Bổ sung vitamin D đúng cách cho trẻ em và người lớn

Vitamin D là một trong các vitamin đóng vai trò không thể thiếu trong sự phát triển của cơ thể và sức khỏe con người. Hãy cùng tìm hiểu cách bổ sung vitamin D hiệu quả qua bài viết này nhé.

1Nguồn cung cấp vitamin D từ đâu

Ánh nắng mặt trời

Nguồn vitamin D chính (khoảng 80%) được hình thành tự nhiên khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Lượng vitamin D được hấp thụ vào cơ thể lượng vitamin D được tổng hợp và hấp thụ vào cơ thể tùy thuộc vào các yếu tố như môi trường sống, làm việc thiếu ánh sáng mặt trời, người lớn tuổi, người da sẫm màu hoặc một phần nào đó do sử dụng kem chống nắng, áo chống nắng (làm ngăn cản và hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời).

Nguồn vitamin D chính được hình thành tự nhiên khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Thực phẩm

Nguồn thực phẩm giàu vitamin D nhất là thịt cá béo và dầu gan cá. Một lượng nhỏ hơn của vitamin D được tìm thấy trong phô mai, lòng đỏ trứng và gan bò.

Chúng ta còn có thể bổ sung vitamin D từ sữa bò và bơ thực vật hoặc một số đồ uống có nguồn gốc thực vật (như đậu nành).

Nguồn thực phẩm tốt nhất chứa vitamin D là thịt cá béo và dầu gan cá

Thuốc hoặc thực phẩm chức năng

Bạn có thể bổ sung vitamin D dưới dạng thuốc hoặc thực phẩm chức năng ở người lớn có nhiều dạng bào chế như viên nang, viên nén. Đối với trẻ sơ sinh, vitamin D được bào chế ở dạng lỏng và được bổ sung hàng ngày bằng ống nhỏ giọt. Tuy nhiên, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn hoặc trao đổi với bác sĩ, dược sĩ để sử dụng đúng liều lượng.[2]

Bạn có thể bổ sung vitamin D dưới dạng thuốc hoặc thực phẩm chức năng dạng viên

2Vai trò của vitamin D

Vitamin D đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể con người như:

• Tăng cường sức khỏe xương, ngăn ngừa tình trạng loãng xương, giảm nguy cơ gãy xương
• Nâng cao sức mạnh cơ bắp bằng cách bảo tồn các sợi cơ.
• Ức chế và làm chậm sự phát triển của các khối u ở buồng trứng, vú, đại trực tràng, tuyến tiền liệt, não.
• Giúp kiểm soát huyết áp cao và giảm thiểu các nguy cơ biến cố tim mạch cụ thể như xơ vữa động mạch, đột quỵ,...
• Điều chỉnh chức năng hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ đái tháo đường, tăng cường khả năng phòng vệ của cơ thể.
• Tăng cường nhận thức và trí não.
• Giảm thiểu sự thèm ăn góp phần kiểm soát tốt trạng thái cân nặng.[3]

Vitamin D đem lại nhiều lợi ích quan trọng đối với cơ thể con người

3Khi nào cần bổ sung vitamin D?

Mục đích của việc bổ sung vitamin D cho cơ thể nhằm dự phòng tình trạng thiếu hụt hoặc khi cơ thể thực sự bị thiếu vitamin D xuất hiện cùng những thay đổi bất thường như:

• Hệ cơ xương khớp đau nhức, tê cứng khớp, yếu hoặc co thắt cơ, chuột rút.
• Stress, căng thẳng liên tục.
• Dễ rối loạn cảm xúc, cáu gắt, đau đầu, buồn ngủ, hay khó chịu, mệt mỏi.

Bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm định lượng vitamin D để biết bệnh nhân có nên bổ sung vitamin D hay không, đặc biệt ở đối tượng bị thiếu hoặc nguy cơ thiếu thông qua chỉ số xét nghiệm:

• Bình thường từ 50 - 125 nmol/L (20 - 50 ng/mL).
• Nguy cơ thiếu vitamin D từ 30 - 50nmol/L (12 - 20 ng/mL).
• Thiếu vitamin D với chỉ số dưới 30 nmol/L (12 ng/mL).

