Sản phụ sau sinh mổ kiêng ăn gì và nên ăn gì để mau hồi phục

Các sản phụ sinh mổ bởi vì phương pháp này sẽ khiến sản phụ mất nhiều máu hơn, nguy cơ nhiễm trùng cao hơn, tăng nguy cơ và biến chứng muộn ở các thai kỳ sau. Chính vì vậy, cần quan tâm mẹ bầu sau sinh mổ kiêng ăn gì và nên ăn gì để đảm bảo việc hồi phục nhanh chóng.

1Sinh mổ sau bao lâu thì hồi phục

Thời gian hồi phục sau sinh mổ thường kéo dài 6 tuần. Tuy nhiên quá trình này có thể thay đổi tùy theo từng cá nhân và tình trạng sức khỏe.

Một số vấn đề sức khỏe thường gặp sau sinh mổ như nhiễm trùng vết mổ, tắc tĩnh mạch sâu hoặc xuất huyết có thể kéo dài thời gian hồi phục. Việc thiếu thời gian nghỉ ngơi do bận rộn chăm sóc con cái hoặc làm việc nặng nhọc cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình hồi phục[1].

Thời gian hồi phục sau khi sinh mổ thường kéo dài khoảng 6 tuần

2Sau sinh mổ nên kiêng ăn gì?

Chế độ dinh dưỡng hợp lý sau sinh mổ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình hồi phục của mẹ và đảm bảo nguồn sữa mẹ dồi dào, giàu dưỡng chất cho bé. Tuy nhiên, bên cạnh những thực phẩm nên bổ sung, mẹ cũng cần lưu ý một số loại thực phẩm cần kiêng khem trong giai đoạn hậu sản:

Thực phẩm cay

Phụ nữ sau sinh mổ nên hạn chế sử dụng thực phẩm, gia vị cay nóng như ớt, hạt tiêu. Vì đồ cay nóng có thể gây đầy hơi, khó tiêu, loét dạ dày ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa đang nhạy cảm sau sinh mổ [2].

Thực phẩm cay nóng còn ảnh hưởng đến vị của sữa mẹ khiến trẻ bú khó khăn hơn, thậm chí là bỏ bú. Đồng thời, đồ ăn cay nóng có thể khiến vết mổ lâu lành và gây khó chịu cho sản phụ.

Thực phẩm có tính cay nóng sẽ khiến sản phụ bị đầy hơi

Đồ uống có ga

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, mẹ sau sinh không nên uống nước ngọt có ga bởi hàm lượng đường cao, hương vị nhân tạo và chất bảo quản sẽ gây ảnh hưởng không tốt cho cả mẹ và bé. Hơn nữa, đồ uống có ga còn khiến cơ thể tăng cân, mất nước dẫn đến táo bón, đầy hơi và các vấn đề sức khỏe khác.[2].

Mẹ bầu sử dụng đồ uống có ga sẽ dễ bị tăng cân

Mít

Mít là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ sau sinh mổ. Do có tính nóng và hàm lượng chất xơ cao, mít có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như ợ nóng, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy.

Đặc biệt, mít còn có tính axit, dễ làm tăng axit trong dạ dày dẫn đến trào ngược dạ dày, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Sản phụ ăn mít có thể gặp các vấn đề về tiêu hóa

Các loại thực phẩm dễ gây đầy hơi

Một số thực phẩm tưởng chừng quen thuộc nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây đầy hơi, khó tiêu cho phụ nữ sau sinh mổ, cần lưu ý hạn chế trong khẩu phần ăn bao gồm khoai tây, khoai lang, bắp cải, hành tây, súp lơ, đậu Hà Lan, đậu xanh,...

Súp lơ, khoai tây, hành tây, đậu hà lan khiến sản phụ khó tiêu sau khi ăn

Đồ ăn vặt

Sau sinh mổ, hệ tiêu hóa của sản phụ còn yếu ớt và nhạy cảm, do đó việc tiêu thụ đồ ăn vặt có thể dẫn đến nhiều hệ quả không tốt cho sức khỏe bao gồm gây tổn thương niêm mạc dạ dày, rối loạn tiêu hóa, tăng cân, ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ.

Đồ ăn vặt làm các sản phụ dễ tăng cân

Đồ ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh

Tương như đồ ăn vặt, mẹ bầu cũng không nên dùng đồ ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh vì các thực phẩm này chứa nhiều gia vị, các chất phụ gia ảnh hưởng không tốt đến hệ tiêu hóa.

Các chất phụ gia có trong thức ăn nhanh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của sản phụ

Món ăn chưa chế biến chín, kỹ

Sau sinh mổ, hệ miễn dịch của phụ nữ còn yếu ớt và vết mổ cần thời gian để hồi phục. Do đó, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình hồi phục và đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Một trong những lưu ý quan trọng là phụ nữ sau sinh mổ nên hạn chế ăn thực phẩm sống bao gồm sushi, thịt sống, trứng sống, rau củ quả chưa được chế biến kỹ.

