Tiền tiểu đường: Nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị

Bệnh nhân mắc tiền tiểu đường có thể tiến triển thành bệnh tiểu đường nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Vậy làm cách nào để phòng tránh bệnh tiền tiểu đường? Hãy cùng tìm hiểu thông tin qua bài viết dưới đây nhé!

1Tiền đái tháo đường (tiền tiểu đường) là gì?

Tiền đái tháo đường là tình trạng rối loạn dung nạp glucose, nghĩa là lượng đường trong máu của bệnh nhân cao hơn bình thường. Tuy nhiên, lượng đường huyết này vẫn thấp hơn lượng đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường.

Cơ chế dẫn đến tình trạng trên là do sự suy giảm quá trình bài tiết insulin kết hợp với tình trạng giảm nhạy cảm với insulin của tế bào. Insulin là hormone được sản xuất ở tuyến tụy đóng vai trò làm giảm đường huyết khi lượng đường trong máu tăng cao, đặc biệt là sau khi ăn. [1]

2Nguyên nhân gây tiền đái tháo đường

Nguyên nhân gây ra tiền đái tháo đường cũng tương tự các nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường. Các nguyên nhân có thể bao gồm: [1]

• Đề kháng insulin: tình trạng này xảy ra khi tế bào không còn nhạy cảm với insulin, thường gặp ở bệnh nhân thừa cân béo phì.
• Rối loạn chuyển hóa: đây là kết quả của vấn đề tăng đường huyết và đề kháng insulin.

Ở bệnh nhân thừa cân béo phì thường xuất hiện tình trạng đề kháng insulin

3Yếu tố nguy cơ của tiền đái tháo đường

Một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc tiền đái tháo đường như: [2]

• Thừa cân béo phì: ở bệnh nhân béo phì thường xuất hiện tình trạng đề kháng insulin.
• Thói quen ít vận động thể lực: thói quen này lâu dài có thể gây thừa cân ở bệnh nhân, từ đó dẫn đến tình trạng tiền đái tháo đường.
• Tuổi tác: nguy cơ tiền tiểu đường tăng dần khi tuổi bệnh nhân càng cao, đặc biệt ở phụ nữ sau 45 tuổi, đây là thời điểm xuất hiện tiền mãn kinh.
• Tiền sử gia đình: cha mẹ mắc đái tháo đường thì nguy cơ con cái mắc đái tháo đường cũng cao hơn người bình thường.
• Rối loạn lipid máu: thường bệnh nhân rối loạn lipid máu là những bệnh nhân thừa cân béo phì. Do đó họ dễ xuất hiện tình trạng đề kháng insulin.

Nguy cơ tiền tiểu đường tăng dần khi bệnh nhân càng lớn tuổi

4Triệu chứng tiền đái tháo đường

Ở bệnh nhân tiền đái tháo đường thường xuất hiện các triệu chứng sau đây: [1]

• Mệt mỏi, uể oải do rối loạn điện giải, dị hóa đạm.
• Khát nước nhiều do lượng đường huyết tăng làm tăng áp lực thẩm thấu khiến bệnh nhân cảm thấy khát.
• Tiểu nhiều do vấn đề tăng áp lực thẩm thấu trong ống thận, nồng độ đường huyết trong nước tiểu cao sẽ kéo nước từ biểu mô vào ống thận.
• Mờ mắt do thủy tinh thể tiếp xúc với dịch có áp lực thẩm thấu cao.
• Ăn nhiều và sụt cân nhiều do bệnh nhân không thể sử dụng lượng đường trong máu nên tăng thoái hóa mỡ và cơ để cơ thể sử dụng.

Mệt mỏi, uể oải cũng là một dấu hiệu ở bệnh nhân tiền đái tháo đường

5Tiên lượng của tiền đái tháo đường

Bệnh nhân tiền đái tháo đường nếu không được can thiệp và điều trị sớm có thể dẫn đến đái tháo đường:[1]

• Tiên lượng tốt nếu bệnh nhân thay đổi chế độ sinh hoạt, ổn định và cải thiện tốt mức đường huyết. Bên cạnh đó, bệnh nhân cần đến khám tại các cơ sở y tế để được can thiệp kịp thời.
• Tiên lượng xấu trong trường hợp bệnh nhân không thay đổi chế độ sinh hoạt, không được thăm khám và điều trị tốt bởi chuyên gia y tế.

