Nguyên nhân gây đục thủy tinh thể và cách điều tri

Đục thủy tinh thể thường hay gặp ở người trên 50 tuổi và là nguyên nhân gây mù lòa cao nhất hiện nay. Hãy cùng tìm hiểu về đục thủy tinh thể qua bài viết dưới đây nhé!

1Đục thủy tinh thể là gì?

Thể thủy tinh do protein tinh thể hình thành là môi trường chiết quang (cho ánh sáng đi qua) nên phải đảm bảo trong suốt.

Khi xảy ra đục thủy tinh thể (protein vỡ tạo thành màng đục), môi trường này không còn trong suốt và thuần nhất gây nên một màn sương mờ trước mắt, người bệnh nhìn đều thấy mờ đục.

Đục thuỷ tinh thể do nhiều nguyên nhân gây nên, hay gặp ở người già trên 50 tuổi.

Đục thủy tinh thể xảy ra khi môi trường thủy tinh thể không còn thuần nhất

2Các loại đục thủy tinh thể

Dựa vào tuổi tác và nguyên nhân

• Đục thủy tinh thể tuổi già : quá trình lão hóa là nguyên nhân thường gặp nhất, triệu chứng chính là nhìn mờ từ từ, không đau.
• Đục thủy tinh thể ở trẻ em: bệnh có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải, có tính chất di truyền, đôi khi do chấn thương gây tổn thương thủy tinh thể. Bệnh cần phải điều trị kịp thời để không mắc các di chứng về mắt như nhược thị (mắt lác, lé).
• Đục thủy tinh thể do bức xạ: một số loại bức xạ có thể gây đục thủy tinh thể, ví dụ tia cực tím (UV) từ mặt trời và xạ trị ung thư.
• Đục thủy tinh thể do chấn thương: tổn thương ở vùng mắt có thể ảnh hưởng đến thể thủy tinh. Đục thủy tinh thể có thể hình thành ngay sau chấn thương hoặc một vài năm sau đó.
• Đục thủy tinh thể thứ phát: là hệ quả sau khi mắc các bệnh như viêm màng bồ đào, tăng nhãn áp (glocom), đái tháo đường, sử dụng corticoid trong thời gian dài.[1]

Trẻ em có thể mắc đục thủy tinh thể bẩm sinh

Dựa trên nơi hình thành

Thể thủy tinh có cấu tạo gồm 3 phần: bao (ngoài cùng bảo vệ các cấu trúc bên trong, gồm bao trước và bảo sau), vỏ (bao quanh nhân), nhân.

• Đục nhân: nhân thuỷ tinh thể xơ cứng và chuyển màu vàng vùng trung tâm, sau đó lan rộng. Đục nhân thường đục ở một mắt.
• Đục vỏ: xảy ra tại các vị trí khác nhau vùng vỏ, các vùng đục này có thể liên kết với nhau thành vùng đục lớn hơn. Đục vỏ thường xảy ra ở hai mắt.
• Đục bao sau: là đục ở vị trí là bao phía sau, gần với võng mạc.

Phân loại đục thủy tinh thể do vị trí hình thành

3Nguyên nhân gây đục thủy tinh thể

Nguyên nhân

• Lão hóa thể thủy tinh: khi lớn tuổi protein thể thuỷ tinh bị thoái hóa. Quá trình này diễn ra âm thầm, không đồng đều giữa hai mắt.
• Chấn thương: gây thương tổn đến thể thủy tinh do va đập vào vùng mắt, axit mạnh hoặc bazo mạnh ảnh hưởng đến mắt.
• Bệnh nền: đái tháo đường, viêm màng bồ đào, tăng nhãn áp có thể dẫn đến đục thủy tinh thể.
• Bẩm sinh: do di truyền trong gia đình.
• Nguyên nhân khác: lạm dụng corticoid, thiểu năng tuyến giáp, rối loạn nội tiết tố.
• [1]

Tuổi già là một trong những nguyên nhân hay gặp của đục thủy tinh thể

Các yếu tố rủi ro làm gia tăng đục thủy tinh thể

• Ô nhiễm môi trường sống.
• Môi trường lao động độc hại: hóa chất công nghiệp, thuốc trừ sâu.
• Hút thuốc lá, uống quá nhiều rượu bia.
• Tiếp xúc trực tiếp với tia UV.
• Từng điều trị xạ trị vùng đầu, mặt, cổ.

