Canxi là một khoáng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển và các hoạt động sinh lý của cơ thể. Tuy nhiên, việc bổ sung canxi không đúng cách có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vậy canxi là gì? Công dụng, cách dùng và những thực phẩm giàu canxi nào bạn nên biết? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này!
1Canxi là gì?
Canxi (calcium) là một loại khoáng chất cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể, chiếm khoảng 1 - 2% trọng lượng cơ thể ở một người trưởng thành. Khoảng 99% lượng canxi trong cơ thể được lưu trữ trong xương và răng, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cấu trúc và chức năng của hệ xương.
Ngoài ra, một phần nhỏ canxi tồn tại dưới dạng ion hóa trong máu, dịch ngoại bào và các mô khác. Canxi góp phần điều hòa sự co giãn mạch máu, hỗ trợ chức năng cơ, tham gia vào quá trình đông máu, dẫn truyền tín hiệu thần kinh và bài tiết nội tiết tố.[1]
Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cấu trúc và chức năng xương khớp
2Các nguồn cung cấp canxi
Thực phẩm chứa nhiều canxi
Cơ thể con người không thể tự tổng hợp canxi, vì vậy chúng ta cần bổ sung lượng canxi mà cơ thể cần thông qua chế độ ăn uống. Sau đây là một số thực phẩm giàu canxi tự nhiên:[2][3]
Thực phẩm giàu canxi | Lượng canxi trong mỗi khẩu phần ăn (mg) | % dinh dưỡng hàng ngày |
226g sữa chua không đường ít béo | 415 | 32 |
240ml nước cam | 349 | 27 |
42g phô mai mozzarella | 333 | 26 |
85g cá mòi | 325 | 25 |
240ml sữa không béo | 299 | 23 |
240ml sữa đậu nành | 299 | 23 |
½ cốc đậu phụ | 253 | 19 |
85g cá hồi | 181 | 14 |
½ cốc đậu nành nấu chín | 131 | 10 |
½ cốc rau bina luộc | 123 | 9 |
½ cốc rau cải xanh luộc | 99 | 8 |
1 cốc cải xoăn nấu chín | 94 | 7 |
1 thìa canh hạt chia | 76 | 6 |
1 cốc cải thảo sống | 74 | 6 |
1 lát bánh mì nguyên cám | 30 | 2 |
1 cốc cải xoăn sống | 24 | 2 |
½ cốc súp lơ xanh | 21 | 2 |
Sữa chua, nước cam, phô mai, cá mòi là những thực phẩm giàu canxi nhất
Chế phẩm giúp bổ sung canxi
Đối với những người bị thiếu canxi, bác sĩ có thể khuyến nghị sử dụng chế phẩm bổ sung canxi để đáp ứng nhu cầu hàng ngày. Khi uống canxi, người dùng cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng, thời điểm uống và cách kết hợp với thực phẩm để tối ưu hóa khả năng hấp thu cũng như hạn chế tác dụng phụ.
Chế phẩm bổ sung canxi có nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu, tình trạng sức khỏe và khả năng hấp thu của từng cá nhân. Tỉ lệ ion canxi và hợp chất canxi trong các chế phẩm bổ sung sẽ khác nhau:
- Canxi carbonate: 40% là canxi, loại này rất phổ biến và có giá thành tương đối thấp. Tuy nhiên, bạn nên uống chúng trong bữa ăn để tăng khả năng hấp thu, vì axit dạ dày hỗ trợ hòa tan ion canxi để cơ thể hấp thụ tốt hơn.
- Canxi citrate: 21% là canxi, có thể dùng cùng hoặc không cùng bữa ăn. Loại này phù hợp cho những người có vấn đề về dạ dày như viêm ruột, giảm axit dạ dày và rối loạn hấp thu.
- Canxi lactate: Chứa 13% canxi nguyên tố.
- Canxi gluconate: Chứa 9% canxi nguyên tố.[4]
Ngoài ra, nhiều chế phẩm còn bổ sung thêm vitamin D giúp tăng cường hấp thu canxi, cũng như magie để hỗ trợ sự chắc khỏe của xương.
