Viêm gan cấp tính là một tình trạng của bệnh viêm gan khởi phát trong vòng nửa năm sau khi bị nhiễm virus viêm gan B hay C, thời gian lâm bệnh tương đối ngắn và các triệu chứng bệnh mơ hồ như mệt mỏi, chán ăn, vàng da, buồn nôn... Hãy cùng tìm hiểu một số thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị tình trạng viêm gan cấp tính này nhé!
1 Viêm gan cấp tính là gì?
Viêm gan cấp là một dạng của bệnh viêm gan đặc trưng bởi tình trạng viêm cấp tính ở nhu mô gan hoặc tổn thương tế bào gan dẫn đến các chỉ số xét nghiệm chức năng gan tăng cao.
Trong viêm gan cấp tính, tình trạng viêm hoặc tổn thương tế bào kéo dài dưới 6 tháng.
Viêm gan cấp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề như suy gan, viêm gan mạn từ từ chuyển sang xơ gan, ung thư gan, hoặc thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
2 Nguyên nhân gây viêm gan
Do virus, vi khuẩn, nấm
Nhiễm virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh viêm gan cấp tính. Một số loại virus phổ biến gây bệnh bao gồm:
Viêm gan cấp còn do vi khuẩn, ký sinh trùng gây hại tế bào gan khi người bệnh ăn phải thức ăn, uống nước nhiễm giun sán.
Ví dụ, ký sinh trùng sốt rét P. Falciparum trong giai đoạn ký sinh có thể gây tổn thương tế bào gan và dẫn đến bệnh viêm gan cấp hay mạn tính.
Lạm dụng rượu, bia hoặc thuốc
Việc lạm dụng bia rượu sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan cấp tính do rượu hoặc xơ gan do rượu.
Viêm gan cấp do thuốc sẽ phụ thuộc vào những yếu tố sau:
- Liều lượng: Lạm dụng, dùng quá liều các thuốc chuyển hóa trực tiếp tại gan có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
- Bản chất của thuốc: Một số thuốc có thể gây độc trên gan như các kháng sinh, thuốc chống co giật, NSAIDs.
- Các chất độc khác: Nấm (Amanita phalloides), carbon tetrachloride, chất độc hải quỳ đốt.
Các bệnh tự miễn hoặc viêm nhiễm
- Viêm gan tự miễn.
- Bệnh về đường mật như viêm đường mật nguyên phát hoặc viêm đường mật xơ cứng nguyên phát.
Trao đổi chất hoặc di truyền
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Bệnh nhiễm sắc tố sắt mô: Thường gọi là bệnh thừa sắt, bệnh có thể gây biến chứng lên gan.
- Bệnh Wilson: Là rối loạn chuyển hóa đồng liên quan đến các gen trong cơ thể.
Mang thai
- Tiền sản giật: Có thể gây nên biến chứng suy giảm chức năng gan và rối loạn đông máu.
- Gan nhiễm mỡ cấp tính khi mang thai.
- Hội chứng HELLP: Hội chứng có thể gây tăng men gan và làm suy giảm chức năng gan, tăng nguy cơ viêm gan cấp tính.
Tình trạng thiếu máu
Các bệnh hoặc hội chứng liên quan đến tình trạng thiếu máu tới gan hoặc cản trở máu di chuyển khỏi gan cũng là yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc viêm gan cấp như:
- Huyết áp thấp.
- Tình trạng sốc.
- Hội chứng Budd-Chiari cấp tính: Hội chứng gây tắc nghẽn dòng chảy của máu ra khỏi gan dẫn đến ứ đọng máu tại gan và gây viêm, tổn thương tế bào gan.
Các yếu tố khác
- Biến chứng của phẫu thuật ghép gan: Cơ thể người bệnh có phản ứng tự đào thải gan được hiến ghép từ một người khác sau khi làm phẫu thuật ghép gan cũng là yếu tố gây viêm gan cấp tính.
