Dị ứng thời tiết: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

Dị ứng thời tiết là một bệnh lý thường gặp khi thời tiết có những biến chuyển như: lạnh, nóng, ẩm ướt hoặc khô hanh. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về tình trạng dị ứng thời tiết nhé!

1Dị ứng thời tiết là gì?

Dị ứng thời tiết là những phản ứng của cơ thể đối với những chuyển biến của thời tiết khi giao mùa. Những thay đổi của thời tiết có thể kể đến như: nóng, lạnh, ẩm ướt hoặc khô hanh.

Những yếu tố này ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của cơ thể dẫn đến việc xuất hiện tình trạng dị ứng của cơ thể sản sinh kháng thể chống lại các yếu tố kích thích từ môi trường bên ngoài.[1]

2Dị ứng thời tiết bao lâu thì khỏi

Dị ứng thời tiết nhẹ

Đối với những người bị dị ứng thời tiết nhẹ, tổn thương da và sức khỏe không đáng kể và thời gian hồi phục thường ngắn hơn. Thông thường, những tình trạng dị ứng thời tiết sẽ khỏi trong vòng 1 đến 2 ngày mà không cần điều trị gì.

Dị ứng thời tiết cấp tính

Dị ứng thời tiết cấp tính tuy nghiêm trọng hơn dị ứng nhẹ nhưng không làm tổn thương da nhiều và không để lại nhiều biến chứng nên việc điều trị không kéo dài quá lâu.

Trong trường hợp bình thường, chỉ cần người bệnh uống thuốc đúng giờ, đúng liều lượng, chăm sóc da tốt và ăn uống điều độ, tình trạng sẽ được cải thiện và hồi phục dần dần trong khoảng 1 tuần.

Dị ứng thời tiết mạn tính

Thông thường, khi bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính, sẽ rất khó để biết dị ứng thời tiết bao lâu thì khỏi vì thời gian điều trị ở trường hợp này thường kéo dài cũng như mức độ tổn thương nhiều và nguy cơ tái phát rất cao.

Khi bệnh dị ứng thời tiết ở giai đoạn mạn tính cần tốn nhiều thời gian và công sức để điều trị dứt điểm tình trạng bệnh.

Lúc này, bệnh nhân thường được khuyến cáo dùng thuốc liên tục, đặc biệt khi thời tiết thay đổi hoặc khi chuyển sang môi trường sống mới.

3Dị ứng thời tiết có nguy hiểm không

Dị ứng thời tiết bao gồm các dạng cấp tính và mạn tính. Ở giai đoạn cấp tính, thời gian bệnh thường kéo dài từ 24 giờ đến dưới 6 tuần, biểu hiện lâm sàng là cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.

Nếu những triệu chứng này không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ phát tiến triển sang giai đoạn dị ứng thời tiết mạn tính, gây nguy hiểm cho cơ thể và gây ra các triệu chứng như phù nề, nhiễm trùng da, hạ huyết áp, sốc phản vệ. Trong trường hợp xấu nhất, người bệnh có thể dẫn đến tử vong.[2]

Xem thêm: Dị ứng thời tiết có nguy hiểm không? Các dấu hiệu dị ứng thời tiết

4Nguyên nhân gây ra dị ứng thời tiết

Thời tiết khô và có gió

Vào thời điểm thời tiết khô và có gió cũng là thời điểm hoa nở của nhiều loài cây, đồng thời thời tiết khô sẽ giúp phấn hoa dễ phát tán hơn trong không khí. Điều này sẽ ảnh hưởng đến những người bị dị ứng phấn hoa dẫn đến tình trạng dị ứng.

Thời tiết ẩm ướt và có mưa

Độ ẩm cao khiến da giảm tiết mồ hôi và chất bã nhờn, chất sừng của da bị mất nước, da trở nên khô hơn dễ gây dị ứng trên da.

Ngoài ra, khi độ ẩm tăng cao, một số protein trong cơ thể có thể bị biến tính, thay đổi cấu trúc. Hệ miễn dịch có thể nhận diện nhầm các protein này là kháng nguyên lạ, từ đó kích hoạt một chuỗi phản ứng viêm và biểu hiện ra ngoài bằng tình trạng dị ứng toàn thân.

