Độ tuổi tiêm ngừa ung thư cổ tử cung và các lưu ý khi tiêm

Ung thư cổ tử cung là bệnh phổ biến thứ 2 ở phụ nữ và xếp thứ 4 về bệnh có tỷ lệ tử vong trên toàn thế giới. Tiêm phòng ung thư cổ tử cung là một cách phòng bệnh chủ động mang lại hiệu quả cao, được các chuyên gia khuyến cáo. Vậy nên chích ngừa ở tuổi nào và cần lưu ý gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!

1Vacxin ngừa ung thư cổ tử cung là gì?

Virus HPV là loại virus có hơn 100 týp với khoảng 15 týp được xếp vào nhóm nguy cơ cao dẫn đến khối u ác tính cổ tử cung, phổ biến nhất là các týp 16 và 18 (nguyên nhân của hơn 70% trường hợp mắc bệnh ở nữ giới), tiếp đến là týp 31 và 45.

Virus HPV không chỉ là nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung mà còn gây ra một loạt các bệnh nguy hiểm khác ở cả nam và nữ như ung thư âm đạo, âm hộ, dương vật, ung thư vòm họng và hậu môn. Đặc biệt, chủng HPV 6 và 11 là nguyên nhân gây ra sùi mào gà, một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến.

Vắc xin HPV là loại vắc xin tạo ra các kháng thể giúp chống lại sự xâm nhập và gây bệnh của virus Human Papilloma (HPV) ở người. Bên cạnh phòng ngừa bệnh ung thư cổ tử cung, còn là vắc xin phòng ngừa bệnh u nhú bộ phận sinh dục, sùi mào gà do virus sinh HPV (Human Papilloma Virus) gây ra. [1]

Hiện nay, có 3 loại vắc xin phòng ngừa HPV được sử dụng tại Việt Nam, đó là:

• Vắc xin Gardasil (Mỹ): vắc xin 4 giá, phòng 4 tuýp HPV: 6, 11, 16 và 18.
• Vắc xin Gardasil 9 (Mỹ): vắc xin 9 giá, phòng 9 tuýp HPV: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58.
• Vắc xin Cervarix (Bỉ): vắc xin 2 giá, phòng 2 tuýp HPV: 16 và 18.

Vắc xin HPV là loại vắc xin tạo ra các kháng thể giúp chống lại sự xâm nhập và gây bệnh của virus HPV

2Tiêm phòng ung thư cổ tử cung mấy mũi

Vacxin HPV cần tiêm 2 mũi hoặc 3 mũi. Trong đó, mũi thứ hai cách mũi đầu 1 - 2 tháng, mũi thứ ba cách mũi thứ hai 4 tháng.

Nếu cần điều chỉnh lịch tiêm, liều thứ 2 nên cách liều 1 ít nhất là 1 tháng và liều thứ 3 nên tiêm cách liều thứ 2 ít nhất là 3 tháng.

Trong trường hợp tiêm trễ hơn thì vẫn tiêm bình thường, không cần bổ sung mũi. Tuy nhiên, bạn cần phải tiêm đúng lịch để đảm bảo đáp ứng miễn dịch.

3Độ tuổi tiêm ngừa ung thư cổ tử cung

Vacxin phòng HPV được CDC (Trung tâm phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ) khuyến cáo cho cả nam giới và nữ giới bắt đầu từ 9 tuổi.

Độ tuổi nào được khuyến cáo nên chích ngừa HPV

CDC khuyến nghị tiêm vacxin HPV định kỳ cho tất cả thanh thiếu niên trong độ tuổi 11 – 12 tuổi và tiêm bổ sung trong độ tuổi 13-26 tuổi.

Tại Việt Nam, vacxin được chỉ định tiêm cho bé gái, phụ nữ, bé trai và nam giới từ độ tuổi 9-26 tuổi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tiêm ngừa vacxin cho hiệu quả tốt nhất là từ 9-14 tuổi.