Lượng canxi hấp thụ hiệu quả nhất khi mỗi liều không vượt quá 500mg, vì tỷ lệ hấp thu giảm khi lượng canxi tiêu thụ cùng lúc tăng cao. Ví dụ, cơ thể hấp thu khoảng 36% liều canxi 300mg, nhưng chỉ hấp thu 28% liều canxi 1000mg.[3]
3Các tác dụng của canxi đối với sức khỏe
Tốt cho sức khỏe răng và xương
Khoảng 99% lượng canxi trong cơ thể tập trung ở xương và răng, giúp hình thành cấu trúc và duy trì độ chắc khỏe.
Ở trẻ em, canxi hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển xương, giúp xương dài ra và chắc hơn. Khi trưởng thành, dù xương không còn phát triển về chiều dài, canxi vẫn cần thiết để duy trì mật độ xương và làm chậm quá trình mất xương do lão hóa.
Đặc biệt, phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ mất xương nhanh hơn so với nam giới hoặc người trẻ tuổi. Sự suy giảm nội tiết tố đặc biệt là estrogen làm giảm khả năng duy trì mật độ xương và làm tăng nguy cơ loãng xương.[1][5]
Canxi đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển, duy trì, bảo vệ sức khỏe xương và răng
Điều hòa sự co cơ
Canxi đóng vai trò là thành phần liên kết các sợi myosin và actin (2 thành phần chủ yếu cấu tạo thành cơ). Khi một dây thần kinh kích thích cơ, cơ thể sẽ giải phóng canxi giúp các protein trong cơ hoạt động để tạo ra sự co cơ.
Ngược lại, khi canxi được bơm ra khỏi cơ, cơ sẽ dần giãn ra và trở về trạng thái ban đầu. Nhờ vào cơ chế này, canxi góp phần điều hòa hoạt động co giãn cơ một cách nhịp nhàng và hiệu quả.[1][5]
Canxi góp phần điều hòa hoạt động co giãn cơ một cách nhịp nhàng
Nâng cao sức khỏe tim mạch
Tim hoạt động như một máy bơm với nhiệm vụ đưa máu đến mọi cơ quan trong cơ thể và canxi đóng vai trò thiết yếu trong quá trình này.[6]
Trong mỗi nhịp tim, các ion canxi đi vào tế bào cơ tim, tham gia vào quá trình truyền tín hiệu điện, giúp điều phối hoạt động co bóp của tim. Đồng thời, canxi liên kết với các cấu trúc bên trong tế bào, kích thích cơ tim co lại, hỗ trợ quá trình tim bơm máu.
Tuy nhiên, nếu các kênh vận chuyển canxi bị trục trặc, tín hiệu điện bất thường có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim. Bên cạnh đó, sự điều tiết bất thường của canxi có thể trực tiếp làm suy giảm chức năng bơm máu hoặc thư giãn của tim.
