Ung thư tuyến yên: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Ung thư tuyến yên là một loại ung thư tuyến nội tiết rất hiếm gặp. Tuyến yên chi phối nhiều cơ quan trong cơ thể nên triệu chứng bệnh này rất đa dạng. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách điều trị ung thư tuyến yên trong bài viết dưới đây nhé!

1Ung thư tuyến yên là gì?

Tuyến yên là một tuyến nội tiết nằm trong hố tuyến yên của xương bướm (thuộc xương sọ não), có kích thước gần bằng một hạt đậu. Tuyến yên có vai tròđiều hòa các cơ quan và các tuyến nội tiết khác trong cơ thể, bao gồm:

• Tuyến giáp.
• Tuyến thượng thận.
• Buồng trứng.
• Tinh hoàn.

Ung thư tuyến yên là một loại ung thư rất hiếm gặp, chủ yếu ở người lớn tuổi. Ung thư tuyến yên có 2 loại là ung thư xảy ra từ tế bào của tuyến yên hoặc do ung thư từ cơ quan khác di căn đến.[1]

Tuyến yên có vai trò điều hòa các cơ quan và tuyến nội tiết trong cơ thể

2Nguyên nhân gây ung thư tuyến yên

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra ung thư tuyến yên.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy rằng ung thư tuyến yên có khả năng liên quan đến biến đổi gen, bất thường về di truyền.[2]

Ung thư tuyến yên có thể liên quan đến biến đổi gen và bất thường về di truyền

3Triệu chứng của ung thư tuyến yên

Vì tuyến yên chi phối đa phần các hoạt động trong cơ thể nên khi bị ung thư hóa thì có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau:

• Chèn ép, xâm lấn mô xung quanh: gây ra triệu chứng đau đầu, mất thị lực, co giật.
• Cường giáp: dễ cáu giận, lo lắng, nhịp tim nhanh, cảm thấy nóng và thường xuyên chảy mồ hôi, sụt cân nhanh.
• Hội chứng cushing khiến béo mặt và bụng, vú to ở nam, teo cơ tay chân, da mỏng.
• Hội chứng người khổng lồ cao vượt trội, béo phì, đầu to, tay chân to, biến dạng xương.
• Rối loạn sinh dục gây giảm ham muốn, rối loạn kinh nguyệt, có sữa mẹ khi không mang thai hoặc thiếu sữa cho con bú.[1]

Tuyến yên lớn, chèn ép mô xung quanh gây ra triệu chứng đau đầu, mất thị lực

4Biến chứng của ung thư tuyến yên

Biến chứng nghiêm trọng và phổ biến nhất của ung thư tuyến yên là mù lòa do sự chèn ép và xâm lấn của mô tuyến yên vào dây thần kinh thị giác.

Ung thư tuyến yên cũng có thể gây ra bệnh đái tháo nhạt (uống nước và đi tiểu rất nhiều), nhồi máu hoặc xuất huyết tuyến yên thậm chí là tử vong.

Ngoài ra, phẫu thuật ung thư tuyến yên cũng tồn tại nhiều rủi ro như nhiễm trùng (viêm màng não hoặc áp xe tuyến yên), rò dịch não tuỷ, tổn thương dây thần kinh thị giác, xuất huyết não.[2]

Ung thư tuyến yên có thể gây ra biến chứng mù lòa vĩnh viễn

5Cách chẩn đoán ung thư tuyến yên

Thăm khám lâm sàng

Trước tiên, bác sĩ sẽ khai thác các triệu chứng xuất hiện ở người bệnh, quá trình bệnh lý diễn ra cũng như tiền sử mắc các bệnh khác trước đây nếu có.

Khi người bệnh khai các triệu chứng liên quan đến các tuyến nội tiết do tuyến yên chi phối thì bác sĩ có thể nghi ngờ có bất thường ở tuyến yên và cho tiến hành làm các xét nghiệm để kiểm tra chẩn đoán này.[2]

Xét nghiệm

Có hai loại xét nghiệm cơ bản cần phải thực hiện khi nghi ngờ ung thư tuyến yên đó là:

• Định lượng hormone: bao gồm cả máu và nước tiểu để xem xét sự tăng vọt hay giảm sút của các hormone được tuyến yên tiết ra.
• Chẩn đoán hình ảnh: chụp MRI (cộng hưởng từ) hoặc CT scan (chụp cắt lớp vi tính) có thể được thực hiện. Tuy nhiên, để khảo sát tuyến yên thì MRI sẽ cho hình ảnh tốt hơn.

Hình ảnh MRI và CT giúp khảo sát kích thước khối ung thư tuyến yên

6Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị khi có nhiều dấu hiệu nghi ngờ bất thường về nội tiết như thay đổi tính cách (dễ cáu gắt, lo lắng), bất lực, rối loạn kinh nguyệt, nhịp tim nhanh, tăng tiết mồ hôi, béo mặt và bụng trong khi tay chân teo nhỏ.

Trong trường hợp, bạn thường xuyên bị đau đầu cùng với thị lực giảm dần thì không nên chần chừ mà cần đi khám bác sĩ ngay để phòng ngừa biến chứng xảy ra.

Đau đầu và mờ mắt là dấu hiệu cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt

Nơi khám chữa ung thư tuyến yên

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến các cơ sở y tế gần nhất, các bện viện hay phòng khám chuyên khoa Nội, Nội Tiết. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện ung bướu TP.HCM, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, Bệnh viện nhân dân Gia Định.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện nội tiết trung ương, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội.

7Phương pháp điều trị ung thư tuyến yên

Việc điều trị ung thư tuyến yên phải dựa vào các yếu tố như kích thước khối u (to hay nhỏ hơn 1cm), nồng độ hormone, tính xâm lấn cơ quan lân cận.

Sau khi xem xét các yếu tố trên, bác sĩ có thể đưa ra phương pháp phù hợp nhất cho người bệnh, bao gồm:

• Phẫu thuật cắt bỏ.
• Xạ trị.
• Hóa trị.
• Uống thuốc nội tiết.[1]

Điều trị ung thư bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị và thuốc nội tiết

8Biện pháp phòng ngừa ung thư tuyến yên

Không có yếu tố nào về môi trường hay lối sống có liên quan trực tiếp đến nguyên nhân dẫn tới ung thư tuyến yên. Vậy nên, không có khuyến cáo nào được đưa ra để phòng ngừa bệnh này.

Ung thư tuyến yên có thể gây ra rất nhiều biến chứng nghiêm trọng như mù lòa hoặc thậm chí là tử vong, vây nên việc phát hiện và điều trị sớm rất quan trọng. Nếu thấy bài viết này hữu ích hãy chia sẻ bài viết này đến những người xung quanh để cùng tìm hiểu về ung thư tuyến yên bạn nhé!