Bệnh da vảy cá được đặc trưng bởi những mảng da bong tróc nhỏ, màu trắng trên nền da khô. Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do nhiều nguyên nhân khác nhau. Cùng tìm hiểu về bệnh da vảy cá qua bài viết dưới đây nhé!
1Bệnh da vảy cá là gì?
Bệnh da vảy cá là tình trạng da toàn thân khô ráp, sần sùi, dễ bong tróc thành nhiều mảng vảy liên tiếp nhau như hình vảy cá. Các biểu hiện của bệnh có thể xuất hiện ngay khi trẻ mới sinh và tồn tại đến suốt đời.[1]
Đa phần người bệnh sẽ có những tổn thương đặc trưng trên da. Tuy nhiên, số ít trường hợp sẽ có những biểu hiện bất thường tại các cơ quan nội tạng khác trong cơ thể.
Bệnh da vảy cá là tình trạng da toàn thân khô ráp, bong tróc nhiều vảy
2Nguyên nhân gây bệnh da vảy cá
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh da vảy cá liên quan đến sự di truyền từ bố mẹ sang con, những biến đổi trong cấu trúc gen, nhiễm sắc thể phát sinh trong quá trình tạo hợp tử hoặc tác động của một số bệnh lý khác.[2]
Di truyền
Hiện tượng di truyền các gen mang bệnh từ bố mẹ sang con cái là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh da vảy cá ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ. Những đột biến trong cấu trúc di truyền dẫn đến việc tổng hợp sai lệch các protein tại bề mặt da.
Từ đó, làn da người bệnh giảm khả năng giữ ẩm, tự bảo vệ gây khô da, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Ngoài ra, tốc độ sừng hóa của da người bệnh cũng nhanh hơn bình thường và tạo thành từng mảng bong tróc.
Mắc phải
Bệnh vảy da cá mắc phải thường gặp ở người trưởng thành dưới ảnh hưởng của nhiều nguyên nhân khác nhau:
- Bệnh suy giáp khiến cơ thể giảm khả năng trao đổi chất, làm da khô rát, sẫm màu và bong tróc.
- Bệnh suy thận mạn làm giảm khả năng đào thải chất độc khiến da sạm màu, nứt nẻ.
- Bệnh u hạt sarcoidosis gây viêm nhiễm, tổn thương da toàn thân và các cơ quan nội tạng.
- Ung thư máu, ung thư hạch bạch huyết dẫn đến rối loạn hệ thống chuyển hóa và miễn dịch dẫn đến da thô ráp, bong tróc.
- Nhiễm HIV/AIDS do giảm sức đề kháng khiến vi sinh vật dễ xâm nhập vào da gây ra viêm nhiễm, khô và nứt nẻ da.
- Một số loại thuốc như thuốc điều trị ung thư, thuốc kháng vi-rút hoặc thuốc điều trị rối loạn mỡ máu có thể gây ra bệnh da vảy cá.
Suy giáp có thể là nguyên nhân gây ra bệnh da vảy cá
3Bệnh da vảy cá có lây không?
Nguyên nhân chính và quan trọng nhất gây ra bệnh da vảy cá là do những bất thường di truyền. Do đó, bệnh không thể lây nhiễm từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc mà chỉ có thể di truyền từ bố mẹ sang con cái.
4Yếu tố nguy cơ bệnh da vảy cá
Bệnh da vảy cá có thể xuất hiện mọi đối tượng. Tuy nhiên, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu có một vài yếu tố sau:[3]
Người có tiền sử dị ứng thức ăn có nguy cơ bệnh da vảy cá cao hơn bình thường
5Triệu chứng bệnh da vảy cá
Các biểu hiện của bệnh da vảy cá khác nhau ở từng giai đoạn bệnh từ nhẹ đến nặng. Một số triệu chứng thường gặp của bệnh gồm:[4]
- Da khô, nhiều vết nứt nẻ trên da.
- Ngứa nhẹ trên bề mặt da.
- Đỏ da toàn thân.
- Xuất hiện nhiều mảng da có kích thước khác nhau, màu trắng, nâu hoặc xám.
- Dày da lòng bàn tay, bàn chân.
- Nổi mụn nước, dễ vỡ trên vùng da bong tróc.
- Rụng tóc số lượng lớn.
- Giảm tiết nước bọt, khô mắt.
- Cứng các khớp nhỏ ở tay và chân.
- Giảm thính giác.
Da khô, nhiều mảng vảy bong tróc có thể là biểu hiện của bệnh
6Biến chứng của bệnh da vảy cá
Tình trạng da khô, bong tróc, giảm khả năng bảo vệ của bệnh da vảy cá nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm:
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng da, nhiễm trùng huyết do vi khuẩn, virus dễ dàng tấn công vào cơ thể.
