Đau bụng là một trong những dấu hiệu hay gặp trong cuộc sống hiện đại. Với mỗi vị trí và cường độ đau khác nhau sẽ chỉ báo một số bệnh lý khác nhau. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu về đau bụng âm ỉ trên rốn nhé!
1Đau bụng âm ỉ trên rốn là gì?
Thông thường, bụng được chia làm 9 phân khu. Với mỗi phân khu đều tương ứng với một cơ quan bên dưới. Dựa vào mức độ và tình trạng đau, bác sĩ có thể phần nào chẩn đoán ra các nguyên nhân gây bệnh.
Ứng với 9 phân khu, vùng bụng trên rốn là vùng bụng giữa xương sườn và rốn bao gồm thượng vị (dưới mũi xương ức), hạ sườn phải (dưới xương sườn bên phải), hạ sườn trái (dưới xương sườn bên trái). Chính vì vậy đau bụng âm ỉ trên rốn là những cơn đau ở vùng thượng vị, hạ sườn phải và trái.
Đa số các cơn đau trên bụng đều phản ánh một cách gần chính xác các cơ quan tổn thương tương ứng theo vị trí đau. Tuy nhiên do sự chồng chéo của nội tạng bên trong ổ bụng nên việc định hình cơ quan tổn thương cũng gặp rất nhiều khó khăn.
Đau bụng vùng bụng trên là đau vị trí dưới xương ức và trên rốn
2Đau bụng âm ỉ trên rốn là dấu hiệu bệnh ở cơ quan nào?
- Phía trên rốn bên trái: ứng với vị trí này là các cơ quan như dạ dày, một phần của tuyến tụy và lách.
- Phía trên rốn bên phải: bao gồm các thành phần cấu tạo nên hệ thống mật là túi mật, một nửa tuyến tụy, gan và ống dẫn mật.
- Ở giữa: đây thường được gọi là thượng vị. Đây là vùng chứa mật và hệ thống tiêu hóa như một phần dạ dày, gan, tuyến tụy, một phần ruột non.[1]
Ứng với từng vị trí đau là dấu hiệu bị bệnh của những cơ quan khác nhau
3Nguyên nhân
- Viêm loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày: vùng niêm mạc dạ dày, tá tràng bị tổn thương khiến cho axit có thể bào mòn các tế bào dạ dày kích thích tế bào thần kinh gây đau.
- Sỏi túi mật: sỏi gây chặn đường ra của dịch mật tạo nên áp lực co bóp tăng cao hơn so với bình thường gây đau.
- Tắc ruột non: đây là tình trạng thức ăn, dịch ruột không lưu thông trong đoạn ruột. Điều này kích thích đến tế bào thần kinh của ruột đồng thời làm gia tăng áp lực lên thành bụng gây đau.
- Khó tiêu: là tình trạng thức ăn tồn tại lâu trong dạ dày, làm cho dạ dày căng ra, kích thích vào vùng niêm mạc chứa các tế bào thần kinh - ruột gây đau.
- Viêm ruột thừa: khi ruột thừa bị viêm sẽ kích thích các tế bào thần kinh thực vật. Mặt khác, nguồn gốc phôi thai của ruột thừa và dạ dày đều ở vùng thượng vị nên ở giai đoạn rất sớm sẽ gây đau vùng này.
- Mang thai: khi thai nhi tăng kích thước sẽ kích thích vùng bụng trên gây tăng áp lực vào thành bụng. Điều này có thể gây nên tình trạng đau.
- Áp xe gan: khi khối áp xe gan tăng kích thước làm tăng áp lực lên thành bụng, kích thích vào các dây thần kinh gây đau.
- Viêm tụy: tụy bị viêm gây kích thích các tế bào thần kinh, đồng thời tăng áp lực lên ống dẫn mật - tụy dẫn tới tình trạng đau.
- Ung thư gan: khi khối u ở gan tăng kích thước có thể làm căng vùng bụng gây đau.[2]
Viêm loét dạ dày tá tràng có thể gây ra đau bụng thượng vị
4Các bệnh lý liên quan
- Bệnh liên quan đến ống tiêu hóa: khó tiêu, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày, tắc ruột non, ung thư dạ dày, hẹp môn vị, viêm ruột thừa,...
- Bệnh liên quan đến gan - mật: sỏi mật, viêm túi mật, viêm gan, ung thư gan, áp xe gan,...
- Bệnh liên quan đến thành bụng: các chấn thương, va đập vùng bụng.
- Bệnh lý khác: không dung nạp đường lactose, thoát vị hoành, mang thai, viêm phúc mạc, cơn đau tìm, viêm phổi, các bệnh lý gây lách to...
5Cách chẩn đoán
Khám lâm sàng
Bác sĩ hỏi và đánh giá các đặc điểm liên quan đến đau bụng như thang điểm VAS (đánh giá cơn đau từ 1 - 10), đau trong tình trạng nào, có tư thế giảm đau hay không, có bao giờ cơn đau đột ngột tăng lên hay không...
Sau đó, bác sĩ khai thác các bệnh lý đã mắc trước đây, đặc biệt là các bệnh liên quan đến tiêu hóa và gan mật. Đồng thời, khai thác các thuốc đang dùng.
