Nổi mụn nước là bệnh gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Mụn nước là tình trạng hay gặp ở tất cả các lứa tuổi, gây ra cảm giác khó chịu, ngứa ngáy cho người bệnh. Mụn nước có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, đôi khi là chỉ báo một số bệnh lý của cơ thể. Cùng tìm hiểu về mụn nước qua bài viết dưới đây nhé!

1Mụn nước là gì?

Mụn nước là những bong bóng nhỏ nổi lên trên da, bên trong chứa chất lỏng tạo thành túi dưới lớp trên cùng của da.

Những mụn nước này thường có kích thước nhỏ dưới 5mm, bên trong chứa mủ, huyết thanh hoặc máu. Mụn nước có kích thước lớn hơn thường gọi là bóng nước ví dụ như vết bỏng, bóng nước do thủy đậu.

Tuỳ thuộc vào từng nguyên nhân mà những triệu chứng đi kèm mụn nước sẽ khác nhau. Mụn nước có thể xuất hiện ở bất cứ nơi nào trên cơ thể dưới dạng đơn lẻ hoặc theo cụm.

Cần phải tìm hiểu nguyên nhân gây ra mụn nước và tiến hành điều trị thích hợp để ngăn ngừa tổn thương thêm, đồng thời tạo thời gian để mô có thể hồi phục.[1]

Mụn nước là những bong bong nhỏ nổi trên da

2Nguyên nhân gây ra mụn nước

Do ma sát

Nếu hành động cọ xát bề mặt một vật vào da diễn ra trong thời gian dài có thể gây phồng rộp vùng da đó. Đặc biệt là vùng da có lớp sừng dày, gắn chặt với những cấu trúc khác bên dưới càng dễ phồng rộp hơn.

Các nốt phồng rộp rất dễ hình thành dưới điều kiện nhiệt độ nóng, ẩm ướt. Chính vì vậy, vùng bàn tay, bàn chân là những vùng hay nổi mụn nước hơn những vùng khác.

Các nốt phồng rộp này khi vỡ ra có thể gây đau rát, gây khó khăn trong sinh hoạt. Cũng có thể gặp tình trạng loét hoặc nhiễm trùng nhưng rất hiếm.[2]

Nhiệt độ

Khi tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh có thể xuất hiện mụn nước. Tuỳ vào từng nguyên nhân và mức độ tác động mà các mụn nước có thể xuất hiện ngay hoặc xuất hiện sau một thời gian tiếp xúc. Một số ví dụ có thể kể đến như:

• Vào mùa đông, tiếp xúc với nhiệt độ lạnh quá lâu có thể xuất hiện mụn nước.
• Bị nước nóng, dầu mỡ nóng bắn vào có thể xuất hiện mụn nước ngay lập tức. Để hình thành các vết này phải bỏng từ độ 2 trở lên.
• Nếu làm việc ở kho đông lạnh lâu ngày cũng có thể xuất hiện mụn nước.[3]

Khi bị bỏng độ 2 có thể xuất hiện mụn nước

Do hóa chất

Khi tiếp xúc với một số hoá chất có thể gây nên tình trạng da bị kích ứng làm xuất hiện mụn nước trên da.

Một số hoá chất thường gây ra mụn nước có thể kể đến là các hóa chất dùng trong công nghiệp, các hóa chất dùng trong thực phẩm.

Viêm da tiếp xúc

Khi tiếp xúc với các chất gây kích ứng như chất dẻo, mỹ phẩm hoặc có thể là các kim loại sẽ kích thích cơ thể xảy ra phản ứng kích ứng gây nên mụn nước cho cơ thể.

Tình trạng này hăy gặp ở người có cơ địa nhạy cảm, người mắc các bệnh lý miễn dịch như hen phế quản, viêm mũi dị ứng, viêm tai giữa dị ứng.

Viêm da dị ứng

Đây là bệnh chịu sự tác động qua lại giữa các yếu tố môi trường, hệ miễn dịch, di truyền. Khi hệ miễn dịch bị kích thích quá mức do cơ thể tiếp xúc với các tác nhân như thời tiết, nhiệt độ, bụi, nấm mốc, thực phẩm sẽ phản ứng và tạo mụn nước trên da.

