Trật khớp háng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Trật khớp háng là bệnh lý khiến người bệnh đau đớn và giảm khả năng gấp, duỗi gối cũng như hạn chế sự đi lại. Cùng tìm hiểu về bệnh lý trật khớp háng qua bài viết dưới đây nhé!

1Trật khớp háng là gì?

Trật khớp háng là tình trạng đầu trên của xương đùi (chỏm xương đùi) nằm chệch ra ngoài ổ cối của xương chậu. Điều này khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn và đau đớn khi cử động khớp háng.[1]

Trật khớp háng là bệnh lý cần điều trị kịp thời để tránh biến chứng làm ảnh hưởng đến chỏm xương đùi và khả năng vận động chi dưới về sau.

Trật khớp háng là tình trạng chỏm xương đùi bị di lệch ra khỏi ổ cối

2Nguyên nhân

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trật khớp háng là do các chấn thương chi dưới. Khi người bệnh chịu tác động mạnh dồn ép vào phần chân, khớp háng có thể di lệch lên trên hoặc ra xung quanh và trật khỏi ổ cối. Các chấn thương có thể gặp trong trật khớp háng gồm:

• Ngã cao.
• Tai nạn xe hơi.
• Chấn thương thể thao.

Ngoài ra, một số nguyên nhân hiếm gặp khác cũng có thể dẫn đến trật khớp háng như:

• Loạn sản xương chậu.
• Bất thường trong giai đoạn bào thai gây trật khớp háng bẩm sinh.

Lưu ý, những bệnh nhân đã có tiền sử thay khớp háng nhân tạo sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do khả năng gắn kết với ổ cối kém hơn.[2][3]

Ngã cao là nguyên nhân gây ra trật khớp háng

3Dấu hiệu của bệnh trật khớp háng

Trật khớp háng thường có những dấu hiệu điển hình mà người bệnh có thể quan sát được như:

• Đau dữ dội vùng khớp háng, nhất là khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
• Bầm tím vùng da trước bẹn sau tai nạn.
• Nhìn hoặc sờ thấy phần xương gồ cứng tại bẹn.
• Hạn chế cử động gấp duỗi háng và đi lại.
• Chân không thể xoay ngoài hoặc xoay trong.[2]

Đau dữ dội vùng bẹn sau tai nạn có thể là triệu chứng của trật khớp háng

4Các kiểu trật khớp háng

Tùy theo vị trí đầu chỏm xương đùi sau trật mà người ta chia trật khớp háng thành 2 loại chính gồm:

• Trật khớp háng ra trước: chỏm xương đùi di lệch về phía trước bẹn và có thể dễ dàng sờ thấy dưới da.
• Trật khớp háng ra sau: phổ biến hơn với khoảng 90% trường hợp. Chỏm xương đùi sẽ di lệch về phía sau chậu hông. Khi đó, phần đùi và cẳng chân sẽ hơi gấp về phía bụng.[3]

5Biến chứng của trật khớp háng

Trật khớp háng là bệnh lý cần được chẩn đoán sớm để can thiệp kịp thời nhằm tránh một số biến chứng nguy hiểm như:

• Tổn thương thần kinh: đầu của xương đùi nếu bị chệch ra ngoài có thể chèn vào dây thần kinh tọa ở phía sau dẫn đến đau dây thần kinh tọa, tê bì đùi trong, cẳng chân và ngón chân.
• Hoại tử xương: trật khớp háng có thể ảnh hưởng đến khả năng cung cấp máu cho phần chỏm xương đùi. Vì thế, nếu không can thiệp sớm có thể dẫn đến hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi.[2]

Trật khớp háng có thể làm tổn thương thần kinh tọa gây tê bì chân

6Cách chẩn đoán trật xương khớp

Để chẩn đoán tình trạng trật khớp háng, bác sĩ cần kết hợp nhiều biện pháp thăm khám và các kỹ thuật cận lâm sàng bổ trợ. Một số phương pháp chẩn đoán trật khớp háng thường sử dụng gồm:

