Thủng vách ngăn mũi có thể gây rối loạn lưu thông khí khi hít thở, thở khò khè, chảy máu mũi hoặc đau mũi. Cùng tìm hiểu về bệnh thủng vách ngăn mũi qua bài viết dưới đây nhé!
1Thủng vách ngăn mũi là gì?
Vách ngăn mũi là cấu trúc mỏng được hình thành từ 1 mảnh nhỏ xương sọ, xương lá mía và sụn mũi ở phía trước. Nó có vai trò ngăn cách giữa lỗ mũi hai bên, giúp quá trình hít thở diễn ra bình thường.
Thủng vách ngăn mũi là tình trạng khiếm khuyết về độ dày của vách tạo ra các lỗ thủng với kích thước khác nhau gây ảnh hưởng đến lưu thông không khí. Phần lớn lỗ thủng vách ngăn mũi xuất hiện ở vùng sụn mỏng phía trước.[1][2]
Thủng vách ngăn mũi là tình trạng xuất hiện lỗ thủng trên vách ngăn cách 2 lỗ mũi
2Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến thủng vách ngăn mũi
Bất kỳ yếu tố nào có nguy cơ làm tổn thương đến cấu trúc bình thường của mũi đều có thể là nguyên nhân gây thủng vách ngăn mũi. Một số nguyên nhân phổ biến gây thủng vách ngăn mũi gồm:
- Chấn thương mũi sau tai nạn, va chạm mạnh vào vùng hàm mặt.
- Xuất hiện kháng thể tự miễn tấn công cấu trúc vách ngăn mũi như bệnh u hạt Wegener.
- Tiếp xúc với khói hóa chất như thủy ngân, axit sulfuric, bụi thủy tinh, axit cromic.
- Sau mắc một số bệnh nhiễm trùng gồm lao, giang mai, nấm.
- Lạm dụng các loại thuốc xịt mũi chứa corticoid, chất co mạch.
- Ảnh hưởng của các thủ thuật y tế như đặt ống thông dạ dày, phẫu thuật mũi.
Ngoài ra, người bệnh mắc suy giảm miễn dịch sẽ có nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nhiễm trùng, tai mũi họng nên thường dễ bị thủng vách ngăn mũi hơn bình thường.[3][4][2]
Lạm dụng thuốc xịt mũi có thể gây thủng vách ngăn mũi
3Biểu hiện thủng vách ngăn mũi
Tùy theo số lượng, kích thước và vị trí của lỗ thủng tại vách ngăn mũi mà người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau. Một số biểu hiện chính của bệnh thủng vách ngăn mũi gồm:
- Chảy máu mũi thường xuyên.
- Thở khò khè kéo dài.
- Cảm giác nghẹt mũi, đau nhức mũi.
- Mũi chảy dịch mủ hôi.
- Với những bệnh nhân có nhiều lỗ thủng kích thước nhỏ, biểu hiện của bệnh thường mơ hồ nhưng hay xuất hiện tình trạng nghe thấy tiếng huýt sáo khi hít thở.[3][1][2]
Chảy máu mũi là triệu chứng có thể gặp ở bệnh nhân thủng vách ngăn mũi
4Biến chứng thủng vách ngăn mũi
Thủng vách ngăn mũi là bệnh lý cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh những biến chứng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh như:
- Dịch mủ từ mũi chảy xuống họng làm tăng nguy cơ viêm họng, viêm thanh quản.
- Lỗ thủng ngày càng lớn, xơ hóa hoặc hình thành sẹo xấu.
- Tắc mũi hoặc khò khè kéo dài khiến người bệnh khó chịu.
- Với lỗ thủng lớn có thể phá hủy cấu trúc của vách ngăn mũi gây biến dạng mũi.[1]
5Chẩn đoán thủng vách ngăn mũi
Bác sĩ có thể kết hợp nhiều kỹ thuật thăm khám và phương tiện cận lâm sàng hỗ trợ để chẩn đoán bệnh thủng vách ngăn mũi và phân biệt với các bệnh lý mũi có triệu chứng tương tự như lệch vách ngăn mũi, viêm mũi dị ứng. Một số phương pháp chẩn đoán bệnh gồm:
Lâm sàng
Quá trình thăm khám lâm sàng có thể giúp bác sĩ định khu tổn thương và xác định mức độ nặng của thủng vách ngăn mũi thông qua:
- Hỏi tiền sử: các chấn thương, phẫu thuật mũi họng trước đây, thói quen dùng thuốc xịt mũi.
