Rối loạn chức năng vòi nhĩ là một bệnh khá phổ biến do sự phù nề và tắc nghẽn của hệ thống vòi nhĩ. Tình trạng này có thể khiến bệnh nhân chóng mặt, ù tai hoặc giảm thính lực. Cùng tìm hiểu về bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ qua bài viết dưới đây nhé!
1Rối loạn chức năng vòi nhĩ là gì?
Vòi nhĩ hay vòi tai là một ống thông hẹp có 2 đầu nối liền giữa phần tai giữa vào vòm mũi họng. Phần đầu nằm ở phía sau mũi thường được mở ra khi chúng ta ngáp ngủ, nhai hoặc nuốt thức ăn. Vòi nhĩ có 3 tác dụng chính là:
- Tạo sự thông thoáng để bảo vệ vùng tai giữa khỏi các mầm bệnh.
- Tạo áp lực cân bằng giữa 2 bên màng nhĩ và cho phép nó rung động khi có âm thanh.
- Dẫn lưu dịch tiết từ tai giữa xuống phía dưới vùng mũi họng.
Rối loạn chức năng vòi nhĩ là hiện tượng hệ thống ống này bị phù nề, bít tắc đóng mở sai cách gây cản trở chức năng bình thường của nó. Khi rối loạn chức năng vòi nhĩ, áp lực giữa 2 bên màng nhĩ mất cân bằng có thể khiến người bệnh bị ù tai, nghe kém.
Rối loạn chức năng vòi nhĩ chia làm 3 dạng chính:
- Rối loạn cân bằng áp suất hoặc thông khí tai giữa (Pressure dysregulation/impaired ventilation).
- Suy giảm chức năng bảo vệ (Impaired protective function).
- Suy giảm độ thanh thải (Impaired clearance).
[1], [2]
Rối loạn chức năng vòi nhĩ là bệnh do chức năng của vòi nhĩ không được thực hiện đầy đủ
2Nguyên nhân gây tình trạng rối loạn chức năng vòi nhĩ
Các yếu tố gây phù nề lớp niêm mạc phủ bề mặt vòi nhĩ thường là nguyên nhân gây rối loạn chức năng vòi nhĩ. Vì thế, một số nguyên nhân chính của bệnh gồm:
Cảm cúm có thể là nguyên nhân gây rối loạn chức năng vòi nhĩ
3Yếu tố nguy cơ gây bệnh
Rối loạn chức năng vòi nhĩ là bệnh lý có thể gặp ở mọi đối tượng. Tuy nhiên, bạn sẽ dễ bị mắc bệnh hơn nếu có những yếu tố nguy cơ sau:
- Trẻ em: do cấu trúc của vòi nhĩ ở trẻ em ngắn và nằm ngang hơn so với người lớn, kèm theo đóng mở không hoàn toàn nên vi khuẩn, virus từ vùng mũi họng dễ dàng di chuyển lên vòi nhĩ gây viêm nhiễm, phù nề.
- Hút thuốc lá: khói thuốc lá có thể làm tổn thương các tế bào nhung mao có chức năng di chuyển dịch tiết trong vòi nhĩ. Điều này sẽ làm ứ đọng dịch tiết và tắc nghẽn vòi nhĩ.
- Dị ứng: cơ địa dị ứng với nhiều chất lạ trong môi trường như phấn hoa, lông thú, khói bụi hay thời tiết có thể làm tăng nguy cơ rối loạn chức năng vòi nhĩ.[3][4]
Hút thuốc lá có thể là yếu tố nguy cơ của bệnh
4Dấu hiệu rối loạn chức năng vòi nhĩ
Triệu chứng rối loạn chức năng vòi nhĩ rất đa dạng với nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng phụ thuộc vào từng độ tuổi và nguyên nhân gây bệnh. Một số triệu chứng điển hình của rối loạn chức năng vòi nhĩ gồm:
- Cảm giác tức, nặng trong tai.
- Ù tai hoặc nghe thấy tiếng tích tắc, lộp bộp trong tai.
- Giảm thính lực.
- Đau quanh tai kèm theo ngứa ngáy.[3], [2]
Ù tai là một trong những triệu chứng của rối loạn chức năng vòi nhĩ
5Biến chứng rối loạn chức năng vòi nhĩ
Rối loạn chức năng vòi nhĩ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến vùng ống tai và màng nhĩ gây suy giảm thính lực. Một số biến chứng thường gặp nếu bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ không được điều trị sớm như:
- Nhiễm trùng trong tai.
- Viêm tai giữa.
- Ứ dịch tai giữa.