Sushi ảnh hưởng quá trình làm lành của vết mổ

Trứng và sữa

Sữa, trứng được biết đến là các loại thực phẩm có thành phần dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng khuyến cáo mẹ bầu sau sinh mổ không nên sử dụng vì nó có thể gây nên tình trạng đau dạ dày, tăng axit cơ thể hoặc đầy hơi, khó tiêu.

Trứng và sữa gây đau dạ dày, tăng axit cơ thể hoặc đầy hơi, khó tiêu cho sản phụ

Nếp

Đồ nếp thuộc nhóm thực phẩm kích thích sản sinh collagen khiến cho sẹo do đẻ mổ dễ thành sẹo lồi. Ngoài ra, nếu sản phụ sau sinh mổ dùng đồ nếp sẽ kéo dài thời gian lành vết thương, nghiêm trọng hơn là làm xuất hiện viêm nhiễm, mưng mủ.

Đồ nếp làm cho sẹo do đẻ mổ dễ thành sẹo lồi

Rau muống

Rau muống là thực phẩm quen thuộc và giàu dinh dưỡng, tuy nhiên, mẹ sau sinh mổ nên lưu ý hạn chế sử dụng loại rau này vì có nguy cơ tăng sắc tố da, hình thành sẹo lồi gây mất thẩm mỹ.

Rau muống làm tăng sắc tố da, hình thành sẹo lồi gây mất thẩm mỹ

Rượu, bia, cà phê

Các bác sĩ khuyên rằng mẹ bầu sau sinh mổ nên kiêng sử dụng các thức uống có chứa cafein như cà phê vì cafein có thể đi vào sữa mẹ làm cho bé trở nên khó ngủ, cáu kỉnh.

Bên cạnh cà phê thì rượu, bia cũng nên được mẹ bầu tránh dùng vì rượu, bia cũng dễ dàng đi vào sữa mẹ. Mẹ chỉ có thể cho con bú vào khoảng 2 giờ đến 2 giờ 30 phút sau mỗi lần uống.

Bia dễ dàng đi vào sữa mẹ và gây hại cho trẻ

Thực phẩm lên men

Đối với các thực phẩm lên men như dưa muối, cà muối, hành muối,...mẹ bầu cũng không nên sử dụng vì trong quá trình lên men các thức ăn này sẽ xuất hiện các chất gây ảnh hưởng không tốt đến mẹ đang cho con bú, ảnh hưởng chất lượng sữa và suy giảm sức đề kháng.

Thức ăn lên men ảnh hưởng chất lượng sữa và suy giảm sức đề kháng

3Sau sinh mổ nên ăn gì?

Sau sinh mổ, cơ thể người phụ nữ cần có thời gian để hồi phục và lành vết thương. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Dưới đây là một số gợi ý món ăn tốt hỗ trợ quá trình hồi phục của phụ nữ sau sinh mổ:

Thực phẩm giàu Protein và Canxi

Sau sinh mổ, cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi và cần có thời gian để phục hồi. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này, giúp mẹ nhanh chóng lấy lại sức khỏe, đồng thời có nguồn sữa dồi dào cho bé.

Protein đóng vai trò thiết yếu trong việc tái tạo mô, phục hồi vết thương và xây dựng cơ bắp. Các thực phẩm giàu protein:

• Cá hồi.
• Các loại hạt: hạt óc chó, hạnh nhân.
• Chuối.

Mặt khác, canxi giúp xây dựng và củng cố hệ xương khớp cho cả mẹ và bé. Bên cạnh đó, còn hỗ trợ quá trình đông máu và ngăn ngừa loãng xương sau sinh. Các thực phẩm giàu canxi là:

• Các loại đậu.
• Trứng [2].

Các loại đậu cung cấp canxi giúp xây dựng và củng cố hệ xương khớp cho cả mẹ và bé

Các loại ngũ cốc

Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho cả mẹ bầu và bé trong suốt thai kỳ và giai đoạn đầu đời. Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời như hỗ trợ duy trì năng lượng, thúc đẩy sản xuất sữa mẹ, cung cấp các chất thiết yếu, giảm nguy cơ táo bón,...

Các loại ngũ cốc nguyên hạt bao gồm:

• Bánh mì nâu.
• Mì ống.
• Gạo lứt.

Bên cạnh đó, ngũ cốc nguyên hạt cung cấp cho trẻ các chất dinh dưỡng như sắt, chất xơ, acid folic trong giai đoạn phát triển đầu tiên.