- Hội chứng Reye: Gây lắng đọng chất béo trong gan và làm tổn thương nghiêm trọng các tế bào gan, hầu như chỉ xảy ra ở trẻ em dưới 18 tuổi. [1]
-800x450.jpg "Nhiễm virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh viêm gan cấp tính")
Nhiễm virus là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh viêm gan cấp
3 Triệu chứng
Một số triệu chứng của bệnh viêm gan cấp bao gồm:
-800x450.jpg "Đau bụng phải là triệu chứng của bệnh viêm gan cấp")
Đau bụng phải là triệu chứng của bệnh viêm gan cấp
4 Viêm gan cấp tính có lây không?
Viêm gan cấp tính có tính lây truyền thường gặp ở các nhóm viêm gan do virus hay ký sinh trùng gây ra và con đường lây truyền sẽ khác nhau ở từng loại, cụ thể như sau:
- Viêm gan A và E: Virus viêm gan A thường dễ lây truyền hơn virus viêm gan E, con đường lây truyền chính là từ người sang người qua đường tiêu hóa. Ví dụ người bình thường ăn chung đồ ăn với người bệnh hoặc ăn phải thức ăn bẩn, nước bẩn có nhiễm virus.
- Viêm gan B: Thường lây trực tiếp từ người sang người qua đường máu, dịch tiết, đường tình dục.
- Viêm gan C: Chủ yếu lây qua đường máu. Ví dụ, người bình thường dùng chung kim tiêm, băng dán dính máu với người bệnh.
- Viêm gan D: Bệnh thường tiến triển từ viêm gan B.
-800x450.jpg "Viêm gan cấp có thể lây truyền qua đường máu")
Viêm gan cấp có thể lây truyền qua đường máu
5 Biến chứng nguy hiểm
Viêm gan cấp tính là một bệnh nguy hiểm vì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời:
- Suy gan cấp tính: Biến chứng hiếm gặp nhưng là nguy hiểm nhất của viêm gan cấp tính. Bệnh nhân bị suy gan cấp tính sẽ dẫn đến tăng men gan, rối loạn đông máu, tăng bilirubin máu và khởi phát nhanh chóng bệnh não gan ở những bệnh nhân không có bệnh gan trước đó.
- Tình trạng này có thể gây vàng da, vàng mắt ở người bệnh.
6 Cách chẩn đoán
Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ tiến hành quan sát và hỏi bệnh nhân về các triệu chứng mà họ mắc phải để nhận định sơ bộ về tình trạng của bệnh nhân và chỉ định các xét nghiệm tiếp theo.
Xét nghiệm sinh hóa
Xác định tình trạng chức năng của gan và phân biệt được nguyên nhân của tổn thương tế bào gan do nhiễm trùng hay do lý do khác như mang thai, nhiễm toan lactic, nhiễm trùng huyết và rối loạn chức năng tim.
- AST: Đây là một chỉ số phản ánh tình trạng tổn thương tế bào gan.
- ALT: Xét nghiệm phát hiện các tổn thương gan được gây nên bởi bệnh lý, thuốc, hoặc chấn thương.
- Phosphatase kiềm: Xét nghiệm nhằm phát hiện các bệnh lý ở gan và xương.
- GGT: Chỉ số GGT tăng khi gan bị tổn thương, thường gặp nhất là viêm gan do bia, rượu.
- Lactate dehydrogenase: Xét nghiệm đánh giá khả năng chuyển hóa năng lượng ở gan.
- Bilirubin: Giúp đánh giá mức độ tổn thương tế bào gan, nồng độ bilirubin trong máu càng cao thì da, mắt, nước tiểu càng vàng đậm.
- PT/INR: Xét nghiệm đánh giá tình trạng đông máu.
- Albumin: Đánh giá khả năng sản xuất albumin tại gan.
- Các xét nghiệm chẩn đoán viêm gan do virus như HbsAg, Anti-HCV.
Chẩn đoán hình ảnh
Siêu âm bụng thường được sử dụng khi cần chẩn đoán hình ảnh cho bệnh viêm gan cấp. Siêu âm giúp cho thấy các dấu hiệu giãn đường mật, ống mật chủ gợi ý các nguyên nhân gây tổn thương gan.