CDC khuyến nghị tiêm vacxin HPV định kỳ cho tất cả thanh thiếu niên trong độ tuổi 11 – 12 tuổi

Độ tuổi nào không được khuyến cáo chích ngừa HPV

Vacxin HPV được Cơ quan Quản lý thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê chuẩn tiêm cho trẻ từ 9 tuổi đến người lớn 45 tuổi, nhưng vacxin HPV không được khuyến nghị cho tất cả người trưởng thành từ 27-45 tuổi.

Bác sĩ nên cân nhắc liệu tiêm vacxin HPV trong độ tuổi này có phù hợp với nhóm đối tượng này không. Trong độ tuổi này vacxin ít mang lại hiệu quả hơn vì nhiều người đã từng bị nhiễm virus HPV.[2]

Vacxin HPV không được khuyến nghị cho tất cả người trưởng thành từ 27-45 tuổi

4Các lưu ý tiêm ngừa ung thư cổ tử cung

Những đối tượng có đủ điều kiện sức khỏe có thể tiêm phòng vắc xin ngừa HPV gây ung thư cổ tử cung, cụ thể với những đặc điểm sau:

• Người khỏe mạnh.
• Chưa nhiễm virus HPV hoặc đã từng nhiễm trước đó.
• Không sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hoặc tiêm phòng vắc xin khác trong vòng 4 tuần trước đó.

Lộ trình tiêm phòng vacxin HPV là 2 mũi hoặc 3 mũi, vậy đối tượng nào sẽ được tiêm 2 mũi và đối tượng nào sẽ tiêm 3 mũi? Cùng tìm hiểu nhé!

Đối tượng nào nên tiêm 2 mũi

Tiêm 2 mũi được CDC khuyến nghị cho những người tiêm mũi đầu tiên trước 15 tuổi. Trong 2 mũi đó, mũi thứ 2 tiêm sau mũi đầu tiên 6 - 12 tháng. Khoảng cách tối thiểu giữa mũi thứ nhất và mũi thứ 2 là 5 tháng. Không cần tiêm lặp lại nếu lịch tiêm chủng bị gián đoạn.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khả năng miễn dịch khi tiêm 2 mũi vacxin ở trẻ từ 9 - 14 tuổi đạt hiệu quả bảo vệ tốt hơn so với các độ tuổi khác.

Tiêm 2 mũi được CDC khuyến nghị cho những người tiêm lần đầu tiên trước 15 tuổi

Đối tượng nào nên tiêm 3 mũi

CDC khuyến nghị tiêm 3 mũi đối với những người tiêm mũi đầu tiên sau 15 tuổi. Trong đó, mũi 2 nên tiêm sau mũi đầu 1 - 2 tháng và mũi 3 tiêm sau mũi đầu tiên 6 tháng.

Khoảng cách tối thiểu là 4 tuần giữa liều thứ nhất và liều thứ hai, 12 tuần giữa liều thứ hai và liều thứ ba và 5 tháng giữa liều thứ nhất và liều thứ ba. Không cần tiêm lặp lại nếu lịch tiêm chủng bị gián đoạn.

CDC khuyến nghị tiêm 3 mũi đối với những người trên 15 tuổi tiêm lần đầu tiên

Người đã quan hệ tình dục có tiêm được không?

Đã quan hệ tình dục hay đã từng nhiễm virus HPV vẫn có thể tiêm vacxin tuy nhiên hiệu quả phòng bệnh sẽ không cao như ở những đối tượng khác. Thực tế virus HPV rất dễ tái nhiễm bệnh, nhưng miễn dịch tự nhiên của cơ thể không thể phòng ngừa nguy cơ tái nhiễm.

Virus HPV có rất nhiều chủng loại, việc tiêm phòng sẽ giúp ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm các chủng virus HPV khác có trong vacxin.[3]

Người đã quan hệ tình dục hay đã từng nhiễm virus HPV vẫn có thể tiêm vacxin

3Đối tượng chống chỉ định tiêm phòng HPV

Vắc xin phòng HPV chống chỉ định cho một số đối tượng sau:

• Người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong vắc xin phòng HPV hoặc đã có phản ứng dị ứng đe doạ tính mạng với liều vắc xin phòng HPV đã tiêm trước đó.
• Người bị dị ứng với men (Gardasil và Gardasil 9).
• Phụ nữ mang thai. Do vậy, nếu bạn được chẩn đoán mang thai sau khi bắt đầu liệu trình tiêm thì cần tạm hoãn lịch tiêm tiếp theo và sẽ tiếp tục hoàn thành liệu trình sau khi sinh con. [4]

Ngoài ra những đối tượng đang mắc bệnh trung bình hoặc nặng, có sốt hoặc không, cũng nên hoãn lịch tiêm cho đến khi hết bệnh.

