Gàu là hiện tượng rối loạn ở da đầu, tạo thành các vảy trắng nằm rải rác khắp tóc và da đầu, nguyên nhân gây ra gàu thường là do yếu tố sinh lý và yếu tố bệnh lý. Hãy cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây ra gàu và cách điều trị gàu tại nhà hiệu quả nhé!
1Gàu là gì?
Gàu là tình trạng khá phổ biến, đặc trưng bởi những mảng vảy da khô, nhỏ bong ra khỏi da đầu. Gàu khiến cho da đầu bị ngứa ngáy, khó chịu và gây mất thẩm mỹ vì những vảy trắng này nằm rải rác khắp tóc, da đầu, thậm chí bám trên vai.[1]
Gàu có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và không có phương pháp nào đảm bảo điều trị triệt để gàu. Ngoài ra, gàu cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh về da như viêm da tiết bã, nấm da đầu.
Gàu nằm rải rác ở chân tóc gây cảm giác ngứa ngáy
2Nguyên nhân gây ra gàu
Gàu do sinh lý
Những người có cơ địa tăng tiết bã nhờn ở da đầu khiến dầu nhờn được tiết ra nhiều hơn. Điều này khiến cho tế bào chết ở da đầu tích tụ lại làm bít tắc lỗ chân lông, từ đó hình thành các vảy trắng mỏng trên tóc và da đầu.
Gàu do các bệnh lý da liễu
- Viêm da tiết bã: Khi các tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, tăng tiết nhiều dầu, bã nhờn làm cho bít tắc lỗ chân lông và gây ra viêm. Khi mắc bệnh, những mảng vảy sẽ có màu trắng hoặc màu hơi ngả vàng. Nếu không được vệ sinh kỹ và điều trị kịp thời, lớp vảy sẽ ngày một nhiều gây ngứa ngáy, khó chịu, gãi nhiều có thể làm xước da đầu và nhiễm trùng.
- Viêm da tiếp xúc: Nguyên nhân là do dị ứng với thành phần của dầu gội hoặc bất kỳ hóa chất nào sử dụng trên tóc của bạn. Nếu nhẹ thì chỉ xuất hiện gàu, còn nặng có thể xuất hiện mụn mủ, mụn nước chứa dịch. Bạn cần đến gặp bác sĩ để điều trị ngay khi xuất hiện triệu chứng nặng để tránh nhiễm trùng.
- Nấm da đầu: Nấm phát triển rất nhanh khiến cho sự bong tróc da đầu và quá trình tạo vảy diễn ra rất nhanh chóng. Vùng da đầu bị nấm sẽ đỏ, sần, tóc bị gãy, rụng rõ. Bệnh không thể tự khỏi nên bạn cần đến gặp bác sĩ để điều trị.
Gàu có màu hơi ngả vàng trong bệnh lý viêm da tiết bã
Gàu do dùng các sản phẩm chăm sóc tóc không phù hợp
Các sản phẩm chăm sóc tóc như dầu gội, dầu xả, kem ủ dưỡng tóc... không phù hợp với cơ địa có thể là nguyên nhân gây ra gàu và tình trạng gàu sẽ càng nặng hơn khi bạn vẫn tiếp tục sử dụng. Do đó bạn cần chú ý lựa chọn sản phẩm nhẹ dịu, phù hợp với da đầu của mình.
Gàu do thói quen sinh hoạt
Da đầu bẩn do không tắm gội thường xuyên khiến cho tế bào chết tích tụ nhiều trên da đầu, gây bít tắc và tạo ra gàu. Ngược lại việc gội đầu quá nhiều cũng khiến da bị mất đi độ ẩm tự nhiên và lớp ceramide - hàng rào bảo vệ da tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển gây ra gàu.
Thói quen gội đầu trễ, không sấy khô tóc trước khi đi ngủ cũng là nguyên nhân gây ra gàu bởi môi trường ẩm ướt khiến vi khuẩn, nấm sinh sôi.