- Túi co kéo màng nhĩ.
- Rối loạn chức năng vòi nhĩ tái phát.[3][4]
6Chẩn đoán rối loạn chức năng vòi nhĩ
Điều quan trọng trong chẩn đoán bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ là phát hiện được nguyên nhân gây bệnh để đưa ra hướng điều trị phù hợp. Vì thế, bác sĩ cần kết hợp giữa việc thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng như:
Lâm sàng
Khi thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ quan tâm đến một số yếu tố sau:
- Hỏi về tính chất cơn đau và các dấu hiệu như nghe kém, ù tai, nghẹt mũi hoặc chóng mặt.
- Khám thính giác để đánh giá mức độ của bệnh.
- Đánh giá khả năng thăng bằng.
Cận lâm sàng
Bên cạnh việc thăm khám lâm sàng, các bác sĩ có thể sử dụng thêm một số kỹ thuật cận lâm sàng khác để hỗ trợ chẩn đoán như:
- Nội soi tai mũi họng: giúp đánh giá mức độ phù nề, tắc nghẽn vòi nhĩ tại vòm mũi họng và lượng dịch tích tụ trong tai giữa.
- Xét nghiệm máu: giúp phát hiện tình trạng nhiễm trùng bằng số lượng bạch cầu.
- Đo nhĩ lượng đồ: Đánh giá gian tiếp chức năng của tai giữa và vòi nhĩ.[3], [4]
Nội soi tai mũi họng có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ
7Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Rối loạn chức năng vòi nhĩ có thể gây nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Vì thế, bạn nên đến gặp bác sĩ sớm nếu xuất hiện các triệu chứng như:
- Nghe thấy tiếng vo ve trong tai.
- Ù tai hoặc giảm thính lực.
- Chóng mặt.
- Mất khả năng thăng bằng.
Chóng mặt kèm theo ù tai là một dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ
Địa chỉ khám chữa bệnh tai mũi họng uy tín
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Tai mũi họng. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Tai Mũi Họng Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhi đồng 1.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai.
8Cách điều trị rối loạn chức năng vòi nhĩ
Rối loạn chức năng vòi nhĩ mức độ nhẹ có thể tự khỏi mà không cần bất kỳ phương pháp điều trị gì. Tuy nhiên, nếu triệu chứng của bạn kéo dài trên 2 tuần thì bác sĩ có thể áp dụng một số phương pháp điều trị như:
Điều trị không phẫu thuật
- Khắc phục tại nhà: bạn có thể cải thiện các triệu chứng của bệnh bằng việc nhai kẹo cao su, loại bỏ thói quen thở bằng miệng, vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý.
- Sử dụng một số thuốc không kê đơn: thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin điều trị bệnh dị ứng.
- Rối loạn chức năng vòi nhĩ do viêm nhiễm: bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh đường uống hoặc nhỏ tai kết hợp với thuốc chống viêm corticoid.
Vệ sinh mũi họng tại nhà có thể giúp điều trị rối loạn chức năng vòi nhĩ
Phẫu thuật
Với những trường hợp rối loạn chức năng vòi nhĩ nghiêm trọng và không thể điều chỉnh bằng thuốc, bác sĩ sẽ cần tiến hành phẫu thuật để nới rộng hệ thống vòi nhĩ. Tùy vào từng lứa tuổi mà phương pháp phẫu thuật có thể khác nhau như:
- Phẫu thuật tái tạo vòi nhĩ: bác sĩ sẽ tiến hành đặt ống thông vào vòi nhĩ. Sau đó tiến hành truyền dịch để cân bằng áp lực giữa 2 bên màng nhĩ.
- Trẻ em: thường được đặt ống để làm rộng vòi nhĩ và tháo nó ra khi trẻ lớn lên.[3], [4]
Bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật tái tạo vòi nhĩ để điều trị bệnh
9Phòng ngừa rối loạn chức năng vòi nhĩ
Bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ không thể được phòng ngừa một cách hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh thông qua việc áp dụng một số biện pháp như:
- Vệ sinh tai mũi họng hàng ngày với dung dịch muối sinh lý hoặc thuốc nhỏ mũi.
- Uống đầy đủ từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày.
- Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để tránh bụi bẩn và các tác nhân gây viêm mũi họng.
- Đeo nút tai chuyên dụng khi phải di chuyển bằng máy bay hoặc cáp treo.[4][2]
Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn những kiến thức bổ ích về bệnh rối loạn chức năng vòi nhĩ. Bạn hãy luôn vệ sinh tai mũi họng thường xuyên để hạn chế bị bệnh nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
