Các triệu chứng nhiễm độc thủy ngân và cách phòng tránh hiệu quả

Nhiễm độc thuỷ ngân có thể xuất phát từ nhiều nguồn như ăn cá nhiễm độc thuỷ ngân, nhiệt kế bị vỡ, môi trường sống chứa thuỷ ngân...Khi nhiễm độc thuỷ ngân có thể gây nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu các triệu chứng nhiễm độc thủy ngân qua bài viết dưới đây!

1Nguồn lây nhiễm thủy ngân

Thủy ngân tồn tại dưới nhiều hình thức xung quanh cuộc sống chúng ta vì vậy nên việc ngộ độc thủy ngân không phải là một chuyện hiếm gặp. Các nguồn lây nhiễm thủy ngân có thể là:

• Nhiệt kế thủy ngân.
• Công tắc điện.
• Bóng đèn huỳnh quang.
• Chất hàn/trám răng.
• Pin.
• Một số chất khử trùng.
• Khói than.
• Cá nhiễm thủy ngân.[2]

Nhiệt kế thủy ngân là nguồn lây nhiễm thủy ngân thường gặp

2Nhiễm độc thuỷ ngân nguy hiểm như thế nào?

Chỉ cần một lượng nhỏ thủy ngân cũng có thể gây ra những tác động nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Việc hít phải hơi thủy ngân có thể gây tổn thương hệ thần kinh, tiêu hóa, thận và miễn dịch. Nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc nuốt thì thủy ngân sẽ ăn mòn da, mắt, niêm mạc đường tiêu hóa và gây độc thận.[3]

Thủy ngân có thể gây tổn thương đến nhiều cơ quan trong cơ thể

3Triệu chứng nhiễm độc thuỷ ngân cảnh báo sớm

Triệu chứng ngộ độc do thủy ngân nguyên tố

Trong trường hợp vỡ nhiệt kế làm thoát thủy ngân nguyên tố ra ngoài thì việc chạm hoặc nuốt phải thủy ngân nguyên tố thường vô hại vì nó có kết cấu trơn nên sẽ không hấp thu vào da hay ruột.

Ngược lại, nếu bạn hít phải thủy ngân nguyên tố này vào phổi thì sẽ cực kỳ nguy hiểm. Các triệu chứng ngộ độc sau khi hít thủy ngân nguyên tố có thể là:

• Ho.
• Khó thở.
• Cảm thấy vị kim loại trong miệng.
• Buồn nôn, nôn.
• Sưng hoặc chảy máu nướu.[2]

Ngộ độc do hít thủy ngân nguyên tố có thể gây ho, khó thở

Triệu chứng ngộ độc thủy ngân vô cơ

Thủy ngân vô cơ có thể gây ngộ độc khi bạn nuốt phải, chất độc sẽ ngấm vào máu và gây độc lên não, thận. Một số triệu chứng ngộ độc thủy ngân vô cơ là:

• Cảm giác nóng rát ở dạ dày hoặc cổ họng.
• Buồn nôn, nôn, có thể nôn ra máu.
• Tiêu chảy, lẫn máu trong phân.
• Nước tiểu đổi màu.[2]

Ngộ độc thủy ngân vô cơ gây ra cảm giác khó chịu ở dạ dày, buồn nôn và nôn

Triệu chứng ngộ độc thủy ngân hữu cơ

Ngộ độc thủy ngân hữu cơ xảy ra cả khi hít hoặc tiếp xúc với nó. Các triệu chứng thường xảy ra sau tiếp xúc một thời gian dài (có thể lên đến nhiều năm):

• Cảm thấy tê hoặc đau âm ỉ ở một số bộ phận trên cơ thể.
• Run không kiểm soát.
• Bước đi không vững.
• Nhìn đôi hoặc nhìn mờ, có thể xuất hiện mù.
• Mất trí nhớ.
• Co giật.

Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai khi tiếp xúc với một lượng lớn thủy ngân hữu cơ thì có thể ảnh hưởng đến não của thai nhi.[2]

Tiếp xúc với thủy ngân hữu cơ thời gian dài có thể xuất hiện tình trạng run không kiểm soát

4Biến chứng lâu dài khi bị ngộ độc thủy ngân

Tổn thương thần kinh

Nồng độ thủy ngân cao trong máu có thể gây tổn thương thần kinh lâu dài, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em trong độ tuổi phát triển. Các biến chứng thần kinh do ngộ độc thủy ngân có thể bao gồm giảm trí thông minh, phản xạ chậm, suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung cũng như khả năng phối hợp vận động kém.[4]

Ngộ độc thủy ngân có thể khiến trẻ kém phát triển trí tuệ

Ảnh hưởng khả năng sinh sản

Ngộ độc thủy ngân có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản do làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Từ đó, gây ra tình trạng vô sinh, dị tật thai nhi, giảm tỷ lệ sống sót của thai nhi, thai nhi kém phát triển...[4]

Ngộ độc thủy ngân có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng

Nguy cơ ảnh hưởng tim mạch

Thủy ngân trong máu có thể gây tổn thương tế bào, đặc biệt là tế bào mạch máu. Khi tế bào mạch máu bị tổn thương, nguy cơ tắc mạch tăng lên, dẫn đến các bệnh như bệnh tim thiếu máu cục bộ, cơn đau thắt ngực...[4]

Nồng độ thủy ngân cao làm tổn thương mạch máu dẫn đến các bệnh tim mạch

5Khi nào cần gặp bác sĩ?

Dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Nếu bạn tiếp xúc, hít hoặc nuốt phải thủy ngân, hãy đến khoa cấp cứu hoặc gặp bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và xử trí kịp thời.

Trong trường hợp bạn tiếp xúc với thủy ngân một thời gian dài mà không nhận biết được thì bạn cần lưu ý những triệu chứng ngộ độc thủy ngân để đi gặp bác sĩ khi có dấu hiệu nghi ngờ:

• Cảm thấy tê hoặc đau âm ỉ ở một số bộ phận trên cơ thể.
• Run không kiểm soát.
• Bước đi không vững.
• Nhìn đôi hoặc nhìn mờ.
• Mất trí nhớ.
• Co giật.

Hãy thăm khám bác sĩ ngay khi hít phải thủy ngân hoặc có triệu chứng ngộ độc

Bệnh viện uy tín

Dưới đây là một số bệnh viện uy tín mà bạn có thể tham khảo để đến thăm khám và điều trị ngộ độc thủy ngân:

• TP.HCM: Bệnh viện Đại học Y Dược Tp.HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115.
• Hà Nội: Bệnh viện Thận Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai.

6Biện pháp phòng tránh ngộ độc thủy ngân

Ngộ độc thủy ngân phần lớn có thể phòng ngừa được nhờ nắm vững một số kiến thức cơ bản. Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh:

• Hạn chế ăn cá ở vùng nước có nồng độ thủy ngân cao, đặc biệt là ở những vùng có nhiều nhà máy công nghiệp.
• Trang bị đồ bảo hộ cá nhân khi xử lý hóa chất.
• Tránh các vùng có nồng độ thủy ngân cao.
• Không sử dụng máy hút bụi để dọn thủy ngân bị vỡ từ nhiệt kế.[2]

Tuyệt đối không xử lý thủy ngân bị vỡ bằng máy hút bụi

Mong rằng thông tin về các dấu hiệu nhiễm độc thủy ngân sẽ giúp bạn cẩn trọng hơn khi đối mặt với chất độc hại này. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ đến những người thân yêu xung quanh bạn nhé!