Trẻ chậm mọc răng có sao không? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Răng sữa là bộ răng đầu tiên của một đứa trẻ sau khi được sinh ra và nếu trên 12 tháng mà trẻ chưa có dấu hiệu nào của việc mọc răng sữa thì chứng tỏ trẻ đang bị mọc chậm răng. Nguyên nhân có thể là do di truyền, bẩm sinh hay nhiễm khuẩn khoang miệng. Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân và cách khắc phục khi trẻ chậm mọc răng nhé!

1 Trẻ chậm mọc răng là gì?

Chậm mọc răng là tình trạng răng sữa mọc chậm ở trẻ nhỏ. Nếu sau 12 tháng tuổi mà vẫn chưa có dấu hiệu mọc răng sữa thì có thể là trẻ bị mọc chậm răng.

Thông thường, trẻ em bắt đầu mọc răng sữa từ tháng thứ 6 và đến khoảng 2 tuổi rưỡi thì sẽ có đủ 20 chiếc răng sữa. Sau đó, những chiếc răng này sẽ được thay thế bằng bộ răng vĩnh viễn sau đó. Bộ răng sữa ở mỗi trẻ có tốc độ mọc và vị trí mọc khác nhau.

Nếu như trẻ đã 4 tuổi nhưng vẫn chưa mọc đủ những chiếc răng còn lại thì có thể tính là mọc răng chậm. [1]

Chậm mọc răng là tình trạng răng sữa mọc chậm ở trẻ nhỏ

2Các mốc thời gian mọc răng của trẻ

Hàm răng sữa ở mỗi trẻ có tốc độ mọc và vị trí mọc khác nhau, nhưng theo quy tắc chung thì răng sữa sẽ bắt đầu mọc từ răng cửa giữa hàm dưới ở tháng thứ 6 rồi tới răng cửa hàm trên ở tháng thứ 8, sau đó quá trình mọc răng sữa được khái quát như sau:

• Tháng thứ 6: Bắt đầu mọc răng cửa sữa.
• Tháng thứ 10: Mọc đủ 4 răng cửa gồm 2 răng hàm trên và 2 răng hàm dưới.
• Tháng thứ 16: Mọc đủ 4 răng cửa bên gồm 2 răng hàm trên và 2 răng hàm dưới.
• Tháng thứ 18: Mọc đủ 4 răng cối sữa thứ nhất gồm 2 răng hàm trên và 2 răng hàm dưới.
• Tháng thứ 23: Mọc đủ 4 răng nanh gồm 2 răng hàm trên và 2 răng hàm dưới.
• Tháng thứ 33 (gần 3 tuổi): Mọc đủ 4 răng cối sữa thứ hai gồm 2 răng hàm trên và 2 răng hàm dưới. [2]

Trình tự mọc răng sữa ở trẻ

3Nguyên nhân khiến trẻ chậm mọc răng

Sinh non hoặc nhẹ cân

Sinh non là trường hợp trẻ chào đời ở tuổi thai trước 37 tuần tuổi thay vì đủ tháng để sinh so với dự sinh. Vì được sinh ra quá sớm nên trẻ có nguy cơ chậm tăng trưởng hơn bình thường làm ảnh hưởng tới quá trình mọc răng.

Tương tự, trẻ sơ sinh nhẹ cân cũng có thể chậm phát triển dẫn đến tình trạng răng mọc muộn.

Suy dinh dưỡng

Bổ sung dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai và lúc bé còn sơ sinh (dưới 1 tháng tuổi) là cần thiết cho sự tăng trưởng của trẻ về mọi mặt.

Thiếu hụt dinh dưỡng ở thời gian này có thể khiến trẻ mọc chậm răng tầm 1 đến 4 tháng so với bình thường.

Các hội chứng mắc phải

Những hội chứng sau đây có thể khiến răng sữa mọc chậm hay ảnh hưởng quá trình mọc răng vĩnh viễn sau đó:

• Hội chứng Down: Là bất thường của nhiễm sắc thể số 21 có thể gây ra khuyết tật về trí tuệ, kích thước não nhỏ, tầm vóc thấp, và bộ mặt đặc trưng.
• Hội chứng Apert: Gồm các bất thường về xương, do xương hộp sọ đóng sớm ngăn hộp sọ phát triển gây ảnh hưởng đến đầu và mặt.
• Hội chứng Ellis - van Creveld: Là một rối loạn di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến sự phát triển của xương, trẻ bị nhỏ bé còi cọc, có thêm ngón tay, ngón chân, mắc các bệnh răng miệng và các bệnh tim mạch.
• Hội chứng Zimmermann - Laband - 1: Hội chứng di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến khuôn mặt và chân tay của trẻ.
• Hội chứng Axenfeld - Rieger: Tình trạng bẩm sinh ảnh hưởng đến thị lực của trẻ.