Bệnh nhân tiền đái tháo đường sẽ có tiên lượng tốt nếu được điều trị kịp thời

6Chẩn đoán tiền đái tháo đường

Để chẩn đoán bệnh nhân mắc tiền đái tháo đường, bác sĩ thường dựa vào các tiêu chuẩn sau: [1]

• Rối loạn đường huyết lúc đói (IFG): glucose huyết tương sau ít nhất 8 giờ nhịn đói là khoảng 100 - 125 mg/dL (5.6 - 6.9 mmol/L).
• Rối loạn dung nạp glucose (IGT): glucose huyết tương 2 giờ sau khi uống 75 gam glucose là 140 - 199 mg/dL (7.8 - 11 mmol/L).
• HbA1c trong khoảng 5.7 - 6.4%.

Xét nghiệm đường huyết là một yêu cầu quan trọng trong chẩn đoán tiền đái tháo đường

7Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi xuất hiện các dấu hiệu sau đây thì bạn nên gặp bác sĩ ngay:

• Thừa cân béo phì.
• Tiền sử rối loạn lipid máu.
• Sụt cân nhiều mà không có chủ đích trong thời gian ngắn.
• Khát nhiều, uống nhiều và tiểu nhiều.
• Dễ mệt mỏi, uể oải.
• Tiểu nhiều.
• Ngứa ngáy khắp cơ thể.

Nơi khám chữa bệnh đái tháo đường uy tín

Nếu có dấu hiệu như trên, bạn nên đến các phòng khám chuyên khoa hoặc các bệnh viện đa khoa tại địa phương để được thăm khám.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và điều trị:

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Bình Dân, Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí Minh...
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội 108, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội...

8Điều trị tiền đái tháo đường

Thay đổi lối sống

Việc thay đổi lối sống đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị tiền đái tháo đường, giúp bệnh nhân ngăn chặn tiến triển thành bệnh đái tháo đường.

Các việc làm giúp bạn thay đổi lối sống để hạn chế dẫn đến đái tháo đường như: [3]

• Có chế độ ăn khoa học, hạn chế các thực phẩm gây tăng cân và tăng đường huyết.
• Làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Cố gắng giảm cân nếu bệnh nhân có thể trạng thừa cân béo phì.
• Không hút thuốc lá hay sử dụng các chất kích thích.

Tăng cường hoạt động thể lực

Tăng cường hoạt động thể lực vừa giúp bệnh nhân giảm cân vừa giúp bệnh nhân khỏe mạnh hơn, hỗ trợ sức cơ tốt. Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên cũng giúp bệnh nhân phòng ngừa các yếu tố nguy cơ tim mạch. [3]

Luyện tập thể dục thể thao giúp phòng ngừa các yếu tố tim mạch

Điều trị bằng thuốc

Việc sử dụng thuốc để điều trị tiền đái tháo đường cần có sự tư vấn và hướng dẫn từ bác sĩ. Thuốc điều trị tiền đái tháo đường còn giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch và ngăn ngừa tiến triển thành bệnh đái tháo đường. [3]

Theo dõi và kiểm soát yếu tố nguy cơ

Đây được xem là biện pháp then chốt giúp người bệnh hạn chế khả năng mắc bệnh đái tháo đường. Một số biện pháp giúp kiểm soát các yếu tố nguy cơ như: [3]

• Duy trì cân nặng phù hợp.
• Luyện tập thể dục thể thao.
• Điều trị tăng huyết áp, rối loạn lipid máu,...

9Phòng tránh tiền đái tháo đường

Để phòng tránh tình trạng tiền đái tháo đường, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau đây: [4]

• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Hạn chế ăn các thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh.
• Không sử dụng các chất kích thích như rượu, bia.
• Không hút thuốc lá.
• Luyện tập thể dục thể thao vừa sức.
• Kiểm soát tốt các bệnh lý nền như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu,...
• Giảm cân nếu bạn đang có thể trạng thừa cân.

Để phòng tránh tiền đái tháo đường, bạn cần có chế độ ăn hợp lý

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích về các vấn đề xoay quanh bệnh lý tiền đái tháo đường. Nếu bạn cảm thấy bài viết hay hãy chia sẻ cho bạn bè và gia đình cùng tham khảo nhé!