Chốc lở

Chốc lở là bệnh nhiễm trùng da do các vi khuẩn cơ hội như tụ cầu vàng tấn công vào cơ thể qua những vết đứt, vết cắt trên da.

Căn bệnh này đặc trưng bởi những mụn nước đục (chứa mủ bên trong). Những nốt mụn nước này sẽ vỡ ra đóng vảy màu mật ong.

Chốc lở là nhiễm trùng da do tụ cầu vàng gây nên

Viêm miệng áp tơ

Đây là bệnh gồm những tổn thương xuất hiện ở niêm mạc miệng như bên trong má, môi, trên hoặc dưới lưỡi. Các vết này thay đổi kích thước từ các vết loét nhỏ (nhỏ hơn 8mm) đến các vết loét lớn kèm theo sốt và khó nuốt.

Đây là bệnh lý thường khởi phát bởi các stress, nhiễm trùng và chấn thương. Yếu tố gia đình là một trong những yếu tố nguy cơ cao của viêm miệng áp tơ.

Tổ đỉa

Tổ đỉa là tình trạng xuất hiện các mụn nước nhỏ, nằm rải rác ở lòng bàn tay và lòng bàn chân, mọc sâu trong da, khó vỡ, có thể có cảm giác cộm khi sờ vào.

Ở bệnh tổ đỉa, mụn nước có thể đi kèm các dấu hiệu như ngứa rát, nhiễm trùng, vảy da chết, nặng hơn có thể gây biến dạng bàn tay, bàn chân.

Bệnh viêm quầng

Viêm quầng là tình trạng bệnh xảy ra do vi khuẩn liên cầu nhóm A gây nhiễm khuẩn các thành phần da và dưới da. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Các dấu hiệu của bệnh viêm quầng có thể gặp là mụn nước (màu đỏ tươi, vỏ mỏng, hình ảnh giống vỏ quýt), sốt cao, sưng đau hạch, nặng hơn có thể là rối loạn ý thức như li bì, hôn mê.

Côn trùng cắn

Côn trùng cắn có thể khiến da bị kích ứng và hình thành những mụn nước nhỏ như:

• Ghẻ: hình thành mụn nước trên đường đi, đặc biệt hay gặp ở các vùng nếp gấp như bẹn, chỉ tay, bàn chân.
• Bọ chét và rệp: khi đốt cũng hình thành nên những mụn nước nhỏ li ti.
• Một số loài nhện: khi cắn tạo nên những mụn nước lớn, dễ vỡ tạo nên vết loét rất đau.

Bệnh thủy đậu và bệnh Zona

Hai bệnh này đều do virus varicella zoster gây nên tạo thành những mụn nước li ti sau đó đóng vảy.

• Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp nhất là trẻ em chưa có miễn dịch (chưa tiêm ngừa). Mỗi người thường chỉ mắc một lần trong đời, do sau đó cơ thể sản sinh ra kháng thể bền vững chống lại virus.
• Bệnh zona thần kinh thường xuất hiện nhiều năm sau khi người bệnh khỏi thủy đậu. Bệnh thường xuất hiện mụn nước nhỏ li ti thành cụm ở một bên của cơ thể gây ra cảm giác đau rát.

Bệnh zona thần kinh do virus vacirella zoster tồn tại ở dây thần kinh

Nhiễm virus Herpes

Mụn nước do virus herpes thường tồn tại ở niêm mạc miệng, môi hoặc bộ phận sinh dục. Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc dùng chung các đồ cá nhân.

Các mụn nước của bệnh này thường nhỏ li ti, đôi khi không gây cảm giác khó chịu nên người bệnh không để ý để đi khám và rất dễ lây nhiễm cho người khác.

Bệnh tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm hay gặp ở trẻ em dưới 10 tuổi. Đường lây truyền chủ yếu của bệnh này là tiếp xúc trực tiếp với phân, chất nhầy, nước bọt hoặc mụn nước của người bị bệnh.

Các nốt mụn nước thường xuất hiện ở tay, chân, miệng nhưng có thể lan ra toàn thân. Bệnh thường gồm các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, ăn kém.

