Chè dây có tác dụng gì? Công dụng và liều dùng chè dây

Chè dây là một trong những loại dược liệu được mọi người tin tưởng và sử dụng rộng rãi bởi các. Vậy hãy cùng tìm hiểu chè dây có tác dụng gì và cách dùng chè dây để mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe.

1Chè dây là gì?

Chè dây là loại thực vật thuộc họ Nho (Vitaceae) được biết đến với tên khoa học là Ampelopsis cantoniensis. Chè dây thuộc loại thân leo (leo cao khoảng 1m). Lá kép lông chim, mép lá răng cưa. Hoa cây chè dây mọc thành từng chùm, thường có màu trắng. Quả chè dây là loại quả mọng có màu đỏ và nhỏ như quả si, khi chín thường chuyển sang màu đen.

Đây là loại cây ưa sáng và ẩm, thường bám vào thân cây khác nên thường mọc ở các quốc gia có khí hậu nhiệt đới ẩm như Việt Nam, Lào, Indonesia, Trung Quốc,...Đặc biệt, chè dây chủ yếu ở các vùng núi có độ cao 700-1500m hoặc ven các rừng.

Người ta thường chọn phần dây lá của chè dây là bộ phận chính dùng trong chữa bệnh. Ngoài ra, phần rễ cây cũng được sử dụng trong một số bài thuốc. Theo các nghiên cứu, lá chè dây có chứa hàm lượng lớn các flavonoid chủ yếu là dihydromyricetin. Bên cạnh đó, chè dày còn chứa các hoạt chất khác như tanin và đường (glucose, rhamnose) [1].

Chè dây là loại thực vật thuộc họ Nho (Vitaceae) được biết đến với tên khoa học là Ampelopsis cantoniensis

2Chè dây có tác dụng gì?

Theo Y học cổ truyền

Chè dây là dược liệu có vị ngọt,đắng nhẹ và tính lương, lành tính. Dưới góc nhìn của y học cổ truyền, chè dây được dùng để điều trị các bệnh sau:

• Mụn nhọt.
• Tê thấp.
• Viêm loét dạ dày tá tràng.
• Cảm mạo, phong nhiệt.
• Tắc tia sữa.
• Vị thống.
• Tiêu viêm: viêm họng, đau mắt đỏ.
• Giải độc.
• Thanh thử nhiệt [1].

Chè dây giúp trị viêm loét dạ dày tá tràng

Theo Y học hiện đại

Các nghiên cứu, thực nghiệm đã chỉ ra các vai trò dược lý tiềm năng của chè dây:

• Thành phần chính trong chè dây là flavonoid có hoạt tính chống oxy hóa, kháng viêm giúp làm lành vết loét. Ngoài ra, flavonoid còn có tác dụng điều trị, diệt trừ Helicobacter Pylori kèm theo giảm thiểu các triệu chứng ợ hơi, đau rát thượng vị, ợ chua… liên quan đến bệnh đau dạ dày.
• Dựa trên cơ chế giải độc gan, dược liệu được ứng dụng trong chữa mụn nhọt, mẩn ngứa hay nổi rôm nóng ở trong người.
• Để giảm được tình trạng viêm răng lợi, người ta sử dụng nước sắc chè dây để súc miệng hằng ngày bởi tác dụng chống viêm rất tốt của dược liệu này.
• Cành lá chè dây còn giúp làm lành sẹo, an thần [1].

Chiết xuất chè dây dùng để chữa viêm răng lợi

3Liều dùng chè dây

Chúng ta có thể dùng chè dây ở cả 2 dạng là tươi và khô. Hiện nay vẫn chưa có khuyến cáo cụ thể về liều lượng để sử dụng chè dây. Tuy nhiên, có một giới hạn được đặt ra cho việc sử dụng dược liệu này là không quá 70g/ngày.

Không nên sử dụng quá 70g chè dây mỗi ngày

4Một số bài thuốc có sử dụng chè dây

Như chúng ta đã biết, chè dây được sử dụng trong một số bài thuốc ở dạng đơn dược hoặc phối hợp với các dược liệu khác trong điều trị các bệnh khác nhau.