- Cơ thể dễ rơi vào trạng thái mất nước do rối loạn bài tiết mồ hôi.
- Người bệnh có thể gặp nhiều vấn đề về tâm lý như tự ti, trầm cảm hoặc rối loạn lo âu…
- Giảm chất lượng tinh trùng, tăng nguy cơ tinh hoàn ẩn, ung thư tinh hoàn ở nam giới.
- Tổn thương lớp giác mạc, kết mạc mắt gây nhìn mờ.
7Chẩn đoán
Bệnh da vảy cá có thể được chẩn đoán dựa trên nhiều kỹ thuật khác như từ thăm khám lâm sàng đến các xét nghiệm bổ trợ:[2]
Khám lâm sàng - tiền sử bệnh
Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh da vảy cá thông qua việc khai thác tiền sử, bệnh sử và quan sát da của người bệnh:
- Tiền sử: các biểu hiện khô da, bong tróc da của bố mẹ và anh chị em trong gia đình. Ngoài ra, bác sĩ có thể hỏi thêm về các bệnh lý mạn tính mà người bệnh đang điều trị.
- Bệnh sử: thời điểm xuất hiện bệnh, diễn biến của triệu chứng và các phương pháp người bệnh sử dụng để cải thiện tình trạng da.
- Khám lâm sàng: thông qua quá trình quan sát và sờ lên vùng da tổn thương, bác sĩ có thể đánh giá được mức độ nặng của bệnh da vảy cá.
Thăm khám lâm sàng có thể giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh da vảy cá
Các kỹ thuật xét nghiệm
Bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm giúp phát hiện các biến chứng hoặc bệnh lý kèm theo như:
- Tổng phân tích tế bào máu: giúp đánh giá tình trạng nhiễm trùng trong cơ thể.
- Sinh hóa máu: nhằm xác định nồng độ hormone tuyến giáp T3, T4, đánh giá chức năng gan, chức năng thận…
- Định lượng tự kháng thể: giúp phát hiện các bệnh lý tự miễn kèm theo.
Các kỹ thuật hình ảnh
Sinh thiết da là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có ý nghĩa giúp chẩn đoán bệnh da vảy cá. Bác sĩ sẽ tiến hành cắt lấy một mẫu da nhỏ và quan sát dưới kính hiển vi để xác định độ sâu của tổn thương.
8Khi nào cần gặp bác sĩ
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Bệnh da vảy cá cần được phát hiện và điều trị đúng cách để hạn chế các biến chứng nguy hiểm của bệnh. Do đó, bạn nên đến khám bác sĩ càng sớm càng tốt nếu có những dấu hiệu sau:
- Da khô toàn thân, bong tróc nhiều.
- Vảy da hơi cứng, màu trắng hoặc nâu.
- Xuất hiện mụn nước, dễ vỡ trên vùng da tổn thương.
- Bệnh diễn biến trong một thời gian dài, không thuyên giảm.
Địa chỉ khám chữa bệnh da vảy cá uy tín
Nếu xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ bệnh da vảy cá, người bệnh nên đến khám tại các bệnh viện, phòng khám da liễu địa phương hoặc tham khảo một số địa chỉ sau:
- Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da liễu Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh…
- Hà Nội: Bệnh viện Da liễu Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung ương 108…
9Điều trị bệnh da vảy cá
Với mỗi biểu hiện của bệnh da vảy cá ở mức độ nặng, nhẹ khác nhau, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp.[5]
Điều trị toàn thân
Điều trị toàn thân thường được áp dụng cho người bệnh da vảy cá mức độ nặng bằng việc sử dụng một số loại thuốc:
- Retinoid: một loại dẫn xuất của vitamin A như acitretin, isotretinoin… có tác dụng kích thích sự phát triển của các tế bào da mới, tăng sinh collagen, hỗ trợ điều chỉnh tốc độ sừng hóa.
- Thuốc kháng sinh: trong trường hợp bệnh da vảy cá gây ra những nhiễm trùng dưới da hoặc sâu bên trong cơ thể.
- Liệu pháp tâm lý: thường được chỉ định với bệnh nhân có những biểu hiện tự ti, giảm khả năng giao tiếp xã hội bởi tình trạng bệnh lý của bản thân.
Điều trị tại chỗ
Điều trị tại chỗ được xem là yếu tố quyết định đối với bệnh da vảy cá mức độ nhẹ nhằm giảm thiểu các biểu hiện bệnh cũng như ngăn ngừa biến chứng. Một số phương pháp điều trị bao gồm:
Điều trị tại chỗ giúp cải thiện tình trạng khô da, bong tróc vảy và hạn chế biến chứng của bệnh
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh da vảy cá. Hãy chia sẻ thông tin này đến với những người thân và bạn bè xung quanh bạn nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
