Nấm móng là tình trạng móng bị nhiễm trùng do nấm và thường gặp vào mùa mưa. Bệnh gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh vì vừa gây đau, nhức, khó chịu vừa làm biến dạng móng.
1Bệnh nấm móng là gì?
Nấm móng là bệnh nhiễm trùng móng chân, tay do nấm gây ra. Đây là bệnh rất phổ biến, ước tính khoảng 14% dân số mắc bệnh nấm móng.
Bệnh thường gặp ở những người thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt như làm ruộng, đầu bếp, chăn nuôi.
Nấm dễ phát triển ở điều kiện nóng, ẩm do đó mùa mưa là thời điểm dễ mắc bệnh. Bệnh làm cho móng tay người bệnh trở nên hư hủy, nung mủ, đau nhức gây ảnh hưởng đến chất lượng cuốc sống, công việc hằng ngày.
Nấm móng gây tổn thương trên các móng và gây biến dạng chúng
2Nguyên nhân gây nấm móng
Bệnh do nhiều nhiều loại vi nấm gây ra, có thể phân thành hai nhóm chính là:
- Nấm men Candida có thể xâm lấn vào móng đã bị tổn thương trước đó do nhiễm trùng hoặc chấn thương. Khi nhiễm nấm men, tổn thương lan từ vùng chân móng đi ra và viêm quanh móng.
- Nấm sợi Dermatophytes chiếm khoảng 60 đến 80% trường hợp nhiễm nấm móng. Nhiễm loại nấm này với đặc trưng là tổn thương tấn công từ bờ vào và không bị viêm quanh móng.
Khi xuất hiện những vết thương nhỏ ở quanh móng hoặc vết nứt ở kẽ móng thì nấm có thể xâm nhập gây bệnh.
Bệnh do nấm còn có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với người bị bệnh, do đó nên hạn chế dùng chung các vật dụng cá nhân như vớ, giày, găng tay, khăn.
Vết thương ở móng sẽ tạo điều kiện cho nấm xâm nhập gây bệnh
3Yếu tố nguy cơ gây nấm móng
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển nấm móng bao gồm:
- Người lớn tuổi (trên 65 tuổi).
- Lưu thông máu kém đến các chi (bệnh mạch máu ngoại biên).
- Mắc bệnh tiểu đường.
- Mắc bệnh về da có ảnh hưởng đến móng như vảy nến.
- Suy giảm hệ thống miễn dịch.
- Người mang giày nhiều (do đổ nhiều mồ hôi, gây ẩm ướt ở chân).
- Thường xuyên tới nơi công cộng có môi trường ẩm ướt như: đi hồ bơi công cộng, đi tập gym.
- Có các tổn thương nhỏ trên da hoặc móng tay.
- Để móng tay, móng chân ẩm ướt trong một thời gian dài.
Người thường xuyên mang giày có nguy cơ mắc nấm móng
4Triệu chứng nấm móng
Nấm móng làm cho bề mặt móng bị xù xì, phủ một lớp vảy mịn như cám. Móng dễ bị gãy, nứt, có các tổn thương màu vàng hoặc đốm đen. Phần niêm mạc dưới móng cũng bị tổn thương, làm cho móng bị tróc.
Khi nhiễm nấm men sẽ có các tổn thương từ vùng chân móng đi ra và có viêm quanh móng. Còn nhiễm nấm sợi, các tổn thương đi từ bờ vào và không bị viêm quanh móng. Tổn thương sẽ lây lan sang các móng xung quanh nếu người bệnh không điều trị kịp thời.
Nấm móng khiến người bệnh cảm thấy đau nhức, ngứa ngáy ở móng. Người bệnh gãi hay tự tác động vào móng càng làm cho tổn thương nặng hơn, sưng đỏ và có thể có mủ.
Nấm móng làm bề mặt móng xù xì, đổi màu và có thể nứt, gãy móng
5Biến chứng của bệnh nấm móng
Nấm móng có thể lây từ móng này sang móng khác và cả những vùng khác trên cơ thể như vùng da xung quanh bẹn, đùi trong, khe hở mông hoặc vùng da trên đầu.
Khi da bị tổn thương do nấm, đây là cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng thứ phát. Nguy cơ nhiễm trùng thường cao hơn ở người bị bệnh tiểu đường và bao gồm các biến chứng sau đây:
6Chẩn đoán bệnh nấm móng
Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng dựa vào các triệu chứng bên ngoài như: màu sắc móng, tình trạng viêm nhiễm, đặc điểm tổn thương.
Tuy nhiên, điều này sẽ không thể chẩn đoán chính xác bệnh nấm móng mà cần kết hợp với một số xét nghiệm khác.
Soi tươi
Soi tươi với dung dịch KOH (Kali Hydroxid) là phương pháp được sử dụng phổ biến xác định người bệnh có nhiễm nấm hay không.
Sau khi phết mẫu da, móng với KOH sẽ tiến hành ly giải keratin (thành phần chính của da, móng). Bác sĩ sẽ xác định được thành phần nấm bằng kính hiển vi.
Mẫu bệnh phẩm được soi dưới kính hiển vi
Cấy nấm hoặc PCR
Nuôi cấy nấm hoặc PCR (kỹ thuật phản ứng chuỗi polymerase) để xác định nguyên nhân gây nhiễm trùng.
