Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính thường gặp ở phụ nữ. Bệnh lý này nếu không được điều trị kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị ung thư cổ tử cung qua bài viết dưới đây nhé!
1Ung thư cổ tử cung là gì?
Cổ tử cung là cơ quan nằm phía dưới của tử cung, có chức năng nối giữa âm đạo và tử cung. Ung thư cổ tử cung là tình trạng khối u xuất phát ở cổ tử cung do sự phát triển mất kiểm soát của các tế bào.
Dựa vào nguồn gốc của tế bào, ung thư cổ tử cung được chia thành hai loại:
- Ung thư biểu mô vảy: chiếm 90%. Các tế bào này nằm ở phía ngoài có chức năng bảo vệ các cấu trúc bên trong.
- Ung thư biểu mô tuyến: nằm ở phía trong cổ tử cung, có nhiệm vụ tiết chất nhầy.
Theo thống kê, ung thư cổ tử cung là ung thư phổ biến thứ 4 trên thế giới ở phụ nữ với khoảng 660.000 ca nắc mới và 350.000 ca tử vong chỉ tính riêng năm 2022.[1]
Ung thư cổ tử cung là bệnh lý ác tính ở phụ nữ
2Triệu chứng ung thư cổ tử cung
Triệu chứng ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm
Ở giai đoạn sớm khi khối u vẫn chỉ ở cổ tử cung, người bệnh có thể cảm nhận thấy một số triệu chứng như:
Chảy máu vùng kín bất thường là dấu hiệu sớm của ung thư cổ tử cung
Triệu chứng ung thư cổ tử cung giai đoạn tiến triển
Vào giai đoạn sau của bệnh, các triệu chứng sẽ bao gồm các triệu chứng ở giai đoạn sớm và các triệu chứng sau:
Tiểu máu là triệu chứng có thể gặp của ung thư cổ tử cung
3Nguyên nhân và yếu tố góp phần gây ra ung thư cổ tử cung
Nguyên nhân gây nên ung thư cổ tử cung đã được xác định là do virus HPV - virus gây u nhú ở người. Đây là virus lây truyền chủ yếu qua đường tình dục.
Theo một thống kê, HPV 16 và HPV 18 là hai type gây ra 70% ca ung thư cổ tử cung trên toàn thế giới.[3]
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này là:
- Hệ thống miễn dịch suy yếu sẽ khiến cho khả năng chống lại virus HPV của cơ thể giảm. Một số tình trạng có thể dẫn tới vấn đề này là người nhiễm HIV, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
- Hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc thụ động.
- Quan hệ tình dục khi còn trẻ.
- Quan hệ tình dục với nhiều người: sẽ tăng nguy cơ mắc HPV.
- Các yếu tố khác như sử dụng thuốc tránh thai, đẻ nhiều con hay béo phì cũng có thể dẫn tới bệnh lý này.
HPV là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư cổ tử cung
4Các giai đoạn của ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung được chia thành 4 giai đoạn phát triển:
- Giai đoạn 0: có những tế bào tiền ung thư.
- Giai đoạn 1: các tế bào phát triển ở cổ tử cung và có thể di chuyển đến tử cung hoặc hạch bạch huyết.
- Giai đoạn 2: khối u lan ra ngoài nhưng chưa đến xương chậu hoặc phần dưới âm đạo.
- Giai đoạn 3: các tế bào lan ra ở phần bụng dưới có thể làm tắc nghẽn niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài).
- Giai đoạn 4: ung thư di căn đến các cơ quan ở xa như gan, phổi, não, xương.[4]
Ung thư cổ tử cung bao gồm 4 giai đoạn
5Biến chứng của ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung nếu được điều trị trong giai đoạn sớm thì tỷ lệ sống cao. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời bệnh có thể xâm lấn tới các cơ quan và dẫn đến tình trạng khối u xuất hiện ở niệu đạo, thận làm cản trở đường ra của nước tiểu.
Trong trường hợp khối u di căn xa thì sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan và có thể gây tử vong.