Gạo lứt hỗ trợ duy trì năng lượng, thúc đẩy sản xuất sữa mẹ

Vitamin và khoáng chất

Vitamin và khoáng chất bao gồm các chất chống oxy hóa, hỗ trợ làm lành các tổn thương và thúc đẩy tăng sinh collagen. Vì vậy, sau sinh mổ phụ nữ cần bổ sung các loại rau như cải bó xôi, bông cải xanh cùng với các loại trái cây giàu vitamin như cam, đu đủ, dâu tây, bưởi để giảm thiểu nhiễm trùng và tăng cường khả năng miễn dịch.

Cam, đu đủ cung cấp vitamin giảm thiểu nhiễm trùng và tăng cường khả năng miễn dịch

Sắt

Thiếu máu sau sinh là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều phụ nữ sau sinh. Nguyên nhân chính là do mất máu trong quá trình sinh nở, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hồng cầu và hemoglobin - thành phần quan trọng vận chuyển oxy trong cơ thể.

Những thực phẩm giàu sắt bao gồm:

• Lòng đỏ trứng.
• Hàu.
• Thịt đỏ.
• Gan bò.
• Trái cây sấy khô.

Tuy việc bổ sung sắt là cần thiết nhưng vẫn cần phải chú ý đến lượng sắt nạp vào vì nếu dùng quá nhiều sắt có thể dẫn đến tác dụng không mong muốn như táo bón.

Thịt bò là thực phẩm cung cấp sắt cho cơ thể

Chất xơ

Rau xanh đóng vai trò quan trọng trong thực đơn sau sinh mổ, mang đến nguồn dinh dưỡng dồi dào và những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe của mẹ như bổ sung các dưỡng chất thiết yếu bao gồm sắt, vitamin A, vitamin C, vitamin K, canxi,...

Rau xanh giàu chất xơ, giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón - vấn đề thường gặp sau sinh. Và một số loại rau như rau chùm ngây, rau đay, rau mồng tơi,... có khả năng lợi sữa, kích thích tuyến sữa mẹ hoạt động hiệu quả.

Rau xanh giàu chất xơ, giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón - vấn đề thường gặp sau sinh

4Lưu ý sau khi sinh mổ

Bên cạnh việc xây dựng chế độ ăn phù hợp để quá trình phục hồi diễn ra nhanh hơn, sản phụ sau sinh mổ cần phải lưu ý những điều sau đây:

Trong sinh hoạt

Sau sinh mổ, cơ thể người phụ nữ cần có thời gian để hồi phục và lành vết thương. Việc xây dựng chế độ sinh hoạt hợp lý đóng vai trò quan trọng trong quá trình này:

• Hãy dành thời gian để nghỉ ngơi khi bạn cảm thấy mệt mỏi.
• Đi bộ mỗi ngày sẽ giúp bạn giảm được nguy cơ xuất hiện cục máu đông và táo bón.
• Dành thời gian để thiết lập sự kết nối với bé bằng cách hoạt động như tiếp xúc da liền da, trò chuyện cùng bé.
• Phụ nữ sau sinh không nên kiêng tắm gội, thay vào đó bạn hãy tắm bình thường.
• Mỗi khi bạn ho hoặc cười, hãy kê một gối lên vết mổ [3].

Đi bộ mỗi ngày sẽ giúp sản phụ giảm nguy cơ xuất hiện cục máu đông và táo bón

Chế độ ăn sau khi sinh mổ

Chăm sóc cơ thể sau phẫu thuật có thể được thực hiện thông qua việc cung cấp chế độ dinh dưỡng phù hợp.

• Cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể để thúc đẩy quá trình tiết sữa.
• Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh.
• Bổ sung chất xơ hằng ngày để tránh tình trạng táo bón ở sản phụ.

Sản phụ cần cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể để thúc đẩy quá trình tiết sữa

Chăm sóc vết mổ

Sau sinh mổ, việc chăm sóc vết mổ rất quan trọng trong quá trình hồi phục sức khỏe của mẹ và đảm bảo an toàn cho vết thương. Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà mẹ cần ghi nhớ:

• Giữ cho vết mổ khô ráo và sạch sẽ.
• Dùng nước xà phòng ấm để rửa vết mổ hằng ngày khi tắm. Sau đó, tiến hành lau khô sau khi vết mổ đã được làm sạch.
• Nếu bác sĩ dùng dải băng dán lên vết mổ, hãy cho chúng thời gian khoảng 1 tuần để tự bong ra [3].

Sản phụ cần giữ cho vết mổ khô ráo và sạch sẽ

Bài viết đây giúp bạn xây dựng một chế độ chăm sóc sức khỏe cho sản phụ sau sinh gồm chế độ ăn cân bằng, lành mạnh giúp cho quá trình phục hồi sau sinh thuận lợi. Nếu thông tin trên bổ ích, hãy chia sẻ để mọi người cùng tham khảo nhé!