Hội chứng thận hư là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Hội chứng thận hư không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động của thận mà còn liên quan đến chức năng toàn cơ thể. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, biến chứng của hội chứng thận hư qua bài viết dưới đây nhé!

1Hội chứng thận hư là gì?

Hội chứng thận hư là một rối loạn của thận liên quan đến khả năng lọc protein của cầu thận. Khi chức năng này bị ảnh hưởng khiến cho protein cần thiết của cơ thể thoát quá nhiều ra ngoài qua nước tiểu.

Hội chứng thận hư có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, bệnh lý này hay gặp ở trẻ em, những người mắc bệnh tiểu đường,... Bệnh nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới các biến chứng như nhiễm trùng, tắc mạch, suy thận,....

Hội chứng thận hư khá phổ biến ở trẻ em

2Nguyên nhân bị hội chứng thận hư

Cầu thận là một trong những cấu trúc quan trọng nhất của thận. Các cầu thận đóng vai trò chính trong việc hấp thu các chất cần thiết và loại bỏ chất độc hại, chất không cần thiết cho cơ thể qua đường nước tiểu.

Khi cầu thận bị tổn thương, các protein vốn được giữ lại trong cơ thể lại có mặt trong nước tiểu (chủ yếu là albumin) khiến cho các cơ quan trong cơ thể không hoạt động hiệu quả.

Một số nguyên nhân có thể dẫn tới tình trạng này là:

• Biến chứng thận của bệnh đái tháo đường: Lượng đường trong máu cao ảnh hưởng đến cấu trúc của cầu thận.
• Bệnh cầu thận thay đổi tối thiểu: Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới bệnh thận ở trẻ em. Bệnh này mặc dù có cấu trúc thận bình thường nhưng khi thực hiện hoạt động thì xuất hiện bất thường khiến cho protein vẫn thoát ra ngoài.
• Xơ hóa cầu thận cục bộ: Một số cầu thận sẽ xuất hiện xơ hóa khiến cho chức năng tái hấp thu bị ảnh hưởng.
• Bệnh thận viêm cầu thận màng: Màng của cầu thận dày lên do sự lắng đọng của các chất do các bệnh lý như lupus ban đỏ hệ thống, viêm gan B,... gây ra.
• Bệnh lắng đọng amyloid (bệnh thận bột): Bệnh lý này hình thành do protein amyloid lắng đọng ở cầu thận ảnh hưởng tới chức năng của cơ quan này.[2]

Lupus ban đỏ là một trong những nguyên nhân gây hội chứng thận hư

3Triệu chứng của hội chứng thận hư

Sự tăng nhanh của protein trong nước tiểu sẽ khiến cho nồng độ của chất này trong cơ thể giảm. Điều này ảnh hưởng đến các cơ quan dẫn tới một số triệu chứng như:

• Phù: Người bệnh xuất hiện tình trạng tăng kích thước ở bàn chân, mắt cá chân, bàn tay, mặt. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng này là do ứ nước ở các mô.
• Tiểu ít, nước tiểu có nhiều bọt.
• Mệt mỏi.
• Đau bụng.
• Tăng huyết áp.
• Xét nghiệm thay đổi như protein albumin trong nước tiểu lớn hơn 3,5g, tăng lipid máu.[1]

Phù hầu hết các vị trí trên cơ thể

4Biến chứng nguy hiểm

Nhiễm trùng: Do trong quá trình điều trị thận hư cần sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu ngày dễ gây nhiễm trùng. Protein đặc biệt giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng bị mất đi ở các bệnh nhân mắc hội chứng thận hư dẫn đến dễ nhiễm trùng, nhất là đối với trẻ em.

Thuyên tắc huyết khối: Tiểu cầu thận không thể lọc máu đúng cách làm tăng nguy cơ phát triển cục máu đông trong tĩnh mạch. Những protein đóng vai trò ngăn chặn sự hình thành cục máu đông trong cơ thể có khả năng bị thất thoát qua nước tiểu ở bệnh nhân bị hội chứng thận hư dẫn đến tăng nguy cơ gây ra cục máu đông, rất nguy hiểm đối với sức khỏe tim mạch.

Suy dinh dưỡng: Mất quá nhiều protein trong máu có thể dẫn đến suy dinh dưỡng. Tình trạng này gây giảm cân nghiêm trọng khó nhận ra bởi cơ thể bị phù. Ngoài ra, cơ thể cũng có thể bị suy giảm số lượng tế bào hồng cầu (thiếu máu), vitamin D và canxi.

Tổn thương thận cấp tính - suy giảm chức năng thận đột ngột: Nếu gặp biến chứng này bạn cần phải chạy thận nhân tạo.

