Xơ gan có mấy giai đoạn? Xơ gan giai đoạn mất bù có chữa được không

Xơ gan có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy xơ gan có mấy giai đoạn? Hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để biết thêm thông tin chi tiết nhé.

1 Xơ gan là gì?

Xơ gan là hậu quả của quá trình gan bị tổn thương kéo dài bởi các tác nhân gây hại, dẫn đến các tế bào mô sẹo thay thế các tế bào mô gan bình thường. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng xơ gan, nhưng thường gặp nhất là viêm gan virus và uống rượu, bia quá nhiều kéo dài.

Các tế bào mô sẹo không thể thực hiện các chức năng như mô gan bình thường. Vậy nên khi tình trạng xơ hoá trở nên trầm trọng sẽ gây suy giảm chức năng gan dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.

Xơ gan nếu được chẩn đoán sớm và điều trị phù hợp thì có thể kiểm soát các triệu chứng và biến chứng, ngăn chúng trở nên nghiêm trọng hơn.[1]

Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương bởi các tác nhân gây hại

2 Xơ gan có mấy giai đoạn?

Tùy thuộc vào phương pháp đánh giá, các bác sĩ sẽ có nhiều cách đánh giá xơ gan khác nhau. Tuy nhiên, trên thực hành lâm sàng các bác sĩ thường chia xơ gan thành hai loại bao gồm: xơ gan còn bù và xơ gan mất bù.

Giai đoạn xơ gan còn bù

Ở giai đoạn này, người bệnh có thể không có triệu chứng hoặc có một số triệu chứng nhẹ, như vàng da, vàng mắt, ngứa da, mệt mỏi, chán ăn,... Nếu không được kiểm soát, gan sẽ bắt đầu tổn thương và các mô sẹo bắt đầu gây ra tình trạng xơ hoá, nếu kéo dài sẽ dẫn đến giai đoạn xơ gan mất bù.

Giai đoạn I đặc trưng bởi viêm gan

Giai đoạn xơ gan mất bù

Đây là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất của xơ gan. Lúc này, bệnh đã trải qua khoảng vài năm, gan dần dần bị phá huỷ do sự tiến triển của bệnh hoặc do tình trạng viêm.

Các mô sẹo trong giai đoạn này sẽ không thể phục hồi và ngày càng phát triển khiến máu không thể lưu thông qua tĩnh mạch cửa gan. Gan trở nên cứng, chắc và suy giảm chức năng nhanh chóng, người bệnh bắt đầu cảm thấy các triệu chứng rõ ràng hơn.

Giai đoạn xơ gan mất bù gây suy giảm chức năng gan nghiêm trọng

3 Triệu chứng bệnh xơ gan

Khi mắc bệnh xơ gan, ở giai đoạn đầu thường sẽ không có dấu hiệu rõ rệt. Khi xuất hiện những triệu chứng dưới đây, bạn có thể đang mắc bệnh xơ gan:

• Mệt mỏi.
• Ăn mất ngon.
• Buồn nôn.
• Phù nề.
• Dễ chảy máu hoặc bầm tím.
• Sụt cân.
• Ngứa da.
• Vàng da, vàng mắt.
• Cổ trướng (nước và dịch lỏng cơ thể tích tụ trong ổ bụng).
• Dấu hiệu lòng bàn tay son, móng tay nhợt nhạt.
• Mất kinh ở nữ giới, co rút tinh hoàn hoặc ngực to ở nam giới.

Xơ gan có thể xuất hiện vàng mắt

4 Chẩn đoán bệnh xơ gan như thế nào?

Để chẩn đoán bệnh xơ gan, bác sĩ sẽ kiểm tra cân nặng, chiều cao để tìm các dấu hiệu của bệnh xơ gan. Nếu có bất thường thì bác sĩ sẽ hỏi về thời điểm triệu chứng bắt đầu cũng như diễn tiến của triệu chứng. Ngoài ra tiền sử bệnh, danh sách các thuốc đang sử dụng, lối sống, chế độ ăn uống của bệnh nhân cũng được tìm hiểu để đưa ra chẩn đoán.

Đối với chẩn đoán cận lâm sàng, các bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm dưới đây để đưa ra kết luận:

• Xét nghiệm máu: có thể cho biết liệu gan có đang hoạt động bình thường hay không thông qua các chỉ số. Các chỉ số được xem xét bao gồm men gan, nống độ các protein, nồng độ bilirubin trong máu, thời gian đông máu. Khi bị xơ gan, các chỉ số đại diện cho gan sẽ thay đổi.
• Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm bụng, chụp CT-Scan hoặc chụp cộng hưởng từ MRI có thể cho bác sĩ biết được tình trạng cấu trúc và hình dạng của gan, từ đó có thể phát hiện các bất thường của gan.
• Sinh thiết gan: Đây được coi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán nhiều bệnh lý gan mạn, đặc biệt dùng đánh giá các trường hợp khó, đánh giá tốt mức độ viêm và xơ hóa gan. Tuy nhiên, đây là một thủ thuật xâm lấn (có thể có biến chứng) và yêu cầu cao về trình độ, thiết bị tại cơ sở y tế, do đó không phải lúc nào cũng được áp dụng.

