14 dấu hiệu của bệnh gan và các bệnh về gan thường gặp

Gan là một cơ quan thực hiện nhiều vai trò quan trọng của cơ thể. Vì vậy, khi cơ quan này bị ảnh hưởng có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm. Cùng tìm hiểu dấu hiệu bệnh gan qua bài viết dưới đây nhé!

1Những dấu hiệu bệnh gan là gì?

Phù hai chân

Bình thường, nước được giữ trong tế bào cũng như ngoài tế bào bằng các áp lực như áp lực của nước, áp lực keo của protein.

Khi gan bị ảnh hưởng đến chức năng có thể dẫn tới giảm sản xuất protein trong máu. Điều này dẫn tới mất cân bằng áp lực giữa các lực tác động vào nước gây nên tình trạng phù hai chân.

Phù hai chân có thể gặp ở giai đoạn sau của bệnh gan

Vàng da, vàng mắt

Bilirubin là một chất có chứa trong hồng cầu của cơ thể. Khi tế bào hồng cầu thoái gián sẽ phân hủy thành các chất khác nhau trong đó có bilirubin. Giai đoạn này, bilirubin chưa được liên kết với các chất khác nên được coi là chất độc đối với cơ thể.

Gan có chức năng gắn một số chất với bilirubin để thải chúng ra ngoài cơ thể. Khi gan giảm chức năng, khả năng liên hợp bilirubin cũng giảm. Điều này sẽ khiến bilirubin tích tụ trong máu cao và gây ra tình trạng vàng da, vàng mắt.

Bệnh gan làm xuất hiện tình trạng vàng da, vàng mắt

Nốt sao mạch

Nốt sao mạch trên da thường gặp ở người có bệnh gan mạn tính, đặc biệt với những người bị xơ gan do nghiện rượu. Nguyên nhân chủ yếu gân nên tình trạng này là do chức năng gan suy giảm khiến cho nồng độ estrogen cao trong máu (giảm thời gian bán hủy). Điều này dẫn tới giãn mạch, ứ máu ở các mạch máu rộng làm các mạch máu lộ rõ dưới da.

Trên da người bệnh có thể xuất hiện một nốt màu đỏ ở trung tâm nhô lên đi kèm với xung quanh là những tia chỉa ra như chân nhện và đỏ bừng lên, ấn vào không biến mất.

Những vết này thường gặp ở mặt, cổ, vai, ngực, cánh tay, lưng bàn tay, niêm mạc của môi và mũi với nhiều kích thước khác nhau.

Nốt sao mạch hay gặp ở bệnh nhân xơ gan

Đau hạ sườn phải

Gan là cơ quan nằm ngay dưới xương sườn bên phải. Vì vậy, khi gan bị viêm hoặc có biểu hiện tăng kích thước sẽ tác động vào dây thần kinh gây nên cảm giác đau.

Người bệnh có thể xuất hiện cảm giác đau đột ngột nhưng thường người bệnh gan sẽ xuất hiện cơn đau trong thời gian dài với cảm giác tức nặng, gây khó chịu.

Bệnh nếu không được điều trị thì các cơn đau này sẽ tăng về cường độ và số lần đau ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống.

Đau bụng bên phải thường gặp ở bệnh nhân mắc bệnh gan

Thay đổi tâm trạng, tính cách

Gan là cơ quan đảm nhận nhiệm vụ thải độc của cơ thể. Khi cơ quan này bị ảnh hưởng sẽ dẫn tới các chất độc tích tụ nhiều trong máu.

Theo thời gian, các chất này sẽ di chuyển vào não và gây ảnh hưởng xấu đến sự dẫn truyền thần kinh khiến cho người bệnh thay đổi tâm trạng và tính cách như tâm trạng thất thường, giảm tập trung, có thể gặp tình trạng hôn mê.

