Viêm cơ tim là tình trạng viêm tại cơ tim. Bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Cùng tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh viêm cơ tim qua bài viết sau nhé!
1Viêm cơ tim là gì?
Viêm cơ tim là một bệnh tim mạch rất nguy hiểm do cơ tim bị tấn công bởi các yếu tố ngoại lai dẫn đến tình trạng viêm, làm cho cơ tim giảm khả năng co bóp để tống máu, nặng hơn có thể gây tình trạng hoại tử cơ tim. Nếu không được phát hiện và điều trị viêm cơ tim sớm có thể dẫn đến tử vong.
Viêm cơ tim là tình trạng viêm của tế bào cơ tim
2Nguyên nhân gây viêm cơ tim
Do virus
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra viêm cơ tim. Virus xâm nhập vào tế bào cơ tim gây rối loạn quá trình điều hòa của tế bào, kích thích và phát động các phản ứng miễn dịch của cơ thể dẫn đến làm tổn thương tế bào cơ tim.
Nguyên nhân gây viêm cơ tim có thể là các virus gây triệu chứng hô hấp, tiêu hóa thường gặp như Adeno virus, Coxsackie virus (hay gây bệnh ở trẻ em), Herpes simplex virus (có thể gây mụn rộp sinh dục), SARS - CoV - 2, hoặc các virus khác như Rubella Virus Epstein-Barr (EBV), HIV,...
Do tác dụng phụ của thuốc
Với những người bệnh có cơ địa dị ứng, việc sử dụng một số loại thuốc có thể kích thích hệ miễn dịch tấn công và làm tổn thương tế bào cơ tim tương tự như virus.
Các loại thuốc bao gồm: thuốc kháng sinh (penicillin, cephalosporin, sulfonamide,...), thuốc lợi tiểu, thuốc trợ tim digoxin hoặc thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị động kinh...
Các nguyên nhân khác
Ngoài ra, viêm cơ tim còn có thể do các nguyên nhân khác hiếm gặp hơn như:
- Do vi khuẩn: vi khuẩn không điển hình mycoplasma pneumoniae, liên cầu khuẩn streptococcus nhóm A gây sốt thấp khớp,...
- Nấm: như candida, aspergillus hay gặp ở người suy giảm miễn dịch hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
- Do mắc các bệnh lý tự miễn: như bệnh Celiac, lupus ban đỏ hệ thống hoặc viêm khớp dạng thấp,...
- Tiếp xúc với tia bức xạ hoặc nhiễm một số kim loại nặng: thủy ngân, sắt, asen, chì...
3Triệu chứng của bệnh viêm cơ tim
Triệu chứng của viêm cơ tim rất đa dạng. Một số người bệnh có thể hoàn toàn không có biểu hiện gì ở giai đoạn sớm, cho đến khi tiến triển thành suy tim sung huyết nặng. Một số biểu hiện bệnh ở các mức độ nặng khác nhau.
Diễn tiến bệnh có thể xuất hiện trong vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Dấu hiệu thường gặp
- Những triệu chứng của nhiễm virus: gặp ở 20 - 80% người bệnh với biểu hiện sốt cao kèm theo rét run, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ...
- Viêm đường hô hấp trên: gặp hơn 60% người bệnh viêm cơ tim, bao gồm triệu chứng như đau họng, ho khan, chảy nước mũi từ trước đó khoảng 2 tuần.
- Đau ngực: cơn đau ở ngực có thể âm ỉ, mơ hồ hoặc xuất hiện đột ngột sau xương ức, lan lên vai, cổ, hàm dưới, mặt trong cánh tay đến ngón út và áp út giống triệu chứng của nhồi máu cơ tim.
- Biểu hiện của suy tim: khó thở khi đi lại, phù quanh mắt cá chân và bàn chân, rối loạn nhịp tim, choáng váng hoặc ngất xỉu...
Dấu hiệu ở trẻ em
Ở trẻ em, các triệu chứng viêm cơ tim thường ít đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với bệnh viêm nhiễm đường hô hấp thông thường như:
- Trẻ quấy khóc liên tục, mệt mỏi, chán ăn hoặc lừ đừ sau khi trải qua một đợt viêm hô hấp trên.
- Sốt cao liên tục kèm theo vã mồ hôi.
- Trẻ có thể khó thở dẫn đến nhịp thở nhanh và nông, bỏ bú hoặc ngừng bú giữa chừng để thở.
- Nhịp tim trẻ đập nhanh hơn bình thường, có dấu hiệu loạn nhịp.
- Một số trẻ có thể thấy biểu hiện tím tái môi hoặc ngất xỉu.
Sốt cao ở trẻ em có thể là dấu hiệu của viêm cơ tim
4Biến chứng nguy hiểm
Suy tim: cơ tim bị viêm hoặc hoại tử nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm giảm khả năng tống máu của tim để đáp ứng nhu cầu oxy của các cơ quan, trong cơ thể gọi là suy tim.
Nhồi máu cơ tim: viêm cơ tim làm tăng hình thành cục máu đông có thể gây tắc động mạch vành. Kết hợp với nhu cầu oxy của cơ tim tăng lên do viêm, vượt quá khả năng đáp ứng của mạch vành dẫn đến nhồi máu cơ tim.
Loạn nhịp tim: tổn thương cơ tim có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim và làm tăng nguy cơ đột quỵ
Ngừng tim: rối loạn nhịp tim ở mức độ nghiêm trọng, người bệnh có thể xuất hiện choáng ngất, ngừng tim đột ngột, thậm chí tử vong.
