Bị sẹo kiêng ăn gì và nên ăn gì để tránh gây sẹo lồi, thâm sẹo

Tùy vào cơ địa mỗi người mà nguy cơ bị sẹo lồi, sẹo thâm hay sẹo lõm sẽ khác nhau. Việc áp dụng chế độ ăn uống phù hợp sẽ hạn chế tối đa nguy cơ để lại sẹo. Hãy đọc bài viết để biết khi bị sẹo kiêng ăn gì và nên ăn gì để có chế độ ăn hợp lý nhé!

Tránh sẹo lồi nên kiêng ăn gì?

Nếu bạn có cơ địa dễ bị sẹo lồi, hạn chế ăn những thực phẩm có khả năng làm tăng sinh collagen và tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi. Một số thực phẩm nên tránh như:

• Rau muống: Rau muống có thể kích thích sự tăng trưởng của các mô liên kết, gây nguy cơ sẹo lồi. Mô sẹo không những phì đại mà màu sắc còn không đều, không tương đồng với màu da, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
• Thịt gà: Ăn thịt gà khi vết thương chưa lành hoàn toàn có thể gây ngứa và kéo dài quá trình lành vết thương, làm tăng nguy cơ sẹo lồi.
• Thịt bò: Ăn thịt bò có thể làm xáo trộn các tổ chức mô sợi collagen trong vùng da non mới hình thành, gây thâm và làm tăng nguy cơ sẹo lồi.
• Thực phẩm từ gạo nếp: Những thực phẩm chế biến từ gạo nếp có thể làm tăng nguy cơ sưng nề tại vùng mô sẹo và làm tăng nguy cơ sẹo lồi.
• Thực phẩm có chứa nhiều chất béo: Đồ ăn chứa nhiều chất béo, đặc biệt là đồ ăn chế biến nhanh, kéo dài cơn đau và chậm quá trình lành vết thương, hình thành sẹo chậm dẫn đến nguy cơ sẹo lồi.
• Thực phẩm giàu axit như các loại rau củ có vị chua: Những dạng thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến quá trình tái tạo tế bào, kéo dài thời gian lành sẹo và tăng nguy cơ sẹo lồi.
• Đồ ngọt: Khi ăn bánh kẹo, nước ngọt và các thực phẩm chứa nhiều đường khác sẽ làm tăng đường huyết, gây chậm lành vết thương, góp phần tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi.

Nếu cơ địa dễ bị sẹo lồi, nên tránh những thực phẩm có nguy cơ làm tăng sinh collagen

Tránh thâm sẹo kiêng ăn gì?

Để tránh nguy cơ hình thành sẹo thâm, cần hạn chế tiêu thụ những thực phẩm nhiều sắt, nhiều đạm và tăng nguy cơ sẹo thâm như:

• Thực phẩm giàu sắt và đạm: Nên kiêng ăn những món ăn có chứa nhiều sắt và đạm, như thịt bò và các loại đồ ăn cay.
• Rượu và bia: Đồ uống chứa cồn có thể cản trở quá trình tuần hoàn máu và tăng nguy cơ sẹo thâm.
• Caffein: Nên tránh các đồ uống chứa caffeine, như cà phê, trà và nước ngọt có cafein, vì chúng cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu.
• Một số loại rau màu xanh đậm như rau ngót và rau mồng tơi: Cần kiêng các loại rau này khi vết thương đang trong quá trình lành để tránh làm vùng da sẹo trở nên sáng hoặc đậm màu hơn bình thường.
• Tránh hút thuốc để không gây cản trở quá trình tuần hoàn máu và giảm nguy cơ hình thành sẹo thâm.

Sẹo thâm cũng là một dạng sẹo thường gặp và rất khó điều trị

Tránh sẹo lõm kiêng ăn gì?

Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng sẹo lõm là do cơ thể không tổng hợp đủ collagen để làm lành vết thương. Để tránh bị sẹo lõm, bạn nên tránh một số thực phẩm dưới đây:

• Hải sản vỏ cứng như cua, trai, ốc, hến: Những loại hải sản này chứa các chất có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành mô liên kết. Điều này có thể làm teo các tế bào biểu bì ở vùng da bị tổn thương và gây ra sẹo lõm.
• Lòng đỏ trứng gà: Đối với những người dễ bị sẹo lõm, đặc biệt là sẹo do mụn, nên tránh ăn lòng đỏ trứng gà. Ngoài ra, việc tiêu thụ trứng gà trong quá trình hình thành sẹo cũng có thể làm vùng da tổn thương có màu sắc không đồng đều so với các vùng da khác.
• Nước mắm: Nước mắm là một loại gia vị phổ biến trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, chất đạm có thể gây ngứa ở vùng da non và cản trở quá trình tập trung các sợi collagen để điền vào vết sẹo.
• Các loại thịt đỏ và nội tạng động vật: Thịt đỏ và nội tạng động vật có thể gây thâm sẹo và tăng nguy cơ sẹo lõm. Do đó, nên tránh tiêu thụ những loại thực phẩm này.

Tình trạng sẹo lõm là do cơ thể không tổng hợp đủ collagen để làm lành vết thương

3 nhóm thực phẩm nên ăn để vết thương mau lành, không bị sẹo

Thực phẩm chống viêm

Khi bị thương, cơ thể sẽ kích hoạt một loạt các phản ứng viêm, kích thích miễn dịch. Đây là một quá trình tự nhiên, tuy nhiên quá trình viêm nhiễm kéo dài sẽ cản trở nghiêm trọng khả năng hồi phục của bạn.

Thực phẩm chống viêm là một trong những thành phần thiết yếu của chế độ ăn phục hồi chấn thương, như:

• Dâu tây, việt quất, mâm xôi và quả mâm xôi.
• Cá béo như cá hồi, cá mòi hoặc cá cơm.
• Bông cải xanh.
• Bơ.
• Nấm.
• Ớt.
• Nho.

Ngoài những thực phẩm này, đồ uống như trà xanh, nghệ hay nấu ăn với dầu ô liu nguyên chất cũng góp phần tăng thêm khả năng chống viêm.

Thực phẩm chống viêm như cá hồi tăng khả năng chống viêm của cơ thể

Thực phẩm giàu protein

Protein chứa các axit amin thiết yếu rất quan trọng để ngăn ngừa teo cơ và duy trì năng lượng. Một vài thực phẩm có chứa lượng protein dồi dào giúp bạn thúc đẩy quá trình phục hồi như:

• Trứng.
• Quả hạnh.
• Yến mạch.
• Sữa chua Hy Lạp.
• Bông cải xanh.
• Phô mai tươi.
• Thịt bò nạc.
• Cá ngừ.
• Diêm mạch.
• Ức gà.

Những thực phẩm này có thể giúp tăng cơ ngay cả khi bạn buộc phải ít vận động vì chấn thương. Bạn nên kết hợp protein, trái cây và rau quả tươi, carbohydrate và chất béo lành mạnh để đẩy nhanh quá trình phục hồi cơ, vết thương và tránh hình thành sẹo.

Trứng chứa nhiều protein giúp vết thương nhanh hồi phục và tránh hình thành sẹo

Chất xơ

Chất xơ đóng vai trò thiết yếu trong việc thúc đẩy quá trình liền sẹo. Sau phẫu thuật hoặc các chấn thương, việc sử dụng các thực phẩm giàu chất xơ là một lựa chọn tối ưu để giảm tình trạng táo bón và buồn nôn thường xảy ra.

Ngoài ra, chất xơ đóng vai trò như thức ăn cho các vi khuẩn có lợi (vi sinh đường ruột) trong hệ tiêu hóa. Khi được vi sinh vật phân hủy, chất xơ tạo ra các axit béo chuỗi ngắn, cung cấp nguồn dinh dưỡng thiết yếu giúp vi sinh phát triển và hoạt động mạnh mẽ hơn.