Ngoài ra, canxi còn giúp thư giãn các cơ trơn bao quanh mạch máu và góp phần điều hòa huyết áp.[1][5]
Canxi tham gia điều phối hoạt động co bóp của tim
Ngăn ngừa ung thư
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tăng cường bổ sung canxi trong chế độ ăn có khả năng làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Cụ thể, khi tăng 100mg canxi trong chế độ ăn uống mỗi ngày làm giảm 5% nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Đối với những người tiêu thụ trên 1000mg canxi mỗi ngày, nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng giảm tới 46% và ung thư ruột kết giảm 50%. Điều này được giải thích rằng, canxi kết hợp với axit mật trong ruột và làm giảm tỷ lệ tăng sinh biểu mô trực tràng.[7]
Việc bổ sung canxi từ sữa và các chế phẩm bổ sung cũng được chứng minh là có lợi trong việc giảm nguy cơ ung thư ruột kết. Một đánh giá tổng hợp từ 10 nghiên cứu trước đó đã cho thấy kết quả tương tự.[8]
Một số nghiên cứu quy mô lớn cũng ghi nhận mối liên hệ giữa lượng canxi lớn giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đường tiêu hóa, đặc biệt là ung thư đại trực tràng. Đáng chú ý, sự kết hợp giữa canxi và chất xơ trong chế độ ăn uống có thể làm tăng khả năng phòng ngừa ung thư, nhấn mạnh vai trò của chế độ dinh dưỡng hợp lý trong việc bảo vệ sức khỏe.[9]
Tăng cường bổ sung canxi giúp giảm nguy cơ mắc ung thư ruột kết và ung thư đại trực tràng
Giảm nguy cơ sỏi thận
Một nghiên cứu đã được thực hiện nhằm đánh giá mối quan hệ giữa lượng canxi hấp thụ và nồng độ oxalat trong nước tiểu. Kết quả cho thấy, việc tăng cường bổ sung canxi từ chế độ ăn uống hoặc thực phẩm bổ sung (> 500 mg/ngày) có thể giúp giảm nồng độ oxalat trong nước tiểu, từ đó làm giảm nguy cơ hình thành sỏi thận.[10]
Canxi có tác dụng làm giảm nguy cơ hình thành sỏi thận
Giúp giảm cân
Một nghiên cứu năm 2016 đã đánh giá tác động của việc bổ sung canxi hằng ngày đối với sinh viên đại học thừa cân và béo phì có mức hấp thụ canxi rất thấp. Kết quả cho thấy, nhóm bổ sung 600mg canxi cùng 125IU vitamin D mỗi ngày giảm được lượng mỡ nhiều hơn so với nhóm không bổ sung, khi cả hai đều tuân theo chế độ ăn hạn chế calo.[11]
Canxi có tác dụng hỗ trợ quá trình giảm mỡ thừa
Ngăn ngừa tiền sản giật
Việc bổ sung đủ lượng canxi thiết yếu trong thai kỳ có thể giúp hạ huyết áp, từ đó làm giảm nguy cơ mắc tiền sản giật - một biến chứng nguy hiểm khi mang thai ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Do đó, việc cung cấp đủ lượng canxi thiết yếu trong quá trình mang thai là vô cùng quan trọng.[1]
Việc bổ sung đủ lượng canxi thiết yếu trong thai kỳ giúp ngăn ngừa tiền sản giật
Cải thiện cholesterol
Cơ chế tác động của canxi đối với cholesterol chưa được làm rõ, nhưng các nhà khoa học cho rằng canxi có thể liên kết với axit mật và cholesterol trong ruột non, tương tự như chất xơ và nhựa gắn axit mật.
Khi liên kết với cholesterol, canxi ngăn không cho cholesterol được hấp thụ vào máu, thay vào đó, cholesterol được đào thải ra ngoài qua phân. Nhờ vậy, canxi có thể góp phần hỗ trợ kiểm soát mức cholesterol trong cơ thể.[12]
Canxi liên kết với cholesterol trong ruột non, ngăn không cho cholesterol hấp thu vào máu
Điều hòa quá trình đông máu
Một trong những chức năng chính của canxi là kích hoạt các yếu tố đông máu, trong đó có yếu tố XIII (FXIII). FXIII giúp ổn định cấu trúc cục máu đông bằng các liên kết cộng hóa trị các sợi fibrin, ngăn chặn sự phân hủy sớm của chúng.[13]
Ngoài ra, canxi còn tham gia vào quá trình kết dính và kích hoạt tiểu cầu. Khi có tổn thương mạch máu, sự dao động nồng độ Ca²⁺ trong tiểu cầu được truyền từ lớp tiểu cầu bám dính đầu tiên sang các tiểu cầu khác, thúc đẩy quá trình kết tập tiểu cầu và hình thành cục máu đông. Quá trình này phụ thuộc vào hoạt động của thụ thể αIIbβ3, ADP và thụ thể P2Y12, tạo ra một chuỗi tín hiệu khuếch đại, giúp cục máu đông phát triển ổn định.[14]
Canxi có vai trò thúc đẩy và ổn định quá trình đông máu
Giúp hạ huyết áp
Nhiều nghiên cứu cho thấy việc bổ sung đủ lượng canxi thiết yếu có thể góp phần làm giảm huyết áp. Cơ chế này có thể liên quan đến vai trò của canxi trong điều hòa trương lực mạch máu, thư giãn các cơ trơn bao quanh mạch máu, giúp thành mạch giãn nở tốt hơn, từ đó duy trì huyết áp ổn định.[5]
Canxi có tác dụng giãn mạch hạ huyết áp
4Hướng dẫn cách dùng canxi hiệu quả
Nên uống canxi khi nào?
