Mỡ máu cao kiêng ăn gì và nên ăn gì? Lưu ý khi bị mỡ máu cao

Mỡ máu cao là vấn đề sức khỏe phổ biến hiện nay, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này chính là chế độ ăn uống thiếu cân đối. Vậy mỡ máu nên ăn gì và kiêng ăn gì, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!

1Mỡ máu cao là gì?

Rối loạn mỡ máu là sự thay đổi bất thường về một hay nhiều loại lipid máu, tăng hay giảm so với mức bình thường, bao gồm: tăng cholesterol toàn phần, tăng cholesterol LDL, giảm cholesterol HDL, tăng triglyceride…

Tình trạng mỡ máu cao có thể gây ra nhiều vấn đề cho sức khoẻ như tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và là tác nhân gây nên một số bệnh lý tim mạch.[1]

Mỡ máu cao là sự thay đổi bất thường về một hay nhiều loại lipid máu

2Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng đến người mỡ máu cao như thế nào?

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe, đặc biệt là đối với bệnh nhân mỡ máu cao. Một chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu các dưỡng chất thiết yếu và dư thừa chất béo bão hòa là nguyên nhân chính gây mỡ máu cao, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch.

Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp sẽ hỗ trợ kiểm soát cholesterol và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Một số thực phẩm có thể làm tăng cholesterol "xấu" (LDL), trong khi một số khác lại giúp hạ thấp LDL và tăng cholesterol "tốt" (HDL).[2]

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng lớn tới lượng cholesterol trong máu

3Mỡ máu cao nên kiêng ăn gì?

Phô mai

Phô mai là nguồn cung cấp canxi tuyệt vời, giúp phát triển và duy trì hệ xương khớp chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương hiệu quả. Đồng thời, protein trong phô mai cũng hỗ trợ xây dựng và sửa chữa cơ bắp, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tạo cảm giác no lâu.

Tuy nhiên, hàm lượng cholesterol và chất béo bão hòa cao, người bệnh nên sử dụng phô mai ở lượng vừa phải.[3]

Người mắc bệnh rối loạn mỡ máu nên cẩn trọng khi chọn mua các loại thực phẩm chứa chất béo, đặc biệt là phô mai. Hãy đọc kỹ thành phần trên bao bì và tránh xa những sản phẩm có nhãn “Margarine” (bơ thực vật) và “Shortening” (mỡ trừu).

Ngoài ra, không phải loại dầu nào cũng tốt cho sức khỏe như chúng ta vẫn nghĩ. Chẳng hạn, dầu đậu nành và dầu phộng có chỉ số chất béo không tốt. Thay vào đó, bạn nên ưu tiên sử dụng các loại chất béo có lợi hơn như mỡ gia cầm, dầu hạt phỉ và dầu ô liu.

Phô mai chứa cholesterol và nhiều chất béo bão hòa

Đồ chiên nhiều dầu mỡ

Thực phẩm chiên như thịt chiên giòn và phô mai que, chứa rất nhiều calo, cholesterol và các chất béo chuyển hóa, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và trầm trọng thêm tình trạng mỡ máu cao. Người mắc mỡ máu cao cần tuyệt đối không ăn các món ăn được chế biến chiên, rán nhiều dầu mỡ.[3]

Thực phẩm chiên, rán chứa rất nhiều cholesterol và gây trầm trọng thêm tình trạng mỡ máu cao

Thức ăn nhanh

Chất béo bão hòa và cholesterol cao trong thức ăn nhanh là nguyên nhân chính làm tăng cholesterol trong máu, dẫn đến hình thành mảng bám trong động mạch, cản trở lưu thông máu và tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Lượng calo dư thừa từ thức ăn nhanh được chuyển hóa thành mỡ, tích tụ ở vùng bụng, dẫn đến béo bụng - là yếu tố nguy cơ cao cho bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường tuýp 2.[3]

Việc thường xuyên ăn đồ ăn nhanh gây gia tăng lượng cholesterol máu

Thịt chế biến sẵn

Các loại thịt đã qua chế biến như xúc xích, thịt xông khói,... là những thực phẩm chứa nhiều cholesterol, bệnh nhân mỡ máu cao nên hạn chế trong chế độ ăn của mình.[3]

Các loại thịt đã qua chế biến như xúc xích, thịt xông khói,... là những thực phẩm chứa nhiều cholesterol

Đồ ngọt chứa nhiều đường

Bánh ngọt thường chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol, là nguyên nhân chính làm tăng mức cholesterol xấu (LDL) trong máu, dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch. Đồng thời, lượng đường dư thừa trong bánh ngọt được chuyển hóa thành triglyceride, một loại chất béo trong máu, góp phần làm tăng mỡ máu.[3]

Bánh quy, bánh ngọt, kem, bánh ngọt và các loại đồ ngọt khác có xu hướng chứa nhiều cholesterol

4Mỡ máu cao nên ăn gì?

