Rối loạn tuần hoàn não là sự thiếu hụt máu cần cung cấp cho não bộ dẫn đến nhiều tình trạng như đột quỵ, thiếu oxy não, xuất huyết não. Hãy cùng bài viết dưới đây tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa rối loạn tuần hoàn não nhé!
1Rối loạn tuần hoàn não là gì?
Rối loạn tuần hoàn máu não là tình trạng lưu thông máu nuôi não không được đảm bảo, khiến cho các tế bào não hoạt động kém thậm chí là chết tế bào não.
Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt mà nó là tình trạng thiếu máu não do nhiều nguyên nhân bệnh lý gây ra.
Do đó, bệnh có thể là mạn tính nếu xuất phát từ các bệnh lý gây giảm nhẹ lưu thông và cũng có thể trở thành cấp tính, thậm chí có thể đe dọa tính mạng khi xuất phát từ các nguyên nhân bệnh lý cấp tính (tai biến mạch máu não).
Rối loạn tuần hoàn máu não là tình trạng lưu thông máu nuôi não không được đảm bảo
2Nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loạn tuần hoàn não như:
- Cục máu đông hình thành trong mạch máu não và các động mạch cấp máu nuôi não.
- Thuyên tắc mạch: các cục máu đông di chuyển từ nơi khác đến não gây tắc nghẽn, phổ biến nhất là từ tim.
- Xuất huyết: do vỡ mạch máu và thường xảy ra với tình trạng cao huyết áp.
- Chấn thương sọ não.
3Triệu chứng của rối loạn tuần hoàn não
Các triệu chứng của rối loạn tuần hoàn não phụ thuộc vào vị trí và mức độ nặng của tình trạng thiếu máu cung cấp đến não. Tuy nhiên, một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Ù tai.
- Đau đầu.
- Hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng.
- Tay chân yếu hoặc kém linh hoạt.
- Tê mặt, tay, chân một phía.
- Mất thị lực thoáng qua.
- Đôi khi có cả trí nhớ kém, khả năng phán đoán giảm, rối loạn cảm xúc, thay đổi tính cách.
- Mất ý thức, đột quỵ, hôn mê, bất tỉnh.
- Liệt nửa người, nói lắp bắp.
4Biến chứng nguy hiểm
Thiếu oxy não
Khi lượng máu cung cấp lên não giảm đồng nghĩa với việc lượng oxy mà não nhận được cũng giảm đi. Ở những người bị thiếu oxy não thường có triệu chứng như đau đầu, mệt mỏi, ù tai, giảm trí nhớ.
Đột quỵ
Đột quỵ cũng là một trong những biến chứng nguy hiểm của rối loạn tuần hoàn não, tương tự như xuất huyết não. Ngoài ra, đột quỵ sẽ tăng nguy cơ hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu và dẫn đến đột quỵ nhồi máu não, nguyên nhân là do máu lưu thông lên não kém.
Xuất huyết não
Khi dòng máu lên não gặp tình trạng rối loạn dẫn đến áp lực lên các động mạch tăng cao, đây là một tình trạng rất nguy hiểm. Lâu dần, tình trạng này có thể gây vỡ động mạch dẫn đến xuất huyết vào khoang não.
Xuất huyết não là một tình trạng rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong hoặc các di chứng nghiêm trọng về vận động hoặc nhận thức.
Đột quỵ là biến chứng của rối loạn tuần hoàn não
5Cách chẩn đoán
Hỏi tiền sử bệnh
Để chẩn đoán rối loạn tuần hoàn não, việc thu thập tiền sử bệnh là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ hỏi một số tình trạng mà bệnh nhân đang gặp phải như:
- Tuổi tác: càng lớn tuổi càng dễ tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu.
- Đau đầu, chóng mặt, hoa mắt.
- Tê bì chân tay.
- Tình trạng suy giảm trí nhớ.
- Tiền sử bệnh lý: đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc bệnh lý tim mạch khác như rung nhĩ, hẹp hoặc hở van tim.
Cận lâm sàng
Về các xét nghiệm hình ảnh học, bác sĩ có thể thực hiện chụp cắt lớp vi tính (CT - scan) và cộng hưởng từ (MRI) để khảo sát cấu trúc não hoặc chụp dựng hình mạch máu não (Cerebral angiography).
Bên cạnh đó, bác sĩ có thể đề nghị thêm các cận lâm sàng khác để chẩn đoán các bệnh lý liên quan như đo điện não, đo điện tâm đồ, tổng phân tích tế bào máu...
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Bạn nên đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị kịp thời nếu có các dấu hiệu sau:
- Mặt rũ xuống.
- Tay chân cảm thấy yếu ớt.
- Khó nói.
Nơi khám chữa rối loạn tuần hoàn não
Hãy đến các trung tâm y tế gần nhất hoặc các khoa thần kinh của các bệnh viện uy tín để được thăm khám và chữa trị
- Tại TP Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nhân dân 115, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, bệnh viện Đại học Y dược, bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Nguyễn Tri Phương,...