Xét nghiệm định lượng vitamin D để biết bệnh nhân có nên bổ sung vitamin D hay không

4Nguyên nhân gây thiếu hụt vitamin D

Những người không có đủ lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể có thể vì bất kỳ lý do nào sau đây:[4][5]

• Không nhận đủ vitamin D trong chế độ ăn uống và/hoặc qua ánh sáng mặt trời.
• Chế độ sinh hoạt và ăn uống không lành mạnh, uống nhiều rượu, bia thuốc lá,...
• Suy thận hoặc gan khiến cơ thể không thể xử lý, chuyển đổi vitamin D thành dạng hoạt động.
• Một số bệnh lý về đường tiêu hóa như bệnh Crohn, xơ nang và bệnh celiac có thể ảnh hưởng đến sự kém hấp thụ vitamin D tại ruột, hạn chế quá trình chuyển hóa.
• Một số loại ung thư như ung thư hạch hoặc các bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch cũng gây thiếu hụt nồng độ vitamin D trong cơ thể.

Chế độ ăn ít thực phẩm chứa vitamin D là một nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin này

5Bổ sung vitamin D đúng cách

Nhu cầu vitamin D theo khuyến cáo

Theo Bộ Thực phẩm và Dinh dưỡng (Food and Nutrition Board) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ (National Academy of Sciences) đã khuyến cáo mức tiêu thụ lượng vitamin D trung bình hàng ngày đủ để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng được tính theo microgam (mcg) và đơn vị quốc tế (IU):[6]

• 0 - 12 tháng tuổi: 400 IU (10 mcg).
• 1 - 70 tuổi: 600 IU (15 mcg) cho mọi giới tính và các trường hợp đặc biệt như thai kỳ hoặc cho con bú.
• Trên 70 tuổi: 800 IU (20 mcg).

Tuy nhiên, khi bổ sung Vitamin D cần chú ý giới hạn tối đa có thể gây ngộ độc do thừa vitamin D, ảnh hưởng không tốt với sức khỏe như:

• Trẻ em dưới 6 tháng: 1000 IU/ngày.
• Trẻ từ 6 - 12 tháng: 1500 IU/ngày.
• Trẻ từ 1 - 2 tuổi: 2500 IU/ngày.
• Trẻ từ 3 - 7 tuổi: 3000 IU/ngày.
• 8 tuổi trở lên: 4000 IU/ngày.

Bổ sung Vitamin D cần chú ý giới hạn tối đa có thể gây ngộ độc do thừa vitamin D

Thời điểm dùng vitamin D hợp lý

• Không có khuyến cáo chính xác về thời điểm sử dụng vitamin D trong ngày. Tuy nhiên, vitamin D được hấp thu tốt nhất khi dùng cùng bữa ăn có chứa ít nhất 11 gram chất béo lành mạnh.[7]
• Canxi sử dụng chung với vitamin D giúp cơ thể tăng hấp thụ vitamin D.
• Tiêu thụ caffein có thể làm giảm khả năng tạo ra và hấp thụ vitamin D của cơ thể. Vì vậy hãy tránh sử dụng cà phê, nước tăng lực, trà, socola có chứa caffeine.[8]
• Một số thuốc như cholestyramine, orlistat, dầu khoáng,... làm giảm hấp thu vitamin D. Do đó, bạn nên dùng liều có chứa các chất trên cách liều vitamin D ít nhất 2 giờ. (Xem thêm các sản phẩm vitamin D giúp xương chắc khỏe, nâng cao sức mạnh cơ bắp, tăng sức đề kháng và ngừa cảm cúm)

Tiêu thụ caffeine có thể làm giảm khả năng tạo ra và hấp thụ vitamin D

Vitamin D đóng vai trò mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể. Vì vậy hãy bổ sung vitamin D với một lượng vừa phải, không nên vượt quá liều khuyến cáo để tránh gây ngộ độc, ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Hãy chia sẻ để lan tỏa thông tin này đến mọi người bạn nhé!