3Biến chứng của mụn nước

Tùy thuộc vào nguyên nhân có thể có các biến chứng khác nhau. Tuy nhiên với đa số mụn nước khi vỡ ra có thể tạo điều kiện cho các vi sinh vật cơ hội xâm nhập vào cơ thể gây ra các nhiễm trùng như:

• Nhiễm trùng da: xuất hiện tình trạng sưng tấy đỏ, vùng da căng, nóng, có thể xuất hiện những vết loét khó lành.
• Viêm mô tế bào: đây là tình trạng nặng hơn khi vi khuẩn xâm nhập vào những lớp sâu hơn của da.
• Nhiễm khuẩn huyết: vi khuẩn có thể đến các tế bào máu và theo các tế bào này đến khắp các cơ quan và gây bệnh tại đây.[4]

4Các bệnh có triệu chứng là mụn nước

• Bệnh liên quan đến dị ứng - miễn dịch: viêm da tiếp xúc, viêm da dị ứng, chàm, Pemphigus (bóng nước tự miễn).
• Bệnh truyền nhiễm: Herpes, tay chân miệng, thủy đậu, zona thần kinh, ghẻ nước.
• Bệnh nhiễm trùng: chốc lở, loét miệng, viêm miệng áp tơ.
• Rối loạn tiết mồ hôi cũng có thể gây nên kích ứng hình thành mụn nước.[5]

5Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Mụn nước đa số trường hợp có thể tự khỏi. Tuy nhiên, khi gặp phải các tình trạng sau nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:

• Mụn nước gây tình trạng đau rát, ảnh hưởng lớn đến học tập, làm việc cũng như sinh hoạt.
• Mụn nước biến mất nhưng tái đi tái lại nhiều lần.
• Chất lỏng trong mụn nước có màu xanh hoặc màu trắng đục.
• Da vùng tổn thương sưng, nóng, đỏ, sờ vào gây nên cảm giác đau.
• Mụn nước xuất hiện ở mắt, miệng hoặc bộ phận sinh dục.
• Mụn nước do các bệnh lý như bỏng, truyền nhiễm hoặc bệnh tự miễn.[5]

Khi mụn nước xuất hiện ở môi nên đến các cơ sở y tế

Nơi khám chữa mụn nước uy tín

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Da liễu. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu TP.HCM, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Y dược TP.HCM...
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội 108...

6Cách điều trị mụn nước

Điều trị mụn nước đa số là điều trị nguyên nhân đồng thời kết hợp với các biện pháp để làm giảm những đau rát do mụn nước gây ra.

Người bệnh có thể thực hiện những gợi ý sau để làm giảm tình trạng đau do mụn nước:

• Vệ sinh nhẹ nhàng khu vực mụn nước để giảm tình trạng nhiễm trùng.
• Tùy theo chỉ định của bác sĩ có thể bôi kháng sinh hoặc các thuốc mỡ đi kèm.
• Che phủ mụn nước bằng băng gạc để hạn chế nhiễm khuẩn cũng như ngăn những tổn thương sâu thêm.
• Không tự ý làm vỡ hoặc bóc phần da chứa mụn nước.
• Nếu nguyên nhân do giày chật gây ma sát nên thay đôi giày khác phù hợp với chân hơn.[6]

7Phòng ngừa mụn nước

Để phòng ngừa các bệnh gây ra mụn nước cần phải phòng tùy vào đường lây. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo một số gợi ý sau đây:

• Đi giày vừa chân, hạn chế những giày chật để tránh cọ xát.
• Đeo găng tay bảo vệ khi tiếp xúc với hóa chất, chất tẩy rửa.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm để làm mềm da, hạn chế tình trạng viêm da.
• Sử dụng kem chống nắng cũng như áo chống nắng để hạn chế tia UV, cũng như giảm tình trạng cháy nắng.
• Cẩn thận khi tiếp xúc với nước sôi, các công việc chế tạo sản phẩm có sử dụng nhiệt.
• Quan hệ tình dục an toàn với bao cao su, luôn hiểu biết về tình trạng bệnh của bạn tình.
• Khi có những các bệnh liên quan đến truyền nhiễm cần phải thực hiện cách ly đối tượng nhiễm bệnh.[7]

Đeo găng tay khi rửa bát hoặc giặt đồ

Hy vọng bài viết đã mang lại cho bạn cái nhìn khái quát về mụn nước. Lưu ý khi xuất hiện các dấu hiệu chỉ báo cần đến các cơ sở để được thăm khám. Nếu thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!