Mệt mỏi là một biểu hiện thường gặp ở nhiều người và xuất hiện ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Mệt mỏi được gây ra bởi rất nhiều nguyên nhân, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Vậy mệt mỏi là gì? Hãy cùng tìm hiểu thông tin này qua bài viết dưới đây nhé!
1Mệt mỏi là gì?
Mệt mỏi là cảm giác thiếu sức sống, thiếu năng lượng, kiệt sức của cơ thể về mặt tình thần và thể chất. Ngoài ra, mệt mỏi còn là cảm giác khó khăn khi bắt đầu hoặc duy trì một hoạt động nào đó.
Triệu chứng này xuất hiện thường xuyên sau khi cơ thể hoạt động gắng sức, kéo dài hoặc là do ảnh hưởng của bệnh lý cấp và mãn tính gây ra.
2Nguyên nhân gây mệt mỏi
Mệt mỏi là biểu hiện chung của cơ thể, đây là triệu chứng không đặc trưng ở bất kỳ cơ quan nào, do đó nguyên nhân gây ra mệt mỏi rất đa dạng tùy vào từng bộ phận cụ thể.
Tuy nhiên, cần phân biệt buồn ngủ ban ngày và mệt mỏi, nếu sau 1 giấc ngủ ngon bạn cảm thấy thoải mái hơn, dễ chịu hơn thì đó không phải mệt mỏi
Nguyên nhân cấp tính
Sau khi cơ thể hoạt động thể lực gắng sức như bơi lội, chạy bộ,... Lúc này cơ thể cần nhiều năng lượng hơn bình thường để đáp ứng nhu cầu hoạt động của cơ thể, do đó bệnh nhân có thể cảm thấy thiếu năng lượng, hụt hơi, tim đập nhanh để tăng co bóp máu, từ đó khiến bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi.
Sau khi sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê,... Các chất này có khả năng gây kích thích cơ thể, làm tăng nhịp tim, huyết áp và nhịp thở của người sử dụng. Điều này có thể là nguyên nhân khiến người dùng chất kích thích cảm thấy mệt mỏi.
Cơ thể mắc bệnh lý cấp tính như thiếu máu cấp, viêm gan cấp, cơn hen phế quản, đợt cấp COPD,... Đây là các bệnh lý gây ra tình trạng mệt mỏi nặng nề trên bệnh nhân. Các bệnh lý cấp tính này gây tác động lớn đến sinh lý bình thường của cơ thể, ví dụ thiếu máu cấp gây ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển oxy đến các mô, đợt cấp COPD khiến bệnh nhân khó thở có thể dẫn đến suy hô hấp,...
Nguyên nhân tâm lý như rối loạn lo âu, stress sau sang chấn, trầm cảm,... Sự mệt mỏi bị tác động rất nhiều bởi các yếu tố tâm lý. Ở bệnh nhân mắc bệnh tâm thần, các biểu hiện chán nản, buồn bã, căng thẳng, ít vận động cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng mệt mỏi.
Nguyên nhân bán cấp - mạn tính
Lối sống không lành mạnh, ít vận động và mất ngủ kéo dài: một lối sống lành mạnh vận động thể lực, nghỉ ngơi hợp lý và ngủ đúng giờ là điều kiện lý tưởng để kéo dài tuổi thọ của con người. Do đó ở những người có lối sống tĩnh lặng, ít vận động, mất ngủ lâu ngày sẽ thường xuyên cảm thấy cơ thể thiếu năng lượng, yếu ớt, không đủ tâm sức để làm việc và học tập.
Chế độ ăn không đầy đủ chất dinh dưỡng hay chế độ ăn kiêng hà khắc, thiếu khoa học: thức ăn là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng và năng lượng chủ yếu để giúp cơ thể duy trì các hoạt động sống. Vì vậy, ở những người có chế độ ăn kiêng cữ không hợp lý sẽ thường xuyên cảm thấy thiếu năng lượng, cơ thể mệt mỏi kéo dài.
Cơ thể mắc bệnh lý mạn tính như suy tim, suy thận mạn, thiếu máu mạn, ung thư, HIV,... Đây là những nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng mệt mỏi kéo dài do cơ thể bị suy nhược nghiêm trọng. Vì vậy, người bệnh cần phải tuân thủ điều trị thật tốt để nâng cao chất lượng cuộc sống, hạn chế mệt mỏi.