Gàu do thời tiết
Vào mùa đông thời tiết khô hanh, tuyến bã nhờn trên da đầu giảm hoạt động làm mất độ cân bằng ẩm khiến lớp tế bào sừng khô hơn và dễ bong tróc tạo ra gàu.
Bên cạnh đó, mùa đông khiến chúng ta ít uống nước hơn mùa hè, lượng nước cung cấp cho tóc không đủ dẫn đến tuần hoàn máu đến nang tóc chậm. Vì vậy mà các tế bào chết lúc này tích tụ lại và các tế bào mới cũng tái tạo chậm hơn khiến gàu ngày một nhiều hơn.[2]
Gàu do chế độ ăn kiêng
Khi cơ thể không cung cấp đủ các loại vitamin và khoáng chất, đặc biệt các chất như kẽm, sắt, vitamin A, các vitamin B, omega-3,... sẽ dẫn đến trình trạng da đầu bị gàu. Chế độ ăn kiêng thường bị thiếu nhiều chất và dễ bị gàu hơn.[3]
3Khi nào cần gặp bác sĩ
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Gàu hiếm khi dẫn đến các biến chứng và có thể tự chữa khỏi tại nhà. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ khi các phương pháp tự chữa ở nhà không hiệu quả hoặc xuất hiện các dấu hiệu sau đây:
- Có dấu hiệu nhiễm trùng như: sưng, đỏ, đau.
- Tình trạng gàu ngày một nhiều và rất ngứa da đầu.
- Có dấu hiệu của bệnh chàm, vảy nến.[3]
Tham khảo các bệnh viện
Khi có các dấu hiệu kể trên, bạn có thể đến khoa da liễu tại các cơ sở y tế gần nhất hoặc tham khảo một số bệnh viện uy tín sau:
- TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu TP. Hồ Chí Minh, bệnh viện Đại học Y Dược, bệnh viện Quân Y 175,...
- Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung ương, bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Trung ương Quân đội 108,...
4Điều trị gàu
Dầu gội trị gàu
Để kiểm soát gàu, bạn có thể lựa chọn và sử dụng dầu gội chứa một trong số các hoạt chất dưới đây:
- Selen sulfid: Tác dụng làm giảm sản xuất dầu tự nhiên ở da đầu, làm chậm quá trình tạo tế bào chết trên da đầu, kháng nấm. Tuy nhiên, cần có sự hướng dẫn của bác sĩ vì chất này có thể gây biến đổi màu tóc.
- Kẽm pyrithion: Tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm, đồng thời cũng giúp làm chậm quá trình tạo tế bào chết trên da đầu.
- Axit salicylic: Tác dụng loại bỏ tế bào chết ở da đầu, kiềm dầu và sát khuẩn nhẹ.
- Fluocinolon: Tác dụng kháng viêm, kiểm soát ngứa, tình trạng bong da và kích ứng.
- Ketoconazol: Tác dụng kháng nấm.[1]
Các sản phẩm tự nhiên trị gàu
Bên cạnh dầu gội trị gàu, một số sản phẩm tự nhiên cũng có thể giúp kiểm soát gàu như:
- Dầu dừa: Thoa 3 đến 5 muỗng cà phê dầu dừa và mát xa nhẹ nhàng trên da đầu 15 đến 20 phút hoặc ủ trong 1 giờ, sau đó gội đầu lại bằng nước ấm.
- Giấm táo: Trộn tỷ lệ 1:1 giấm táo với nước. Đổ hỗn hợp này lên da đầu và giữ trong 15 phút, sau đó rửa sạch lại với nước.
- Nước cốt chanh: Thoa khoảng 2 muỗng cà phê nước cốt chanh lên da dầu và mát xa 7 đến 10 phút. Sau đó rửa sạch lại với nước.
