9 mẹo trước khi đi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và lưu ý bố mẹ cần biết

Tiêm chủng là biện pháp hiệu quả nhằm tăng sức đề kháng của trẻ nhỏ trong khi hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Hãy cùng tìm hiểu một vài mẹo trước khi đi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh giúp ba mẹ chủ động và có sự chuẩn bị tốt hơn cho bé nhé!

1Trước khi tiêm phòng cho trẻ nên làm gì?

Tiêm phòng cho trẻ ở những địa điểm tiêm phòng uy tín

Điều đầu tiên mà ba mẹ cần lưu ý trước khi tiêm phòng cho trẻ là địa điểm tiêm phòng. Cha mẹ có thể đăng ký tiêm phòng cho trẻ tại các bệnh viện, phòng khám có dịch vụ tiêm ngừa hoặc đặt hẹn trước để tiết kiệm thời gian.

Ngoài ra, cha mẹ có thể đưa trẻ đến các địa điểm trạm y tế phường, quận tại địa phương để đăng ký tiêm ngừa cho trẻ. Tuy nhiên, những địa điểm tiêm của nhà nước chỉ tiêm chủng 1 ngày trong tháng, do đó bố mẹ cần tìm hiểu để nắm lịch tiêm chủng và đi đúng hẹn.

Ba mẹ nên đặt hẹn trước tại các địa điểm tiêm uy tín để tiết kiệm thời gian

Trao đổi trước với bác sĩ hoặc y tá

Tiêm chủng là một biện pháp bảo vệ sức khỏe vô cùng quan trọng đối với trẻ em. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng có thể tiêm được.

Có những trường hợp đặc biệt, sức khỏe của bé chưa ổn định hoặc bé đang dùng thuốc, sẽ không nên tiêm. Vì vậy, trước khi đưa bé đi tiêm, bố mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn kỹ lưỡng nhé.[1]

Ba mẹ cần liên hệ với cơ sở y tế để trao đổi tình trạng sức khỏe của bé

Lưu giữ các thông tin, giấy tờ quan trọng

Sổ tiêm chủng là tài liệu quan trọng, ghi nhận toàn bộ lịch trình tiêm chủng của trẻ. Việc chuẩn bị đầy đủ sổ tiêm chủng trước khi đến cơ sở tiêm chủng là điều cần thiết.

Bên cạnh đó, việc kiểm tra kỹ lưỡng các thông tin ghi trên sổ như tên vắc xin, liều lượng, ngày tiêm là vô cùng quan trọng để đảm bảo tính chính xác và tránh những sai sót đáng tiếc.[1]

Ba mẹ cần mang theo sổ tiêm chủng để theo dõi chi tiết quá trình tiêm chủng của bé

Tiêm chủng đúng thời điểm

Theo các chuyên gia y khoa, nếu các mũi tiêm trễ, không đúng so với lịch chuẩn, tiêm mũi sau quá xa so với mũi đầu có thể khiến hiệu quả phòng bệnh cho trẻ bị giảm đi.

Bên cạnh đó, trong thời gian tiêm ngừa trễ, cơ thể của trẻ sẽ có lỗ hổng miễn dịch đối với căn bệnh đang cần tiêm ngừa và khiến trẻ dễ mắc phải các bệnh truyền nhiễm.

Chính vì thế, ba mẹ cần đưa con trẻ đi tiêm đúng ngày, đúng thời điểm tiêm mũi đầu hoặc mũi nhắc lại để bé có thể miễn dịch tốt với các loại bệnh nguy hiểm.

Không tiêm phòng khi bé đang sốt

Nếu bé đang biểu hiện sốt, cha mẹ cần đưa bé đến các cơ sở khám bệnh gần nhất để điều trị. Tuyệt đối không cho bé đi tiêm ngừa trong thời gian này. Sau khi bé đã hạ sốt, phụ huynh cần liên hệ với các bác sĩ có chuyên môn để được hướng dẫn và tư vấn cho bé tiêm phòng.

Đảm bảo cho bé ăn uống đủ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng trước khi tiêm chủng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Phụ huynh nên cho trẻ ăn uống đầy đủ và cân đối, tránh cho trẻ ăn quá no hoặc quá đói.

Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng cân bằng của người mẹ cũng rất quan trọng, giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ thông qua sữa mẹ.

Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để bé có sức đề kháng tốt hơn

Cho bé mặc quần áo rộng, vệ sinh sạch sẽ

Trước khi đưa bé đi tiêm, bố mẹ nên cho bé mặc quần áo sơ sinh rộng rãi, thoải mái, tốt nhất nên chọn quần áo có thể bộc lộ tay chân để bác sĩ dễ dàng tiêm thuốc cho bé.

Bên cạnh đó, bố mẹ cần phải vệ sinh sạch sẽ cho bé trước khi đi tiêm, đặc biệt là vị trí tiêm để tránh bị nhiễm trùng và nên chuẩn bị sẵn bỉm hoặc khăn ướt để thay cho bé nếu cần.[1]

Ba mẹ nên cho bé mặc đồ rộng và thoáng mát để thuận tiện cho bác sĩ tiêm

Cho bé ăn đồ có vị ngọt

Đồ ngọt thường được cho là có tác dụng làm dịu trẻ sơ sinh và giảm cảm giác đau khi tiêm chủng. Tuy nhiên, đối với trẻ đang bú mẹ, đặc biệt là trẻ đã được tiêm vắc xin rotavirus, việc bổ sung thêm đường là không cần thiết bởi vì sữa mẹ và vắc xin rotavirus đã cung cấp đủ vị ngọt để an ủi bé.

