U nang thận là những túi nhỏ chứa dịch ở thận. Hầu hết u nang thận không cần điều trị. Tuy nhiên số ít trường hợp u nang gây ra biến chứng cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu về bệnh u nang thận qua bài viết sau nhé!
1Bệnh u nang thận là gì?
U nang thận là túi tròn chứa dịch hình thành trong thận. U nang có thể hình thành ở một hoặc cả hai thận, có thể chỉ có một u nang hoặc có thể có nhiều u nang.
Chúng có thể có kích thước từ hạt đậu đến kích thước của quả bóng golf nhưng thường nhỏ hơn 7cm. U nang thận có thể làm giảm chức năng thận nhưng thường u nang thận là một loại u nang lành tính - u không phải ung thư và ít khi gây biến chứng như bệnh thận đa nang (PKD).[1]
Có hai loại u nang thận: nang thận di truyền và nang thận mắc phải
- Nang thận di truyền: thường phát hiện ở bệnh nhân trẻ tuổi, đặc điểm có nhiều nang cả 2 bên thận, phá hủy nhiều cấu trúc thận, nhanh dẫn đến suy thận.
- Nang thận mắc phải: gồm 2 nhóm nang thận đơn độc và nang thận phức tạp
Nang thận đơn độc: chiếm khoảng 5% dân số, hầu hết các u nang thận là u nang đơn độc, chỉ có một nang ở một bên thận.
Các nang thận đơn độc thường được phát hiện trong quá trình siêu âm. Điều trị thường không cần thiết trừ khi u nang thận gây ra các triệu chứng. Ở người lớn tuổi và nam giới có nhiều khả năng phát triển u nang thận đơn thuần hơn phụ nữ.
Nang thận phức tạp: có nhiều nang trên một thận, có thể nang có thành dày hơn, hình dạng không đồng đều hoặc trong lòng nang đặc hơn thay vì chứa dịch lỏng.
Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm hình ảnh bổ sung để theo dõi u nang thận phức tạp và phân biệt u nang lành tính với ung thư.[2]
U nang thận là túi tròn chứa dịch hình thành trong thận
2Nguyên nhân gây u nang thận
Các nhà nguyên cứu biết rằng các u nang thận đơn độc không phải do di truyền nhưng đến nay chưa rõ nguyên nhân gây ra u nang.
Một giả thuyết cho rằng u nang thận phát triển khi lớp bề mặt của thận hay các cấu trúc nephron yếu đi và tạo thành một túi. Túi sau đó chứa đầy chất lỏng, tách ra và phát triển thành một u nang.[3]
3Yếu tố nguy cơ
Bệnh thận mạn là yếu tố nguy cơ gây u nang thận
4Triệu chứng của bệnh u nang thận
U nang thận thường không gây ra triệu chứng. Nhưng nếu u nang thận phát triển đủ lớn làm u nang vỡ ra hay chèn ép các mô lân cận có thể sẽ gây ra các triệu chứng sau:
- Đau ở bụng, lưng hoặc bên hông
- Sốt
- Tăng huyết áp
- Thay đổi thói quen đi tiểu: tiểu thường xuyên hơn hay tiểu ít hơn
- Màu nước tiểu bất thường như sậm đi hay lẫn máu.[4]
-800x450-1.jpg "Đau hông lưng trong bệnh u nang thận")
Đau hông lưng trong bệnh u nang thận
5Biến chứng do u nang thận
Hầu hết nang thận đơn độc không gây ra biến chứng tuy nhiên nang thận đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng, bao gồm:
- Nhiễm trùng u nang: U nang thận có thể bị nhiễm trùng, gây sốt và đau.
- U nang vỡ: U nang thận vỡ gây đau dữ dội ở lưng hoặc bên hông. Đôi khi u nang vỡ có thể gây ra máu trong nước tiểu.
- Tắc nghẽn dòng nước tiểu: U nang thận chèn ép làm tắc dòng nước tiểu dẫn đến tiểu nhiều lần, thận ứ nước, nhiễm trùng đường tiểu.
- Suy thận: u nang thận chèn ép gây mất chức năng nephron dẫn đến suy thận, làm rối loạn chức năng nội tiết của thận như giảm tiết erythropoietin gây thiếu máu, rối loạn hệ thống Renin - Angiotensin - Aldosterone gây tăng huyết áp.[3]
U nang thận chèn ép gây ra thận ứ nước
6Chẩn đoán u nang thận
Khám lâm sàng
Bệnh u nang thường được vô tình phát hiện khi bệnh nhân đến cơ sở y tế khám tổng quát. Ngoài ra bệnh nhân thường phát hiện khi khám một tình trạng bệnh khác thông qua khám lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh.