Phương pháp này hữu ích trong các trường hợp nhiễm nấm không điển hình hoặc nghi ngờ nhiễm trùng do nguyên nhân khác.
Sinh thiết
Phẫu thuật lấy một phần bản móng và tổ chức da dưới móng để làm xét nghiệm mô bệnh học. Phương pháp này được chỉ định khi nghi ngờ ung thư qua sự biến đổi màu sắc bất thường của móng.
7Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Bạn cần đến gặp bác sĩ, nếu sau khi tự chăm sóc móng bị đổi màu, dày lên bất thường, biến dạng hoặc có các biểu hiện sau:
- Chảy máu quanh móng.
- Sưng, đau quanh móng.
- Đi lại khó khăn.
Ngoài ra, nếu đang mắc bệnh tiểu đường, bạn cần đến gặp ngay bác sĩ vì bệnh tiểu đường có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.
Nơi khám chữa bệnh da liễu uy tín
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Da liễu. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu TP. Hồ Chí Minh, Đơn vị Da liễu – Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Khoa Da liễu – Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM.
- Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung ương Hà Nội, Bệnh viện Da liễu Hà Nội, Khoa Da liễu - Bệnh viện Bạch Mai.
8Điều trị nấm móng
Thuốc kháng nấm đường uống
Thuốc kháng nấm đường uống chỉ được sử dụng khi có chỉ định từ bác sĩ, các lựa chọn gồm: terbinafin, itraconazol, fluconazol. Tùy vào mức độ nhiễm trùng, bạn có thể sử dụng thuốc từ vài tuần đến vài tháng.
Các thuốc này có thể gây ảnh hưởng đến gan của bạn và tương tác với các loại thuốc khác ví dụ như: thuốc chống tăng huyết áp (chẹn beta), thuốc chống trầm cảm (bupropion, doxepin, clomipramin).
Trước khi dùng, bạn nên xét nghiệm chức năng gan và trong thời gian điều trị cứ 1 đến 2 tháng nên xét nghiệm lại ít nhất một lần:
- Nếu bất thường và/hoặc kèm theo những biểu hiện rối loạn chức năng khác thì cần ngừng thuốc và gặp bác sĩ để có biện pháp điều trị phù hợp.
- Nếu bình thường, bạn nên kiên trì uống thuốc theo đúng phác đồ của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất vì thời gian điều trị nấm móng thường kéo dài.
Sử dụng thuốc kháng nấm bằng đường uống trong khoảng vài tuần đến vài tháng
Thuốc kháng nấm tại chỗ
Sử dụng kết hợp thuốc kháng nấm bôi tại chỗ với thuốc kháng nấm đường uống sẽ mang lại hiệu quả điều trị cao. Một số thuốc bôi tại chỗ có thể lựa chọn là: ciclopirox, terbinafin, efinaconazol, naftifin.
Kết hợp thêm thuốc bôi tại chỗ giúp nâng cao hiệu quả điều trị nấm móng
Điều trị laser
Đây là phương pháp điều trị khá hiện đại, sử dụng công nghệ ánh sáng để tiêu diệt nấm. Tuy nhiên, tỷ lệ chữa khỏi từ phương pháp này thấp hơn so với điều trị bằng thuốc uống và thuốc bôi tại chỗ.
Ánh sáng laser giúp hỗ trợ tiêu diệt mầm bệnh nấm móng
Phẫu thuật
Nếu các phương pháp điều trị trên đều không hiệu quả hoặc bạn bị đau nhiều thì bác sĩ sẽ loại bỏ móng bị bệnh bằng phẫu thuật.
Sau đó, móng khỏe mạnh mới sẽ phát triển và thay thế, có thể mất thời gian hơn một năm để phục hồi.
9Phòng ngừa nấm móng
Để phòng ngừa nấm móng, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:
- Tránh đi chân trần tại các khu vực chung, ẩm ướt như phòng tắm công cộng, phòng thay đồ, bể bơi.
- Hạn chế các tổn thương nhỏ ở ngón tay vì nấm có thể xâm nhập từ đây.
- Giữ cho bàn tay, bàn chân sạch sẽ, khô ráo.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân như vớ, giày, khăn tay với người khác.
- Cắt ngắn móng tay, móng chân.
- Sử dụng bộ chăm sóc móng riêng và vệ sinh dụng cụ trước, sau cắt tỉa móng.
- Thay vớ, giày khi đổ mồ hôi.
- Mang giày vừa vặn, không nên quá lỏng hoặc quá chật quanh ngón chân.
- Ăn nhiều rau xanh, củ quả và tăng cường vitamin, khoáng chất để nâng cao sức đề kháng và tốt cho da, móng.
Cắt, tỉa móng gọn gàng, sạch sẽ để phòng tránh bệnh nấm móng
Xem thêm:
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đến quý bạn đọc thông tin về bệnh nấm móng. Hãy giữ cho tay, chân sạch sẽ, khô ráo cũng như thay vớ, giày nếu chúng bị ẩm để hạn chế bị nhiễm nấm móng nhé!
Nguồn: Mayoclinic, NCBI, NHS, WebMD