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, bệnh viện Đại học Y Hà Nội, bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện E Hà Nội, Viện Y học cổ truyền Trung ương,...
7Các phương pháp chữa rối loạn tuần hoàn não
Sử dụng thuốc
Tuỳ vào nguyên nhân gây rối loạn tuần hoàn não và các triệu chứng của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc phù hợp, không nên tự ý sử dụng các thuốc điều trị vì có nhiều tác dụng phụ.
Sử dụng thuốc không chỉ là cải thiện tuần hoàn máu não đơn thuần mà còn phải sử dụng thêm thuốc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường và rối loạn lipid máu.
Phẫu thuật khi mạch máu bị vỡ hoặc tắc nghẽn
- Tạo hình mạch cảnh: bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật bằng cách thổi phồng một ống thông có đầu bóng bay bên trong động mạch của bệnh nhân để cải thiện việc lưu thông máu và oxy đến các cơ quan và mô trong cơ thể.
- Cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh: bác sĩ sẽ rạch một đường trong động mạch cảnh để cắt bỏ nội mạc bị tổn thương và loại bỏ mảng xơ vữa tích tụ trong thành mạch.
- Can thiệp nội mạch, đặt stent: bác sĩ chèn một ống kim loại hẹp (stent) vào động mạch cảnh nhằm mở rộng thành mạch và tăng cường lưu lượng máu tới các cơ quan và mô trong cơ thể.
- Lấy huyết khối cơ học hướng dẫn bằng ống thông: bác sĩ chèn một ống thông vào động mạch cùng với thiết bị hút cục máu đông nhằm loại bỏ cục máu đông trong động mạch. [1]
Thực hiện phẫu thuật khi mạch máu bị vỡ hoặc tắc nghẽn
8Biện pháp phòng ngừa
Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng
Thịt mỡ động vật có chứa nhiều cholesterol, có thể dẫn đến xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ bệnh tim mạch. Vì vậy, cần hạn chế ăn thịt mỡ động vật, nhất là phần da, nội tạng động vật,...
Bổ sung đạm bằng cá và đậu kèm thêm sữa cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể giúp tăng cường chức năng miễn dịch và giảm nguy cơ rối loạn tuần hoàn não.
Các loại thực phẩm như: hạnh nhân, nho khô, rau xanh, mè,... chứa nhiều vi lượng magie sẽ giúp cải thiện các chứng đau đầu cho bệnh nhân. Những loại thực phẩm khác cũng giúp lưu thông và điều hòa máu như đậu đỏ, đậu phộng, táo đỏ và nho đỏ,...
Ngoài ra, dầu ô liu là chất giàu vitamin E và chất chống oxy hóa mang lại hiệu quả rất tốt cho người bị rối loạn tuần hoàn não.
Không hút thuốc lá
Thuốc lá là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh mạch vành và ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu trong cơ thể, đặc biệt là đến não. Việc không hút thuốc lá sẽ giảm nguy cơ bị các rối loạn tuần hoàn não và giúp cải thiện sức khỏe.
Tập thể dục thường xuyên
Khi tập thể dục, cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormone và tăng cường lưu thông máu, giúp cải thiện chức năng miễn dịch và giảm nguy cơ rối loạn tuần hoàn não.
Do đó, bạn nên tham gia các hoạt động ngoài trời như đi bộ nhanh, chạy bộ, đạp xe... và tập luyện 30-40 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần để giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Duy trì cân nặng hợp lý
Tăng cân quá nhanh sẽ gây áp lực lên hệ thống tuần hoàn và ảnh hưởng tới cường độ máu cung cấp đến não. Ngược lại, thiếu cân cũng là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu.
Vì vậy, hãy duy trì cân nặng hợp lý bằng cách ăn uống hợp lý, hạn chế nạp nhiều chất béo và đường, bổ sung rau củ, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất ... để phòng ngừa rối loạn tuần hoàn não.
Duy trì sức khỏe tâm lý thoải mái
Áp lực, stress và mệt mỏi có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và gây ra các rối loạn tuần hoàn não. Vì vậy, bạn nên giữ cho tâm trạng luôn thoải mái, giảm thiểu áp lực, stress kéo dài bằng cách luyện tập yoga, thiền, đi dạo,...
Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử, giao tiếp với bạn bè, người thân và gia đình để giảm bớt stress và rèn luyện sức khỏe tinh thần.
Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ
- Tuân thủ sử dụng thuốc đúng liều lượng và thời gian sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
- Không nên tự ý dừng thuốc hoặc tăng liều một cách đột ngột mà không theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Theo dõi và báo cáo lại cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu không mong muốn xảy ra.
Bài viết trên đã cung cấp những thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh rối loạn tuần hoàn não. Nếu cảm thấy hay và bổ ích thì hãy chia sẻ đến những người thân yêu nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