Bài thuốc chữa viêm đau dạ dày tá tràng

Sử dụng khoảng 10-15g lá chè vằng (dạng khô hoặc đã được sao vàng) với một ít nước nóng để lá trà bắt đầu nở ra và đổ nước đi. Sau đó hãm với 100ml nước sôi trong 15 phút. Để chữa viêm đau dạ dày tá tràng, bạn nên sử dụng liên tục trong khoảng 15-20 ngày cho một đợt điều trị.

Bài thuốc hãm chè dây giúp chữa viêm loét dạ dày tá tràng

Bài thuốc chữa đau nhức, tê thấp

Để thuyên giảm các triệu chứng đau nhức, tê thấp bạn có thể sử dụng lá chè dây tươi (đã được giã nát) hơ trên lửa nóng. Sau đó, gói vào một miếng vải mỏng và đắp trực tiếp lên vùng bị đau nhức.

Bài thuốc chè dây hơ nóng hỗ trợ giảm triệu chứng đau nhức, tê thấp

Bài thuốc phòng bệnh sốt rét

Thái nhỏ các dược liệu gồm 60g chè dây, 12g rễ cỏ xước, 60g lá hồng bì, 12g lá đại bì, 12g tía tô, 12g lá hoặc vỏ cây vối, 12g rễ xoan rừng sau đó đem đi phơi khô. Tiếp theo, cho vào ấm với 400ml để sắc thuốc trên lửa nhỏ. Khi lượng nước còn khoảng 100ml thì đã có thể sử dụng được. Lưu ý cần uống khi thuốc còn ấm. Bài thuốc chỉ dùng với liều 3 ngày 1 thang để phòng bệnh sốt rét.

Phối hợp chè dây với các dược liệu khác để chữa sốt rét

Bài thuốc chữa cảm mạo, hầu họng sưng đau

Cho khoảng 15-60g dược liệu sắc chung với nửa thăng nước ở trên lửa nhỏ với thời gian khoảng 15 phút. Có thể chia nhỏ thuốc thành nhiều cử để uống trong ngày. Lưu ý nên uống khi thuốc còn ấm. Liều dùng: 1 thang thuốc/ngày.

Sắc thuốc chè dây trị hầu họng sưng đau

Bài thuốc chữa trúng độc thực vật do vi khuẩn

Bài thuốc gồm 50g rễ chè dây tươi, 15g gừng sắc chung với khoảng 2 chén nước đến khi còn 1 chén là có thể sử dụng được (dùng khi còn ấm). Liều dùng cho người bình thường là 1 thang/ngày. Đối với đối tượng là trẻ em, người già cần phải điều chỉnh liều lượng.

Bài thuốc chữa áp xe

Cho 15g chè dây vào nồi với nửa rượu nửa nước để sắc thuốc trên lửa nhỏ rồi lấy nước uống. Một bài thuốc khác cũng dùng chữa áp xe là bạn có thể cho thêm thịt heo (nạc) vào hầm cùng với chè dây. Nên ăn khi còn ấm nóng.

Bài thuốc sắc chè dây với rượu, nước giúp chữa áp xe

Bài thuốc chữa đau dây thần kinh tọa

Để chữa đau thần kinh tọa, bài thuốc được khuyến khích sử dụng gồm 15 – 30g phần rễ hoặc thân chè dây sắc lấy nước uống với liều lượng là mỗi ngày 1 thang. Kết hợp với phương pháp dùng ngoài là giã nát lá chè tươi, sao nóng để đắp vào chỗ đau nhức.

Rễ, thân chè dây giúp chữa đau dây thần kinh tọa

5Lưu ý khi sử dụng chè dây

Khi sử dụng chè dây, để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất cũng như giảm thiểu các tác dụng không mong muốn, người bệnh cần lưu ý cách dùng, liều lượng:

• Đối tượng có huyết áp thấp thì không nên sử dụng dược liệu này, đặc biệt là khi bụng đói.
• Tránh dùng thuốc đã được sắc và để qua đêm vì có thể gây tiêu chảy, đầy bụng.
• Liều lượng cần lưu ý là không quá 70g/ngày do dược tính của chè dây khá mạnh [1].

Chè dây có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cần sử dụng đúng cách và tham khảo ý kiến bác sĩ. Nếu thấy thông tin hữu ích, hãy chia sẻ để mọi người cùng biết nhé!