Bệnh về gan có thể dẫn tới thay đổi tính cách

Chảy máu chân răng

Gan là một trong những cơ quan có chức năng sản xuất ra các yếu tố đông máu. Khi cơ quan này giảm chức năng, yếu tố đông máu không được sản xuất đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến khả năng đông máu của cơ thể gây nên tình trạng chảy máu chân răng.

Bệnh về gan có thể gây chảy máu chân răng

Rối loạn kinh nguyệt

Chức năng gan suy giảm dẫn tới thời gian bán hủy của estrogen tăng lên. Điều này ảnh hưởng đến sự cân bằng giữa các hormone sinh dục trong kỳ kinh gây nên rối loạn kỳ kinh nguyệt ở nữ giới.

Tình trạng khả năng đông máu của cơ thể giảm sẽ dẫn tới mỗi khi kỳ kinh nguyệt đến, nữ giới xuất hiện tình trạng chảy máu kéo dài. Điều này có thể dẫn tới mệt mỏi. Nếu mất máu nặng hơn, người bệnh có thể xuất hiện khó thở.

Bệnh về gan gây rối loạn kinh nguyệt

Chán ăn

Mệt mỏi là triệu chứng không đặc hiệu nhưng hay gặp nhất ở các bệnh nhân mắc bệnh gan, đặc biệt có thể xuất hiện đơn độc trong giai đoạn đầu. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này hiện nay vẫn chưa được lý giải chính xác.

Người bệnh có thể luôn cảm thấy thiếu sức sống mơ hồ, không do động lực để hoàn thành những việc trong cuộc sống nhưng không rõ nguyên nhân cụ thể. Mệt mỏi có thể là nguyên nhân dẫn tới chán ăn.

Chán ăn là một biểu hiện của bệnh về gan

Nôn mửa nhiều

Gan bị suy giảm chức năng dẫn tới khả năng lọc các chất độc ra khỏi cơ thể cũng suy giảm. Các chất này có thể làm suy giảm chức năng hệ tiêu hóa, làm người bệnh luôn cảm thấy buồn nôn và nôn nhiều.

Lưu ý, đây là triệu chứng cảnh báo gan đã gặp những vấn đề nghiêm trọng. Vì vậy, khi xuất hiện triệu chứng này, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được kiểm tra.

Bệnh về gan thường xuất hiện nôn thường xuyên

Ngứa

Khi mắc các bệnh về gan, khả năng đào thải các chất sẽ bị ảnh hưởng. Vì vậy, khi các chất dưới đây tích tụ nhiều trong gan có thể gây nên tình trạng ngứa da kéo dài:

• Axit mật.
• Histamine - chất thường gây nên tình trạng dị ứng.

Bệnh về gan gây ngứa da kéo dài

Ngón tay dùi trống

Hiện nay vẫn chưa tìm được cơ chế suy gan dẫn tới ngón tay dùi trống nhưng với những người bệnh xơ gan mật tiên phát - bệnh lý làm phá hủy và làm xơ hóa nhu mô gan và đường mật sẽ xuất hiện tình trạng ngón tay cứng chắc như dùi trống.

Xơ cứng đường mật nguyên phát làm xuất hiện ngón tay dùi trống

Xuất hiện các vết bầm tím dưới da

Khi chức năng đông máu bị suy giảm, bất kỳ một tác động nào kể cả va đập nhẹ cũng sẽ ảnh hưởng đến thành mạch. Điều này khiến cho các vết bầm tím dưới da ở bệnh nhân mắc các bệnh về gan thường xuyên xuất hiện.

Người mắc bệnh gan dễ xuất hiện vết bầm tím trên da

Thay đổi màu sắc phân và nước tiểu

Khi gan bị suy cũng sẽ dẫn tới sự vận chuyển dịch mật trong cơ thể bị ảnh hưởng. Điều này sẽ dẫn tới quá trình hình thành phân bị ảnh hưởng khiến cho màu phân bạc đi.