Thời điểm uống canxi rất quan trọng để tối ưu khả năng hấp thu. Điều này phụ thuộc vào loại canxi, liều lượng, các loại thuốc đang sử dụng và chế độ ăn uống.[15][16][17][18]
Theo dạng canxi:
- Canxi carbonate nên được uống trong bữa ăn để dạ dày tiết axit hỗ trợ hòa tan và hấp thu tốt hơn.
- Canxi citrate có thể uống bất kỳ lúc nào, dù no hay đói và phù hợp hơn với người lớn tuổi hoặc những người có lượng axit dạ dày thấp.
Theo liều lượng: Cơ thể hấp thu canxi tốt nhất khi uống không quá 500mg mỗi lần. Nếu bạn cần bổ sung 1000 mg/ngày, hãy chia thành hai hoặc nhiều lần trong ngày để tăng hiệu quả hấp thu.
Tương tác thuốc: Canxi có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của một số loại thuốc như kháng sinh, bisphosphonates (điều trị loãng xương) và thuốc huyết áp. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để biết thời gian uống phù hợp.
Tương tác với thực phẩm: Tránh uống canxi cùng lúc với thực phẩm giàu sắt (như thịt nạc, hải sản, đậu, rau xanh) hoặc thực phẩm chứa nhiều cafein, muối vì chúng có thể làm giảm hấp thu canxi. Nếu đang uống vitamin tổng hợp chứa sắt, bạn nên uống vào thời điểm khác trong ngày.
Theo khả năng hấp thu: Cơ thể hấp thu canxi dễ dàng và hiệu quả nhất khi uống canxi vào buổi sáng, sau ăn sáng khoảng 1 tiếng. Nếu bổ sung canxi kèm vitamin D, cơ thể sẽ hấp thu canxi tốt hơn. Ngoài ra, nếu bạn gặp tình trạng đầy hơi, táo bón khi uống canxi, hãy chia nhỏ liều hoặc đổi sang dạng canxi citrate để giảm tác dụng phụ.
Nên uống canxi vào buổi sáng, sau ăn sáng khoảng 1 tiếng
Liều lượng canxi cần bổ sung
Dưới đây là nhu cầu canxi hàng ngày của từng độ tuổi theo khuyến cáo của Viện Y khoa Mỹ:
Độ tuổi | Nam (mg) | Nữ (mg) |
0-6 tháng | 200mg | 200mg |
7–12 tháng | 260mg | 260mg |
1–3 tuổi | 700mg | 700mg |
4–8 tuổi | 1000mg | 1000mg |
9–13 tuổi | 1300mg | 1300mg |
14–18 tuổi | 1300mg | 1300mg |
19–50 tuổi | 1000mg | 1000mg |
51–70 tuổi | 1000mg | 1200mg |
> 70 tuổi | 1200mg | 1200mg |
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú cần bổ sung canxi theo độ tuổi để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Cụ thể, ở độ tuổi vị thành niên (14–18 tuổi), nhu cầu canxi là 1300 mg/ngày, trong khi phụ nữ từ 19–50 tuổi cần 1000 mg/ngày.
