Đau đầu do dị dạng mạch máu não là một căn bệnh liên quan đến hệ thống mạch máu ở não, gây ra sự suy giảm vận chuyển máu cho não. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và các bệnh lý liên quan đến triệu chứng đau đầu kéo dài liên tục qua bài viết dưới đây nhé!
1Đau đầu kéo dài và đau đầu do dị dạng mạch máu não là gì?
Dị dạng mạch máu não (arteriovenous malformation – AVM) là sự kết nối bất thường giữa các động mạch và tĩnh mạch não. Động tĩnh mạch kết nối trực tiếp với nhau mà không thông qua mao mạch gây rối loạn hệ thống cấp máu cho não. [1]
Đau đầu do dị dạng mạch máu não là tình trạng thiếu máu não. Cơn đau đầu trở nên nghiêm trọng hơn khi các khối dị dạng động tĩnh mạch bị vỡ ra, gây chảy máu trong não.
Đau đầu kéo dài thường được mô tả với triệu chứng đau đầu từ 15 ngày trở lên mỗi tháng và kéo dài trong khoảng 3 tháng. Kèm theo đó là nhiều triệu chứng suy nhược thần kinh và thể chất.
2Nguyên nhân gây đau đầu liên tục
Dị dạng mạch máu não
Khối dị dạng ở mạch máu não có thể bị vỡ hoặc xuất huyết. Khi đó máu tràn vào các khoang xung quanh não, gây ra các áp lực lên các tế bào thần kinh và gây đau đầu.
Các bệnh lý về não
Các bệnh lý về não như viêm não, viêm màng não, u não,... gây đau đầu theo nhiều cơ chế khác nhau, chẳng hạn như:
- Các khối u chèn ép lên tế bào thần kinh gây đau đầu hay khối u chèn ép mạch máu não làm thiếu máu lên não gây đau đầu.
- Khi não bị viêm, các tế bào miễn dịch tập trung lại tổ chức viêm làm tắc mạch máu não, dẫn đến thiếu máu não và đau đầu.
- Các bệnh lý về não như viêm não, u não có thể làm thay đổi bản chất hóa học của các chất, tạo ra các độc tố mới gây đau đầu.
Đau dây thần kinh sinh ba
Dây thần kinh sinh ba là dây thần kinh chính của vùng mặt. Một trong những chức năng của nó là gửi thông tin cảm giác từ các tế bào vùng mặt đến não.
Kích hoạt dây thần kinh sinh ba có thể dẫn đến các triệu chứng đau như dao đâm hoặc điện giật ở vùng mặt và có thể lan rộng lên đầu và gây đau đầu.
Dây thần kinh sinh ba điều khiển các cơ vùng mặt
Căng cơ
Các cơ vùng đầu mặt cổ bị căng cứng có thể dẫn đến đau đầu theo nhiều cơ chế khác nhau như:
- Các cơ căng cứng có thể gây áp lực lên mạch máu não, làm giảm lưu thông máu, thiếu máu lên não. Điều này có thể gây ra đau đầu.
- Các cơ bị căng có thể kích thích các dây thần kinh vùng đầu mặt, gửi tín hiệu đến não và gây ra đau đầu.
- Căng cứng cơ gây đau, gây căng thẳng, khiến cơ thể sản xuất nhiều hormone stress cortisol, nếu lặp lại nhiều lần có thể dẫn đến đau đầu thường xuyên.
Nội tiết tố
Sự thay đổi về nồng độ hormone có mối liên hệ với sự xuất hiện của một số loại đau đầu. Ví dụ, những thay đổi tự nhiên về nồng độ estrogen có thể là yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu ở phụ nữ.
Các hormone có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các chức năng của cơ thể. Sự thiếu hụt hoặc quá mức sản xuất các hormone có thể gây ra đau đầu và các triệu chứng khác.
Di truyền
Đau nhức đầu kéo dài liên tục có xu hướng di truyền trong gia đình.
Nếu gia đình bạn có người mắc các bệnh lý liên quan đến não bộ và thần kinh, đặc biệt là chứng đau nửa đầu thì bạn có nguy cơ cao mắc chứng đau đầu kéo dài.
Các yếu tố nguy cơ
Nhiều yếu tố khác cũng gây ra tình trạng đau đầu kéo dài liên tục:
- Căng thẳng, lo lắng hoặc trầm cảm.
