tĩnh mạch ở bìu tinh hoặc khi cảm thấy đau.

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thường dựa vào khám lâm sàng và siêu âm. Bệnh được phân loại theo 5 mức độ dựa trên hệ thống phân loại của Dubin:

• Độ 0: Chỉ có thể chẩn đoán được qua siêu âm, chụp mạch máu, hoặc các phương pháp chẩn đoán khác, không thể phát hiện được thông qua khám lâm sàng.
• Độ 1: Các cục tĩnh mạch giãn có thể sờ thấy khi thực hiện thử nghiệm Valsalva.
• Độ 2: Các cục tĩnh mạch giãn có thể sờ thấy khi bệnh nhân đứng thẳng.
• Độ 3: Các cục tĩnh mạch giãn có thể nhìn thấy khi bệnh nhân đứng thẳng.
• Độ 4: Các cục tĩnh mạch giãn rõ ràng có thể nhìn thấy dưới da bìu dù khi đứng hay nằm.

Khi tiến hành siêu âm, nếu đường kính tĩnh mạch bìu tinh lớn hơn 2,5mm thì được coi là giãn. Theo phân loại của Sarteschi, có 5 mức độ giãn dựa trên siêu âm Doppler:

• Độ 1: Không có giãn tĩnh mạch tinh trong bìu. Dòng máu trào ngược trong tĩnh mạch tinh khi thực hiện thử nghiệm Valsalva.
• Độ 2: Không có giãn tĩnh mạch khi nằm, nhưng khi đứng có giãn và dòng máu trào ngược ở phần trên tinh hoàn khi thực hiện thử nghiệm Valsalva.
• Độ 3: Không có giãn tĩnh mạch khi nằm. Khi đứng có giãn và dòng máu trào ngược lan rộng ở cả phần trên và dưới tinh hoàn khi thực hiện thử nghiệm Valsalva.
• Độ 4: Tĩnh mạch tinh giãn và có dòng máu trào ngược khi thực hiện thử nghiệm Valsalva ở tư thế nằm.
• Độ 5: Tĩnh mạch tinh giãn, có dòng máu trào ngược ngay cả khi không thực hiện thử nghiệm Valsalva. [2]

Siêu âm bìu giúp đo các tĩnh mạch tinh và cho phép bác sĩ có được hình ảnh chi tiết, chính xác về tình trạng này

6Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Bạn nên đi gặp bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Đau âm ỉ, đau nhức hoặc đau nhói ở bìu, tinh hoàn hoặc háng.
• Sưng bìu.
• Co rút tinh hoàn.
• Cảm giác có khối u hoặc bìu bị phình to hơn bình thường.
• Một hoặc cả hai tinh hoàn thay đổi kích thước.

Nơi khám chữa bệnh nam khoa uy tín

Khi nhận thấy các dấu hiệu trên, bạn nên đến các cơ sở y tế gần nhất hoặc các bệnh viện uy tín để được thăm khám và chữa trị kịp thời.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây:

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, Bệnh viện Nhân dân Gia Định...
• Hà Nội: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai...

7Các phương pháp chữa bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh

Theo dõi

Không phải ai mắc giãn tĩnh mạch thừng tinh cũng cần phải tiến hành điều trị.

Trong một số trường hợp, nếu bạn không cảm thấy đau và không gặp vấn đề về sinh sản, bác sĩ thường khuyến cáo bạn chỉ cần theo dõi.

Phẫu thuật

Nếu giãn tĩnh mạch thừng tinh lớn và bạn gặp khó khăn trong vấn đề sinh sản, bác sĩ có thể đề nghị điều trị:

• Giảm tĩnh mạch thừng tinh: Bác sĩ phẫu thuật có thể ngăn dòng máu chảy qua tĩnh mạch tinh hoàn bằng cách khâu hoặc cắt tĩnh mạch (thắt). Đây là thủ thuật ngoại trú thường cho phép bạn về nhà trong ngày.
• Thuyên tắc mạch thừng tinh: Trong quy trình này, một tĩnh mạch bị chặn để tạo ra sự tắc nghẽn trong các tĩnh mạch tinh hoàn. Thời gian hồi phục hậu phẫu ngắn và chỉ đau nhẹ.

8Biện pháp phòng ngừa

• Tích cực vận động, rèn luyện thân thể để máu lưu thông đều đặn tới các bộ phận.
• Không nên uống rượu bia, sử dụng chất kích thích.
• Không ngồi quá lâu hoặc làm các công việc nặng.
• Không mặc quần lót quá chật làm đau dương vật.
• Vệ sinh cá nhân thật sạch sẽ, đặc biệt là cơ quan sinh dục.
• Quan hệ tình dục an toàn.
• Hạn chế thủ dâm quá nhiều.
• Khám sức khỏe định kỳ 06 tháng một lần để phát hiện và điều trị kịp thời.

Vô sinh là một biến chứng phổ biến của giãn mạch thừng tinh và việc phẫu thuật chỉ cần thiết nếu tình trạng này khiến bạn đau đớn hoặc nếu bạn đang cố gắng có con. Nếu cảm thấy bài viết này hay và bổ ích, đừng ngại chia sẻ cho những người bạn quan tâm để cùng hiểu rõ hơn về bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh nhé!