Đặc biệt, khi thời tiết ẩm ướt cũng khiến nấm mốc dễ phát triển tác động đến cơ thể gây ra tình trạng dị ứng.[3]

Độ ẩm cao khiến da giảm tiết mồ hôi và chất bã nhờn, chất sừng của da bị mất nước hơn... dễ gây dị ứng trên da

Thời tiết trở lạnh

Khi nhiệt độ hạ thấp làm không khí trở nên khô hơn dễ xuất hiện tình trạng dị ứng da. Nhiệt độ đột ngột xuống thấp cũng có thể kích hoạt hệ miễn dịch giải phóng ồ ạt các chất trung gian hóa học gây dị ứng.

Thời tiết những ngày ấm áp

Vào những ngày nắng nóng, cơ thể tăng cường bài tiết mồ hôi để điều hòa thân nhiệt. Quá trình này có thể dẫn đến hai nhóm vấn đề chính:

• Đối với làn da: Mồ hôi đọng lại tạo ra môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển, làm tăng nguy cơ viêm da, nhiễm trùng hoặc gây bít tắc lỗ chân lông dẫn đến rôm sảy, mẩn ngứa.
• Đối với toàn thân: Việc đổ mồ hôi liên tục mà không bù đủ nước có thể gây mất nước và rối loạn điện giải, dẫn đến mệt mỏi, suy nhược.

Dị ứng thời tiết theo mùa

• Xuân: đây là thời điểm đơm hoa của các loài cây đồng nghĩa với việc phấn hoa sẽ xuất hiện rất nhiều trong không khí.
• Hạ: thời tiết lúc này khá nắng nóng. Chúng ta có thể bị dị ứng từ rất nhiều yếu tố như: da cháy nắng, mồ hôi hoặc sử dụng mỹ phẩm sai cách.
• Thu: thời tiết trời thu thường hanh khô và se lạnh, đây là mùa dễ gây dị ứng thời tiết nhất vì nó là sự giao thoa giữa hai mùa hạ nắng nóng và mùa đông khô lạnh.
• Đông: khi trời lạnh chúng ta sẽ có xu hướng dành nhiều thời gian ở trong nhà. Dị ứng ở thời điểm này hầu hết đến từ không khí lạnh bên ngoài và môi trường bên trong nhà như: bụi bẩn, nấm mốc, lông thú.[3]

Dị ứng thời tiết theo mùa

5Dấu hiệu của dị ứng thời tiết

Viêm mũi dị ứng: Đây là triệu chứng điển hình của người bị dị ứng thời tiết. Bệnh nhân sẽ thường xuyên cảm thấy ngứa mũi, hắt hơi, chảy nước mũi, ngạt mũi, mệt mỏi, giảm tập trung.

Phát ban: Xuất hiện vết mẩn đỏ ở vùng tay, chân và mặt. Bệnh nhân sẽ cảm thấy ngứa ngáy và càng gãi sẽ càng làm vết ban lan rộng.

Nổi mề đay: Nổi mề đay có thể xảy ra ở một vùng hoặc khắp cơ thể, trường hợp tệ nhất có thể khiến cơ thể rơi vào trạng thái khó thở, sốc phản vệ và có thể dẫn đến tử vong.

Đau đầu: sự thay đổi của áp suất bầu khí quyển gây ra sự khác biệt giữa áp suất ở không khí bên ngoài và bên trong xoang của cơ thể gây ra tình trạng đau đầu.

Chàm bội nhiễm: nổi mẩn đỏ đi kèm mụn nước li ti có chảy dịch màu vàng ở chân, tay và cả mặt thường kéo dài.

Khò khè, ho hoặc khó thở: cần đi khám sàng lọc phát hiện sớm bệnh hen phế quản vì có thể chuyển nặng đe dọa đến tính mạng, đặc biệt thường gặp ở trẻ em.[4]

Nổi mẩn đỏ, mề đay và ngứa là những dấu hiệu điển hình của dị ứng thời tiết

6Biến chứng của bệnh dị ứng thời tiết

Tình trạng hen suyễn trở nặng

Những bệnh nhân bị hen suyễn thường rất lo lắng khi thời tiết có những thay đổi, đặc biệt là mùa hoa nở. Người bệnh rất dễ lên cơn hen khi hít phải phấn hoa hay các tác nhân gây dị ứng khác có trong không khí.

Sốc phản vệ

Các biểu hiện của tình trạng dị ứng thời tiết có thể gây ra tình trạng khó thở, tụt huyết áp nhanh và nguy hiểm nhất là sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong nếu không kịp thời cứu chữa.

