Bệnh áp xe não là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Áp xe não là tình trạng vi sinh vật xâm nhập vào não gây viêm nhiễm tạo nên một khối chứa đầy dịch. Khối này có thể chèn ép nhu mô não gây nên một số biến chứng nguy hiểm. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa áp xe não qua bài viết dưới đây nhé!

1Áp xe não là gì?

Áp xe não được mô tả với hình dạng tương tự một chiếc túi chứa đầy mủ (chất tiết của vi khuẩn) trong nhu mô não.

Bệnh có thể làm tăng áp lực lên não, giảm máu cung cấp đến các tế bào não. Nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn tới những biến chứng nguy hiểm.[1]

Áp xe não là túi chứa đầy mủ trong nhu mô

2Nguyên nhân

Vi khuẩn có thể xâm nhập vào nhu mô não bằng nhiều cách khác nhau. 3 đường vào hay gặp có thể kể đến là:

• Đường kế cận: các nhiễm khuẩn cơ quan gần não bộ như viêm tai giữa, viêm tai xương chũm, viêm xoang, áp xe răng nếu không được điều trị có thể di chuyển lên não.
• Đường máu: vi khuẩn xâm nhập vào các cơ quan trong cơ thể và gây viêm phổi, viêm gan, viêm thận - bể thận, viêm mô tế bào có thể theo đường máu di chuyển lên não và gây bệnh tại cơ quan này.
• Chấn thương sọ não: làm vỡ xương sọ, tạo đường vào trực tiếp cho vi khuẩn từ bên ngoài.[2]

Viêm tai giữa là một nguyên nhân dẫn tới áp xe não

3Dấu hiệu áp xe não

Các triệu chứng áp xe não thường diễn biến đa dạng. Một số trường hợp có thể diễn biến chậm trong vài ngày, một số diễn biến đột ngột với những dấu hiệu nghiêm trọng. Các triệu chứng thường gặp là:

• Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt
• Giảm tri giác như ngủ gà, hôn mê.
• Giảm cảm giác, nhạy cảm với ánh sáng.
• Yếu, liệt vận động.
• Nhìn mờ.
• Thay đổi nhân cách, hành vi.
• Nôn.
• Sốt cao, rét run.
• Cứng gáy.
• Trẻ em có thể xuất hiện tình trạng bỏ bú, kích động.[3]

Đau đầu là triệu chứng hay xuất hiện ở áp xe não

4Biến chứng nguy hiểm

Áp xe não nếu không điều trị đúng cách và kịp thời có thể gây nên những biến chứng sau:

• Tái phát áp xe: hay gặp ở người suy giảm miễn dịch hoặc trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh có tím tay, chân.
• Tổn thương não: áp xe chèn ép nhu mô có thể gây nên tổn thương tế bào não. Trường hợp điều trị muộn có thể dẫn tới không hồi phục hoàn toàn.
• Động kinh: xuất hiện những cơn co giật hoặc tình trạng động kinh sau mắc áp xe não.
• Viêm màng não: vi khuẩn có thể tiếp cận màng não và gây viêm.

Viêm màng não là một trong những biến chứng của áp xe não

5Cách chẩn đoán bệnh

Để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, ngoài dựa vào tiền sử tiếp xúc, các đặc điểm lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định những xét nghiệm cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm máu: đánh giá các chỉ số viêm có tăng cao hay không thông qua chỉ số bạch cầu, tốc độ máu lắng hoặc CRP.
• Chụp CT hoặc MRI: đánh giá hình ảnh nhu mô não xem có bất thường hay không.
• Chọc dò tủy sống: lấy mủ trong tủy sống để tìm chính xác căn nguyên gây bệnh.[4]

Chụp cắt lớp vi tính là một trong những phương pháp chẩn đoán bệnh hiệu quả

6Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ?

Khi nào cần gặp bác sĩ

Áp xe não là tình trạng nguy hiểm nên khi xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám:

• Nói lắp, không nói được hết câu.
• Giảm cảm giác.
• Yếu cơ, hạn chế vận động.
• Co giật xuất hiện ở người chưa từng có cơn co giật nào trước đó.
• Nhạy cảm với ánh sáng.
• Cứng gáy, không thể gập được cổ vào cằm.

Khi xuất hiện co giật nên đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị

Nơi khám chữa bệnh áp xe não

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Nội, Thần kinh. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại TP. HCM: Bệnh viện Nhiệt đới TP.HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Hùng Vương.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Nhiệt đới Trung Ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Đại học Y dược Hà Nội.

7Các phương pháp chữa bệnh áp xe não

Sử dụng thuốc kháng sinh

Khi xuất hiện tình trạng áp xe não, bác sĩ sẽ lựa chọn kháng sinh phổ rộng nhằm tiêu diệt các loại vi khuẩn hay gặp gây áp xe não. Trường hợp không đáp ứng với điều trị, bác sĩ có thể dẫn lưu áp xe để làm kháng sinh đồ nhằm tìm loại kháng sinh điều trị thích hợp.

Hiệu quả điều trị kháng sinh còn phụ thuộc vào những đặc điểm như kích thước, số lượng, nguyên nhân và thể trạng người bệnh.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được sử dụng để loại bỏ hoàn toàn áp xe và giảm áp lực của áp xe lên não. Phẫu thuật được sử dụng trong một số trường hợp như:

• Tăng áp lực nội sọ có thể dẫn tới tụt kẹt não.
• Áp xe không đáp ứng với điều trị nội khoa.
• Xuất hiện khí trong áp xe.
• Áp xe lớn có nguy cơ vỡ.

Phẫu thuật có thể giúp loại bỏ hoàn toàn ổ áp xe

Sử dụng corticoid

Bác sĩ có thể sử dụng corticoid liều cao trong thời gian ngắn để giảm áp lực nội sọ cũng như giảm xuất hiện các biến chứng khác. Lưu ý, bác sĩ sẽ cân nhắc phối hợp các phương pháp để đạt hiệu quả tốt nhất trong điều trị.

8Biện pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa mắc áp xe não, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: đánh răng 2 lần/ngày, sử dụng chỉ nha khoa, nước súc miệng.
• Điều trị tốt tình trạng viêm nhiễm như viêm xoang, viêm tai giữa.
• Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông để tránh chấn thương vùng đầu.
• Bảo vệ vùng đầu khi làm những công việc nguy hiểm.
• Quan hệ tình dục an toàn để tránh mắc phải các viêm nhiễm lây truyền qua đường tình dục (STIs) hoặc HIV.

Vệ sinh răng miệng hiệu quả để giảm nguy cơ mắc áp xe não

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về áp xe não. Đây là bệnh lý nguy hiểm cần phát hiện kịp thời. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!