- Bệnh sử: hỏi về thời điểm xuất hiện triệu chứng chảy máu mũi, thở khò khè, đau mũi và tiến triển của chúng.
- Khám lâm sàng: bác sĩ sẽ sử dụng đèn soi và mỏ vịt mũi để quan sát cấu trúc của vách ngăn mũi.
Cận lâm sàng
Nội soi tai mũi họng là phương pháp cận lâm sàng có giá trị cao trong việc chẩn đoán thủng vách ngăn mũi. Nhờ camera nhỏ chuyên dụng ở đầu của dụng cụ nội soi, bác sĩ có thể quan sát được:
- Vị trí, kích thước và số lượng lỗ thủng.
- Tình trạng sẹo hóa và cấu trúc của vách ngăn mũi.
- Các tổn thương kèm theo trong khoang mũi khiến bệnh thủng vách ngăn mũi trở lên nghiêm trọng.
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số cận lâm sàng bổ trợ như:
- Xét nghiệm máu.
- Chụp cắt lớp vi tính hàm mặt.
- Chụp X-quang ngực thẳng.
Nội soi mũi là phương pháp giúp chẩn đoán xác định bệnh
Phân loại bệnh
Việc phân loại thủng vách ngăn mũi sẽ giúp bác sĩ xây dựng phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân cụ thể. Tùy theo kích thước lỗ thủng mà bệnh được chia thành 3 loại gồm:
- Lỗ thủng nhỏ: khi đường kính lỗ thủng vách ngăn dưới 0,5cm.
- Lỗ thủng trung bình: đường kính lỗ thủng từ 0,5 - 2cm.
- Lỗ thủng lớn: đường kính lỗ thủng trên 2cm.[5][3][1][2]
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Bệnh thủng vách ngăn mũi giai đoạn sớm, kích thước lỗ thủng thường ít biểu hiện làm người bệnh chủ quan không đi khám. Điều này làm cho bệnh ngày càng nặng và khiến việc điều trị khó khăn hơn. Vì thế, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm khi có các dấu hiệu sau:
- Đau nhức mũi.
- Thở khò khè liên tục kể cả khi ngủ.
- Chảy máu mũi.
- Ngửi thấy mùi hôi trong mũi.
Nơi thăm khám và điều trị thủng vách ngăn mũi
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Tai mũi họng. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Tai - Mũi - Họng Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Tai - Mũi - Họng Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung ương 108.
7Điều trị thủng vách ngăn mũi
Việc lựa chọn phương pháp điều trị thủng vách ngăn mũi phụ thuộc vào mức độ bệnh, kích thước lỗ thủng của từng bệnh nhân. Một số biện pháp điều trị bệnh phổ biến gồm:
Điều trị nội khoa
Phần lớn các biện pháp điều trị nội khoa thường giúp làm giảm triệu chứng, hạn chế bệnh nặng thêm chứ không thể điều trị dứt điểm lỗ thủng vách ngăn. Một số biện pháp điều trị nội khoa hay gặp như:
- Loại bỏ các tác nhân gây bệnh như thuốc xịt mũi, các loại hóa chất hít độc hại, không ngoáy mũi, không hút thuốc lá.
- Sử dụng nước muối sinh lý để rửa và làm sạch mũi hàng ngày.
- Dùng máu tạo độ ẩm không khí để tránh khô, ngứa mũi, tắc mũi.
- Thuốc kháng sinh dạng mỡ bôi trên lỗ thủng vách ngăn để tránh nhiễm trùng.
- Sử dụng nút bịt lỗ thủng vách mũi chuyên dụng để hạn chế triệu chứng của bệnh.
Không hút thuốc lá có thể giúp giảm triệu chứng của thủng vách ngăn mũi
Phẫu thuật
Phương pháp phẫu thuật là biện pháp điều trị đặc hiệu giúp loại bỏ hoàn toàn lỗ thủng vách mũi. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành khâu vá, sửa chữa lỗ thủng hoặc sử dụng các dụng cụ bít lỗ thủng trong trường hợp lỗ thủng quá lớn.[5][3][2]
Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh thủng vách ngăn mũi. Bạn hãy thường xuyên quan sát và phát hiện các triệu chứng bất thường của mũi để kịp đến khám và điều trị nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