Nhiễm trùng khoang mũi

Tình trạng viêm xoang thường xảy ra sau khi người bệnh bị viêm mũi dị ứng trong một thời gian dài, dẫn đến nhiễm trùng khoang mũi bởi các loại vi khuẩn gây hẹp lỗ xoang và ứ dịch mủ trong mũi.

7Các chẩn đoán phát hiện dị ứng thời tiết

Dị ứng thời tiết chủ yếu được chẩn đoán trên lâm sàng, không cần các xét nghiệm cận lâm sàng.

Bác sĩ sẽ dựa vào bệnh sử, triệu chứng, di truyền và tiền sử các bệnh từng mắc về đường hô hấp như viêm mũi hay hen phế quản và bệnh khác như viêm da.

8Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ

Nếu bạn phải trải qua các triệu chứng này trong một thời gian dài và liên tục lặp lại thì bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chữa trị:

• Nổi mề đay.
• Viêm mũi dị ứng.
• Tình trạng hen suyễn trở nặng khi thời tiết thay đổi.
• Khó thở.
• Cảm lạnh.
• Phát ban.
• Đau đầu.

Nơi khám chữa bệnh uy tín

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Da liễu. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Tai Mũi Họng.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y dược Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hoa Cúc.

9Phương pháp điều trị dị ứng thời tiết

• Sử dụng thuốc điều trị dị ứng: thuốc thông mũi và thuốc kháng histamine không kê đơn, chẳng hạn như cetirizine (Zyrtec) và các loại thuốc kết hợp có chứa acetaminophen, diphenhydramine và phenylephrine thuốc theo toa và thuốc xịt mũi.
• Sử dụng máy lọc không khí.
• Rửa mũi thường xuyên bằng nước muối sinh lý, dụng cụ vệ sinh mũi.
• Hạn chế ra ngoài.

Xem thêm: Cách hạn chế triệu chứng và phòng tránh dị ứng thời tiết hiệu quả

10Phương pháp phòng ngừa dị ứng thời tiết

Hạn chế tiếp xúc với yếu tố gây dị ứng

Dị ứng thời tiết là tình trạng xuất hiện thường xuyên và lặp lại nên chắc hẳn các bạn biết rõ yếu tố gây dị ứng cho bản thân là gì. Vì thế cần tìm cách hạn chế tiếp xúc tối đa với các yếu tố nguy cơ gây dị ứng đó.

Giữ gìn không khí trong nhà sạch sẽ

Bạn nên thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, loại bỏ các tác nhân có thể gây dị ứng như: bụi bẩn, nấm mốc và lông thú cưng.

Nên mở cửa đến không khí trong nhà luôn thoáng mát, nhưng cần lưu ý thời điểm có nhiều phần hoa trong không khí có thể kết hợp máy lọc không khí để loại bỏ.

Rửa mũi thường xuyên

Thực tế, đây là phương pháp được các bác sĩ và dược sĩ khuyên bệnh nhân có tiền sử dị ứng thời tiết thực hiện thường xuyên nhất là khi giao mùa. Rửa mũi thường xuyên mang lại nhiều lợi ích, cả điều trị và dự phòng.

Chú ý đến thời tiết trước khi ra ngoài

Bạn nên xem dự báo thời tiết ngày hôm đó trước khi ra khỏi nhà để có các biện pháp phòng ngừa dị ứng phù hợp như: đeo khẩu trang để hạn chế sự tiếp xúc với phấn hoa, áo khoác để giảm thiểu sự nắng nóng tác động lên da.

11Dị ứng thời tiết cần kiêng ăn gì

Mặc dù những thực phẩm sau đây không trực tiếp làm trầm trọng thêm tình trạng dị ứng của bạn nhưng chúng được biết là có thể gây viêm, một trong những nguyên nhân gây ra dị ứng theo mùa

• Carbohydrate tinh chế, chẳng hạn như bánh mì trắng và bánh ngọt.
• Thức ăn chiên rán, chẳng hạn như món khoai tây chiên.
• Đồ uống có nhiều đường, chẳng hạn như soda hoặc nước tăng lực.
• Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
• Các thực phẩm nhiều chất béo bão hòa.

Dị ứng thời tiết là một phản ứng phức tạp của cơ thể trước sự thay đổi của môi trường. Dù không thể thay đổi thời tiết, chúng ta hoàn toàn có thể chủ động kiểm soát các triệu chứng và nâng cao chất lượng sống bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và nhận biết sớm các dấu hiệu. Nếu thấy bài viết hay và hữu ích thì hãy chia sẻ đến người thân và bạn bè cùng biết nhé!