6Chẩn đoán ung thư cổ tử cung
Soi cổ tử cung
Khám cổ tử cung bằng mỏ vịt sẽ giúp bác sĩ quan sát được những bất thường ở cổ tử cung. Sau khi phát hiện bất thường, bác sĩ có thể sử dụng máy nội soi ở cổ tử cung để quan sát rõ hơn những cấu trúc ở phía trong.
Soi cổ tử cung giúp bác sĩ quan sát khối u của người bệnh
Sinh thiết
Sinh thiết là hành động sử dụng một mẫu mô được lấy ở cổ tử cung rồi tiến hành quan sát dưới kính hiển vi để đánh giá mức độ ác tính. Cụ thể là:
- Sinh thiết mảnh nhỏ: sử dụng kim nhỏ bấm ở cổ tử cung để xác định tính chất tế bào.
- Nạo: sử dụng dụng cụ nạo hình thìa để quan sát mô.
- Phẫu thuật cắt bỏ khối u: được sử dụng trong giai đoạn đầu, vừa giúp loại bỏ khối u vừa giúp chẩn đoán tính chất tế bào.
- Sinh thiết hình nón: lấy một mảnh mô nhỏ hình nón lớn ở cổ tử cung để xác định tính chất khối u.
Sinh thiết giúp chẩn đoán bản chất tế bào khối u ở cổ tử cung
Một số xét nghiệm xác định giai đoạn
Ngoài ra, bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm để đánh giá mức độ phát triển của khối u như:
- Chẩn đoán hình ảnh: sử dụng cộng hưởng tử (CT-scanner) hoặc cộng hưởng từ (MRI) để xác định được những hình ảnh bất thường ở não, xương, phổi hay các cơ quan khác.
- Xét nghiệm máu: đánh giá mức độ thiếu máu ở các cơ quan.
- Nội soi bàng quang: sử dụng camera nhỏ quan sát xem có khối u bất thường ở bàng quang hay không.
- Soi đại tràng sigma: đánh giá xem khối u có phát triển lan rộng đến hệ tiêu hóa hay không.[5]
7Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Mặc dù ở giai đoạn đầu bệnh không dễ phát hiện nhưng khi xuất hiện những dấu hiệu dưới đây, người bệnh nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:
- Chảy máu vùng kín bất thường.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Tiết dịch âm đạo bất thường.
- Đại tiểu tiện bất thường.
- Sụt cân.
- Mệt mỏi kéo dài.
Nơi điều trị bệnh ung thư cổ tử cung uy tín
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Sản phụ khoa. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Ung bướu TP. HCM, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện K Trung Ương, Bệnh viện Phổi Hà Nội, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội.
8Điều trị ung thư cổ tử cung
Phẫu thuật
Ung thư cổ tử cung nhỏ chưa phát triển ra ngoài cổ tử cung có thể sử dụng phẫu thuật điều trị. Kích thước khối u, giai đoạn và mong muốn mang thai của người bệnh sẽ quyết định phương pháp điều trị của người bệnh. Cụ thể là:
- Phẫu thuật cắt bỏ khối u: khối u rất nhỏ có thể sử dụng dao LEEP để điều trị.
- Phẫu thuật cắt bỏ cổ tử cung: cắt bỏ hoàn toàn cổ tử cung nếu khối u chưa xâm lấn.
- Phẫu thuật cắt bỏ tử cung và cổ tử cung: nếu phụ nữ không còn nhu cầu mang thai và khối u còn nhỏ.
Cần lưu ý, phẫu thuật cắt tối thiểu thường kém hiệu quả hơn so với cắt toàn bộ tử cung.
Xạ trị
Xạ trị sử dụng chùm năng lượng mạnh từ tia X, proton để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị thường kết hợp với hóa trị là phương pháp điều trị chính cho bệnh ung thư cổ tử cung đã xâm lấn ra ngoài.
Phương pháp này cũng có thể được sử dụng phối hợp với phẫu thuật nếu bác sĩ đánh giá khối u có nguy cơ cao quay trở lại.