Nếu phát hiện một u nang, bác sĩ sẽ đề nghị thêm các cận lâm sàng khác để xác định u nang đơn thuần hay phức tạp kết hợp hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh, đánh giá các yếu tố nguy cơ để chẩn đoán và điều trị ở từng đối tượng.
Chẩn đoán u nang thận qua thăm khám lâm sàng
Các xét nghiệm cận lâm sàng
- Xét nghiệm máu: giúp phát hiện và đánh giá các biến chứng nhiễm trùng, thiếu máu, kiểm tra độ lọc cầu thận đánh giá chức năng thận có bị ảnh hưởng hay chưa
- Xét nghiệm nước tiểu: kiểm tra mức độ tổn thương thận hay biến chứng nhiễm trùng đường tiểu
- Siêu âm bụng: Siêu âm sử dụng một thiết bị gọi là đầu dò, phát ra các sóng âm an toàn, không gây đau, tạo ra hình ảnh cấu trúc thận do đó có thể tìm thấy các u nang thận, nang thận đơn thuần kích thước thường dưới 7cm, vách mỏng, dịch trong, không lợn cợn, không có chồi sùi vách trong nang.
- Chụp cắt lớp vi tính bụng (CT bụng): cho hình ảnh chi tiết hơn đường tiết niệu, thường sử bụng CT không tiêm thuốc cản quang, tuy nhiên những trường hợp u nang thận phức tạp cần chẩn đoán phân biệt với khối u ác tính cần chụp CT có tiêm thuốc cản quang.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Giống như chụp CT, MRI có thể hiển thị các u nang và khối u nhưng cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về các cơ quan mô mềm.
- Xét nghiệm cận lâm sàng có thể lặp lại định kỳ giúp theo dõi u nang thận có tiến triển gây biến chứng không để điều trị kịp thời.
Siêu âm là phương tiện không xâm lấn để chẩn đoán u nang thận
7Khi nào cần gặp bác sĩ?
Dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Khi xuất hiện các tình trạng đau quặn vùng lưng dưới hay vùng hông, sốt, có máu trong nước tiểu, thay đổi thói quen đi tiểu như tiểu nhiều hay tiểu ít thì bạn nên đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Nơi thăm khám bệnh và điều trị
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Thận niệu. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại TP. HCM: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Thận Hà Nội, Bệnh viện Quân đội Trung Ương 108.
Tiểu ra máu là triệu chứng báo động cần đi khám ngay
8Cách điều trị u nang thận
Trường hợp u nang thận đơn thuần: u nang thận nếu không có dấu hiệu hoặc triệu chứng gây ảnh hưởng đời sống và không ảnh hưởng đến chức năng thận, có thể không cần điều trị.
Thay vào đó, bác sĩ có thể kiểm tra u nang thận qua hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm định kỳ để xem u nang thận có to ra và xét nghiệm máu đánh giá chứng thận có suy giảm không để cân nhắc điều trị. Đôi khi u nang thận tự biến mất.
Trường hợp kích thước u nang thận tăng gây ra các triệu chứng ảnh hưởng chất lượng cuộc sống hay biến chứng nặng lúc này bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng những phương pháp sau:
- Thuốc hạ áp nếu có biến chứng tăng huyết áp
- Chọc hút u nang thận đơn thuần
- Chọc dẫn lưu và tiêm xơ u nang thận
- Nội soi cắt bỏ u nang thận
- Phẫu thuật cắt bỏ u nang
- Lọc máu nếu u nang thận gây biến chứng suy thận giai đoạn cuối[1]
Chọc hút nang thận dưới hướng dẫn siêu âm
9Phòng ngừa
Không thể phòng ngừa được bệnh u nang thận, chỉ có thể ngừa tiến triển bệnh bằng cách:
- Không thể phòng ngừa được bệnh u nang thận, chỉ có thể ngừa tiến triển bệnh bằng cách:
- Hạn chế vận động quá sức hoặc tránh các chấn thương vùng hông lưng bởi nó dễ gây nhiễm trùng và vỡ u nang thận;
- Duy trì thói quen uống ít nhất 1.5-2 lít nước mỗi ngày để đào thải độc tố ra khỏi thận.
- Kiểm soát các bệnh mãn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp.
Kiểm soát tốt huyết áp để ngừa tiến triển của u nang thận
Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn thêm nhiều thông tin về bệnh u nang thận. Hãy chia sẻ bài viết đến người thân và bạn bè nếu cảm thấy hữu ích nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
