Đau cổ vai gáy là một trong những tình trạng hay gặp trong đời sống hiện đại, ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Hãy cùng tìm hiểu về đau cổ gáy trong bài viết dưới đây nhé!
1Đau cổ gáy là gì?
Đau cổ gáy là tình trạng đau thắt, khó chịu phần cột sống cổ từ gáy (vùng chẩm) đến giữa hai xương bả vai, không kèm theo chấn thương hay dấu hiệu thần kinh nào.
Đau cổ vai gáy thường tự khỏi, không để lại biến chứng. Tuy nhiên đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn như khối u, nhiễm trùng,... cần phải được phát hiện và điều trị sớm.
Đau cổ gáy là đau, khó chịu phần cột sống từ chẩm đến giữa hai xương bả vai
2Nguyên nhân gây đau cổ vai gáy
Sự căng cơ: Khi cơ vùng cổ phải hoạt động trong thời gian dài khiến cho cơ bị kéo căng gây ra cảm giác đau đớn.
Các hoạt động có thể gây nên tình trạng này là cúi quá nhiều khi dùng máy tính, điện thoại, đọc sách trong thời gian dài, nằm ngủ sai tư thế.
Thoái hoá cột sống cổ: Các đốt sống cổ theo thời gian sẽ gặp phải tình trạng thoái hoá, thay đổi các gai xương làm cho các khớp không còn hoạt động trơn tru, gây ra tình trạng đau đặc biệt khi vận động vùng cổ.
Hơn nữa, thoái hoá đốt sống cổ có thể làm thu hẹp ống sống, khiến cho các dây thần kinh dễ bị chèn ép nên đau vai, gáy và có thể lan xuống cánh tay.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ: Khi xảy ra thoát vị đĩa đệm, vị trí cấu trúc, thành phần đĩa đệm thay đổi gây chèn ép thần kinh dẫn đến nóng rát, ngứa, tê vùng vai gáy.
Chấn thương vùng cột sống cổ làm căng cơ vùng cổ ra phía trước có thể gây nên những cơn đau.
Khối u, nhiễm trùng ảnh hưởng đến các dây thần kinh.
Chấn thương vùng cột sống cổ là một trong những nguyên nhân gây đau cổ gáy
3Triệu chứng của bệnh đau cổ gáy
Xuất hiện cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội, tiến triển vài phút, vài giờ hoặc diễn ra trong thời gian dài, có xu hướng tái phát.
Cơn đau thường xuất hiện trong các trường hợp: mới ngủ dậy, lao động nặng, đôi khi nhiễm lạnh.
Cơn đau lan lên thái dương (vùng ở giữa đường chân tóc, trán và xương hốc mắt), lan xuống vai gây mỏi nhức vai gây khó cử động cột sống cổ.
Đau tăng khi vận động, thay đổi tư thế, sau khi xoa bóp, day ấn cột sống cổ. Các cơn đau sẽ giảm khi nghỉ ngơi.
Đau kèm theo các dấu hiệu thần kinh như: đau lan dọc xuống bàn tay theo rễ thần kinh, tê bì, giảm hoặc thay đổi cảm giác, yếu vận động,....
4Biến chứng nguy hiểm
Tình trạng đau cổ gáy nếu không được điều trị đúng và kịp thời sẽ gây nên các biến chứng như:
Mất linh hoạt các khớp: các khớp không còn hoạt động trơn tru, khó phối hợp khi thực hiện các hoạt động nặng.
Biến dạng cột sống: do động tác cúi về phía trước làm thay đổi cột sống cổ khiến đầu luôn cúi về phía trước.
Chèn ép dây thần kinh: gây tổn thương đám rối thần kinh vùng cánh tay, hoặc các thần kinh vùng sống cổ gây ra tình trạng tê bì, rối loạn cảm giác tay và chân, rối loạn thần kinh thực vật.
Mất khả năng di chuyển: do tổn thương thần kinh gây ra liệt hai chân hoặc liệt tứ chi. Một số trường hợp khác ảnh hưởng đến chức năng hô hấp và tuần hoàn của cơ thể.
Đau cổ gáy nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới liệt hai chân
5Cận lâm sàng chẩn đoán bệnh
Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu: đánh giá chỉ số bạch cầu để xem có thể có đang bị viêm nhiễm hay không.
- Xét nghiệm máu lắng, CRP: phân biệt nguyên nhân đau vùng cổ kiểu viêm hay kiểu cơ học.