Sinh thiết gan
Dùng khi người bệnh không có biểu hiện bệnh rõ ràng, bệnh nhân không có lịch sử bệnh gan mạn tính.
Trước khi mắc bệnh viêm gan cấp, viêm gan không rõ nguyên nhân và xét nghiệm hình ảnh không cho đủ thông tin cần thiết.
-800x450.jpg "Làm xét nghiệm sinh hóa để chẩn đoán viêm gan cấp")
Có thể làm xét nghiệm sinh hóa để chẩn đoán viêm gan cấp
7 Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Khi xuất hiện bất kì triệu chứng gợi ý tình trạng viêm gan như đã nêu ở trên bao gồm buồn nôn, đau bụng, vàng da, phân bạc màu.
Hoặc khi gia đình, bạn bè có người được chẩn đoán mắc viêm gan thì bạn nên đặt lịch kiểm tra sức khỏe với bác sĩ càng sớm càng tốt.[2]
Nơi khám chữa viêm gan cấp tính
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Nội. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Thanh Nhàn, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.
-800x450.jpg "Nên khám bác sĩ ngay khi thấy da vàng bất thường")
Nên khám bác sĩ ngay khi thấy da vàng bất thường
8 Các phương pháp chữa viêm gan cấp tính
Để điều trị viêm gan cấp, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh:[3]
Viêm gan A và E
Viêm gan A và E thường sẽ tự khỏi sau 4 đến 8 tuần, trong thời gian đó bệnh nhân cần tránh dùng rượu và các thuốc có độc tính trên gan.
Bác sĩ có thể chỉ định thêm một số thuốc hỗ trợ cho quá trình hồi phục như các thuốc chống nôn và thuốc điều trị triệu chứng. Khi đã trị khỏi bệnh thì khả năng tái nhiễm hầu như không có.
Viêm gan B và C
Viêm gan B và C có thể điều trị bằng các thuốc chống virus có tác dụng trực tiếp (DAA). Thuốc này đặc biệt hiệu quả với viêm gan siêu vi C vì pháp đồ đơn giản, hiệu quả nhanh trong 8 - 12 tuần và ít tác dụng phụ.
Các DAA cần phải được bác sĩ chỉ định và sử dụng hằng ngày chẳng hạn như Zepatier, Harveston và Epclusa.
Viêm gan do rượu
Viêm gan do rượu hầu hết chỉ là điều trị hỗ trợ, nâng đỡ, vitamin và bù dịch. Song song đó thì ngưng rượu là chế độ chăm sóc quan trọng nhất.
Viêm gan tự miễn
Viêm gan tự miễn là kiểm soát bệnh và giảm triệu chứng. Các loại thuốc corticosteroid (như prednisone, methylprednisone), thuốc ức chế hệ thống miễn dịch (azathioprine, mycophenolate, tacrolimus, cyclosporine) có thể được xem xét sử dụng để làm chậm hoặc ngăn chặn hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức, nhằm ngăn ngừa cơ thể tấn công các tế bào gan.
Ở những trường hợp tổn thương gan nặng, đe dọa tính mạng như suy gan cấp, bệnh gan giai đoạn cuối, kháng thuốc thì biện pháp điều trị tối ưu là ghép gan.
9Biện pháp phòng ngừa viêm gan cấp tính
Bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để tăng cường hệ miễn dịch và phòng tránh virus viêm gan như:
- Sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Ăn chín uống sôi.
- Hạn chế tiếp xúc với các nguồn lây truyền viêm gan: máu, dịch tiết…
- Bổ sung vitamin và khoáng chất bằng cách ăn nhiều rau củ.
- Không uống rượu bia.
- Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng.
- Khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng.
- Tiêm vaccine phòng viêm gan A, B.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin liên quan về bệnh viêm gan cấp tính. Hãy chia sẻ bài viết nếu thấy hữu ích bạn nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