Yến mạch

Yến mạch không những cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết, chất xơ hòa tan mà còn giúp giảm cholesterol đáng kể. Ăn một bát yến mạch hoặc ngũ cốc làm từ yến mạch vào buổi sáng vô cùng có lợi đối với bệnh nhân mỡ máu cao.[4]

Ăn một bát yến mạch vào buổi sáng giúp giảm cholesterol đáng kể

Các loại hạt, ngũ cốc

Giống như yến mạch, lúa mạch và các loại ngũ cốc nguyên hạt khác chứa một lượng lớn chất xơ hòa tan. Ăn các loại hạt và ngũ cốc mỗi ngày sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng mỡ máu cao và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Vì vậy, chúng nên được thêm vào thực đơn của bệnh nhân mỡ máu cao.[4]

Các loại ngũ cốc nguyên hạt cung cấp chất xơ hòa tan làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim

Các loại đậu

Các loại đậu, bao gồm đậu xanh, đậu tây, đậu lăng, đậu garbanzo, đậu đen,... đặc biệt giàu chất xơ. Do đó, chúng là thực phẩm hữu ích giúp giảm lượng cholesterol, và có lợi với người bệnh mỡ máu cao.[4]

Các loại đậu rất giàu chất xơ hòa tan giúp làm giảm lượng cholesterol trong máu

Cà tím, đậu bắp

Cà tím và đậu bắp vừa chứa ít calo vừa là nguồn cung cấp chất xơ vô cùng dồi dào. Vì vậy, hai loại rau này có thể được sử dụng hàng ngày bởi người mắc mỡ máu cao.[4]

Cà tím và đậu bắp là nguồn cung cấp chất xơ hòa tan rất dồi dào

Quả hạch

Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn các quả hạch như hạnh nhân, quả óc chó, đậu phộng,... có thể làm giảm một lượng nhỏ LDL và rất tốt cho tim. Người bệnh có thể ăn các loại quả hạch mỗi ngày để phòng ngừa các biến cố tim mạch.[4]

Ăn quả hạch mỗi ngày có thể giúp giảm lượng LDL trong máu

Táo, nho, dâu tây, trái cây họ cam quýt

Những loại trái cây họ cam quýt, táo, nho, dâu tây thường rất giàu pectin - một loại chất xơ hòa tan làm giảm LDL. Điều này vô cùng có lợi đối với bệnh nhân mỡ máu cao và được khuyên dùng trong thực đơn hàng ngày.[4]

Nho, cam, chanh... là các loại trái cây giàu pectin

Cá béo

Các loại cá béo như cá hồi, cá trích,... chứa một lượng omega-3 vô cùng dồi dào. Omega-3 đã được chứng minh giúp làm giảm các biến cố tim mạch.

Bệnh nhân có thể ăn các loại cá béo hai hoặc ba lần một tuần để cải thiện lượng LDL trong máu và phòng ngừa các bệnh tim mạch. [4]

Ăn cá béo giúp giảm lượng LDL trong máu

Chất xơ

Như bài viết đã đề cập ở trên, các loại hạt và ngũ cốc, rau củ quả giàu chất xơ là những loại thực phẩm giảm mỡ máu hiệu quả mà người bị bệnh mỡ máu nên bổ sung mỗi ngày.

Ngoài ra, thực phẩm bổ sung chất xơ cũng là một lựa chọn đối với bệnh nhân mỡ máu cao để được cung cấp nguồn chất xơ hòa tan dồi dào và giúp giảm lượng LDL trong máu hiệu quả.[4]

Có thể bổ sung chất xơ hòa tan từ các thực phẩm bổ sung

5Các lưu ý trong sinh hoạt khi bị mỡ máu cao

Những thay đổi đơn giản trong thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng có thể giúp giảm cholesterol, cải thiện tình trạng mỡ máu cao và phòng ngừa hiệu quả các bệnh tim mạch nguy hiểm bao gồm:[5]

• Ăn chế độ ăn ít muối, chủ yếu là trái cây, rau và ngũ cốc.
• Hạn chế lượng mỡ động vật và sử dụng mỡ tốt ở mức độ vừa phải.
• Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Bỏ hút thuốc lá nếu có.
• Tập thể dục thường xuyên mỗi ngày, ít nhất 30 phút.
• Hạn chế uống rượu, bia.
• Giảm căng thẳng, đảm bảo chất lượng giấc ngủ.

Tập thể dục thường xuyên sẽ giúp cải thiện tình trạng mỡ máu cao

Bài viết cung cấp cho bạn thông tin về những loại thực phẩm nên và không nên ăn khi bị mỡ máu cao. Nếu thấy bài viết hay và có ích, bạn hãy chia sẻ những thông tin này cho người thân của mình cùng biết nhé!