Canxi được hấp thụ tốt nhất khi nó được dùng với liều lượng nhỏ (thường dưới 600mg mỗi lần). Nếu bạn dùng nhiều hơn 1000mg canxi mỗi ngày, hãy chia nhỏ thành hai hoặc nhiều lần uống trong ngày.
Người trưởng thành trung bình cần 1000mg canxi mỗi ngày
Đối tượng nên cân nhắc bổ sung canxi
Ngay cả khi duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, bạn vẫn có nguy cơ thiếu hụt canxi trong các trường hợp sau:
- Thực hiện theo chế độ ăn thuần chay.
- Không dung nạp lactose và hạn chế các sản phẩm từ sữa.
- Tiêu thụ quá nhiều protein hoặc natri làm tăng đào thải canxi qua nước tiểu.
- Sử dụng corticosteroid trong thời gian dài.
- Mắc một số bệnh về đường ruột hoặc tiêu hóa làm giảm khả năng hấp thụ canxi như bệnh viêm ruột hoặc bệnh celiac.[18]
Người rối loạn đường ruột dễ thiếu canxi, nên cần bổ sung đầy đủ
5Lưu ý khi sử dụng canxi
Tương tác thuốc
Canxi có thể tương tác với nhiều loại thuốc kê đơn, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu, hiệu quả điều trị hoặc gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Do đó, cần lưu ý thời điểm uống canxi và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ khi sử dụng.
Tương tác nghiêm trọng (không nên dùng cùng nhau)
Ceftriaxone: Truyền tĩnh mạch canxi và ceftriaxone cùng lúc có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến phổi và thận. Vì vậy, không nên truyền canxi trong vòng 48 giờ sau khi truyền ceftriaxone. Tuy nhiên, nếu bổ sung canxi bằng đường uống, tương tác này không đáng lo ngại.
Tương tác mức độ trung bình (cần thận trọng)
- Thuốc kháng sinh nhóm quinolone (ciprofloxacin, moxifloxacin, gemifloxacin): Canxi có thể làm giảm khả năng hấp thu của thuốc này. Cần uống kháng sinh ít nhất 2 giờ trước hoặc 4-6 giờ sau khi uống canxi.
- Thuốc kháng sinh nhóm tetracycline (doxycycline, minocycline): Canxi có thể cản trở sự hấp thu thuốc. Nên uống kháng sinh trước 2 giờ hoặc sau 4-6 giờ khi uống canxi.
- Bisphosphonates (thuốc điều trị loãng xương như alendronate, risedronate): Canxi làm giảm hấp thu thuốc, nên uống bisphosphonates ít nhất 30 phút trước khi uống canxi hoặc vào thời điểm khác trong ngày.
- Levothyroxine (Synthroid, Levoxyl – thuốc điều trị suy giáp): Canxi làm giảm hấp thu levothyroxine. Nên uống hai loại này cách nhau ít nhất 4 giờ.
- Digoxin (Lanoxin – thuốc trợ tim): Canxi có thể làm tăng tác dụng của digoxin và gây rối loạn nhịp tim.
- Thuốc lợi tiểu thiazide (hydrochlorothiazide, chlorthalidone): Thuốc này làm tăng nồng độ canxi trong cơ thể, nếu kết hợp với bổ sung canxi liều cao có thể gây tăng canxi máu, ảnh hưởng đến thận.
- Thuốc kháng virus HIV (dolutegravir, elvitegravir, raltegravir): Canxi làm giảm nồng độ các thuốc này trong máu, giảm hiệu quả điều trị. Nên uống thuốc kháng virus trước 2 giờ hoặc sau 6 giờ khi uống canxi.
- Diltiazem, verapamil (thuốc điều trị huyết áp cao): Canxi có thể làm giảm hiệu quả của thuốc, đặc biệt khi dùng với liều cao.
- Calcipotriene (Dovonex – thuốc trị vẩy nến): Do có cơ chế tương tự vitamin D, thuốc này có thể làm tăng nồng độ canxi trong máu nếu dùng chung với canxi.
