Sỏi tuyến tiền liệt: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Sỏi tuyến tiền liệt là một bệnh lý đặc trưng ở nam giới gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khoẻ sinh sản. Vậy sỏi tuyến tiền liệt là bệnh gì? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

1Nguyên nhân gây sỏi tuyến tiền liệt?

Do tuổi

Một trong những nguyên nhân được nghiên cứu và chứng minh về việc gây nên bệnh cảnh sỏi tuyến tiền liệt đó chính là tuổi tác. Tuổi càng cao thì nguy cơ xuất hiện bệnh càng lớn và nam giới trên 50 tuổi được xem là đối tượng cần phải cảnh giác với vấn đề sức khỏe này.

Cơ chế giải thích cho hiện tượng trên là tuyến tiền liệt sẽ tăng dần kích thước theo thời gian và sự già đi của cơ thể. Điều đó khiến dịch bên trong tuyến bị ứ đọng, lâu dần gây nên sỏi.

Ngoài ra, tuổi cao cũng đồng nghĩa với việc suy giảm hệ thống miễn dịch khiến các bệnh lý như viêm nhiễm tuyến tiền liệt diễn ra thường xuyên hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho sỏi xuất hiện. [1]

Tuổi càng cao, nguy cơ xuất hiện bệnh sỏi tuyến tiền liệt càng lớn

Do mắc một số bệnh viêm nhiễm

Khi tiền liệt tuyến bị viêm nhiễm, đặc biệt là viêm nhiễm mạn tính do bất kì nguyên nhân bên trong hay ngoài nào sẽ kích hoạt các tế bào sản sinh ra hàng loạt hoạt chất sinh học.

Một trong số những tác động của chúng chính là làm co ống tuyến của tiền liệt tuyến gây tắc nghẽn dịch chất và hình thành nên sỏi. [1]

Viêm nhiễm gây tắc nghẽn ống tuyến dẫn đến hình thành sỏi tuyến tiền liệt

Do lắng đọng nhiều canxi

Lắng đọng canxi cũng là một nguyên nhân gây sỏi tiền liệt tuyến cần phải nhắc đến. Khi canxi lắng đọng quá nhiều tại các ống tuyến sẽ dẫn đến vôi hóa và tắc nghẽn. Sự mất lưu thông dòng dịch chất trong các ống tuyến này chính là lý do khiến sỏi tiền liệt tuyến hình thành.

Ngoài ra, khi tắc nghẽn diễn ra trong thời gian dài, viêm nhiễm sẽ xuất hiện tiếp nối như một hệ lụy. Theo những gì chúng ta đã biết ở trên thì đây cũng chính là một trong những nguyên nhân gây nên sỏi tại tiền liệt tuyến nam giới. [1]

Khi canxi lắng đọng quá nhiều tại ống tuyến tạo điều kiện hình thành sỏi tuyến tiền liệt

2Dấu hiệu của bệnh

Sỏi tiền liệt tuyến là một bệnh lý không có triệu chứng đặc trưng. Một số người thậm chí không có bất kì dấu hiệu nào trên lâm sàng. Một số khác có thể xuất hiện những biểu hiện như: [2]

• Đau âm ỉ kéo dài ở vùng lưng dưới, đáy chậu hoặc dương vật.
• Tiết dịch bất thường ở niệu đạo.
• Tiểu khó, tiểu đêm và tiểu nhiều lần.
• Tiểu ra viên sỏi nhỏ.
• Tiểu máu thường chỉ xuất hiện ở giai đoạn cuối của bệnh.
• Đau dữ dội ở đáy chậu và trực tràng đặc biệt khi đại tiện.
• Sốt do viêm, nhiễm trùng.

Đau âm ỉ kéo dài ở vùng lưng dưới là một trong những dấu hiệu của bệnh

3Biến chứng của bệnh

Viêm nhiễm tuyến tiền liệt

Viêm tuyến tiền liệt vừa là nguyên nhân và cũng vừa là một biến chứng khá nghiêm trọng của bệnh lý sỏi tuyến tiền liệt. Sỏi xuất hiện tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây viêm.