Hệ vi sinh khỏe mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ hấp thu vitamin và khoáng chất, đồng thời giảm nguy cơ hình thành sẹo.

Một số nguyên liệu tuyệt vời khác giúp phục hồi chấn thương bao gồm:

• Sữa chua Hy Lạp.
• Quả mọng.
• Bột nghệ.
• Trái cây tươi.
• Rau.

Chất xơ trong rau đóng vai trò thiết yếu trong việc thúc đẩy quá trình liền sẹo

Tinh bột

Tinh bột đóng vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động, trong khi protein hỗ trợ phục hồi các cơ bị tổn thương. Sau khi gặp chấn thương, quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh mẽ hơn, đòi hỏi cơ thể cần nhiều nhiên liệu hơn để tái tạo và phục hồi các mô.

Thay vì nhịn ăn, bạn hãy chia bữa ăn chính thành các bữa nhỏ để duy trì năng lượng và cung cấp dưỡng chất cho cơ thể. Tránh để cơ thể rơi vào trạng thái nhịn ăn kéo dài (hơn 5 tiếng) để đảm bảo sức khỏe và hỗ trợ quá trình trao đổi chất diễn ra hiệu quả.[1]

Tinh bột là nhiên liệu để cơ thể sửa chữa các cơ bị thương

Chất béo

Bên cạnh vai trò quan trọng trong việc bảo vệ khớp và tim mạch, các loại chất béo thiết yếu còn mang đến một lợi ích bất ngờ đó là ngăn ngừa sẹo. Nhờ đặc tính chống viêm mạnh mẽ, chất béo giúp da phục hồi nhanh chóng và hạn chế tối đa sự hình thành sẹo lồi, sẹo thâm.

Một số loại dầu thực vật chứa nhiều chất béo thiết yếu như dầu ô liu, các loại hạt, bơ đậu phộng, dầu lanh, bơ… Ngoài ra, trong động vật có chứa chất béo tốt là omega-3.

Omega-3, được tìm thấy nhiều trong cá hồi, cá thu, cá trích, dầu lanh, có khả năng điều chỉnh phản ứng viêm, giảm thiểu tình trạng teo cơ do tổn thương, từ đó thúc đẩy quá trình liền sẹo và hạn chế sẹo hình thành. [1]

Các loại dầu thực vật chứa các chất béo thiết yếu có đặc tính chống viêm

Các nhóm vitamin và khoáng chất

Trái cây và cái loại rau quả như việt quất, dâu tây, nho, cà rốt, bông cải xanh và dứa….cũng là lựa chọn tốt khi bị thương vì chúng chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm như[1]:

• Vitamin A: Vitamin A được coi là rất quan trọng cho quá trình chữa lành vì chúng có vai trò trong việc tái tạo làn da và các mô. Bạn có thể bổ sung vitamin A tự nhiên có trong dầu cá, ớt, cà rốt,...
• Vitamin C: Vitamin C giúp tạo ra collagen - chất giúp kết dính vùng bị thương lại với nhau, cần thiết cho việc phục hồi các mô liên kết và giảm viêm. Bạn nên bổ sung các loại trái cây chứa nhiều vitamin C như quả mọng, cam, dưa đỏ... để đáp ứng được nhu cầu vitamin C của cơ thể.
• Vitamin D: Vitamin D rất quan trọng trong việc tái tạo xương sau khi bị gãy xương. Bạn có thể bổ sung Vitamin D vào chế độ ăn uống của bạn bằng các thực phẩm giàu vitamin D hoặc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trong thời gian tia cực tím an toàn.
• Vitamin E: Vitamin E rất quan trọng trong việc sửa chữa mô liên kết và tế bào, giúp ngăn ngừa sẹo từ bên trong. Bạn nên ăn nhiều bơ, mầm cỏ linh lăng, rau lá xanh đậm, các loại hạt để cung cấp nhiều vitamin E cho cơ thể.
• Canxi: Giống như vitamin D, canxi đặc biệt quan trọng khi hồi phục sau khi gãy xương. Mức canxi được khuyến nghị tiêu thụ canxi tới 1500 mg mỗi ngày. Thực phẩm giàu canxi bao gồm các sản phẩm từ sữa hoặc hạnh nhân, đậu nành, quả sung…

Trái cây rau củ là lựa chọn tốt khi bị thương

Các lưu ý khi bị thương

Tránh chườm nóng vết thương

Khi gặp chấn thương, việc đầu tiên bạn nên làm là cầm máu càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, nhiệt độ cao lại có thể làm tăng lưu thông máu, khiến vết thương sưng tấy và khó cầm máu hơn.