Phụ nữ mang thai không được khuyến cáo tiêm vắc xin phòng HPV

4Các địa điểm tiêm phòng HPV uy tín

Trung tâm kiểm soát bệnh tật CDC

Trung tâm kiểm soát bệnh tật CDC là trung tâm trực thuộc Sở Y tế, có chức năng tham mưu và tổ chức thực hiện hoạt động chuyên môn về phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm; bệnh không lây nhiễm và các dịch vụ y tế khác phù hợp với lĩnh vực chuyên môn trên địa bàn.

Tuỳ vào Trung tâm kiểm soát bệnh tật ở mỗi khu vực khác nhau sẽ có dịch vụ tiêm vắc xin phòng HPV khác nhau. Trung tâm kiểm soát bệnh tật CDC thành phố HCM phục vụ 2 loại vắc xin phòng HPV, đó là:

Phòng tiêm chủng CDC

Trung tâm tiêm chủng VNVC

Trung tâm tiêm chủng VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng cao cấp đầu tiên tại Việt Nam, có hệ thống cơ sở trải dài từ Nam ra Bắc, là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam sở hữu hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh, đảm bảo tất cả các loại vắc xin luôn được bảo quản một cách tốt nhất.

Tại đây, các dịch vụ tiêm vắc xin được niêm yết giá một cách rõ ràng trên website nhằm tạo thuận lợi cho khách hàng trong quá trình tìm hiểu và so sánh giữa các địa điểm với nhau. Hiện nay, trung tâm tiêm chủng VNVC phục vụ 2 loại vắc xin phòng HPV, đó là:

Trung tâm tiêm chủng VNVC

Phòng tiêm chủng SAFPO

Hệ thống SAFPO là chuỗi phòng tiêm chất lượng cao được sáng lập bởi AMV Group- tập đoàn y tế AMV, với mạng lưới gần 38 phòng tiêm trên toàn quốc. Hiện nay, tại SAFPO chỉ phục vụ 1 loại vắc xin phòng HPV là Gardasil 4 giá.

Phòng tiêm chủng SAFPO

Viện Pasteur

Viện Pasteur là một trong những trung tâm nghiên cứu hàng đầu về sinh học, vi sinh vật, dịch bệnh và vắc xin có trụ sở chính tại Paris. Tại Việt Nam chúng ta có 4 cơ sở Viện Pasteur được đặt tại Hà Nội, Lâm Đồng, Khánh Hoà và thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện tại viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh đang phục vụ vắc xin phòng HPV loại Gardasil 4 giá.

Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh

5Các tác dụng phụ của vắc xin phòng HPV

Tuỳ vào mỗi thể trạng cá nhân khác nhau mà có thể gặp một số phản ứng phụ sau khi tiêm vắc xin. Các phản ứng sau tiêm vắc xin phòng HPV thường nhẹ và phổ biến như:

• Đau, đỏ hoặc sưng ở cánh tay nơi tiêm thuốc.
• Sốt.
• Chóng mặt hoặc ngất xỉu.
• Nhức đầu hoặc cảm thấy mệt mỏi.
• Buồn nôn.
• Đau cơ hoặc khớp.

Các tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm vắc xin phòng HPV

Qua bài viết trên, có thể thấy được việc tiêm phòng vacxin HPV cho cả bé gái và bé trai từ sớm là biện pháp chủ động, an toàn và hiệu quả ngăn ngừa ung thư cổ tử cung hay các bệnh do virus HPV gây ra. Và độ tuổi tiêm phòng vacxin HPV mang lại hiệu quả phòng bệnh cao nhất. Hãy chia sẻ thông tin hữu ích này cho người thân và bạn bè xung quanh bạn nhé!