- Dầu ô liu: Thoa vài giọt dầu ô liu lên da đầu, ủ một đêm và gội đầu lại vào sáng hôm sau.
- Tinh dầu tràm trà: Thoa 5 - 7 giọt tinh dầu tràm trà lên da đầu kết hợp mát xa nhẹ nhàng và thư giãn. Sau đó gội sạch và lau khô tóc.
- Nha đam: Thoa nha đam lên da đầu trước mỗi lúc gội đầu, giúp giữ ẩm cho da đầu.
- Bia và lòng đỏ trứng gà: Trộn hỗn hợp này lên tóc và mát xa trong khoảng 10 phút, sau đó gội đầu lại bằng nước ấm để loại bỏ mùi tanh.
Nước cốt chanh có hiệu quả trong việc kiểm soát gàu
Thay đổi thói quen sống
- Hạn chế sự căng thẳng: Căng thẳng làm suy yếu miễn dịch, đồng thời còn làm tăng tiết dầu nhờn gây ra gàu. Do đó, để ngăn ngừa gàu bạn cần phải kiểm soát và hạn chế sự căng thẳng.
- Ăn uống lành mạnh: Một chế độ đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là đầy đủ các vitamin A, vitamin nhóm B, kẽm, sắt và một số loại chất béo giúp ngăn ngừa gàu.
- Xây dựng thói quen chăm sóc tóc và da đầu phù hợp: Nếu bạn thuộc da dầu nhờn cần chú ý vệ sinh sạch sẽ trên da đầu. Nếu da đầu của bạn khá nhạy cảm và tình trạng tóc khô, bạn nên chọn dầu gội nhẹ dịu và bổ sung các chất dưỡng sau mỗi lần gội.
- Hạn chế các sản phẩm tạo kiểu tóc: Chúng có thể tích tụ trên tóc và da đầu của bạn, khiến da đầu trở nên nhờn hơn. Hơn nữa các hóa chất trong các sản phẩm nhuộm và uốn tóc khiến da đầu của bạn bị tổn thương, từ đó gàu sẽ xuất hiện hoặc trầm trọng hơn tình trạng gàu hiện có.
Yoga là phương pháp hữu ích giúp làm giảm sự căng thẳng
5Biện pháp ngăn ngừa gàu
Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa gàu:
- Hạn chế dùng tay gãi da đầu: Gãi có thể làm kích ứng, nhiễm trùng qua các vết xước da đầu.
- Sử dụng dầu gội nhẹ dịu với da đầu để tránh bị kích ứng và gàu. Việc gội đầu quá nhiều lần cũng có thể làm cho da đầu bị khô, kích thích tăng tiết dầu, gây ra gàu. Tốt nhất là nên gội cách 2 đến 3 ngày một lần.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng không chỉ có hại cho sức khỏe mà còn có thể làm nặng hơn tình trạng gàu của bạn. Đi bộ, yoga, thiền là một số phương pháp giảm căng thẳng hiệu quả mà bạn có thể thực hiện.
- Để tóc, da đầu thông thoáng: Tiếp xúc với không khí thường xuyên, đặc biệt là nơi không khí trong lành sẽ làm giảm sự tích tụ dầu trên da đầu. Hạn chế thói quen đội mũ thường xuyên vì dễ làm da đầu bị ngứa ngáy, bí bách dẫn đến gàu.
- Mát xa da đầu: Giúp tăng lưu thông tuần hoàn máu dưới da đầu, ngăn ngừa gàu và rụng tóc. Bạn có thể dùng một số loại tinh dầu tự nhiên để mát xa cùng như tinh dầu bưởi, sả chanh, tràm trà,...[4]
Mát xa da đầu giúp thư giãn, ngừa gàu và kích thích mọc tóc
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp các thông tin bổ ích về gàu cho quý bạn đọc. Hãy chú ý vệ sinh da đầu sạch sẽ để không bị phiền toái vì gàu nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
