Whey protein là nguồn đạm chất lượng cao, thường được các gymer và người tập luyện thể hình lựa chọn để hỗ trợ xây dựng cơ bắp và phục hồi sau tập. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá mức hoặc không phù hợp với nhu cầu cơ thể, whey protein có thể gây áp lực lên gan, thận, rối loạn tiêu hoá hoặc mất cân bằng dinh dưỡng. Cùng tìm hiểu tác hại của whey protein qua bài viết dưới đây nhé!
Whey protein là thực phẩm bổ sung phổ biến đối với những vận động viên thể hình hoặc những người đang thực hiện chế độ ăn kiêng. Whey protein có nguồn gốc từ váng sữa (tách ra từ quá trình làm phô mai). Sau đó, váng sữa được lọc, tinh chế, sấy để tạo thành bột whey protein.
Dựa vào cách chế biến, người ta chia whey protein thành 3 loại chính là:
- Whey protein sơ chế: Chứa khoảng 35–80% protein. Ngoài ra, dạng này cũng có chứa lactose, chất béo và khoáng chất từ sữa.
- Whey protein tinh chế: Chứa 90-96% protein. Dạng này chứa rất ít lactose hoặc chất béo.
- Whey protein thủy phân: Dạng này có thể giúp cơ thể bạn hấp thụ nhanh hơn. Đây là dạng Whey protein phổ biến của các vận động viên, người đam mê thể hình và những người muốn tăng cơ hoặc giảm cân.
Whey protein mang đếm một số công dụng như:
- Giúp các vận động viên phục hồi sau khi tập thể dục, luyện tập các bài tập gia tăng cơ bắp hoặc sức bền.
- Hỗ trợ giảm cân cho những người thừa cân và béo phì.
- Cung cấp một số axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được.
- Cung cấp protein cần thiết cho cơ thể. [1]
1Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa
Một số người dị ứng với lactose (bất dung nạp với lactose) khi ăn whey protein sẽ xuất hiện các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, đau bụng và tiêu chảy. Theo thống kê thì tình trạng bất dung nạp lactose có thể gặp ở 65% người dân trên toàn thế giới.[1]
Những người dị ứng với lactose, khi ăn whey protein sẽ xuất hiện đầy hơi
2Gây dị ứng
Whey protein có nguồn gốc từ sữa bò nên những người có tiền sử dị ứng với sữa bò cũng có thể xuất hiện những triệu chứng dị ứng khi sử dụng whey protein. Mặc dù, dị ứng sữa bò phổ biến ở trẻ em (theo thống kê là ảnh hưởng đến 2-3% trẻ em dưới 3 tuổi) nhưng có thể gặp ở người lớn với tỷ lệ ít hơn. Theo thống kê, khoảng 80% những người bị dị ứng sữa bò sẽ không xuất hiện dị ứng khi trên 16 tuổi.
Các triệu chứng của dị ứng sữa bò có thể xuất hiện như nổi mề đay, phát ban. Trong một số trường hợp, dị ứng sữa bò có thể gây ra sốc phản vệ. Người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời nếu xuất hiện một số dấu hiệu như sưng môi, sưng lưỡi, khó thở.[1]
Những người bị dị ứng với các thành phần trong sữa bò cũng sẽ dị ứng với whey protein
3Gây thiếu hụt chất dinh dưỡng
Với những người không dung nạp lactose, whey protein làm chậm nhu động ruột dẫn tới táo bón, đặc biệt ở những người ít ăn trái cây và rau xanh. Trong trường hợp nghi ngờ bị táo bón do whey protein, bạn cần kiểm tra xem mình có cung cấp đủ hàm lượng rau xanh và hoa quả hay không. Việc cung cấp quá nhiều whey protein mà không chú trọng cân bằng chất dinh dưỡng cũng sẽ gây ra thiếu hụt chất dinh dưỡng cho cơ thể.[1]
Với những người không dung nạp lactose, whey protein làm chậm nhu động ruột dẫn tới táo bón
4Làm trầm trọng thêm bệnh thận
Chế độ ăn giàu protein có thể khiến thận hoạt động nhiều hơn để lọc máu. Tình trạng này nếu diễn ra trong thời gian dài có thể khiến cho thận bị tổn thương. Theo một số nghiên cứu, tình trạng tổn thương thận do chế độ ăn nhiều protein chỉ xuất hiện ở những người đã có tổn thương thận trước đó.[1]
Chế độ ăn giàu protein có thể khiến thận hoạt động nhiều hơn để lọc máu
5Tổn thương tế bào gan
Trong một nghiên cứu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ năm 2001 đã chỉ ra rằng ăn nhiều protein hơn so với nhu cầu của cơ thể sẽ khiến cho gan tăng hoạt động. Điều này có thể gây suy giảm chức năng gan.
