Nghẹt mũi nguyên nhân do đâu? Cách trị nghẹt mũi hiệu quả

Nghẹt mũi là tình trạng có thể gặp với bất kỳ ai, gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị nghẹt mũi qua bài viết dưới đây nhé!

1Nghẹt mũi là tình trạng là gì?

Nghẹt mũi là tình trạng chất nhầy trong mũi sản sinh ra nhiều, bịt kín đường dẫn khí làm xuất hiện cảm giác khó hít thở qua mũi. Có rất nhiều nguyên nhân gây nên triệu chứng này nhưng đặc điểm chung là do sự kích thích niêm mạc mũi gây nên tình trạng viêm và tăng tiết dịch.

Nghẹt mũi có thể cải thiện sau vài ngày nhưng nếu tình trạng này diễn ra lớn hơn 1 tuần thì có thể là dấu hiệu chỉ báo bệnh lý nhiễm trùng.

Nghẹt mũi xuất hiện với những đặc điểm như khó khăn khi thở bằng mũi, sổ mũi, thở bằng miệng,...[1]

Nghẹt mũi là tình trạng xuất hiện chất nhầy gây tắc đường thở ở mũi

2Những nguyên nhân khiến mũi bị nghẹt

Nghẹt mũi do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên như:

• Viêm mũi dị ứng.
• Viêm xoang cấp tính, viêm xoang mạn tính.
• Không khí khô và lạnh kích thích niêm mạc mũi.
• Các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên như cảm cúm
• Trào ngược dạ dày - thực quản.
• Bệnh u hạt kèm theo viêm nhiều mạch.
• Thay đổi nội tiết tố.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị các bệnh huyết áp cao, trầm cảm, co giật
• Dị vật đường thở.
• Hội chứng ngưng thở khi ngủ.
• Hút thuốc lá.[2]

Viêm xoang có thể dẫn tới tình trạng nghẹt mũi

3Chẩn đoán khi bị nghẹt mũi

Để chẩn đoán chính xác tình trạng và nguyên nhân gây nghẹt mũi, bác sĩ sẽ thực hiện những xét nghiệm lâm sàng và cận lâm sàng như:

• Hỏi bệnh: đánh giá thời gian xuất hiện nghẹt mũi, mức độ khó chịu, có bệnh lý nào đi kèm hay không, có dùng thuốc gì không.
• Nuôi cấy dịch: đánh giá chất nhầy trong mũi có xuất hiện vi khuẩn hay không.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT - scanner): loại trừ dị vật có trong mũi.
• Nội soi mũi: quan sát chính xác tình trạng cuốn mũi và có thể kết hợp gắp dị vật nếu có.[1]

Nội soi mũi để xác định chính xác cấu trúc của mũi cũng như các dị vật bên trong

4Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Mặt dù nghẹt mũi thường không gây nguy hiểm nhưng khi xuất hiện nghẹt mũi kèm những đặc điểm sau, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:

• Sưng trán, mắt, mũi một bên kèm mờ mắt.
• Đau họng nhiều.
• Nước mũi có màu bất thường như vàng, xanh... và có mùi hôi.
• Ho kéo dài hơn 10 ngày.
• Chảy nước mũi sau chấn thương va đập mạnh vùng đầu.
• Nghẹt mũi kéo dài lớn hơn 3 tuần.
• Sốt cao trên 38,5 độ C.[3]

Khi xuất hiện nghẹt mũi kèm đau họng nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám

Địa chỉ khám chữa bệnh tai mũi họng uy tín

Khi gặp các vấn đề liên quan đến nghẹt mũi kéo dài nên đến các cơ sở chuyên khoa Tai mũi họng để được thăm khám và điều trị. Tham khảo một số bệnh viện đa khoa uy tín như:

• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Lão khoa Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Thanh Nhàn.

5Cách trị nghẹt mũi

Máy tạo độ ẩm

Máy tạo độ ẩm có tác dụng làm ẩm không khí trong phòng, làm dịu các tế bào xoang mũi và các mạch máu ở mũi đang bị kích thích, đồng thời giúp chất nhầy bị tắc nghẽn thoát ra dễ hơn.

Một chiếc máy tạo độ ẩm trong phòng sẽ giúp giảm tình trạng khó chịu khi bị nghẹt mũi.

Tắm nước ấm

Hơi nước có thể giúp chất nhầy bị tắc trong mũi dễ thoát ra ngoài hơn, qua đó làm giảm quá trình viêm. Để đạt hiệu quả tốt khi tắm nước nóng, người bệnh có thể:

• Xả nước nóng với nhiệt độ vừa phải lên bồn rửa mặt.
• Sử dụng khăn trùm đầu và đặt đầu trên bồn rửa.
• Hít thở sâu phần hơi nóng bốc lên.[4]

Tắm nước nóng có thể hỗ trợ thoát chất nhầy ra ngoài

Bổ sung nước

Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể vừa có thể hạn chế tình trạng cơ thể thiếu nước, vừa có thể giúp làm loãng chất nhầy trong mũi. Chính điều này sẽ làm cho chất nhầy chảy qua dễ hơn.