- Lithium (thuốc điều trị rối loạn lưỡng cực): Sử dụng lâu dài hoặc kết hợp với canxi có thể làm tăng quá mức nồng độ canxi trong máu.
Tương tác nhẹ (cần theo dõi)
- Thuốc chẹn kênh canxi (nifedipine, amlodipine – điều trị huyết áp cao): Dùng canxi đường tiêm có thể làm giảm tác dụng của thuốc, nhưng dùng đường uống hoặc từ thực phẩm không gây ảnh hưởng đáng kể.
- Nhôm hydroxide (có trong một số thuốc kháng axit dạ dày): Canxi citrate có thể làm tăng hấp thu nhôm vào cơ thể, gây tác dụng phụ, đặc biệt ở bệnh nhân suy thận.[18][19][20]
Canxi có thể tương tác với nhiều loại thuốc kê đơn, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu
Tác dụng phụ khi uống canxi
Việc bổ sung canxi có thể gây ra một số tác dụng phụ, đặc biệt khi sử dụng quá mức, dẫn đến tình trạng tăng canxi huyết. Tình trạng này có thể xảy ra ở mức độ nhẹ, trung bình hoặc nặng và có thể là cấp tính hoặc mạn tính, tùy thuộc vào nguyên nhân làm tăng nồng độ canxi trong máu.
Ở nhiều người, đặc biệt là những người không có bệnh lý nền, tình trạng tăng canxi máu có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, có thể xuất hiện các dấu hiệu sau:
- Hệ xương-khớp: Đau xương, yếu cơ, chuột rút.
- Hệ thần kinh: Đau đầu, mệt mỏi, lơ mơ, suy giảm trí nhớ, lú lẫn, dễ cáu gắt hoặc trầm cảm.
- Hệ tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, chán ăn, táo bón.
- Hệ tiết niệu: Tiểu nhiều lần, khát nước liên tục, nguy cơ sỏi thận.
- Hệ tim mạch: Rối loạn nhịp tim, đánh trống ngực, ngất xỉu.
- Biến chứng nặng: Suy thận nếu tình trạng tăng canxi kéo dài mà không được điều trị.
May mắn thay, nếu nguyên nhân gây tăng canxi máu là do bổ sung canxi quá mức (từ viên uống hoặc thuốc kháng axit chứa canxi), tình trạng này thường có thể đảo ngược nhanh chóng khi ngừng sử dụng. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, tăng canxi máu kéo dài có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.[21]
Ngoài nguy cơ tăng canxi máu, một số tác dụng phụ khác có thể gặp khi sử dụng canxi bao gồm:
- Rối loạn tiêu hóa: Táo bón, đầy hơi, chướng bụng. Trong đó, canxi carbonate thường gây táo bón nhiều hơn so với các dạng khác.[18]
- Nguy cơ sỏi thận: Đặc biệt khi dùng chung với thuốc lợi tiểu nhóm thiazide hoặc khi bổ sung đồng thời canxi và vitamin D.
- Ảnh hưởng đến hấp thu thuốc: Canxi có thể làm giảm hấp thu một số thuốc như thuốc điều trị loãng xương (bisphosphonates), thuốc tuyến giáp (levothyroxine) và một số loại kháng sinh. Do đó, cần uống các thuốc này cách xa thời điểm bổ sung canxi để tránh tương tác.[22]
Tác dụng phụ thường gặp khi uống canxi là rối loạn tiêu hóa
Đảm bảo bổ sung đủ vitamin D
Quá trình hấp thụ canxi diễn ra theo hai cơ chế: thụ động qua khoảng gian bào và chủ động qua tế bào ruột, trong đó cơ chế chủ động chịu sự điều hòa chặt chẽ bởi 1,25(OH)₂D – dạng hoạt động của vitamin D.