Bác sĩ thăm khám vùng bụng đau âm ỉ, đánh giá độ cứng mềm của bụng, đánh giá ảnh hưởng của đau bụng với các cơ quan khác, đau bụng có ảnh hưởng tới cơ thể hay không. Một số trường hợp, có thể tiến hành thăm khám hậu môn - trực tràng.
Xét nghiệm
Tùy vào từng nguyên nhân hướng đến, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm liên quan như:
- Xét nghiệm máu: đánh giá chỉ số viêm, rối loạn điện giải hoặc một số chỉ số đánh giá viêm tụy.
- Siêu âm: đánh giá sơ bộ các cấu trúc trong ổ bụng. Đây là xét nghiệm đơn giản, chi phí thấp, ít ảnh hưởng đến người bệnh.
- Nội soi dạ dày: đánh giá niêm mạc dạ dày có bị tổn thương hay u cục gì không.
- Cắt lớp vi tính (CT - scanner): đánh giá trực quan các cấu trúc trong ổ bụng.
- Đánh giá chức năng tim: điện tâm đồ, siêu âm tim, men tim,... [2]
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Đau bụng là tình trạng hay gặp trong cuộc sống. Khi đau bụng âm ỉ kéo dài nhiều hơn 2 ngày, bạn nên đến các cơ sở y tế để được kiểm tra.
Ngoài ra, khi gặp những đặc điểm sau, bạn nên đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:
- Cơn đau tiến triển trở nên dữ dội.
- Xuất hiện tình trạng tiêu chảy, táo bón nhiều ngày.
- Bắt gặp tình trạng nôn máu hoặc đi ngoài phân đen.
- Sốt cao lớn hơn 38,5 độ C.
- Nôn kéo dài nhiều hơn 12 giờ.
- Xuất hiện dấu hiệu mất nước như miệng khô, da khô, cảm giác khát,...
Khi đau bụng kèm nôn máu nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám
Nơi khám chữa đau bụng âm ỉ trên rốn
Khi xuất hiện các dấu hiệu cần đi khám, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa Nội - Tiêu hóa để được thăm khám và điều trị thích hợp. Tham khảo một số bệnh viện đa khoa uy tín:
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM,...
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội 108, Bệnh viện Đại học Y Hà nội, Bệnh viện Thanh Nhàn,...
7Các phương pháp chữa đau bụng âm ỉ trên rốn
Tùy vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị cho từng trường hợp cụ thể. Tuyệt đối không tự mua thuốc điều trị vì có thể sẽ làm nặng hơn tình trạng bệnh. Một số thuốc bác sĩ có thể kê cho bệnh nhân đau bụng bao gồm:
8Biện pháp giảm đau bụng tại nhà
Chườm ấm
Nhiệt độ vừa phải từ 37 đến 40 độ C giúp làm giãn các cơ đang căng cứng giảm tình trạng đau khiến cơ thể dễ chịu hơn.
Mặt khác, chườm ấm còn giúp cải thiện sự co bóp các tế bào cơ vùng dạ dày giúp nhu động ruột hoạt động hiệu quả làm giảm tình trạng khó tiêu, táo bón.
Bạn có thể sử dụng các túi chườm ấm chườm vào vùng bụng từ 15 đến 20 phút. Lưu ý, nên nằm yên để đạt hiệu quả tốt nhất.
Uống đủ nước
Cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả. Việc này giúp cân bằng pH dịch dạ dày, hạn chế nồng độ axit quá cao gây tổn thương vùng niêm mạc.
Bạn nên uống từ 1,5 - 2,5 lít nước một ngày, uống nước ấm, tránh uống quá nhiều nước một lúc để tránh làm dạ dày căng quá mức.
Uống trà gừng
Theo Đông y, gừng là một vị thuốc có tính ấm sẽ giúp làm giảm tình trạng co bóp quá mức của dạ dày. Điều này giúp cho các cơ dạ dày hoạt động hiệu quả tránh tạo áp lực lên dạ dày.
Mặt khác, gừng còn giúp hạn chế tình trạng nôn, buồn nôn, táo bón và rối loạn tiêu hóa. Bạn có thể dùng túi trà gừng hoặc pha một tách trà rồi thả gừng vào để thưởng thức.
Dùng bạc hà
Trong bạc hà có chứa nhiều chất chống oxy hóa như eugenol, limonene, anthocyanins, beta-carotene giúp chống lại các quá trình oxy hóa của cơ thể, qua đó làm giảm tình trạng viêm ở vùng này.
Ngoài ra, bạc hà còn có chứa monoterpene làm giảm co thắt cơ trơn đường ruột qua đó giảm áp lực lên thành bụng.
Bạn có thể sử dụng vài giọt tinh dầu pha với trà hoặc nước ấm để uống hàng ngày giúp cải thiện một số nguyên nhân đau bụng do dạ dày.
Ăn quế
Quế chứa các chất chống oxy hóa như beta-carotene, alpha-carotene, beta-cryptoxanthin, lycopene, lutein giúp giảm tình trạng viêm ở dạ dày qua đó cải thiện tiêu hóa, hỗ trợ giảm đau dạ dày.
Bạn có thể uống trà quế kết hợp với mật ong hoặc dùng trong chế biến các món ăn hàng ngày để giúp cải thiện tiêu hóa hiệu quả.
Quế giúp giảm tình trạng viêm ở dạ dày
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về đau bụng trên rốn âm ỉ. Khi có những dấu hiệu nguy hiểm, bạn nên đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Nếu thấy bài viết hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