Một báo cáo khác đã chỉ ra trường hợp nam giới 27 tuổi bị tổn thương gan sau khi sử dụng whey protein và creatinin. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá chính xác ảnh hưởng của whey protein đối với tổn thương gan.
Nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng, hàm lượng protein quá cao có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng ở người mắc bệnh não gan. Đối với những người đã có bệnh lý gan trước đó thì lượng protein quá cao có thể khiến cho nồng độ amoni tăng cao gây tổn thương não (do gan là cơ quan biến amoni thành chất không gây hại để thải ra ngoài).[1]
Ăn quá nhiều whey protein có thể làm tổn thương gan
6Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Chế độ ăn giàu protein cũng tác động tiêu cực đến nồng độ lipid máu và huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh tim mạch. Một chế độ ăn giàu protein cũng khiến cho nồng độ chất béo tăng lên. Vì vậy, những người có chế độ ăn giàu protein như các vận động viên đã lựa chọn những thực phẩm chứa nhiều protein nhưng ít chất béo như ức gà, cá, thịt nạc,...[2]
Chế độ ăn giàu protein có thể tăng nguy cơ xuất hiện bệnh tim mạch
7Nguy cơ loãng xương
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, lượng protein nạp vào cơ thể nhiều khiến cho nước tiểu có pH thấp hơn. Điều này khiến nhiều người đặt ra giả thuyết rằng, nồng độ protein cao có thể khiến cho canxi từ xương được huy động ra bên ngoài, từ đó tăng khả năng loãng xương.
Tuy nhiên, vấn đề này vẫn còn đang gây tranh cãi do cơ thể có khả năng chống lại các tác động của việc mất canxi thông qua việc tăng hấp thu canxi ở ruột. Ở nghiên cứu Harrington và cộng sự năm 2004, các nhà khoa học kết luận rằng, cung cấp nhiều protein cho cơ thể cũng giúp xương chắc khỏe hơn.[2]
Ăn quá nhiều whey protein có thể tăng nguy cơ loãng xương
8Xuất hiện mụn trứng cá
Protein trong bột whey là một trong hai loại protein chính trong sữa. Theo tổng hợp từ 14 nghiên cứu năm 2018 đã chỉ ra rằng, sữa là một trong những yếu tố khiến cho mụn trứng cá xuất hiện. Tuy nhiên, những nghiên cứu này còn khá hạn chế.[3]
Tuy nhiên, theo di truyền thì một số người có thể dễ bị mụn trứng cá hơn khi ăn một số loại thực phẩm nhất định mà một trong số đó là whey protein.[4]
Protein trong whey là một trong những yếu tố khiến cho mụn trứng cá xuất hiện
9Tương tác với thuốc điều trị
Whey protein cũng có thể tương tác với một số loại thuốc như:
- Levodopa: Whey protein có thể làm giảm nồng độ levodopa mà cơ thể hấp thụ khiến tác dụng của levodopa giảm.
- Kháng sinh Quinolon/Tetracycline: Whey protein làm giảm hiệu quả Quinolon/Tetracycline nên cần uống kháng sinh 2 giờ trước hoặc 4 - 6 giờ sau khi uống whey protein.
- Bisphosphonates: Whey protein làm giảm tác dụng của bisphosphate nên cần uống bisphosphonate ít nhất 30 phút trước khi dùng whey để hạn chế tương tác này.[5]
Whey protein cũng có thể tương tác với một số loại thuốc nên cần phải lưu ý sử dụng phù hợp
10Làm trầm trọng thêm triệu chứng bệnh Gout
Việc sử dụng quá nhiều whey protein có thể ảnh hưởng đến nồng độ purin trong cơ thể. Người có tiền sử gout nên hạn chế dùng whey protein để tránh làm tăng axit uric và khiến bệnh nặng hơn.[6]
Sử dụng quá nhiều whey protein có thể làm tăng nguy cơ bùng phát gout
Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn một số tác hại của whey protein. Khi sử dụng thực phẩm chức năng này, bạn cần tham khảo ý kiến của chuyên gia để sử dụng hợp lý nhé!
Nguồn tham khảo
Does Too Much Whey Protein Cause Side Effects?
https://www.healthline.com/nutrition/whey-protein-side-effectsNgày tham khảo:
16/03/2025
Protein – Which is Best?
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3905294/Ngày tham khảo:
16/03/2025
Xem thêm
Xem nguồn
Link bài gốc
Lấy link!https://giadinhmoi.vn/10-tac-hai-cua-whey-protein-khi-su-dung-qua-nhieu-d88532.html