- Làm việc quá sức.
- Thiếu ngủ.
- Bỏ bữa.
- Thay đổi thời tiết.
- Sử dụng chất kích thích thường xuyên như rượu bia, cà phê.
- Lạm dụng thuốc đau đầu.
3Dấu hiệu triệu chứng đi kèm
Vị trí, tính chất, cường độ, mức độ của các cơn đau đầu liên tục có thể khác nhau:
- Đau nửa đầu hoặc đau cả hai bên.
- Cảm giác đau như bị đạp mạnh hoặc bị thắt chặt.
- Cường độ khác nhau từ nhẹ đến nặng.
Các triệu chứng khác đi kèm đau đầu có thể gặp:
- Buồn nôn và nôn.
- Đổ mồ hôi.
- Nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh hoặc mùi.
- Nghẹt mũi hoặc sổ mũi.
- Đỏ mắt hoặc chảy nước mắt.
- Cảm thấy bồn chồn hoặc kích động thường xuyên.
4Các bệnh lý liên quan
Có rất nhiều bệnh lý có thể gây ra đau đầu liên tục, chằng hạn như:
5Biến chứng nguy hiểm
Nhiều bệnh nhân đã được bác sĩ khám và phát hiện ra khối dị dạng động - tĩnh mạch não với kích thước rất lớn và lưu lượng cao.
Nhưng phần lớn bệnh nhân bỏ qua các triệu chứng cảnh báo nguy hiểm cho đến khi khối dị dạng mạch máu não bị vỡ, bệnh nhân mới đến nhập viện trong tình trạng cấp cứu:
- Đau nhức dữ dội kèm nôn mửa.
- Rối loạn ý thức.
- Tê liệt tay chân.
- Xuất huyết não.
- Động kinh.
- Đột quỵ.
Biến chứng nguy hiểm của đau đầu liên tục là đột quỵ do xuất huyết não
6Cách chẩn đoán đau đầu kéo dài
Để định hướng chẩn đoán, bác sĩ có thể đặt ra một số câu hỏi cho người bệnh, chẳng hạn như: [2]
- Mô tả vị trí, tần suất, mức độ và cường độ đau đầu.
- Liệt kê các triệu chứng khác đi kèm đau đầu.
- Các yếu tố kích thích hoặc làm giảm cơn đau.
Hướng chẩn đoán đau đầu kéo dài khi đảm bảo 15 lần đau đầu trên 1 tháng và bị liên tục trong 3 tháng gần đây. Kèm theo nhiều triệu chứng khác như chảy nước mắt, nghẹt mũi, chảy nước mũi…, các triệu chứng thần kinh như buồn nôn, nôn, chóng mặt, bồn chồn hoặc kích động…
Ngoài ra, người bệnh sẽ có một số yếu tố nguy cơ và cần được chú ý hơn như:
- Tuổi tác.
- Bệnh lý thần kinh kèm theo.
- Cơn đau dữ dội, đau như có búa đập.
- Dấu hiệu toàn thân như sốt (đây là yếu tố quan trọng để loại trừ các trường hợp viêm nhiễm).
Nếu nguyên nhân gây đau đầu vẫn chưa được xác định chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh như chụp CT hoặc MRI để tìm kiếm tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.
7Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Đau đầu thường xuyên có thể tự điều trị tại nhà, tuy nhiên bạn vẫn cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ về cách điều trị. Bạn nên đi gặp bác sĩ nếu nhận thấy các dấu hiệu sau:
- Có 2 cơn đau đầu trở lên mỗi tuần.
- Hầu hết các cơn đau đầu đều cần đến thuốc giảm đau.
- Sử dụng nhiều thuốc giảm đau hơn liều được khuyến cáo.
- Tính chất cơn đau thay đổi bất thường hoặc cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.
Một số dấu hiệu sau đây là tình trạng khẩn cấp, bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị:
- Đau đầu đột ngột, dữ dội và nghiêm trọng.
- Kèm theo sốt, cứng cổ, lú lẫn, co giật, tê liệt tay chân, nói lắp bắp.
- Sau một chấn thương, va đập mạnh vùng đầu.
- Sau khi dùng thuốc giảm đau và nghỉ ngơi, cơn đau đầu không thuyên giảm mà còn trở nên trầm trọng hơn.