Bên cạnh đó việc ứ đọng xác bạch cầu, vi khuẩn do viêm lại là điều kiện lý tưởng cho sỏi hình thành. Điều này đã tạo nên một vòng xoắn bệnh lý gây nhiều khó khăn trong việc điều trị triệt để sỏi tuyến tiền liệt. [2]

Viêm nhiễm tuyến tiền liệt là nguyên nhân gây ra do sỏi tiền liệt tuyến

Ảnh hưởng chức năng thận

Sỏi tuyến tiền liệt sẽ ít nhiều gây suy giảm chức năng thận. Cơ chế của việc này là do sự tắc nghẽn niệu đạo làm cản trở quá trình bài tiết nước tiểu và gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của thận.

Một cơ chế khác cũng được đề cập đến đó là do tắc nghẽn. Bất kì sự hạn chế lưu thông nào của hệ thống bài tiết nước tiểu cũng đều có thể làm giảm chức năng thận. [2]

Sỏi tiền liệt tuyến có thể gây suy giảm chức năng thận

Rối loạn chức năng tình dục

Sỏi tồn tại lâu ngày trong tiền liệt tuyến không được điều trị sẽ tạo điều kiện cho viêm nhiễm hình thành và hậu quả là gây viêm mạn tính tuyến tiền liệt. Đó là tiền đề cho nhiều rối loạn sinh dục, thậm chí là suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Không những thế, tuổi thọ của tuyến tiền liệt cũng bị rút ngắn do ảnh hưởng của sỏi tiền liệt tuyến điều trị không triệt để.

Từ đó dẫn đến tình trạng mãn dục sớm ở nam giới. Góp phần vào cơ chế này chính là sự giảm ham muốn gây ra do đau dai dẳng ở vùng tầng sinh môn và rối loạn tiểu tiện do sỏi. [2]

Sỏi tiền liệt tuyến lâu ngày không điều trị có thể rối loạn chức năng tình dục

Đau khi xuất tinh

Trong một số trường hợp, sỏi tiền liệt tuyến cũng có thể dẫn đến hiện tượng đau khi xuất tinh. Tuy điều này không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng người bệnh nhưng nó lại khiến chất lượng cuộc sống suy giảm đáng kể.

Tiền liệt tuyến được biết đến như bộ máy sản xuất tinh dịch giúp sự di chuyển của tinh trùng trở nên thuận lợi hơn. Việc xuất hiện quá nhiều sỏi ở tiền liệt tuyến khiến quá trình sinh tinh dịch bị cản trở khiến việc xuất tinh sẽ trở nên khó khăn cũng như đau đớn hơn. [2]

Đau khi xuất tinh do sỏi tiền liệt tuyến ảnh hưởng chất lượng cuộc sống người bệnh

4Cách chẩn đoán bệnh

Sỏi tiền liệt tuyến có thể được chẩn đoán thông qua việc thăm khám và làm một số xét nghiệm. Tuy nhiên, trên thực tế rất ít người bệnh nhận biết được các biểu hiện của tình trạng này để đến khám tại thời điểm thích hợp mà đa số được phát hiện tình cờ.

Chính vì vậy, chìa khóa để chẩn đoán là khai thác tỉ mỉ các triệu chứng lâm sàng và biểu hiện bất thường khi tiếp cận bệnh nhân.

Bên cạnh đó các cận lâm sàng như siêu âm, X - quang hay CT - Scan cũng góp phần không nhỏ trong việc phát hiện bệnh. [1]

Để chẩn đoán sỏi tiền liệt tuyến cần kết hợp giữa khám lâm sàng và xét nghiệm

4Nơi khám chữa bệnh sỏi tuyến tiền liệt uy tín

Khi có dấu hiệu nghi ngờ bệnh, bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất hoặc các bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, bạn có thể tham khảo một số bệnh viện sau:

• TP Hồ Chí Minh: Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhân Dân 115, Bệnh viện Chợ Rẫy,...
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Thận Hà Nội, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức,...