Hình ảnh học
- X-quang cột sống cổ thẳng, nghiêng và chếch 3/4 phải và trái: xét nghiệm có độ nhạy cao cho phép phát hiện gãy xương, những thay đổi về gai xương (khoảng cách hai gai xương), đánh giá xem có hẹp lỗ liên hợp hay chèn ép thần kinh hay không.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): đánh giá hệ thống dây chằng, thần kinh và cơ hiệu quả, rõ ràng, không xâm lấn. MRI có thể giúp đánh giá hiệu quả các thương tổn vùng đĩa đệm cột sống.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT scanner): cho hình ảnh lát cắt ngang đi qua tủy sống, đánh giá tốt về gai xương, các dây thần kinh có bị chèn ép hay không, có xuất hiện khối u tác động vào xương hay không.
- Đo điện cơ: đo hoạt động của các cơ để đưa ra kết luận về các rối loạn chức năng cơ, chức năng thần kinh cơ nhằm đánh giá yếu cơ, thoái hóa thần kinh ảnh hưởng đến cơ,...
MRI giúp đánh giá hệ thống dây chằng, thần kinh và cơ
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Khi gặp chấn thương nặng vùng cổ thì để nạn nhân bất động rồi gọi cấp cứu. Tránh sốc hoặc di chuyển nạn nhân vì có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như gãy cổ.
Khi gặp các dấu hiệu dưới đây nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị:
- Đau cổ vai gáy không thuyên giảm.
- Đau liên tục, không đỡ khi uống thuốc giảm đau.
- Đau diễn ra trong thời gian dài.
- Đau lan xuống hai tay hoặc hai chân.
- Đau kèm theo yếu, rối loạn cảm giác ở các chi.
- Đau kèm rối loạn đại tiểu tiện.
Đau cổ gáy kèm theo dấu hiệu tê tay nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán
Nơi khám chữa đau cổ gáy uy tín
Khi gặp các vấn đề liên quan đến cổ gáy nên đến các cơ sở chuyên khoa Cơ xương khớp để được thăm khám và điều trị. Tham khảo một số bệnh viện đa khoa uy tín như:
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM,...
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Lão khoa Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Thanh Nhàn,...
7Các phương pháp chữa bệnh đau cổ gáy
Dùng thuốc
Thuốc giảm đau: thường sử dụng nhóm acetaminophen hoặc tramadol tùy vào mức độ đau
Thuốc kháng viêm: có thể sử dụng các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như để giảm những cơn đau ibuprofen, diclophenac, meloxicam, celecoxib, etoricoxib,...
Ngoài ra, tùy theo chức năng gan thận và tình trạng bệnh lý nền mà có thể thay thế sử dụng bằng thuốc kháng viêm nhóm corticoid như prednisone, methylprelnisolone.
Thuốc giãn cơ: khi thuốc giảm đau không điều trị được triệu chứng và phải có chỉ định của bác sĩ như carisoprodol, eperison...
Vật lý trị liệu
Các bài tập vật lý trị liệu kéo dãn cơ vùng cổ sẽ giúp tăng cường gân, cơ ở cổ đồng thời nâng cao sự linh hoạt của các khớp ở vùng này.
Lưu ý, phải có sự giám sát của kỹ thuật viên. Bạn có thể chườm ấm bằng túi chườm và massage vùng cổ vai gáy nếu bị căng cơ.
Phẫu thuật và các phương pháp khác
- Phẫu thuật: được sử dụng trong trường hợp dây thần kinh bị chèn ép gây ra các biến chứng nghiêm trọng như yếu các chi.
- Tiêm corticoid: corticoid có tác dụng giảm viêm hiệu quả. Bác sĩ có thể tiêm trực tiếp corticoid vào vùng gần rễ thần kinh, khớp hoặc cột sống giúp giảm đau nhanh chóng.
8 Biện pháp phòng ngừa
Lao động và sinh hoạt với tư thế đúng.
Gối để ngủ không quá cao, độ cao thích hợp khoảng 10cm.
Tìm điểm tựa cho cổ phù hợp với đường cong sinh lý khi xem ti-vi (có thể tựa lưng vào gối, đầu hơi ngửa ra sau).
Không bẻ, lắc cổ, tránh làm cho đĩa đệm lệch ra khỏi đốt sống.
Tập vận động cột sống cổ: ngửa cúi, xoay trái, xoay phải mỗi ngày 2 - 3 lần, mỗi lần 10 - 15 phút.
Thường xuyên massage vùng cổ để cơ vùng cổ được thoải mái.
Tập vận động cột sống cổ hằng ngày
Đau cổ gáy là triệu chứng hay gặp ở nhiều người, nhất là những người làm việc trong môi trường văn phòng. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về đau cổ gáy. Nếu thấy bài viết hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!
Nguồn: Mayo Clinic, NHS, Cleveland Clinic, Healthline