Xạ trị vùng đầu mặt cổ là một trong những yếu tố nguy cơ của đục thủy tinh thể

4Dấu hiệu của bệnh đục thủy tinh thể

• Nhìn mờ, tầm nhìn giảm
• Khi nhìn ánh sáng mạnh có cảm giác chói mắt như thấy ánh sáng mặt trời, ánh sáng đèn học quá mạnh.
• Thị giác ban đêm giảm so với bình thường.
• Nguồn sáng cung cấp để đọc sách hoặc hoạt động cần nhìn rõ cao hơn so với bình thường.
• Nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn.
• Xuất hiện nhìn đôi, nhìn ba.
• Tần suất đi khám để chỉnh kính tăng cao.
• Nhìn màu nhạt đi.[2]

Đục thủy tinh thể gây ra nhìn mờ

5Cách chẩn đoán đục thủy tinh thể

• Khám mắt toàn diện: sử dụng bảng đo thị lực để xác định thị lực của người bệnh, đánh giá thị lực có suy giảm hay không.
• Kiểm tra đèn khe: sử dụng ánh sáng cường độ cao giúp quan sát các thành phần của mắt, qua đó nhận định được các thay đổi bất thường của thủy tinh thể.
• Khám võng mạc: dùng atropin làm đồng tử giãn ra, sau đó dùng đèn khe để quan sát kỹ hơn thủy tinh thể, đánh giá những thay đổi trong cấu trúc.
• Đo áp suất nhãn cầu (tonometry): đo áp suất môi trường bên trong để xác định có tăng nhãn áp hay không. Đồng thời loại trừ các bệnh lý về mắt khác.[3]

Khám mắt để xác định chính xác đục thủy tinh thể

6Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi có cảm giác nhìn mờ, dễ chói mắt với ánh sáng mạnh hoặc nhìn màu sắc nhưng thấy nhạt hơn nên đến khám tại chuyên khoa mắt ở các cơ sở y tế.

Trong trường hợp gặp phải các tình trạng như nhìn đôi, đau mắt hoặc đau đầu đột ngột nên đến ngay các cơ sở y tế gần nhất.

Khi mắt có dấu hiệu nhìn đôi cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa

Nơi khám chữa các bệnh về mắt

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Mắt. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Mắt TP.HCM, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Mắt Trung Ương, Bệnh viện Mắt Hà Nội 2, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

Phải đến các bệnh viện chuyên khoa Mắt uy tín để được thăm khám

7Cách điều trị đục thủy tinh thể

Ở giai đoạn sớm có thể dùng kính và thay đổi môi trường làm việc thích hợp để nhìn rõ hơn.

Phẫu thuật là phương pháp tối ưu nhất để điều trị đục thủy tinh thể. Phẫu thuật được chỉ định khi đục thủy tinh thể ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc có các bệnh lý nền ảnh hưởng đến mắt.

Phẫu thuật là phương pháp tối ưu để điều trị đục thuỷ tinh thể

8Biến chứng nguy hiểm sau phẫu thuật

Phẫu thuật đục thủy tinh thể rất an toàn, hiếm khi để lại biến chứng. Tuy nhiên sau đây là một số biến chứng đôi khi có thể gặp phải:

• Nhiễm trùng: do vô khuẩn không tốt có thể dẫn tới nhiễm trùng ở mắt gây viêm (mắt đỏ, sưng, đau) nặng hơn là nhiễm trùng máu.
• Chảy máu: thường xảy ra trong vòng 24h sau phẫu thuật
• Thị lực giảm: nhìn mờ hơn trước phẫu thuật
• Thấy chớp sáng ở mắt.

Tuy nhiên nếu phát hiện sớm sẽ có thể chữa khỏi các biến chứng này.

Sau phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể gặp phải tình trạng viêm

9Biện pháp phòng ngừa

• Khám mắt thường xuyên 1 năm một lần. Đặc biệt là khi bạn mắc một số bệnh lý liên quan đến mắt
• Bỏ thuốc lá: tránh tác hại xấu của thuốc lá với cơ thể.
• Điều trị tốt bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh tự miễn.
• Ăn nhiều rau xanh và hoa quả để cung cấp cho cơ thể chất xơ, chất chống oxy hóa, vitamin A, khoáng chất giúp đôi mắt khỏe mạnh.
• Đeo kính râm để giảm tác hại của tia UV với mắt.
• Hạn chế rượu bia.
• Để giúp đôi mắt khỏe mạnh, bên cạnh việc sử dụng một số sản phẩm dầu cá, bạn có thể tham khảo thêm wit, dầu gấc vinaga.

Khám mắt định kỳ theo chỉ định của bác sĩ

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn kiến thức về đục thuỷ tinh thể, đặc biệt là các dấu hiệu để nhận biết sớm bệnh này. Nếu bạn thấy bài viết này hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!