Hội chứng Down ảnh hưởng đến quá trình mọc răng

Rối loạn nội tiết

Hệ thống nội tiết đảm nhận chức năng tiết hormone điều chỉnh sự tăng trưởng và phát triển cơ thể. Một số bệnh nội tiết sẽ làm cho răng mọc chậm bao gồm:

• Suy tuyến giáp.
• Suy tuyến yên.
• Suy tuyến thượng thận.

Rối loạn phát triển

Tình trạng răng sữa mọc muộn ở trẻ có thể liên quan đến một số rối loạn nội tiết có nhiệm vụ giúp cơ thể phát triển như:

• Loạn sản xương sọ.
• Loạn sản ngoài da.
• Loạn sản răng khu vực.

Di truyền

Mọc răng chậm cũng được cho là có tính di truyền, phần nhiều là do di truyền. Nếu trong gia đình có thành viên như cha mẹ hay anh chị có tiền sử răng mọc muộn thì trẻ sinh ra cũng có khả năng mọc răng sữa chậm hơn bình thường.

Tuy nhiên, cũng có ột số trường hợp khác không xác định rõ nguyên nhân.

4Biến chứng

Chậm mọc răng không gây nhiều biến chứng nguy hiểm, tuy nhiên nó có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và một số vấn đề răng miệng:

• Biến dạng xương hàm: tình trạng mất răng lâu ngày mà ko có răng khác thay thế dễ gây tiêu xương ổ răng vùng mất răng. Điều đó làm cho xương vùng mất răng nhỏ lại, có thể gây lép 1 bên mặt nếu vùng mất răng rộng.
• Tuy nhiên, đây là biến chứng rất ít khi gặp phải bởi phải cần một khoảng thời gian khá dài để việc mất răng có thể dẫn đến tiêu xương.
• Nhai thức ăn khó khăn: Vì răng không mọc đủ nên trẻ phải nhai bằng nướu.

Mọc chậm răng có thể gây biến chứng biến dạng xương hàm

5Cách chẩn đoán

Bác sĩ sẽ dựa vào số tháng tuổi và tình trạng mọc răng ở trẻ để kết luận xem trẻ có bị chậm mọc răng hay không để có phương án điều trị tốt nhất.

Nếu trẻ trên 12 tháng mà vẫn chưa mọc bất kì chiếc răng sữa nào hoặc trẻ trên 4 tuổi nhưng vẫn chưa mọc đủ hàm răng sữa thì có thể trẻ đã bị chậm mọc răng.

6Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu như trẻ có một số dấu hiệu như sau:

• Chưa có răng sữa sau 12 tháng tuổi.
• Răng to hoặc nhỏ bất thường.
• Răng sữa bị sâu, sâu răng có thể ảnh hưởng đến những chiếc răng mọc cạnh bên hoặc làm lệch và chậm mọc răng vĩnh viễn.
• Răng sữa không chịu rụng kể cả khi răng vĩnh viễn mọc lên.
• Nhai thức ăn khó khăn.
• Sốt từ 38 độ C trở lên. Vì mọc răng thường sẽ gây sốt nhẹ nhưng nếu nhiệt độ cơ thể quá cao thì có thể là dấu hiệu của tình trạng bệnh khác nghiêm trọng hơn.

Nên đến gặp bác sĩ nếu răng sữa của trẻ bị sâu

Nơi khám chữa trẻ chậm mọc răng

Nên đến các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám chuyên khoa Nhi hoặc các bệnh viện đa khoa tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp.

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nhi đồng, Bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.
• Hà Nội: Bệnh viện Nhiệt đới Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai.

7Làm gì khi trẻ chậm mọc răng

Để cải thiện tình trạng chậm mọc răng của trẻ, cha mẹ nên:

Đối với trẻ dưới 1 tuổi thì nên bổ sung thêm 400 UI vitamin D mỗi ngày đối với trẻ còn bú sữa mẹ hoặc uống 600ml sữa công thức mỗi ngày đối với trẻ tập uống sữa bình để phòng thiếu vitamin D cho trẻ.

Thực hiện thực đơn dành cho trẻ chậm mọc răng như:

• Đảm bảo đủ các yếu tố đường, đạm động vật, tinh bột, chất béo,... trong quá trình ăn dặm. Có thể nêm thêm dầu ăn trong bát bột (hoặc cháo) cho trẻ.
• Ăn nhiều hoa quả tươi, uống nước ép rau củ.
• Ngoài bú sữa mẹ, bé nên ăn thêm sữa chua và phô mai.
• Không được ăn vặt quá nhiều tránh sâu răng, nếu ăn phải vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
• Ăn và ngủ nghỉ đúng thời gian biểu quy định.
• Cho trẻ vận động nhẹ nhàng, thường xuyên để kích thích trẻ ăn ngon và tránh bị suy dinh dưỡng.
• Uống 500 đến 800ml sữa mỗi ngày. Không pha sữa bằng các loại nước cháo, nước rau củ và nhất là nước khoáng bởi có thể làm giảm hấp thu canxi.

Trẻ bị chậm mọc răng nên tuân thủ chế độ ăn dinh dưỡng