Rách gân cơ nhị đầu: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Rách gân cơ nhị đầu là chấn thương gân cơ phổ biến ở vùng cánh tay do vận động quá mức hoặc xoắn vặn tay. Người bệnh thường bị bầm tím bắp tay và hạn chế vận động. Cùng tìm hiểu về bệnh rách gân cơ nhị đầu qua bài viết dưới đây nhé!

1Rách gân cơ nhị đầu là gì?

Cơ nhị đầu là một cơ lớn vùng mặt trước cánh tay. Phần cơ phía trên được chia thành 2 gân bám ở mỏm quạ xương bả vai và đầu trên xương cánh tay. Phía dưới cơ nhị đầu được chia thành 1 gân bám ở xương cẳng tay và 1 trẽ cân nằm vắt qua mặt trước khuỷu tay.

Rách gân cơ nhị đầu là tình trạng tổn thương khiến phần gân của cơ này không liên tục. Từ đó dẫn đến biểu hiện đau đớn và hạn chế vận động vùng cánh tay và cẳng tay. Bệnh có thể xảy ra đơn độc hoặc kèm theo các chấn thương khác như:

• Viêm khớp vai.
• Đông cứng vai.
• Trật khớp vai.[1]

Rách gân cơ nhị đầu có thể gây đau, hạn chế vận động cánh tay

2Nguyên nhân gây rách gân cơ nhị đầu

Rách gân cơ nhị đầu có thể xảy ra đột ngột sau một va chạm mạnh hoặc từ từ dưới tác động của các tổn thương kéo dài mang tính chất chu kỳ. Một số nguyên nhân chính của bệnh bao gồm:

Chấn thương

Người bệnh có thể bị rách gân cơ nhị đầu sau tai nạn khi xách hoặc kéo một vật quá nặng. Khi đó, lực tác động lên các gân của cơ nhị đầu vượt quá khả năng chịu đựng của nó và dẫn đến giãn hoặc đứt, rách.

Sử dụng cơ quá mức

Nguyên nhân này thường gặp ở những vận động viên thể thao khi tập luyện căng thẳng và liên tục. Các chuyển động lặp đi lặp lại khi tập luyện có thể ảnh hưởng từ từ lên các gân cơ khiến chúng yếu dần và rách.

Sử dụng cơ quá mức có thể gây ra rách gân cơ nhị đầu

Các yếu tố nguy cơ

Bên cạnh các nguyên nhân trực tiếp gây rách gân cơ nhị đầu. Một số yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh như:

• Tuổi: ở người cao tuổi, hoạt động của các mô liên kết bị giảm đi đáng kể, trong đó có hệ thống gân cơ. Từ đó, người cao tuổi sẽ dễ bị rách gân cơ hơn chỉ với lực vận động nhỏ.
• Nghề nghiệp: bệnh có tỷ lệ mắc cao hơn ở những người thường xuyên vận động cánh tay quá mức như công nhân, vận động viên, thợ hồ…
• Chất hóa học, thuốc: bạn sẽ dễ bị rách gân cơ nhị đầu hơn khi thường xuyên lạm dụng thuốc lá, thuốc lào hoặc thuốc chống viêm steroid.[2][3]

3Dấu hiệu rách gân cơ nhị đầu

Tùy vào từng vị trí tổn thương của gân cơ nhị đầu cánh tay mà người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau như:

Đứt gân cơ nhị đầu ở vai

Gân nhị đầu cánh tay ở phía trên thường liên quan đến xương bả vai và đầu trên xương cánh tay. Vì thế, người bệnh thường gặp các biểu hiện như:

• Cảm giác đau nhói ở vùng quanh vai và bắp tay.
• Bầm tím từ đoạn bắp tay lan xuống dưới khuỷu.
• Xuất hiện các cơn chuột rút khi vận động cánh tay quá mức.
• Nghe thấy tiếng sột soạt khi cử động vai.
• Hạn chế vận động khớp vai và sấp ngửa cẳng tay.[2]

Đứt gân cơ nhị đầu cánh tay

Gân nhị đầu ở phía dưới liên quan đến xương cánh tay và khớp khuỷu nên thường xuất hiện các biểu hiện như:

• Sưng nề ở phía trước cánh tay.
• Có thể nhìn thấy một khối cơ tròn, chắc bất thường ở vùng cánh tay.
• Bầm tím khuỷu tay, cẳng tay.
• Hạn chế vận động cẳng tay.[3]

