Các nguyên nhân gây ra tình trạng đau khớp và cách khắc phục

Đau khớp là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau và gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là người già. Bệnh nhân đau khớp sẽ rất khó chịu, đi lại khó khăn làm ảnh hưởng đến sinh hoạt. Cùng tìm hiểu về các nguyên nhân gây đau khớp qua bài viết dưới đây nhé!

1Đau khớp là gì?

Khớp là bộ phận nối giữa hai xương với nhau nhằm tạo sự linh hoạt trong các vận động của cơ thể. Tùy theo đặc điểm giải phẫu, độ linh hoạt khác nhau mà các chuyên gia chia thành 3 loại khớp chính: khớp hoạt dịch, khớp bán động và khớp bất động.

Đau khớp là tình trạng đau nhức, khó chịu ở các khớp xương khiến người bệnh hạn chế vận động. Biểu hiện này có thể chỉ xuất hiện khi đi lại nhiều hoặc kể cả khi nghỉ ngơi, cũng có thể ở một hay nhiều khớp tùy theo nguyên nhân gây bệnh.[1][2]

Vị trí đau khớp mà người bệnh thường gặp gồm:

• Khớp ngón tay, cổ tay.
• Khớp gối.
• Khớp ngón chân, cổ chân.
• Khớp háng.
• Khớp giữa các đốt sống.

Đau khớp có thể xuất hiện ở nhiều vị trị khác nhau như khuỷu, gối

2Những nguyên nhân gây đau khớp

Đau khớp là triệu chứng thường gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau với những đặc trưng riêng. Một số nguyên nhân phổ biến gây đau khớp gồm:[3][4]

• Viêm khớp: do sự tấn công của vi khuẩn hoặc chất trung gian hóa học vào màng hoạt dịch bao quanh khớp khiến người bệnh sưng đau, nóng đỏ một hay nhiều khớp. Dấu hiệu này thường gặp trong viêm khớp nhiễm khuẩn, thấp khớp hoặc viêm khớp phản ứng.
• Thoái hóa khớp: thường gặp ở người lớn tuổi. Do quá trình lão hóa có thể hình thành các gai xương tại nhiều khớp gây ra đau khi đi lại, vận động nhiều.
• Viêm khớp dạng thấp: là bệnh lý xảy ra do cơ thể hình thành các kháng thể tấn công trực tiếp vào bao hoạt dịch của các khớp, thường gặp ở nữ giới tuổi trung niên. Bệnh nhân sẽ có biểu hiện đau nhức nhiều khớp xương tại bàn tay, bàn chân, đặc biệt là sau khi ngủ dậy.
• Bệnh gout: do sự lắng đọng của tinh thể acid uric tại màng hoạt dịch của khớp gây ra phản ứng viêm. Triệu chứng phổ biến của bệnh bao gồm đỏ, sưng đau các khớp, tăng vào ban đêm và thường xuyên tái phát.
• Viêm cột sống dính khớp: là bệnh lý tự miễn gây ra tình trạng xơ cứng, dính các đốt sống lại với nhau dẫn đến đau lưng, hạn chế khả năng gập người và di chuyển.
• Ung thư xương: diễn biến bệnh thường kéo dài trong nhiều tháng với các cơn đau âm ỉ vùng khớp có thể chạy dọc theo chiều dài của xương kèm theo sụt cân nhanh chóng.
• Bệnh lý dây chằng: dây chằng là hệ thống bao quanh khớp nhằm cố định hai xương lại với nhau. Người bệnh có thể gặp tình trạng đau khớp nếu bị đứt hoặc giãn dây chằng.
• Chấn thương: các tổn thương gây trật khớp, bong gân sau những va chạm, chấn thương có thể dẫn đến bầm tím, sưng nề da, đau khớp và hạn chế vận động.

Thoái hóa khớp là nguyên nhân phổ biến gây đau, hạn chế vận động

3Đối tượng nào dễ bị đau khớp?

Đau khớp có thể gặp ở nhiều đối tượng khác nhau nhưng bạn sẽ có nguy cơ bị bệnh cao hơn nếu có những yếu tố nguy cơ sau:[1]

• Người trên 50 tuổi.
• Phụ nữ sau mãn kinh do dễ bị thoái hóa khớp, loãng xương.
• Người có tiền sử chấn thương 1 hoặc nhiều khớp xương.
• Bệnh nhân thừa cân, béo phì làm gia tăng áp lực cho xương khớp.
• Gia đình có người mắc bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống hoặc viêm cột sống dính khớp.
• Người thường xuyên sử dụng rượu bia, ăn quá nhiều đạm động vật.

Người thừa cân, béo phì sé dễ bị đau khớp hơn

4Chẩn đoán đau khớp

Để chẩn đoán và xác định nguyên nhân gây ra đau khớp, bác sĩ sẽ kết hợp các kết quả thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng bổ trợ chẩn đoán như:[5]

• Hỏi bệnh: bác sĩ cần nắm được các thông tin về tiền sử chấn thương, bệnh lý của bệnh nhân và gia đình để định hướng chẩn đoán.
• Thăm khám: dựa vào việc quan sát mức độ sưng nề, đỏ của khớp cũng như kiểm tra khả năng vận động mà bác sĩ có thể chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh có thể.
• Xét nghiệm máu: giúp bác sĩ phát hiện viêm khớp nếu chỉ số bạch cầu tăng hoặc sự rối loạn về kháng thể trong các bệnh tự miễn gây đau khớp.
• X-quang xương khớp: có thể giúp quan sát được hình ảnh gai xương trong thoái hóa khớp, mức độ di lệch xương nếu có trật khớp.
• Chụp cộng hưởng từ khớp (MRI): nhằm đưa ra những chẩn đoán về các bệnh lý dây chằng quanh khớp.
• Sinh hóa dịch khớp: bác sĩ có thể dùng kim nhỏ để lấy dịch khớp ra ngoài làm xét nghiệm giúp phát hiện chất mủ, vi khuẩn hoặc tinh thể acid uric gây đau khớp.