• Khám lâm sàng: bác sĩ sẽ quan sát tổn thương tại vùng bẹn của bệnh nhân. Ngoài ra, bác sĩ sẽ khám khả năng vận động và cảm giác để xác định thể bệnh cũng như các chấn thương kèm theo.
• Hình ảnh học: X-quang xương chậu là biện pháp quan trọng để chẩn đoán thể bệnh trật khớp háng và kịp thời phát hiện gãy xương kèm theo. Ngoài ra, với những trường hợp trật khớp kín đáo, bác sĩ có thể chỉ định thêm chụp cắt lớp vi tính.[2]

Chụp X - quang có thể giúp bác sĩ chẩn đoán trật khớp háng

7Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Người bệnh trật khớp háng cần được đưa đến bệnh viện sớm để hạn chế đau đớn và giảm các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Vì thế, bạn cần đưa người bệnh đến gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu như:

• Đau, bầm tím vùng háng sau chấn thương.
• Sờ thấy khối tròn cứng quanh bẹn.
• Không thể vận động được chi dưới.

Nơi khám chữa khi bị trật khớp háng

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Cơ xương khớp, Chấn thương - chỉnh hình. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung ương 108.

8Mất bao lâu thì có thể đi lại sau khi bị trật khớp háng?

Tuỳ từng bệnh nhân và tình hình bệnh của họ. Sau khi khớp háng được nắn chỉnh và cố định, người bệnh thường mất khoảng 2 - 3 tháng để hệ thống dây chằng và cơ ổn định nhằm giữ chỏm xương đùi không bị di lệch. Khi đó, người bệnh có thể bắt đầu đi lại dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và tiến hành tập vật lý trị liệu.[2]

9Các phương pháp chữa trị trật khớp háng

Nguyên tắc quan trọng trong điều trị trật khớp háng là đưa khớp háng về vị trí ban đầu, giảm đau và cải thiện khả năng đi lại. Vì thế, một số biện pháp điều trị trật khớp háng chính gồm:

• Nắn chỉnh khớp háng: nhằm đưa khớp háng về vị trí tự nhiên nhưng không gây ảnh hưởng đến cơ, mạch máu và hệ thần kinh xung quanh. Vì thế, phương pháp này cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa xương khớp và chấn thương chỉnh hình.
• Sử dụng nạng: giúp hỗ trợ bệnh nhân di chuyển được thuận tiện hơn trong quá trình điều trị và hồi phục.
• Phẫu thuật: thường được chỉ định với bệnh nhân có các tổn thương khác kèm theo như gãy xương chậu, gãy xương đùi, tổn thương mạch máu hoặc thần kinh.
• Vật lý trị liệu: biện pháp này sẽ giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục. Ngoài ra, tập vật lý trị liệu sớm theo hướng dẫn của bác sĩ có thể giúp giảm xơ cứng dây chằng và khớp háng.[4]

Phẫu thuật là một trong những phương pháp điều trị trật khớp háng

10Cách để hạn chế diễn tiến của trật khớp háng

Để hạn chế chỏm xương đùi di lệch quá nhiều làm mức độ trật khớp háng trở nên nghiêm trọng, bạn nên lưu ý một số điều sau:

• Đưa ngay bệnh nhân nghi ngờ trật khớp háng sau tai nạn đến bệnh viện.
• Tuyệt đối không di chuyển phần chân bị biến dạng trong quá trình vận chuyển.
• Tuân thủ theo sự hướng dẫn điều trị và tập luyện của bác sĩ.
• Thực hiện an toàn lao động và chấp hành luật giao thông khi lái xe để giảm thiểu tai nạn gây trật khớp háng.

Bạn nên gọi cứu thương ngay sau khi phát hiện bệnh nhân nghi ngờ trật khớp háng

Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh lý trật khớp háng. Bạn hãy nhanh chóng đưa bệnh nhân với các dấu hiệu nghi ngờ trật khớp háng đến bệnh viện để được điều trị kịp thời nhé!