Nhìn thấy khối cơ tròn, chắc bất thường ở cánh tay có thể là triệu chứng của bệnh

4Cách chẩn đoán rách gân cơ nhị đầu

Để chẩn đoán bệnh rách gân cơ nhị đầu, bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp từ lâm sàng đến kỹ thuật cận lâm sàng như:

• Khám lâm sàng: bên cạnh việc khai thác thông tin liên quan đến nghề nghiệp, cơ chế chấn thương, bác sĩ có thể quan sát các bất thường tại vùng cánh tay, thăm khám vận động chủ động và thụ động để đánh giá mức độ bệnh.
• Chụp X-quang: dù không giúp chẩn đoán các tổn thương phần mềm (gân, cơ) nhưng chụp X-quang có thể giúp bác sĩ phát hiện các bất thường tại xương và khớp kèm theo.
• Chụp cộng hưởng từ MRI: nhằm giúp bác sĩ đánh giá được vị trí và mức độ rách của gân cơ nhị đầu cánh tay. Từ đó giúp việc phân loại và điều trị bệnh trở nên dễ dàng hơn.[2]

Chụp X-quang có thể giúp bác sĩ phát hiện các tổn thương kèm theo

5Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Rách gân cơ nhị đầu cánh tay là bệnh lý gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày nên cần được phát hiện sớm. Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay khi phát hiện các dấu hiệu sau:

• Cảm giác đau vùng mặt trước cánh tay sau nâng, kéo vật nặng hoặc sau tập luyện thể thao quá mức.
• Bầm tím kéo dài từ mặt trước vai đến vùng khuỷu.
• Hạn chế vận động vùng vai, cánh tay và cẳng tay.
• Nhìn thấy khối cơ chắc tròn bất thường trên cánh tay.

Nơi khám chữa rách gân cơ nhị đầu

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình, Cơ xương khớp. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ước Quân đội 108.

6Các phương pháp chữa rách gân cơ nhị đầu

Hiện nay, tùy theo nguyên nhân, vị trí và mức độ rách gân cơ nhị đầu mà bác sĩ có thể lựa chọn các phác đồ điều trị khác nhau cho mỗi bệnh nhân phù hợp. Một số phương pháp điều trị chính gồm:

Điều trị không phẫu thuật

Điều trị không phẫu thuật thường được áp dụng với bệnh nhân nhẹ, giai đoạn sớm và vết rách kích thước nhỏ với các biện pháp như:

• Chườm lạnh: bạn có thể dùng túi nước đá chườm vào vùng gân cơ bị tổn thương trong vòng 10 phút một lần nhằm giảm đau nhức hiệu quả.
• Nghỉ ngơi: giúp tạo điều kiện để gân cơ hồi phục.
• Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: nhằm giảm đau và giúp việc thực hiện các biện pháp điều trị khác dễ dàng hơn.
• Vật lý trị liệu: các bác sĩ phục hồi chức năng có thể hướng dẫn bạn tập một số bài tập giúp tăng cường sức mạnh của các cơ vùng vai để giảm tình trạng hạn chế vận động.

Tập vật lý trị liệu là một trong những biện pháp điều trị rách gân cơ nhị đầu

Phẫu thuật

Phương pháp phẫu thuật thường không được áp dụng rộng rãi cho các trường hợp rách gân cơ nhị đầu mà thường chỉ định ở một số bệnh nhân đặc biệt như:

• Người bị đau, hạn chế vận động nghiêm trọng.
• Vận động viên cần hồi phục sức mạnh hoàn toàn.
• Bệnh nhân không đáp ứng với các biện pháp điều trị thông thường.[2]

7Biện pháp phòng ngừa

Để hạn chế khả năng bị rách gân cơ nhị đầu cánh tay, bạn có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa dưới đây:

• Khởi động thật kỹ trước khi tập thể thao để tránh căng gân cơ quá mức, hạn chế rách gân.
• Có thời gian nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ và gân được phục hồi.
• Chú ý các cơn đau khi đang tập thể thao và theo dõi thường xuyên khi gặp triệu chứng bất thường.
• Lựa chọn các môn thể thao vừa sức và phù hợp với độ tuổi.
• Không hút thuốc lá, thuốc lào và các chất kích thích.

Hy vọng bài viết trên đã đem lại cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh rách gân cơ nhị đầu. Bạn hãy hoạt động thể lực vừa sức, tránh các lực tác động quá mức vào vùng cánh tay để hạn chế nguy cơ mắc bệnh nhé!