5Cách chẩn đoán bệnh
Khám bệnh
Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh sử về triệu chứng đau ngực, khó thở, thời gian xuất hiện, các triệu chứng khác đi kèm... Tiền căn bệnh lý trước đó (hóa-xạ trị, stress đột ngột, dùng chất gây nghiện, dùng thuốc... Khám tim, khám phổi...
Xét nghiệm
- Xét nghiệm máu: các chỉ số về số lượng bạch cầu, tỷ lệ các loại bạch cầu trong máu, chỉ số viêm CRP,...có thể giúp bác sĩ nghi ngờ đến tình trạng viêm cơ tim cũng như tìm ra được nguyên nhân gây bệnh men tim.
- Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG): là một cận lâm sàng có thể thực hiện nhanh chóng, không xâm lấn, sẵn có ở nhiều cơ sở y tế. Vì vậy thường được dùng để chẩn đoán bệnh viêm cơ tim và phát hiện biến chứng kèm theo.
- Chụp X-quang ngực thẳng: giúp bác sĩ đánh giá chức năng tim phổi cũng như loại trừ một số bệnh lý hô hấp nguy hiểm khi bệnh nhân có biểu hiện khó thở.
- Siêu âm tim: nhằm đánh giá mức độ vận động từng vùng của cơ tim, phát hiện các bệnh van tim nếu có hoặc tìm ra huyết khối có trong các buồng tim.
- Chụp cộng hưởng từ tim: giúp đánh giá rất tốt mức độ tổn thương trong viêm cơ tim và các biến chứng kèm theo.
- Sinh thiết cơ tim: là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán viêm cơ tim để thực hiện hóa mô miễn dịch.
Siêu âm tim giúp đánh giá hình thái và chức năng tim
6Khi nào cần gặp bác sĩ
Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Các biểu hiện bệnh khá mơ hồ nên bất cứ khi nào nhận thấy các dấu hiệu sau thì lập tức nên đến khám bác sĩ:
- Mệt mỏi, giảm thể lực.
- Sốt cao.
- Đau tức ở phía sau xương ức âm ỉ, kéo dài hoặc đột ngột, dữ dội.
- Nhịp tim đập không đều hoặc loạn nhịp tim.
- Khó thở nhất là khi đi lại hoặc lao động gắng sức kèm theo tình trạng phù, mệt mỏi.
Nơi khám chữa bệnh viêm cơ tim
Nếu gặp các dấu hiêu như trên, bạn nên đến ngay các cơ sở y tế gần nhất hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào để được thăm khám và tư vấn điều trị.
Bạn có thể tham khảo một số bệnh viện lớn uy tín và nổi tiếng dưới đây
- Tp. Hồ Chí Minh: Viện Tim TP.HCM, bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, bệnh viện Chợ Rẫy,...
- Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Tim Hà Nội, Bệnh viện E Trung Ương...
7Các phương pháp chữa bệnh viêm cơ tim
Sử dụng thuốc
Những trường hợp viêm cơ tim nhẹ có thể được điều trị bằng thuốc và nghỉ ngơi. Một số thuốc có thể dùng để điều trị viêm cơ tim như:
- Corticoid: đây là thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch, thường dùng để điều trị viêm cơ tim do một số loại virus hiếm gặp gây ra.
- Các nhóm thuốc điều trị triệu chứng suy tim.
- Thuốc điều trị rối loạn nhịp nếu có.
Tuy nhiên, người bệnh cần một vài điểm trong việc sử dụng thuốc như: tránh các thuốc giảm đau, hạn chế vận động thể lực và ngưng hoàn toàn thức uống có cồn.
Phẫu thuật
Việc phẫu thuật thường được chỉ định với những trường hợp viêm cơ tim nặng hoặc có biến chứng kèm theo. Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ mang tính cứu cánh hơn là điều trị trúng đích. Các phẫu thuật hoặc thủ thuật có thể dùng như:
- Đặt dụng cụ hỗ trợ tâm thất (VAD): ở người bệnh có tình trạng suy tim.
- Bơm bóng nội động mạch chủ: nhằm giảm áp lực cho cơ tim và tăng lưu lượng máu tham gia vào tuần hoàn.
- Sử dụng máy tim phổi nhân tạo (ECMO): máy hoạt động giống như phổi của cơ thể với khả năng loại bỏ hết khí CO2 và cung cấp khí O2 vào máu.
- Ghép tim: với trường hợp tim không thể thực hiện được chức năng thì ghép tim được có thể được chỉ định.
Phẫu thuật thường được chỉ định với những trường hợp viêm cơ tim nặng
8Biện pháp phòng ngừa
Không có biện pháp nào phòng tránh được hoàn toàn bệnh viêm cơ tim. Do đó, bạn nên tăng cường sức đề kháng, hạn chế mắc bệnh nhiễm trùng thông qua việc:
- Giữ vệ sinh răng miệng, làm sạch mũi họng hàng ngày.
- Tránh những đợt bệnh cảm cúm, ho hoặc sốt tái phát liên tục.
- Tăng cường tập thể dục thể thao.
- Ăn uống đa dạng thực phẩm với đầy đủ nhóm chất dinh dưỡng như vitamin A, vitamin C,...
- Tiêm vaccine ngừa cúm hằng năm để hạn chế viêm nhiễm đường hô hấp trên do virus.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bệnh viêm cơ tim. Hãy chia sẻ bài viết đến bạn bè và người thân xung quanh bạn nhé!