Do xạ trị có thể dẫn tới tình trạng mãn kinh sớm nên trước khi điều trị người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để có những biện pháp dự phòng tốt nhất.
Hóa trị
Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Đối với ung thư cổ tử cung đã xâm lấn ra ngoài cổ tử cung, hóa trị liệu liều thấp kết hợp với xạ trị là phương án điều trị thường được lựa chọn.
Điều này là do hóa trị có thể tăng cường tác dụng của tia xạ. Liều hóa trị cao hơn có thể được khuyến nghị để giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh ung thư giai đoạn rất nặng. Hóa trị có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật để giảm kích thước khối u.
Liệu pháp nhắm đích
Liệu pháp nhắm đích sử dụng các loại thuốc tấn công các protein đích có trong tế bào ung thư. Bằng cách này, các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu có thể khiến tế bào ung thư chết mà không ảnh hưởng tới tế bào lành.
Liệu pháp nhắm mục tiêu thường được kết hợp với hóa trị. Nó có thể là một lựa chọn cho bệnh ung thư cổ tử cung giai đoạn đã xâm lấn sang các cơ quan khác.
Liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị bằng thuốc giúp tăng cường hệ thống miễn dịch nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư. Do tế bào ung thư tồn tại bằng cách trốn khỏi hệ thống miễn dịch.
Liệu pháp miễn dịch giúp các tế bào của hệ miễn dịch tìm và tiêu diệt các tế bào ung thư. Đối với ung thư cổ tử cung, liệu pháp miễn dịch có thể được cân nhắc khi ung thư đã xâm lấn vào các cơ quan và các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Chăm sóc giảm nhẹ
Chăm sóc giảm nhẹ là một loại hình chăm sóc sức khỏe đặc biệt giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Với bệnh nhân ung thư, chăm sóc giảm nhẹ có thể giúp giảm đau và các triệu chứng khác.
Một nhóm có thể bao gồm các bác sĩ, y tá và các chuyên gia được đào tạo đặc biệt khác sẽ cung cấp dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ với mục tiêu của nhóm là cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Sử dụng chăm sóc giảm nhẹ cùng với các phương pháp điều trị thích hợp khác có thể giúp những người mắc bệnh ung thư cảm thấy tốt hơn trong quá trình điều trị.
9Biện pháp phòng ngừa ung thư cổ tử cung
Tiêm phòng HPV
Tiêm vắc-xin để ngăn ngừa virus HPV có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung và các bệnh ung thư khác liên quan đến HPV.
Với những người chưa quan hệ tình dục thì có thể tiêm phòng ngay lập tức. Trong trường hợp đã quan hệ tình dục, chị em nên hỏi ý kiến của bác sĩ để được tư vấn thích hợp.
Tầm soát ung thư cổ tử cung
Chị em nên thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung theo khuyến cáo. Cụ thể là:
- Tế bào học cổ tử cung (Xét nghiệm Pap smear): lấy tế bào ở cổ tử cung khi thăm khám phụ khoa và soi dưới kính hiển vi trong phòng thí nghiệm.
- Xét nghiệm HPV tuýp nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung: lấy dịch âm đạo và tiến hành xét nghiệm có virus HPV trong cổ tử cung.
- Xét nghiệm bộ đôi tế bào học cổ tử cung và HPV tuýp nguy cơ cao: kết hợp đánh giá soi tươi cổ tử cung và đánh giá các týp nguy cơ cao.
Quan hệ tình dục an toàn
Quan hệ tình dục an toàn là một trong những biện pháp cần được thực hiện để bảo vệ cơ thể:
- Sử dụng bao cao su.
- Hạn chế bạn tình.
- Không quan hệ khi bạn tình mắc các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về ung thư cổ tử cung. Đây là bệnh lý ác tính thường gặp và có tỷ lệ tử vong cao ở phụ nữ nên chị em cần thực hiện khám định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý này nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