Cho bé ăn đồ ngọt để giúp bé dễ chịu hơn

Trấn an, giúp trẻ bình tĩnh

Giữ cho trẻ bình tĩnh cũng là một trong những mẹo trước khi đi tiêm phòng cho trẻ mà phụ huynh cần nên biết. Trẻ em thường hay quấy khóc khi đến nơi lạ, nơi đông người hoặc do sợ bác sĩ, sợ bệnh viện.

Chính vì thế, ba mẹ cần nhẹ nhàng, âu yếm, trấn an bé trước và trong quá trình tiêm chủng. Mẹ có thể mang theo những đồ chơi mà bé thích. Mẹ cũng có thể hát cho con nghe hoặc nói chuyện với con để đánh lạc hướng bé, giúp bé ít sợ hơn. Từ đó, quá trình tiêm phòng cũng dễ dàng hơn cho cả ba mẹ và bác sĩ.

Phân tán sự chú ý của bé để bé bình tĩnh, ít sợ và đau hơn

2Trường hợp cần hoãn và chống chỉ định khi tiêm ngừa

Các trường hợp chống chỉ định tiêm ngừa cho trẻ sơ sinh

Tiêm ngừa cho trẻ sơ sinh có thể bị chống chỉ định trong các trường hợp sau:

Trẻ bị giảm miễn dịch là đối tượng chống chỉ định với vắc xin sống giảm độc lực.
Các trường hợp chống chỉ định đối với từng loại vắc xin do nhà sản xuất hướng dẫn.
Có tiền sử phản vệ độ III trở lên sau tiêm chủng vắc xin lần trước (có cùng thành phần).
Trường hợp có tiền sử lồng ruột: Chống chỉ định với vắc xin Rota.
Trường hợp mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh: Chống chỉ định với vắc xin OPV.

Các trường hợp tạm hoãn tiêm ngừa cho trẻ sơ sinh

Các trường hợp tạm hoãn tiêm ngừa bố mẹ cần theo dõi và thăm khám đến khi trẻ khỏe mạnh trước khi tiếp tục chương trình tiêm vắc xin, bao gồm các tình trạng dưới đây:

Có tình trạng suy chức năng các cơ quan (như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy thận, suy gan, suy giảm ý thức...).
Mắc các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng.
Sốt ≥ 38°C hoặc hạ thân nhiệt ≤ 35,5°C (đo nhiệt độ tại nách).
Trẻ có cân nặng < 2000g.
Nghi ngờ mắc hoặc mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh chưa xác định được mức độ hoặc mắc suy giảm miễn dịch thể nặng.
Trẻ sinh non có tuổi thai <34 tuần tạm hoãn tiêm vắc xin phòng lao (BCG).
Trẻ sinh non có tuổi thai <34 tuần: Nếu mẹ có HBsAg (-) tạm hoãn tiêm vắc xin viêm gan B sơ sinh.
Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong tuổi sơ sinh (trừ kháng huyết thanh viêm gan B): tạm hoãn tiêm chủng vắc xin sống giảm độc lực.
Mắc các bệnh bẩm sinh hoặc bệnh mạn tính ở tim, phổi, hệ thống tiêu hóa, tiết niệu, máu, thần kinh, ung thư chưa ổn định: chuyển khám sàng lọc, tiêm chủng tại bệnh viện. [2]

Khi bé bị mắc các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng cần hoãn tiêm chủng

3Chăm sóc và theo dõi trẻ sau tiêm

Sau khi được tiêm vắc xin, phụ huynh không nên đưa bé về nhà sớm mà cần ở lại để theo dõi tình trạng sức khỏe 30 phút, ba mẹ nên quan sát các dấu hiệu bất thường ở bé.

Khi gặp trường hợp trẻ bị sốc, sốt cao hoặc co giật, phụ huynh cần đưa đến gặp bác sĩ ngay lập tức để có biện pháp xử trí kịp thời.

Nếu trẻ không xuất hiện dấu hiệu trên sau khi tiêm thì cha mẹ có thể đưa con về nhà. Tuy nhiên, bạn vẫn nên theo dõi và giám sát trẻ liên tục trong 24 giờ. Cha mẹ cần chú ý tới nhiệt độ cơ thể trẻ, tình trạng ăn ngủ, phát ban, khó thở hoặc các biểu hiện lạ tại vùng tiêm.

Trẻ sau khi tiêm vắc xin nên được chăm sóc chu đáo, phụ huynh hãy cho trẻ uống thêm sữa và nhiều nước. Đồng thời để trẻ nghỉ ngơi thoải mái và dùng thuốc hạ sốt theo chỉ dẫn từ bác sĩ.

Ba mẹ nên theo dõi bé tại điểm 30 phút sau khi tiêm