Xét nghiệm máu cho phép đánh giá tình trạng tổn thương gan

5 Các biến chứng chính của xơ gan là gì?

Biến chứng chính của xơ gan chủ yếu do suy giảm chức năng gan, bao gồm:

• Suy gan: là tình trạng gan mất dần các chức năng như: khả năng sản xuất protein, lọc chất độc và sản xuất yếu tố đông máu. Điều này dẫn đến các vấn đề sức khỏe bao gồm suy dinh dưỡng, teo cơ, thiếu máu, rối loạn đông máu, tăng nguy cơ nhiễm trùng và có thể gây tử vong.
• Ung thư gan cũng là một biến chứng nguy hiểm của xơ gan, trong quá trình hình thành mô sẹo xơ, gan dễ phát sinh các tế bào ác tính, từ đó dẫn đến ung thư gan. Nguyên nhân cụ thể của quá trình hình thành này vẫn chưa được rõ ràng.
• Biến chứng bệnh não gan là rối loạn chức năng não do chất độc tích tụ khi gan không hoạt động hiệu quả. Các biểu hiện điển hình của biến chứng này bao gồm: lú lẫn, thay đổi tính cách, các vấn đề về tư duy,... thậm chí hôn mê. Đây là biến chứng nghiêm trọng của xơ gan, cần phát hiện sớm và điều trị để kiểm soát yếu tố thúc đẩy và ngăn chặn bệnh tiến triển.
• Biến chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa xảy ra khi áp lực trong tĩnh mạch cửa (chuyên chở máu từ các cơ quan tiêu hóa đến gan) tăng cao, tình trạng này kéo dài dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: viêm dạ dày, xuất huyết rối loạn đông máu do giảm tiểu cầu, giãn nỡ và vỡ các mạch máu trong thực quản, dạ dày hoặc trực tràng

Xơ gan làm xuất hiện cổ trướng

6 Bệnh xơ gan có chữa được không?

Đối với bệnh xơ gan giai đoạn đầu, gan chưa bị tổn thương quá nhiều và các chức năng của gan chưa bị mất. Do đó sẽ tập trung điều trị giảm thiểu tổn thương để gan có thể phục hồi:

• Điều trị chứng nghiện rượu: Các chất chuyển hoá của rượu gây hại cho sức khoẻ của gan, do đó nếu bệnh nhân bị nghiện rượu thì nên điều trị chứng nghiện rượu trước tiên.
• Giảm cân: Đối với những người bị xơ gan do bệnh gan nhiễm mỡ, cơ thể sẽ trở nên khoẻ mạnh hơn nếu như thực hiện giảm cân và cải thiện lượng đường trong máu.
• Thuốc để kiểm soát bệnh viêm gan: Sử dụng thuốc kiểm soát bệnh viêm gan B hoặc viêm gan C có thể cải thiện tình trạng tổn thương do gan.

Đối với những bệnh nhân đã bước qua giai đoạn mất bù, khi các chức năng của gan không thể hoạt động bình thường được nữa thì lựa chọn ghép gan là lựa chọn duy nhất. Những người được ghép gan phải được xem xét kĩ trước khi phẫu thuật để đảm bảo ghép tạng thành công.

Nếu không ghép gan, những bệnh nhân bị xơ gan giai đoạn cuối chỉ có thể điều trị chăm sóc giảm nhẹ biến chứng để kéo dài sự sống.

Xem thêm: Bệnh xơ gan có thể chữa được không?

7 Một số câu hỏi liên quan

Xơ gan giai đoạn còn bù sống được bao lâu?

Ở giai đoạn này, bệnh xơ gan vẫn đang ở mức độ nhẹ. Lúc này chưa có nhiều triệu chứng, xơ gan vẫn có thể hồi phục. Tiên lượng dành cho bệnh nhân ở giai đoạn này là tốt, nếu bệnh được theo dõi và điều trị phù hợp thì khả năng gan hồi phục trong giai đoạn này rất cao.[2]

Xơ gan giai đoạn mất bù sống được bao lâu?

Tiên lượng bệnh nhân ở giai đoạn xơ gan mất bù là nặng. Theo y văn, tiên lượng sống trong 18 tháng chỉ khoảng 50%. Tuy nhiên, trên thực tế lâm sàng việc tiên lượng ở từng bệnh nhân xơ gan còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: khả năng tuân thủ và quản lý điều trị xơ gan, các bệnh lý nền liên quan,...

Trên đây là những thông tin về xơ gan cũng như về 4 giai đoạn của xơ gan. Bệnh xơ gan có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ, đe doạ đến tính mạng. Do đó bạn nên đi khám sức khoẻ định kỳ để có thể phát hiện sớm tình trạng bệnh. Nếu thấy thông tin trên bổ ích, hãy chia sẻ cho nhiều người cùng biết nhé!