Ngoài ra, nhiệt độ cao còn kích thích phản ứng viêm, vốn đóng vai trò quan trọng trong quá trình chữa lành. Tuy nhiên, viêm quá mức có thể dẫn đến tổn thương mô nghiêm trọng.

Do đó, chườm lạnh là lựa chọn tốt nhất cho các trường hợp chấn thương cấp tính. Việc chườm lạnh giúp co mạch máu, giảm sưng tấy, hạn chế chảy máu và giảm đau.

Lưu ý rằng, các mạch máu bị tổn thương có thể tiếp tục yếu và rò rỉ trong vài ngày sau chấn thương. Vì vậy, tốt nhất bạn nên tránh chườm nóng trong ít nhất một tuần (tùy theo mức độ chấn thương) để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra suôn sẻ. [2]

Tránh chườm nóng vết thương từ 4 - 7 ngày kể từ khi chấn thương

Tránh rượu, bia

Rượu bia có đặc tính làm loãng máu, khiến máu khó đông hơn. Điều này dẫn đến chảy máu nhiều hơn và vết thương lâu lành hơn.

Do đó, bạn tuyệt đối tránh sử dụng rượu bia trong ít nhất 24 giờ đầu sau khi bị thương. Nếu vết thương có dấu hiệu sưng tấy, thời gian kiêng khem nên kéo dài đến 72 giờ hoặc cho đến khi vết thương ổn định hoàn toàn. [2]

Tránh rượu bia ít nhất trong 24 giờ từ khi bị thương

Tránh vận động mạnh

Khi gặp chấn thương, dù ở mức độ nhẹ hay nặng, cơ thể bạn đang trong giai đoạn cần được nghỉ ngơi và phục hồi. Việc vận động mạnh lúc này không những không mang lại lợi ích mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, khiến tình trạng tồi tệ hơn.

Chạy bộ là một trong những vận động mạnh không tốt cho chấn thương cấp tính (chấn thương dưới 5 ngày) vì 2 lý do:

• Chạy bộ cần phải hoạt động toàn thân, sử dụng nhiều chuyển động của vai và cột sống. Vì vậy, các khu vực bị chấn thương có thể bị tổn thương nặng hơn, thậm chí là rách cơ khi chạy bộ.
• Chạy bộ sẽ làm tăng lưu thông máu trong toàn cơ thể. Vì vậy, chạy bộ sẽ khiến chảy máu và sưng tấy nhiều hơn ở vị trí chấn thương và cuối cùng làm tình trạng vết thương trở nên trầm trọng hơn và khó lành sẹo hơn.[2]

Chạy không tốt đối với những chấn thương cấp tính

Tránh massage

Khi gặp chấn thương, khu vực bị tổn thương sẽ trở nên yếu ớt và dễ bị tổn thương hơn do các tế bào mới hình thành còn non nớt. Lúc này, việc xoa bóp có thể tác động lực lên vùng da và cơ, làm rách hoặc hư hỏng các tế bào mới, kéo dài thời gian hồi phục và tăng nguy cơ bị sẹo.

Vì vậy, việc xoa bóp trong vòng 5 ngày đầu tiên sau khi bị chấn thương là điều không nên thực hiện.

Hạn chế xoa bóp lên vùng vết thương để tránh gây rách các tế bào mới hình thành

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết khi bị bỏng kiêng ăn gì và nên ăn gì. Hãy chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích bạn nhé!