Bàn chân bẹt: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

Bàn chân bẹt là tình trạng chân không hình thành vòm và có thể ảnh hưởng tới dáng đi của người bệnh. Cùng tìm hiểu bệnh lý bàn chân bẹt qua bài viết dưới đây nhé!

1Hội chứng bàn chân bẹt là gì?

Bàn chân bẹt là tình trạng bàn chân tiếp xúc hoàn toàn với mặt đất khi đứng, do vòm bàn chân không được nâng lên hoặc không rõ ràng. Hầu hết trẻ sơ sinh đều có bàn chân bẹt, và vòm chân thường phát triển khi trẻ được khoảng 6 tuổi. Tuy nhiên, khoảng 20% người trưởng thành vẫn có bàn chân bẹt. Điều trị thường chỉ cần thiết khi bàn chân bẹt gây đau đớn hoặc khó khăn khi di chuyển.[1]

Bàn chân bẹt là bàn chân không có vòm

2Nguyên nhân gây hội chứng bàn chân bẹt

Nguyên nhân chính xác gây ra bàn chân bẹt vẫn chưa được xác định rõ ràng. Yếu tố di truyền là một trong những nguyên nhân gây hội chứng bàn chân bẹt.

Trong nhiều trường hợp bàn chân bẹt xuất hiện do một số yếu tố như:

• Sự phát triển bất thường của xương bàn chân trong thai kỳ: Một số trường hợp bàn chân bẹt có thể là do quá trình hình thành xương bàn chân khi bé còn trong bụng mẹ.
• Các vấn đề về mô liên kết: Mô liên kết ở bàn chân bị kéo giãn hoặc yếu đi do chấn thương, lão hóa hoặc béo phì cũng có thể dẫn đến bàn chân bẹt.
• Các bệnh lý ảnh hưởng đến cơ và khớp: bại não hoặc nứt đốt sống.[1]

3Triệu chứng

Hầu hết những người bị bàn chân bẹt đều không triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, một số người mắc bàn chân bẹt có thể kèm theo một số triệu chứng như:

• Chuột rút.
• Đau cơ ở chân.
• Đau ở vòm bàn chân, mắt cá chân, gót chân hoặc bên ngoài bàn chân.
• Thay đổi dáng đi.
• Bàn chân và ngón chân hướng ra ngoài, thường gọi là dáng đi kiểu vịt.[1]

Bàn chân bẹt gây khó khăn trong di chuyển

4Chẩn đoán hội chứng bàn chân bẹt

Để chẩn đoán bàn chân bẹt, bác sĩ thường quan sát và kiểm tra bàn chân của người bệnh. Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh đứng, đi lại hoặc chạy để quan sát vòm bàn chân. Tuy nhiên để chẩn đoán nguyên nhân gây nên tình trạng này, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm như:

• Chụp X-quang: Phương pháp sử dụng năng lượng của tia X để thu được hình ảnh của bàn chân và khớp xương tại vùng này. Chụp X-quang giúp phát hiện tình trạng viêm khớp.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT-scanner): Là phương pháp chụp bàn chân ở nhiều góc độ khác nhau nên cho kết quả chi tiết hơn X-quang.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là phương pháp giúp phát hiện những tổn thương mô mềm hiệu quả.[2]

Chụp X-quang giúp chẩn đoán nguyên nhân gây hội chứng bàn chân bẹt

5Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi có các dấu hiệu

Khi có các dấu hiệu dưới đây, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị:

• Bàn chân bị đau, cứng, yếu hoặc hoạn chế vận động.
• Thường bị thương ở chân hoặc mắt cá chân.
• Gặp vấn đề về đi lại hoặc thăng bằng.
• Chưa từng xuất hiện bàn chân bẹt trước đó.[3]

Khi xuất hiện bàn chân bẹt, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám

Nơi khám chữa bàn chân bẹt

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Cơ xương khớp, Chấn thương - chỉnh hình. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại TP. HCM: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Bình Dân, Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Thành phố Hồ Chí Minh.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Hà Nội.

6Phương pháp điều trị bàn chân bẹt

Những người bị bàn chân bẹt nhưng không xuất hiện triệu chứng có thể không cần điều trị. Một số phương pháp được sử dụng để can thiệp khi hội chứng này gây đau cho người bệnh như:

• Dụng cụ hỗ trợ vòm (thiết bị chỉnh hình): Dụng cụ tạo nên vòm cho bàn chân khí đi chuyển sẽ giúp giảm đau cho bàn chân. Đôi khi, dụng cụ hỗ trợ vòm được thiết kế riêng phù hợp với từng người bệnh.
• Bài tập kéo giãn: Một số người bệnh bị bàn chân bẹt sẽ có gân Achilles ngắn. Bài tập kéo giãn gân sẽ hỗ trợ hoạt động hiệu quả hơn.
• Vật lý trị liệu: Hội chứng bàn chân bẹt có thể gây ra chấn thương ở một số người chạy bộ. Vì vậy, các bài tập để tăng cường cơ và gân ở bàn chân sẽ hỗ trợ trong quá trình kiểm soát triệu chứng.
• Phẫu thuật: Giúp chỉnh sửa vòm của chân thông qua những can thiệp về xương.

Người bệnh có thể thực hiện các bài tập kéo giãn để giảm đau

7Phòng ngừa hội chứng bàn chân bẹt

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn bàn chân bẹt, đặc biệt là những trường hợp do yếu tố di truyền, người bệnh có thể thực hiện một số biện pháp để giảm thiểu triệu chứng khó chịu và cải thiện như:

• Nghỉ ngơi hợp lý: Hạn chế những hoạt động làm nặng hơn tình trạng bệnh, đặc biệt là các hoạt động chạy nhảy. Có thể cân nhắc thay thế hoạt động này bằng các hoạt động như đi bộ, đạp xe.
• Sử dụng miếng lót giày hỗ trợ vòm chân: Miếng lót giày đặc biệt này có thể giúp nâng đỡ vòm chân, giảm đau và cải thiện sự ổn định khi di chuyển
• Thuốc: Sử dụng một số thuốc giảm đau như ibuprofen, naproxen.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Hạn chế béo phì để giảm áp lực lên bàn chân.
• Mang giày dép phù hợp: Chọn giày dép vừa vặn, có hỗ trợ vòm chân tốt và tránh đi giày cao gót thường xuyên.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin liên quan đến hội chứng bàn chân bẹt. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!