Nơi khám chữa khi đau đầu
Nếu nhận thấy bạn hay người thân xung quanh có các dấu hiệu đau đầu bất thường, hãy đến các cơ sở y tế gần nhất hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào để được thăm khám và tư vấn điều trị.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số các bệnh viện lớn, nổi tiếng và uy tín dưới đây
- Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Trung ương Thống Nhất, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM...
- Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Đức...
8Các phương pháp chữa trị
Sử dụng thuốc
Các nhóm thuốc thường được sử dụng để điều trị đau đầu liên tục bao gồm:
Một nhóm thuốc giúp ngăn ngừa đau đầu liên tục bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm: Bác sĩ thường sử dụng các loại thuốc chống trầm cảm ba vòng như amitriptyline và nortriptyline để ngăn ngừa đau nửa đầu ở những người bị đau đầu do căng thẳng. Tuy nhiên nhóm thuốc này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng nên bác sĩ sẽ xem xét các biện pháp khác để kiểm soát cơn đau trước khi sử dụng thuốc chống trầm cảm trong trường hợp nghiêm trọng.
- Thuốc giãn cơ: Những loại thuốc này có khả năng giảm căng cơ và cứng khớp, một trong những nguyên nhân dẫn đến đau đầu. Tizanidine là một loại thuốc giãn cơ phổ biến mà bác sĩ thường sử dụng để ngăn ngừa đau đầu ở người bệnh.
- Thuốc chống động kinh được biết đến với hiệu quả trong việc kiểm soát tần suất các cơn đau đầu liên tục.
- Thuốc an thần: Với những người thường xuyên bị đau đầu do căng thẳng, có thể sử dụng thêm các loại thuốc an thần để giúp giảm cường độ, mức độ đau.
Không sử dụng thuốc
Các phương pháp điều trị đau đầu liên tục mà không sử dụng thuốc bao gồm:
- Điều trị bằng tâm lý: Người bệnh được trò chuyện với chuyên gia tâm lý nhằm giúp người bệnh hiểu rõ hơn về trạng thái tinh thần có thể ảnh hưởng đến cơn đau đầu. Đồng thời, người bệnh cũng sẽ được chia sẻ về cách ứng phó với sự lo lắng, stress.
- Phản hồi sinh học: Phương pháp này sử dụng các thiết bị giám sát để giúp người bệnh hiểu và học cách kiểm soát các chỉ số của cơ thể như huyết áp, nhịp tim và căng thẳng cơ bắp.
- Kích thích dây thần kinh: Sử dụng xung điện để kích thích một số dây thần kinh. Kích thích thần kinh Occipital có thể giúp giảm triệu chứng của đau nửa đầu, trong khi kích thích thần kinh Vagus có thể giúp điều trị chứng đau nửa đầu.
- Châm cứu: Phương pháp này kích thích vào các huyệt đạo, giúp lưu thông khí huyết.
- Massage: Massage có thể giúp thư giãn tinh thần và giảm căng thẳng cơ bắp.
- Bổ sung dinh dưỡng: Ăn uống lành mạnh, tránh dầu mỡ, tránh các chất kích thích.
9Biện pháp phòng ngừa
Chú ý quan tâm chăm sóc bản thân là cách để bạn phòng ngừa nhiều chứng bệnh.
- Tránh lạm dụng thuốc: Sử dụng thuốc chỉ khi cần thiết và theo chỉ định của bác sĩ. Lạm dụng thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ và tổn thương sức khỏe của bạn.
- Có giấc ngủ chất lượng: Đảm bảo không gian ngủ yên tĩnh, thư giãn và ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày.
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng: Ăn uống đủ và cân bằng để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Các chất dinh dưỡng như chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe và phòng ngừa nhiều bệnh.
- Luyện tập thể thao đều đặn: Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để vận động. Thể dục không chỉ giúp giảm stress mà còn giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và hệ thống miễn dịch.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích: Tránh hút thuốc lá, sử dụng rượu bia hoặc các chất kích thích khác vì chúng có thể gây tổn hại nhiều cơ quan trong cơ thể và làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh.
Hy vọng bài viết vừa rồi đã cung cấp cho bạn nhiều kiến thức về nguyên nhân và các bệnh lý liên quan đau đầu kéo dài liên tục. Nếu bạn thấy thông tin này hữu ích thì hãy chia sẻ đến người thân của bạn nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