5Các cách điều trị bệnh

Với những trường hợp bệnh phát hiện sớm, sỏi nhỏ, ít hoặc không gây các biến chứng như viêm tiền liệt tuyến, suy giảm chức năng thận bệnh nhân có thể được điều trị bằng phương pháp đơn giản như massage vùng bụng dưới. Những tác động vừa phải vào vùng này có thể giúp tan sỏi và sỏi có thể được giải phóng khỏi cơ thể qua đường tiểu.

Tuy nhiên, một số bệnh nhân có sỏi to hoặc viêm nhiễm nặng nề tiền liệt tuyến thì lúc này cần phải can thiệp ngoại khoa để giải quyết triệt để. Một số biện pháp có thể được thực hiện như: [1]

• Phẫu thuật lấy sỏi tiền liệt tuyến.
• Cắt bỏ một phần tiền liệt tuyến qua ngả niệu đạo.
• Nếu viêm nhiễm quá nặng đôi khi cần phải cắt bỏ cả tiền liệt tuyến.

Khi sỏi tiền liệt tuyến quá to hoặc viêm nhiễm bác sĩ thường ưu tiên lựa chọn phẫu thuật

6Cách phòng ngừa bệnh

Sỏi tiền liệt tuyến là một bệnh lý có nhiều ảnh hưởng lên sức khỏe và chất lượng cuộc sống của nam giới. Tuy nhiên, chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa được thông qua việc thực hiện một số biện pháp sau: [1]

• Uống đủ nước: Là biện pháp quan trọng vì nó giúp hạn chế hình thành cặn lắng trong cơ thể - một trong những nguyên nhân hình thành sỏi, do đó bạn nên uống tối thiểu khoảng 2 lít/ngày.
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi: Giúp cung cấp nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể từ đó nâng cao sức đề kháng.
• Hạn chế sử dụng rượu, bia: Giúp giảm bớt nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý trong đó có sỏi tuyến tiền liệt.
• Không hút thuốc lá: Khói thuốc lá chứa hàng triệu chất độc có hại cho cơ thể, khiến cơ thể mất khả năng điều hòa cũng như chống chọi với các tác nhân gây bệnh.
• Hạn chế ăn thức ăn cay, nóng: Ăn quá nhiều thức ăn cay nóng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành các chất cặn và a-xít tạo ra sỏi.
• Luyện tập thể dục thường xuyên: Không chỉ giúp cơ thể cân đối mà còn làm cho hệ tiết niệu làm việc hiệu quả hơn, có tác động đáng kể trong việc phòng ngừa sỏi tiền liệt tuyến.
• Mát xa bụng dưới: Điều này giúp sỏi tan dần và đào thải qua đường tiểu, đồng thời cũng ngăn hình thành sỏi mới.
• Quan hệ tình dục điều độ, hợp lý: Theo nhiều chuyên gia, người mắc sỏi tuyến tiền liệt cần có một chế độ hợp lý trong việc quan hệ tình dục, điều này không chỉ có lợi cho việc điều trị bệnh mà còn giúp ngăn ngừa biến chứng rối loạn chức năng tình dục.
• Khám sức khỏe định kỳ: Đây là một trong những phương pháp dự phòng đơn giản và quan trọng nhất trong hầu hết các bệnh lý. Phát hiện sớm sẽ giúp việc điều trị trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn rất nhiều. Mỗi cá nhân, đặc biệt là nam giới độ tuổi trung niên nên đến khám định kỳ tại các cơ sở uy tín ít nhất mỗi 3 - 6 tháng một lần.

Uống đủ nước giúp hạn chế hình thành cặn lắng phòng ngừa sỏi tiền liệt tuyến

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích về các vấn đề xoay quanh bệnh sỏi tuyến tiền liệt. Mong rằng bạn có thể áp dụng được các biện pháp trên để phòng tránh bệnh lý sỏi tuyến tiền liệt. Nếu bạn cảm thấy bài viết hay hãy chia sẻ cho bạn bè và gia đình cùng tham khảo nhé!