X-quang xương khớp có thể giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân gây đau khớp

5Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Để việc điều trị bệnh đạt kết quả cao thì cần phải chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau khớp. Do đó, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm nếu có những dấu hiệu sau:[3]

• Sưng đau, nóng đỏ một hoặc nhiều khớp.
• Đau khớp khi đi lại khiến bệnh nhân hạn chế vận động.
• Xuất hiện đau sau chấn thương thể thao hoặc ngã chống tay, khuỵu gối xuống đất.
• Đau nhiều khớp ngón tay, ngón chân vào buổi sáng.

Đau nhiều khớp ngón tay là dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ sớm

Địa chỉ khám chữa bệnh uy tín

Nếu có những dấu hiệu đau khớp nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến cuộc sống thì bạn nên đến cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa cơ xương khớp hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa tại địa phương được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị kịp thời, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh.
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung ương 108, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

6Điều trị đau khớp

Tùy vào từng nguyên nhân và mức độ bệnh lý gây đau khớp mà bác sĩ có thể sử dụng nhiều phác đồ khác nhiều cho mỗi bệnh nhân. Một số biện pháp điều trị thường dùng gồm:[6]

Điều trị không can thiệp

Các biện pháp điều trị can thiệp thường được dùng để giảm bớt triệu chứng khó chịu của người bệnh nhưng không thể điều trị dứt điểm được nguyên nhân. Một số cách người bệnh có thể áp dụng như:

• Dùng túi chườm lạnh để làm giảm tình trạng sưng nề, đau khớp do viêm, đứt dây chằng, thoái hóa khớp.
• Điều chỉnh cân nặng phù hợp để hạn chế áp lực quá lớn lên các khớp.
• Vận động nhẹ nhàng để làm khớp linh hoạt trước khi đi lại hoặc cầm nắm đồ vật.
• Giữ ấm cơ thể và các khớp xương.

Người bệnh có thể làm giảm đau khớp bằng cách dùng túi chườm lạnh

Điều trị bằng thuốc

Bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh đau khớp sử dụng một số loại thuốc như:

• Thuốc giảm đau: để giảm bớt tình trạng đau đớn giúp người bệnh vận động được tốt hơn.
• Thuốc kháng sinh: thường được chỉ định để điều trị các bệnh lý viêm khớp do vi khuẩn tấn công.
• Thuốc điều trị các bệnh lý tự miễn: bác sĩ thường kê thuốc chống viêm corticoid hoặc thuốc sinh học thế hệ mới để cải thiện tình trạng của bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc viêm cột sống dính khớp.
• Thuốc điều trị gout: nhằm cải thiện tình trạng tăng acid uric tại máu và bao hoạt dịch cũng như giảm sưng đau khớp do tinh thể urat gây nên.

Điều trị bổ sung

Người bệnh có thể sử dụng thêm các dụng cụ hỗ trợ để tăng sức mạnh cho khớp, cải thiện khả năng vận động như:

• Băng chun quấn quanh khớp.
• Nẹp cố định nếu bị trật khớp.
• Nằm nâng cao chân để giảm sưng nề khớp gối.

Dùng băng chun có thể giảm tình trạng đau khớp

Can thiệp ngoại khoa

Can thiệp ngoại khoa là kỹ thuật thường dùng đối với một số trường hợp đau khớp nặng mà điều trị bằng các phương pháp thông thường không hiệu quả. Bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để sửa chữa các tổn thương tại khớp như nối dây chằng, cắt bỏ gai xương.

Vật lý trị liệu

Bên cạnh các biện pháp điều trị đặc hiệu cho từng nguyên nhân ở trên, để giúp bệnh nhân nhanh chóng bình phục và vận động được dễ dàng thì việc tập vật lý trị liệu là rất quan trọng. Bác sĩ có thể cho người bệnh tập:

• Vận động co duỗi khớp gối.
• Kéo giãn và xoa bóp cột sống.
• Tập cầm nắm đồ vật.

7Bảo vệ khớp khỏe mạnh

Bạn có thể hạn chế tình trạng đau khớp, hạn chế vận động nếu áp dụng một số biện pháp đơn giản sau:[7][8]

• Tập thể dục thể thao hàng ngày để tăng cường sự dẻo dai của hệ xương, khớp.
• Hạn chế ăn đồ dầu mỡ, chiên rán hoặc đồ ăn quá nhiều đạm như thịt bò.
• Ăn đa dạng các loại thực phẩm giàu canxi như cá, tôm, sữa và phô mai.
• Duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) dưới 25kg/m2 để tránh gia tăng áp lực cho khớp.
• Bổ sung các chất chống oxy hóa, glucosamine để bảo vệ sụn khớp.
• Uống thuốc đều đặn theo hướng dẫn của bác sĩ nếu đang có bệnh gút hoặc bệnh tự miễn khác.

Ăn nhiều thực phẩm chứa canxi có thể giúp phòng ngừa đau khớp

Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích về các bệnh lý gây ra tình trạng đau khớp và cách khắc phục hiệu quả. Hãy chia sẻ thông tin này đến với những bạn bè và người thân yêu của bạn nhé!