Ngoài ra, vitamin D còn kích thích tổng hợp các protein vận chuyển canxi. Việc duy trì nồng độ vitamin D tối ưu là cần thiết để tăng hiệu suất hấp thụ canxi. Nếu thiếu vitamin D, cơ thể chỉ có thể hấp thụ 10 – 15% lượng canxi từ thực phẩm, trong khi đủ vitamin D, tỷ lệ hấp thụ có thể tăng lên 30 – 40%.[23]
Bên cạnh việc hỗ trợ hấp thụ canxi, vitamin D còn giúp ngăn ngừa loãng xương ở người lớn tuổi, đồng thời tăng cường chức năng cơ bắp và hệ miễn dịch. Cơ bắp khỏe mạnh giúp duy trì thăng bằng, giảm nguy cơ té ngã và gãy xương.
Thiếu vitamin D có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Ở trẻ em, thiếu hụt vitamin D dẫn đến còi xương, khiến xương mềm, yếu, dễ biến dạng và gây đau. Ở người lớn, thiếu vitamin D gây nhuyễn xương, khiến xương và cơ yếu, dễ cong và gãy đồng thời làm tăng nguy cơ loãng xương.[24]
Bổ sung đủ lượng vitamin D thiết yếu giúp tăng cường hấp thu canxi
Tránh dùng quá liều canxi
Việc bổ sung canxi hợp lý giúp duy trì sức khỏe xương khớp, nhưng sử dụng quá liều có thể gây ra những tác hại không mong muốn. Nhu cầu canxi hàng ngày thay đổi theo độ tuổi và giới tính. Mức giới hạn tối đa là 2500 mg/ngày đối với người trưởng thành từ 19 – 50 tuổi và 2000 mg/ngày đối với người trên 51 tuổi.[25]
Mặc dù có nhiều sản phẩm bổ sung canxi với hàm lượng cao, nhưng cơ thể chỉ có thể hấp thụ tối đa khoảng 500mg canxi mỗi lần. Vì vậy, nếu uống một viên chứa 1000mg canxi, chỉ một nửa trong số đó được hấp thụ, phần còn lại có thể bị đào thải, gây lãng phí. Để tối ưu hóa hiệu quả, hãy chia nhỏ lượng canxi bổ sung trong ngày thay vì uống một liều lớn.[18]
Dùng quá liều canxi không những gây lãng phí mà còn dẫn đến các tác dụng không mong muốn
Các lưu ý khác khi dùng canxi
Để bổ sung canxi an toàn và hiệu quả, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Không sử dụng canxi từ vỏ hàu chưa tinh chế, bột xương, dolomite hoặc bột san hô vì có thể chứa chì và các kim loại độc hại khác.
- Bổ sung canxi theo đúng liều khuyến nghị của nhà sản xuất để hạn chế tác dụng phụ.
- Nếu bạn đang uống sắt, kẽm, kháng sinh, thuốc điều trị suy giáp, hãy uống cách xa canxi vài giờ để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả hấp thu.
- Bổ sung vitamin D, magie giúp hấp thu canxi hiệu quả.
- Cơ thể chỉ hấp thu tối đa 500mg canxi mỗi lần, phần dư thừa sẽ bị đào thải. Vì vậy, nên chia nhỏ lượng canxi thành 2 lần/ngày để tối ưu hóa hấp thu.
- Tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế trước khi sử dụng.[25]
Bổ sung canxi theo đúng liều khuyến nghị của nhà sản xuất để hạn chế tác dụng phụ
Hi vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về Canxi: Công dụng, cách dùng và lưu ý khi sử dụng. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến mọi người để cùng nhau chăm sóc sức khỏe một cách khoa học, bạn nhé!
Nguồn tham khảo
How Does Calcium Benefit Your Body and How Much Do You Need?
https://www.healthline.com/health/calcium#benefitsNgày tham khảo:
16/02/2025
Benefits and sources of calcium
https://www.medicalnewstoday.com/articles/248958#dietary-sourcesNgày tham khảo:
16/02/2025
Xem thêm
Xem nguồn
Link bài gốc
Lấy link!https://giadinhmoi.vn/canxi-cong-dung-cach-dung-va-luu-y-khi-su-dung-d89339.html