Mặt khác, bổ sung nước sẽ giúp cho cơ thể thoải mái, giảm áp lực trong xoang khiến cho mũi ít bị kích ứng hơn.[4]

Bổ sung đủ nước sẽ khiến cho chất nhầy loãng ra

Nước muối xịt mũi hoặc thuốc xịt mũi (do bác sĩ kê)

Sử dụng nước muối xịt trực tiếp vào mũi có thể làm loãng chất nhầy và tăng độ ẩm cho niêm mạc mũi. Chính điều này sẽ giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn.

Lưu ý nên sử dụng nước muối sinh lý để thực hiện việc này, tránh tự pha nước muối không đúng tỷ lệ.

Rửa xoang mũi

Sử dụng bình neti - một loại bình chuyên dụng để đẩy chất nhầy từ các xoang ra khỏi mũi. Cách sử dụng như sau:

• Đặt vòi vào một bên mũi.
• Nghiêng bình đến khi nước chảy vào mũi.
• Để nước chảy ra từ bên còn lại vào bồn rửa.
• Sau 1 phút thì đổi bên.[4]

Dùng gạc ấm

Nhiệt độ ấm có thể giúp làm giãn các mao mạch bên trong mũi, từ đó giúp giảm nghẹt mũi và một số triệu chứng khác.

Lưu ý, sử dụng nước có nhiệt độ vừa phải, ngâm khăn sau đó vắt kiệt rồi đắp lên mũi. Nên lặp lại thường xuyên để giảm nghẹt mũi.[4]

Uống thuốc

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra có thể sử dụng một số loại thuốc để điều trị dứt điểm:

• Viêm mũi dị ứng: thuốc kháng histamine.
• Sốt: thuốc hạ sốt.
• Vi khuẩn: kháng sinh.
• Thuốc giảm viêm để tránh kích thích sản sinh ra chất nhầy.[4]

Lưu ý: đối với thuốc kháng sinh và kháng viêm, người bệnh cần đi khám và được bác sĩ chỉ định, không tự ý mua sử dụng.

Phẫu thuật

Khi các phương pháp điều trị nội khoa không có tác dụng, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật để cải thiện triệu chứng:

• Giảm kích thước cuốn mũi: thu nhỏ niêm mạc cuốn mũi.
• Tạo hình vách ngăn: điều chỉnh vách ngăn bị lệch.
• Tạo hình van mũi: tăng cường sức mạnh của van mũi.
• Phẫu thuật xoang: trong trường hợp viêm xoang mạn tính.
• Cắt polyp mũi: làm cho đường thở thông thoáng.[5]

6Các mẹo dân gian trị nghẹt mũi

Người bệnh có thể thử những phương pháp dân gian để giảm tình trạng nghẹt mũi như:

• Bạc hà: theo Đông Y bạc hà có tính cay nóng giúp giảm tình trạng viêm, giảm kháng khuẩn. Khi ngửi tinh dầu bạc hà có thể giảm nghẹt mũi.
• Tinh dầu khuynh diệp: có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau để giúp giảm nghẹt mũi. Có thể sử dụng máy khuếch tán cùng vài giọt tinh dầu để đạt hiệu quả.
• Vitamin C: là một chất chống oxy hóa có tác dụng giảm quá trình viêm, giúp cơ thể thoải mái.
• Ăn rau có tính cay: với những thức ăn có tính cay có thể giúp cơ thể nóng lên từ đó giúp khí huyết lưu thông, giúp cho chất nhầy dễ thoát ra ngoài hơn.
• Dùng ngón cái và ngón trỏ ấn nhẹ vào sống mũi: giúp dịch nhầy dễ thoát ra hơn.
• Nhẹ nhàng xoa bóp xoang bằng ngón tay: giúp giảm tình trạng tắc nghẽn tại xoang. Nên làm ấm tay trước để đạt được hiệu quả tốt nhất.
• Uống một cốc nước pha với một thìa cà phê giấm táo: giấm táo có tác dụng giảm viêm hiệu quả. Đồng thời một cốc nước cũng có thể giúp chất nhầy thoát ra dễ dàng hơn.
• Uống trà bạc hà hoặc trà gừng: tính ấm nóng của các loại thảo dược này sẽ giúp mao mạch giãn ra, giúp cơ thể thoải mái hơn và giúp cho chất nhầy loãng hơn dễ thoát ra hơn.[6]

Dùng tinh dầu khuynh diệp giúp giảm nghẹt mũi

7Cách phòng tránh nghẹt mũi

Có nhiều nguyên nhân gây nghẹt mũi khác nhau nên bạn cần trang bị cho mình những phương pháp để giảm tần suất gặp tình trạng này như:

• Tránh tất cả các chất gây nên tình trạng dị ứng.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài để ngăn chặn một số tác nhân gây bệnh.
• Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với người bị bệnh.
• Vệ sinh thường xuyên những bề mặt mà người bệnh hay đi qua.
• Bổ sung rau xanh và hoa quả trong ngày để tăng cường khả năng miễn dịch.
• Uống đủ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để tránh tình trạng mất nước.[1]

Đeo khẩu trang để tránh những tác nhân gây ra nghẹt mũi

Nghẹt mũi là tình trạng hay gặp trong đời sống hiện nay nên bạn cần trang bị cho mình những kiến thức để giảm thiểu tần số mắc triệu chứng này. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!