3Mệt mỏi là dấu hiệu của bệnh gì?
Mệt mỏi là một triệu chứng lâm sàng thường gặp gây ra bởi rất nhiều nguyên nhân đa dạng khác nhau như:
- Tim - phổi: bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, lao phổi, hen phế quản, giãn phế quản, hội chứng hậu Covid-19, suy tim ứ huyết, thiếu máu cục bộ cơ tim, hẹp van tim, tăng huyết áp.
- Nội tiết - chuyển hoá: đái tháo đường, rối loạn lipid máu, cường giáp, suy giáp, hội chứng Cushing.
- Huyết học - thần kinh: thalassemia, thiếu máu tán huyết, bệnh bạch cầu, bệnh hồng cầu hình liềm, động kinh, đau đầu migraine, bệnh lý thần kinh ngoại biên.
- Nhiễm trùng - bệnh khớp: sốt xuất huyết, sốt rét, tiêu chảy nhiễm trùng, HIV/AIDS, sởi, lupus ban đỏ, thoái hoá khớp, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout, lao cột sống, thoát vị đĩa đệm.
- Tâm thần: trầm cảm chủ yếu, rối loạn lưỡng cực, hội chứng cai rượu, rối loạn lo âu, rối loạn hoảng loạn, rối loạn sợ chuyên biệt, rối loạn ám ảnh cưỡng bách.
- Do thuốc: sau sử dụng hoá trị, xạ trị, ARV, thuốc kháng sinh.
Mệt mỏi kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh thận mãn
4Biến chứng của triệu chứng mệt mỏi
Tình trạng mệt mỏi kéo dài, không cải thiện có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt cũng như làm việc của người bệnh.
Một số biến chứng của mệt mỏi như:
- Suy giảm chức năng xã hội: năng suất công việc bị suy giảm, thành tích học tập sa sút, mối quan hệ gia đình bị ảnh hưởng.
- Bệnh lý tâm thần: trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn ám ảnh sợ xã hội.
Mặc dù trầm cảm là một nguyên nhân gây mệt mỏi nhưng đây cũng là biến chứng gây nên bởi tình trạng mệt mỏi dai dẳng, kéo dài.
Đây là một bệnh lý tâm thần nghiêm trọng, bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khoẻ tinh thần bệnh nhân, thậm chí có thể dẫn đến tự sát.
5Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Mệt mỏi là một biểu hiện phổ biến, thường gặp trong đời sống. Tuy nhiên, khi bạn xuất hiện tình trạng mệt mỏi kèm theo các dấu hiệu sau đây thì bạn nên đến khám bác sĩ ngay:
Nơi khám chữa bệnh
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Nội tổng quát. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Bình Dân.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Quân Đội 108.
6Các phương pháp điều trị mệt mỏi?
Khi bạn cảm thấy mệt mỏi kèm các dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ thì bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế để được tầm soát và điều trị kịp thời. Muốn điều trị mệt mỏi hiệu quả thì phải dựa vào nguyên nhân gây mệt mỏi, từ đó mới giải quyết được tận gốc vấn đề.
Ngoài ra, khi xuất hiện tình trạng mệt mỏi thông thường tại nhà, bạn có thể áp dụng những phương pháp sau:
- Nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc khoảng 8 giờ/ngày.
- Tạo cho bản thân những thú vui phù hợp với sở thích như nghe nhạc, xem phim, đi ra ngoài cùng bạn bè từ đó giúp quên đi cảm giác mệt mỏi.
7Các cách để tránh tình trạng mệt mỏi
Để phòng tránh tình trạng mệt mỏi, bạn có thể áp dụng các cách sau đây:
- Khám tổng quát định kỳ để tầm soát các bệnh lý.
- Có lối sống lành mạnh, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
- Chế độ ăn cân bằng các chất, đầy đủ dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất.
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao vừa sức với bản thân.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,…
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích về các vấn đề xoay quanh tình trạng mệt mỏi. Nếu bạn cảm thấy bài viết hay hãy chia sẻ cho bạn bè và gia đình cùng tham khảo nhé!
