Co giật là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Co giật là tình trạng bệnh lý gây mất kiểm soát cơ bắp do những tế bào thần kinh hoạt động quá mức. Nếu không được cấp cứu kịp thời, cơn co giật sẽ làm não thiếu oxy dẫn đến tử vong. Hãy cùng đi tìm hiểu những thông tin thú vị về triệu chứng này nhé!

1Co giật là gì?

Co giật là tình trạng mà các tế bào thần kinh hoạt động bất thường dẫn đến gửi sai tín hiệu sóng điện não đến cơ bắp làm cơ bị co cứng và có thể làm mất ý thức. Tình trạng này hay gặp nhất ở trẻ em. Cơ co giật thường kéo dài từ 1 đến 2 phút.

Co giật có thể là triệu chứng của một số tình trạng như động kinh, sốt cao đột ngột, uốn ván hoặc tụt đường huyết.

Co giật nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ làm não bị thiếu oxy, tắc nghẽn đường thở và tử vong. [1]

Co giật là tình trạng bệnh lý gây co cứng cơ

2Co giật gồm những loại nào?

Co giật có thể chia thành 2 loại:[2]

Co giật toàn thể: ảnh hưởng lên cả 2 bên của bán cầu đại não

• Cơn co vắng ý thức: Ý thức của người bệnh bị gián đoạn đột ngột trong khoảng từ 2 đến 10 giây, bệnh nhân bỗng ngừng các công việc đang làm, ngưng nói, ngừng nhai, ánh mắt lờ đờ, nhìn chằm chằm vào khoảng không. Một số người sẽ bị giật cơ mí làm mắt chớp liên tục.
• Cơn co gồng-co giật: Đây là cơn động kinh lớn, phổ biến hơn cơn vắng ý thức. Nó thường bắt đầu đột ngột gây cho người bệnh các dấu hiệu rất điển hình như khóc to, mất khống chế ý thức, cáu kỉnh, giật hoặc co thắt cơ mạnh, té ngã,... Sau đó, các cơ giãn ra và người bệnh sẽ mệt mà thiếp đi, lúc tỉnh dậy thì không nhớ chuyện gì đã xảy ra.

Co giật cục bộ: Chỉ co giật tại một vùng nào đó của não. Vì vậy, mỗi cơn co giật sẽ có các dấu hiệu riêng ứng với từng vùng chức năng của não bị co giật.

• Cơn cục bộ vận động đơn giản: Co giật xảy ra ở thùy trán của não, thùy này chi phối chức năng hoạt động của mặt, tay và chân. Nên mỗi khi bị co giật, bệnh nhân có thể sẽ quay đầu và mắt sang một bên, chân tay hoặc nửa người bị co cứng. Ngoài ra, co giật loại này cũng gây thay đổi cảm giác như bệnh nhân nếm thấy vị lạ hoặc ngửa thấy mùi lạ.
• Cơn cục bộ phức tạp: Người bị co giật trở nên choáng váng, lú lẫn, không hiểu lời nói người khác để trả lời được câu hỏi trong vài phút.
• Các cơn động kinh toàn thể thứ phát: Bắt đầu ở một vùng nhỏ của não, nhưng sau đó lan ra cả hai bên não. Nói cách khác, đầu tiên người đó bị co giật cục bộ, sau đó là co giật toàn thể.

Cơn co gồng-co giật là cơn động kinh lớn, phổ biến hơn cơn vắng ý thức.

3Nguyên nhân gây co giật

Các cơn co giật có thể là dấu hiệu của các tình trạng hay bệnh lý khác nhau như:

• Chứng động kinh.
• Phình động mạch não.
• Ung thư não.
• Thiếu oxy não.
• Chấn thương sọ não.
• Các bệnh thoái hóa não như bệnh Alzheimer.
• Sử dụng ma túy, rượu, cafein.
• Cai nghiện ma túy, rượu.
• Tiền sản giật.
• Rối loạn chất điện giải như hạ natri, canxi hay magie trong máu.
• Sốt cao.
• Tiền sử gia đình có người thân bị co giật, động kinh.
• Thay đổi nội tiết tố như chứng động kinh catamenial gây co giật ở người phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt.
• Nhiễm trùng như viêm não, viêm màng não cũng có thể gây co giật.
• Bệnh tự miễn dịch khiến cho hệ miễn dịch tấn công tế bào thần kinh của người bệnh gây co giật.
• Tăng đường huyết hoặc hạ đường huyết.
• Các vấn đề tâm lý như chứng co giật tâm lý gây co giật khi bệnh nhân gặp tình trạng căng thẳng nghiêm trọng.

Sốt cao là nguyên nhân dễ gây co giật

4 Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi xuất hiện bất kỳ tình trạng sau đây thì cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm:

• Co giật có thể kéo dài trên 5 phút, co giật lần đầu., co giật ở trẻ em
• Khó thở.
• Không thể đứng lên đi lại bình thường, không tỉnh lại sau khi bị co giật, hoặc bị chấn thương khi đang co giật.
• Bắt đầu lên cơn co giật thứ hai.
• Người bệnh bị co giật đồng thời mắc các bệnh như bệnh tim mạch, tiểu đường hay đang mang thai.

Nơi khám chữa bệnh động kinh

Nếu gặp các dấu hiệu nêu trên, tốt nhất nên được bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện đa khoa tại địa phương để được thăm khám và điều trị.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:

• Tp.Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Bình Dân, Bệnh viện Nhân dân Gia Định,...
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Quân đội 108,...

5 Các cách điều trị tình trạng co giật

• Loại bỏ nguyên nhân gây co giật (nếu được): Nếu do sốt cao gây co giật thì cần hạ nhiệt độ cho bệnh nhân bằng cách uống thuốc hạ sốt, chườm khăn ấm lên trán, nách, bẹn của người bệnh, mặc quần áo thông thoáng cho người bệnh, không đè giữ bệnh nhân...
• Xây dựng chế độ ăn lành mạnh: Tình trạng liên quan đến sức khỏe tim mạch, huyết áp, đột quỵ có thể gây tổn thương đến tế bào não gây co giật. Vậy nên, đặc biệt là người trên 65 tuổi có nguy cơ mắc các tình trạng trên nên ăn những thực phẩm tốt cho tim mạch.
• Điều trị dứt điểm tình trạng nhiễm trùng: Đặc biệt là nhiễm trùng tai và nhiễm trùng mắt nếu không điều trị dứt điểm có thể lan đến não của bạn, gây nhiễm trùng ở não và sốt cao dẫn đến co giật.
• Không sử dụng rượu, thuốc lá, chất kích thích khác.
• Đi khám sức khỏe định kỳ kể cả có hoặc không có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, huyết áp, động kinh để theo dõi được tình trạng sức khỏe một cách tốt nhất.
• Tránh tác nhân gây co giật: Người có tiền sử động kinh được cảnh báo là không nên tiếp xúc với ánh đèn nhấp nháy liên tục để tránh bị kích thích dẫn đến cơn co giật.
• Học một số cách xử trí tại nhà nếu bị co giật: Cho người bệnh nằm thẳng, nghiêng một bên, nới lỏng quần áo, gọi xe cấp cứu,...

Học một số cách xử trí tại nhà nếu bị co giật

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích về triệu chứng co giật. Nếu bạn cảm thấy bài viết hay hãy chia sẻ cho bạn bè và gia đình cùng tham khảo nhé!