Bệnh thận mạn: Hội chứng thận hư có thể khiến thận của bạn mất chức năng theo thời gian.

Tăng cao cholesterol máu và triglyceride máu.

Sự ứ dịch còn có thể gây ra các biến chứng: khó thở (tràn dịch màng phổi hoặc phù thanh quản), đau khớp (tràn dịch khớp), đau bụng (cổ trướng hoặc phù nề mạc treo ở trẻ em) và rối loạn điện giải.

Hội chứng thận hư có thể gây nhiễm trùng do sử dụng thuốc lâu ngày

5Chẩn đoán hội chứng thận hư

Bác sĩ sẽ khám lâm sàng và xem xét các dấu hiệu của bệnh. Sau đó sẽ tiến hành hỏi triệu chứng, tiền sử bệnh, tiền sử dùng thuốc của bệnh nhân.

Một số xét nghiệm quan trọng trong việc chẩn đoán hội chứng thận hư là:

Xét nghiệm nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu là một trong những xét nghiệm quan trọng để đánh giá hội chứng thận hư. Nếu để xét nghiệm nhanh thì bác sĩ có thể sử dụng que nhúng vào nước tiểu để nhận diện xem có albumin hay không.

Trong những trường hợp khác cần đánh giá chính xác hơn bác sĩ sẽ dùng xét nghiệm protein nước tiểu như tỷ lệ albumin/creatinin hoặc nồng độ albumin trong 24 giờ.

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu thường được sử dụng là xét nghiệm đánh giá nồng độ albumin trong máu. Khi nồng độ chất này xuống thấp, bác sĩ có thể cân nhắc đến bệnh lý liên quan tới hội chứng thận hư.

Ngoài ra, để đánh giá các biến chứng khác, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm nồng độ lipid trong máu.

Sinh thiết thận

Trong trường hợp không thể tìm ra nguyên nhân dẫn tới hội chứng thận hư, bác sĩ sẽ yêu cầu sinh thiết thận để xác định những vấn đề liên quan đến cấu trúc dẫn tới bệnh lý này.

Tiêu chuẩn chẩn đoán Hội chứng thận hư:

• Protein niệu cao hơn 3,5g/24h.
• Protein trong máu thấp hơn 60g/l kèm theo Albumin máu nhỏ hơn 30g/l.
• Phù.
• Tăng cholesterol máu từ 6,5 mmol/lít trở lên.
• Có hạt mỡ lưỡng chiết, trụ mỡ xuất hiện trong nước tiểu

Tiêu chuẩn 1 và 2 là bắt buộc trong chẩn đoán hội chứng thận hư. Những tiêu chuẩn còn lại có thể không đầy đủ.

6Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi có các dấu hiệu sau

Khi có các triệu chứng sau đây thì người bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và chữa trị để tránh các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là suy thận:

• Phù, ở giai đoạn đầu người bệnh có thể không nhìn nhận rõ sự khác biệt. Tuy nhiên, nếu mỗi buổi sáng khi tỉnh dậy thấy mắt cá chân to hơn bình thường hay đọng dịch ở mắt thì có thể cân nhắc đi khám.
• Tiểu ít (nước tiểu có bọt).
• Cân nặng tăng nhiều.
• Tăng huyết áp.
• Mệt mỏi.
• Ăn kém, da xanh xao.

Khi xuất hiện tăng huyết áp, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được điều trị

Nơi khám chữa bệnh thận uy tín

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Bình dân, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.
• Hà Nội: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

7Phương pháp điều trị

Điều trị hội chứng thận hư chủ yếu hướng tới điều trị nguyên nhân kết hợp với cải thiện các triệu chứng. Một số thuốc thường được sử dụng như:

• Thuốc hạ huyết áp: Các thuốc điều trị huyết áp thuộc nhóm ức chế men chuyển hay ức chế thụ thể sẽ làm giảm lượng máu đến cầu thận nên được sử dụng nhiều trong điều trị.
• Thuốc lợi tiểu để giảm tình trạng tích nước.
• Thuốc hạ lipid máu.
• Thuốc chống đông máu để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Thuốc điều trị tình trạng bệnh tự miễn như corticoid.[3]

8Biện pháp phòng ngừa hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư không có biện pháp phòng mang tính phòng ngừa thật sự, bạn nên chú ý các điểm sau:

• Chủ yếu quản lý - điều trị tốt bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường.
• Chú ý những thuốc đang dùng, không lạm dụng các thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm.
• Đảm bảo tiêm ngừa hoặc có kháng thể đầy đủ với các loại virus viêm gan B, viêm gan C.

Hãy kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện các dấu hiệu của bệnh

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về hội chứng thận hư. Nếu thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!