Mặt khác, việc tích tụ nhiều bilirubin trong máu có thể khiến cho sự phân hủy các chất này trong phân và nước tiểu bị ảnh hưởng dẫn tới nước tiểu sẫm màu hơn bình thường.

Người mắc các bệnh về gan có thể có nước tiểu sẫm màu

Báng bụng

Chức năng gan suy giảm, khả năng điều hòa nước giữa các cơ quan với nhau cũng như mối quan hệ giữa trong tế bào và ngoài tế bào bị ảnh hưởng. Điều này khiến cho nước xuất hiện nhiều ở ổ bụng gây nên tình trạng báng bụng.

Người mắc các bệnh về gan có thể xuất hiện báng bụng

2Bệnh gan có lây không?

Các bệnh lý về gan thường do nhiều nguyên nhân gây ra. Vì vậy sẽ có những bệnh gan lây và bệnh gan không lây:

• Đa số các bệnh gan như xơ gan, ung thư gan, gan nhiễm mỡ hay viêm gan do rượu thường không lây.
• Các bệnh gan do virus viêm gan B và viêm gan C có thể lây qua đường máu, đường quan hệ tình dục và từ mẹ sang con.

Viêm gan B là bệnh về gan có thể lây truyền

3Các bệnh gan thường gặp

Do gan là cơ quan đảm nhận nhiều chức năng của cơ thể nên các bệnh về gan thường rất đa dạng với các biểu hiện có thể nhầm lẫn với nhau. Các bệnh gan thường gặp có thể kể đến là:

• Viêm gan: là tình trạng gan bị tấn công bởi nhiều yếu tố khiến cho gan xuất hiện tình trạng viêm. Một số nguyên nhân gây viêm gan có thể kể đến là virus viêm gan B, virus viêm gan C, rượu, tự miễn,...
• Gan nhiễm mỡ: chức năng gan suy yếu hoặc do chế độ ăn chứa nhiều lipid có thể dẫn tới tình trạng gan tích tụ nhiều mỡ, ảnh hưởng đến chức năng gan.
• Xơ gan: là tình trạng các tế bào gan bình thường bị thay thế bởi các mô sẹo khiến cho gan không thể thực hiện được chức năng.
• Ung thư gan: là tình trạng các tế bào gan phân chia nhanh chóng và không chết theo chương trình tạo nên khối u trong nhu mô gan.
• Các bệnh lý khác: một số bệnh lý về gan hiếm gặp có thể kể đến như bệnh lý di truyền (xơ cứng đường mật nguyên phát, Wilson), viêm gan do thuốc.[1]

Một số bệnh về gan thường gặp có thể liên quan đến nhau

4Phòng ngừa bệnh gan

Mặc dù không thể phòng ngừa hết những nguyên nhân gây ra bệnh gan nhưng bạn hoàn toàn có thể tuân thủ những gợi ý sau để giảm nguy cơ mắc bệnh gan xuống mức thấp:

• Hạn chế uống rượu: uống tối đa 1 cốc/ ngày với nữ và 2 cốc/ngày với nam.
• Quan hệ tình dục an toàn: nắm rõ bệnh lý của bạn tình, sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
• Xăm hình, xỏ khuyên, làm móng ở những nơi an toàn, vệ sinh dụng cụ đầy đủ.
• Tiêm phòng vaccine viêm gan theo hướng dẫn.
• Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tránh sử dụng thuốc kèm rượu.
• Xây dựng chế độ sinh hoạt phù hợp, giữ cân nặng ở mức độ hợp lý với BMI dao động từ 18 - 22kg/m2.
• Thường xuyên xung cấp những thực phẩm tốt cho gan như hoa quả, đậu, cá và trà.
• Khám sức khỏe thường xuyên.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các dấu hiệu để nhận biết bệnh gan. Đây là bệnh lý thường gặp nhưng thường được phát hiện muộn do các triệu chứng thường không đặc trưng. Vì vậy, nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn cũng nên đến các cơ sở chuyên khoa để được kiểm tra nhé!